Του Σταύρου Παπαντωνίου, Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
 
Εντονη παραφιλολογία και πολλά ερωτηματικά προκάλεσε το άρθρο του παγκοσμίως γνωστού περιοδικού «Time», στο οποίο γίνεται εκτενής αναφορά όχι μόνο στην αξιοποίηση των ελληνικών αρχαιοτήτων, αλλά και στον… τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτή, ως μια εναλλακτική πρόταση διάσωσής τους, η οποία, σύμφωνα με τους συντάκτες, θα δώσει αναπτυξιακή ώθηση στην προβληματική ελληνική οικονομία. Πιο συγκεκριμένα, το περιοδικό αναφέρει ως λύση να επιτραπεί σε ιδιωτικές εταιρείες σεκιούριτι να αναλάβουν τη φύλαξη των αρχαιολογικών χώρων, προκειμένου να ενισχυθεί ο αριθμός των τουριστών που θα τους επισκέπτονται. Το κείμενο μάλιστα παίρνει σαφή θέση, κατηγορώντας την Ελλάδα για έλλειψη υποδομών και ελλιπή εξυπηρέτηση των επισκεπτών.

Στο ίδιο άρθρο φιλοξενούνται δηλώσεις και του πολύ γνωστού Αμερικανού αρχαιολόγου Στέφαν Μίλερ, ο οποίος δηλώνει «εκνευρισμένος» από την κατάσταση στην Ελλάδα, αφήνοντας αιχμές για την επιχειρηματική ικανότητα των Ελλήνων. «Το υπουργείο Πολιτισμού κάνει μερικά πράγματα πολύ καλά: Ξέρει να συζητά και είναι πολύ καλό στη δημιουργία εκθέσεων. Είναι, όμως, χάλια επιχειρηματίας». Πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω και αναφερόμενος και στην οικονομική κρίση, o Αμερικανός αρχαιολόγος αναλύει την κατάσταση λέγοντας πως η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στους θησαυρούς της Ελλάδας δεν πρέπει να είναι πολιτικό ταμπού, όπως ήταν κάποτε, δείχνοντας ιδιαίτερο ζήλο για την επιχειρηματολογία του άρθρου.

ΣΤΟ «ΣΠΙΤΙ» ΤΟΥ. Ο Στέφαν Μίλερ δεν είναι κάποια τυχαία περίπτωση. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που γνωρίζει πολύ καλά την ελληνική πραγματικότητα, αφού ζει μόνιμα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Νεμέα, ενώ έχει πολιτογραφηθεί και Ελληνας. Με καλές σπουδές στην Αρχαιολογία, επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα πριν από 35 χρόνια, λέγοντας μάλιστα ότι έφτασε «σπίτι του». Η προσωνυμία του είναι «Λέων της Νεμέας», καθώς ήταν εκείνος που διενήργησε ανασκαφές στα αρχαία της περιοχής και έφερε στο φως σημαντικά ευρήματα, όπως το στάδιο όπου διεξάγονταν τα Νέμεα.

Παράλληλα, δημιούργησε ένα αρχαιολογικό πάρκο και κατασκεύασε ένα σύγχρονο αρχαιολογικό μουσείο, ξεκινώντας την αναστήλωση του Ναού του Δία. Ο Μίλερ προχώρησε στις ενέργειες αυτές με χορηγίες από την Ελλάδα και την Αμερική, χωρίς κρατική βοήθεια. Ο ίδιος πρωτοστάτησε στην αναβίωση των Νέμεων Αγώνων, που γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια στο αρχαίο στάδιο, με μεγάλη συμμετοχή τόσο από όλη την Ελλάδα όσο και το εξωτερικό. Η μεγάλη αγάπη του για την Ελλάδα τον οδήγησε στην απόφαση, μετά τη συνταξιοδότησή του, να έρθει και να εγκατασταθεί μόνιμα στην Αρχαία Νεμέα και να πολιτογραφηθεί Ελληνας. Ο ίδιος, αναφερόμενος στο γεγονός αυτό, έχει πει: «Οι μύθοι ζούνε στη Νεμέα. Οχι μόνο οι αρχαίοι, αλλά και καινούργιοι μύθοι, σημερινοί, από καθημερινούς ανθρώπους». Ο δήμαρχος της περιοχής, Βαγγέλης Ανδριανάκος, μιλώντας στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» έκανε λόγο για έναν άνθρωπο που έχει γίνει ένα με τους κατοίκους της περιοχής και έχει βοηθήσει τα μέγιστα στην αξιοποίηση και ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου της Νεμέας. Η στάση του ωστόσο να υποστηρίξει με τόση θέρμη την εμπλοκή ιδιωτικών εταιρειών στη φύλαξη των αρχαιολογικών χώρων δημιούργησε σε πολλούς ερωτήματα και τρίτες σκέψεις.

