Κοροναϊός - Οικονομικός οδηγός για το νέο εργασιακό τοπίο
Πώς προσδιορίζονται οι πληττόμενες επιχειρήσεις και τι ισχύει αν υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο μερών για εργασία, παρά την αναστολή
Γιωργος Αυτιας
Τα «Π» παρουσιάζουν αναλυτικά όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις αλλαγές που επήλθαν στα εργασιακά λόγω της κρίσης µε την πανδηµία του COVID-19. Παρουσιάζουν επιµέρους περιπτώσεις, οι οποίες χρήζουν διευκρινίσεων. Κάποιες από αυτές είναι τι αλλάζει στις επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους µε κρατική απόφαση, τι ισχύει για τους εργαζοµένους αυτής της κατηγορίας, πώς αποζηµιώνεται ο εργοδότης και πώς θα εισπράξει την αποζηµίωση ειδικού σκοπού. Σε όλα αυτά µας απαντούν δύο νοµικοί, η Ολυµπία Νικολοπούλου και ο Γιάννης Καρούζος, οι οποίοι εξειδικεύουν βήµα-βήµα όλες τις πτυχές των θεµάτων.
Τι αλλάζει στη σύµβαση εργασίας σε επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους µε κρατική απόφαση και τι σηµαίνει αυτό;
Αναστολή της σύµβασης εργασίας σηµαίνει απαλλαγή του εργαζοµένου και του εργοδότη από τις κύριες υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύµβαση εργασίας τους. ∆ηλαδή, ο εργαζόµενος δεν υποχρεούται να παρέχει εργασία και ο εργοδότης δεν υποχρεούται σε καταβολή µισθού.
Τι ισχύει µε τις απολύσεις;
Έχουµε γενική απαγόρευση απολύσεων από τις 18/3/2020. Εδώ πρέπει να σηµειωθεί πώς όσες έγιναν είναι άκυρες.
Οι εργαζόµενοι των επιχειρήσεων που έκλεισαν τι δικαιούνται και για πόσο διάστηµα;
Την αποζηµίωση των 800 ευρώ από 15/3 έως 30/4/2020.
Με την ασφάλιση του εργαζοµένου τι γίνεται;
Ο εργαζόµενος έχει πλήρη ασφαλιστική κάλυψη επί του ονοµαστικού µισθού του.
Αν οι συµβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, ο εργοδότης διατηρεί την υποχρέωση υποβολής ΑΠ∆;
Ναι, τη διατηρεί.
Ποιοι εξαιρούνται από την αποζηµίωση;
Εξαιρούνται:
α) εκείνοι που εργάζονται εξ αποστάσεως,
β) το προσωπικό ασφαλείας,
γ) το διοικητικό προσωπικό,
δ) εκείνοι που βρίσκονται σε νόµιµη άδεια.
Όσοι πριν από το κλείσιµο της επιχείρησης έκαναν χρήση άδειας άνευ αποδοχών;
Θεωρείται ότι αίρεται αυτοδίκαια, ώστε να τεθούν σε αναστολή και να λάβουν την αποζηµίωση των 800 ευρώ.
Μετά την άρση της αναστολής, η σύµβαση θα συνεχιστεί;
Ασφαλώς, για τον συµφωνηθέντα υπολειπόµενο χρόνο. Πότε υποβάλλει δήλωση ο εργοδότης; Από 24/3/2020 έως 31/3/2020 στην «Εργάνη».
Τι δηλώνει ο εργοδότης;
∆ηλώνει ότι:
α) η επιχείρησή του έχει αναστείλει τη λειτουργία της µε απόφαση κρατικής Αρχής,
β) τους εργαζοµένους που έχουν τεθεί σε αναστολή,
γ) τους παραιτηθέντες και απολυθέντες από 1η/3 έως 20/3/2020. Υπάρχει υποχρέωση για κοινοποίηση της δήλωσης εγγράφως ή µε ηλεκτρονικό ταχυδροµείο στους εργαζοµένους; Υποχρεωτικά.
Αν ο εργοδότης δεν εκπληρώσει αυτή την υποχρέωση;
Θα χάσει τη ρύθµιση. Τι υποχρεώσεις έχει;
Να υποβάλει από 1ης/4/2020 έως 10/4/2020 δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρµα του υπουργείου Εργασίας (supportemployees. yeka.gr).
Τι γράφει στη δήλωση;
Γράφει:
α) τον αριθµό πρωτοκόλλου της δήλωσης του εργοδότη,
β) τα προσωπικά τους στοιχεία,
γ) το ΙΒΑΝ προσωπικού λογαριασµού,
δ) τα στοιχεία µίσθωσης και εκµισθωτή, ώστε να λάβουν την έκπτωση µισθώµατος κύριας κατοικίας.