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ. Η πρόταση του «Time», που ουσιαστικά προσυπογράφει ο Μίλερ, είναι ιδιαίτερα λεπτομερής, σαν κάποιος να έχει κάνει ενδελεχή έρευνα πάνω στις ελληνικές αρχαιότητες και στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να γίνει η όσο το δυνατόν «καλύτερη» αξιοποίησή τους. Το άρθρο αναφέρει συγκεκριμένα ότι πρέπει να επιτραπεί σε ιδιωτικές εταιρείες να αναλάβουν την ανάπτυξη, την προώθηση και τη φύλαξη μερικών υποβαθμισμένων αρχαιολογικών χώρων, με αντάλλαγμα ένα μερίδιο του κέρδους που θα προκύψει από την τουριστική κίνηση. «Η πρόταση μπορεί να μη φαίνεται τόσο ριζοσπαστική, δεδομένου ότι στην Ιταλία έχει επιτραπεί σε εταιρεία μόδας να σπονσοράρει το Κολοσσαίο. Ωστόσο, οποιαδήποτε πρόταση απειλεί να αφήσει τον τεράστιο πολιτισμικό πλούτο της Ελλάδας να φύγει από τα χέρια του κράτους φέρνει αναστάτωση στο βαθιά ριζωμένο εθνικιστικό συναίσθημα μιας χώρας σημαδεμένης από επανειλημμένες λεηλασίες από ξένα κράτη. Μέσα στην οικονομική κρίση, ωστόσο, η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στους τεράστιους αρχαιολογικούς θησαυρούς της Ελλάδας δεν συνιστά πολιτικό ταμπού, όπως ίσχυε κάποτε», λέει το περιοδικό, δυσφημίζοντας την Ελλάδα. Το κείμενο αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι η Ελλάδα δεν αξιοποιεί την πολιτισμική της κληρονομιά, καθώς ξεκινάει ως εξής: «Πολλά αντικείμενα τα οποία έχουν ανασυρθεί από τη γη ή έχουν βρεθεί στη Νεμέα θα μπορούσαν να προωθήσουν την αρχαιολογική κληρονομιά της Ελλάδας».


Π. Παναγιωτόπουλος: «Δεν ξεπουλάμε»

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» επικοινώνησαν με τον αρμόδιο υπουργό Πολιτισμού, Πάνο Παναγιωτόπουλο, που σχολίασε το θέμα. Η απάντησή του ήταν: «Δεν ξεπουλάμε. Αλλο συνεργασία με την ιδιωτική πρωτοβουλία, άλλο εκχώρηση. Οι αρχαιότητες ανήκουν στον ελληνικό λαό και θα μείνουν υπό κρατική επίβλεψη». Ο ίδιος ωστόσο αποκάλυψε ότι υπάρχουν επαφές με τον ιδιωτικό τομέα, με σχετικό μάλιστα νόμο, που έχει εγκριθεί από την ελληνική Βουλή. Αυτό φέρεται να έχει πει και στον απεσταλμένο του «Τime», όταν είχε ξεναγήσει ξένους δημοσιογράφους στην Ακρόπολη, με αφορμή την επίσκεψή τους για την ανάληψη της ελληνικής προεδρίας της Ε.Ε. Τότε, στα «πηγαδάκια» του Μουσείου της Ακρόπολης είχε γίνει αναφορά σε μια συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά μόνο υπό δημόσιο έλεγχο και στο πλαίσιο της προβολής του τουριστικού προϊόντος και του τουριστικού μάρκετινγκ. Είναι αξιοσημείωτο εξάλλου ότι η Ελλάδα διαθέτει 21.000 αρχαιολογικούς χώρους και μόνο οι 117 έχουν εισιτήριο, ενώ υπάρχουν στο σύνολο 60.000.000 κινητά αρχαιολογικά ευρήματα, γεγονός που δίνει ένα τεράστιο περιθώριο αξιοποίησης της πολιτισμικής κληρονομιάς.