Οι πληττόµενες επιχειρήσεις πώς προσδιορίζονται;
Από τον ΚΑ∆ ή τη δευτερογενή επαγγελµατική δραστηριότητα, ανάλογα µε τα ακαθάριστα έσοδα του έτους 2018.
Τι δυνατότητες έχει ο εργοδότης µιας πληττόµενης επιχείρησης;
Να θέσει µέρος ή το σύνολο των εργαζοµένων σε αναστολή σύµβασης εργασίας.
Τι χρονολογική σειρά έχει το µέτρο;
Από 21/3/2020 έως 20/4/2020.
Ο εργοδότης µπορεί να θέσει τµηµατικά τους εργαζοµένους του σε αναστολή;
∆ύναται να θέσει από τους 10 εργαζόµενους που απασχολεί τους 5 στις 26/3 και τους υπόλοιπους στις 18/4/2020.
Ποια είναι η διάρκεια της αναστολής;
Είναι 45 ηµέρες. Το χρονικό διάστηµα είναι συνεχόµενο και ανέκκλητο.
Μετά την άρση της αναστολής, τι γίνεται;
Για ακόµη 45 ηµέρες ο εργοδότης έχει υποχρέωση να διατηρήσει τους ίδιους εργαζοµένους µε τους ίδιους όρους εργασίας που υπήρχαν πριν από την 21η/3/2020.
Ποιοι δεν συµπεριλαµβάνονται στην υποχρέωση διατήρησης ίδιων εργαζοµένων;
∆εν συµπεριλαµβάνονται:
α) εκείνοι που αποχώρησαν λόγω συνταξιοδότησης,
β) εκείνοι που αποχώρησαν οικειοθελώς,
γ) εκείνοι των οποίων η σύµβαση εργασίας ορισµένου χρόνου έληξε µετά την άρση της αναστολής.
Ποιοι δικαιούνται την αποζηµίωση ειδικού σκοπού;
Μόνο οι εργαζόµενοι που έχουν τεθεί σε αναστολή της σύµβασης εργασίας.
Ποιοι εξαιρούνται της αποζηµίωσης;
Όσοι εργάζονται µε καθεστώς τηλεργασίας.
Οι εργαζόµενοι µε σύµβαση ορισµένου χρόνου µπορούν να τεθούν σε καθεστώς αναστολής;
Ασφαλώς, για να λάβουν την αποζηµίωση ειδικού σκοπού.
Μετά την άρση της αναστολής, θα συνεχιστεί η σύµβαση εργασίας τους;
Ναι, για τον χρόνο που έχει συµφωνηθεί.
Η απαγόρευση απόλυσης πότε ενεργοποιείται;
Μόνον εάν ο εργοδότης κάνει χρήση του µέτρου της αναστολής έστω και για έναν εργαζόµενο της επιχείρησής του.
Με την αναστολή της σύµβασης εργασίας, ο εργοδότης έχει υποχρεώσεις;
∆εν υποχρεούται να καταβάλλει µισθό, ενώ ο εργαζόµενος δεν υποχρεούται να παρέχει υπηρεσία.
Αν ο εργοδότης επιθυµεί, µπορεί να δώσει αµοιβή;
Ναι, έως του ύψους των µεικτών αποδοχών του εργαζοµένου.
Αυτή η οικειοθελής παροχή πρέπει να συµπεριληφθεί στην ΑΠ∆ και να καταβληθούν οι ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές;
Ασφαλώς.
Μπορεί, µε συµφωνία εργοδότη και εργαζοµένου ο οποίος βρίσκεται σε αναστολή να προβλεφθεί ότι ο τελευταίος θα παρέχει υπηρεσίες µε το καθεστώς της τηλεργασίας, για να καλυφθούν έκτακτες ανάγκες της επιχείρησης;
Για αυτή την υπηρεσία του ο εργαζόµενος θα αµειφθεί αναλογικά έως το ύψος των µεικτών αποδοχών του, αφού αφαιρεθεί η αποζηµίωση ειδικού σκοπού. Εδώ καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές και πρέπει να συµπεριληφθούν στις ΑΠ∆.
Θα πρέπει πριν από την εφαρµογή της εξ αποστάσεως εργασίας (τηλεργασία) να δηλωθεί στην «Εργάνη»;
Ναι, σε ειδικό έντυπο.
Αν υπάρξει αµέλεια του εργοδότη;
Έρχονται πρόστιµα.
Πώς θα πάρουν την αποζηµίωση ειδικού σκοπού οι εργοδότες;
Τι υποχρέωση έχουν; Από 24/3/2020 έως 20/4/2020 υποχρεούνται να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Π.Σ. «Εργάνη», στην οποία να συµπεριλαµβάνονται τα εξής:
α) ότι η επιχείρηση πλήττεται σηµαντικά,
β) τους εργαζοµένους που τελούν σε αναστολή,
γ) τους απολυθέντες και παραιτηθέντες από 1ης/3/2020 έως 20/3/2020.
Οφείλουν να τη γνωστοποιήσουν εγγράφως ή µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στους εργαζοµένους;
Ασφαλώς.
Αν αγνοήσουν την υποχρέωσή τους;
Θα χάσουν τις ευνοϊκές φορολογικές ρυθµίσεις.
Πώς θα πάρουν την αποζηµίωση οι εργαζόµενοι; Τι πρέπει να κάνουν;
Από 1ης/4/2020 έως 30/4/2020 οφείλουν να υποβάλουν δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρµα του υπουργείου Εργασίας.
Τι θα αναφέρουν στη δήλωση;
Θα πρέπει να αναφέρουν:
α) τα προσωπικά τους στοιχεία,
β) τον αριθµό πρωτοκόλλου της δήλωσης του εργοδότη,
γ) τον ΙΒΑΝ προσωπικού τραπεζικού λογαριασµού τους.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΆ» στις 17/4
Τι αλλάζει στη σύµβαση εργασίας σε επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους µε κρατική απόφαση και τι σηµαίνει αυτό;
Αναστολή της σύµβασης εργασίας σηµαίνει απαλλαγή του εργαζοµένου και του εργοδότη από τις κύριες υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύµβαση εργασίας τους. ∆ηλαδή, ο εργαζόµενος δεν υποχρεούται να παρέχει εργασία και ο εργοδότης δεν υποχρεούται σε καταβολή µισθού.
Τι ισχύει µε τις απολύσεις;
Έχουµε γενική απαγόρευση απολύσεων από τις 18/3/2020. Εδώ πρέπει να σηµειωθεί πώς όσες έγιναν είναι άκυρες.
Οι εργαζόµενοι των επιχειρήσεων που έκλεισαν τι δικαιούνται και για πόσο διάστηµα;
Την αποζηµίωση των 800 ευρώ από 15/3 έως 30/4/2020.
Με την ασφάλιση του εργαζοµένου τι γίνεται;
Ο εργαζόµενος έχει πλήρη ασφαλιστική κάλυψη επί του ονοµαστικού µισθού του.
Αν οι συµβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, ο εργοδότης διατηρεί την υποχρέωση υποβολής ΑΠ∆;
Ναι, τη διατηρεί.
Ποιοι εξαιρούνται από την αποζηµίωση;
Εξαιρούνται:
α) εκείνοι που εργάζονται εξ αποστάσεως,
β) το προσωπικό ασφαλείας,
γ) το διοικητικό προσωπικό,
δ) εκείνοι που βρίσκονται σε νόµιµη άδεια.
Όσοι πριν από το κλείσιµο της επιχείρησης έκαναν χρήση άδειας άνευ αποδοχών;
Θεωρείται ότι αίρεται αυτοδίκαια, ώστε να τεθούν σε αναστολή και να λάβουν την αποζηµίωση των 800 ευρώ.
Μετά την άρση της αναστολής, η σύµβαση θα συνεχιστεί;
Ασφαλώς, για τον συµφωνηθέντα υπολειπόµενο χρόνο. Πότε υποβάλλει δήλωση ο εργοδότης; Από 24/3/2020 έως 31/3/2020 στην «Εργάνη».
Τι δηλώνει ο εργοδότης;
∆ηλώνει ότι:
α) η επιχείρησή του έχει αναστείλει τη λειτουργία της µε απόφαση κρατικής Αρχής,
β) τους εργαζοµένους που έχουν τεθεί σε αναστολή,
γ) τους παραιτηθέντες και απολυθέντες από 1η/3 έως 20/3/2020. Υπάρχει υποχρέωση για κοινοποίηση της δήλωσης εγγράφως ή µε ηλεκτρονικό ταχυδροµείο στους εργαζοµένους; Υποχρεωτικά.
Αν ο εργοδότης δεν εκπληρώσει αυτή την υποχρέωση;
Θα χάσει τη ρύθµιση. Τι υποχρεώσεις έχει;
Να υποβάλει από 1ης/4/2020 έως 10/4/2020 δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρµα του υπουργείου Εργασίας (supportemployees. yeka.gr).
Τι γράφει στη δήλωση;
Γράφει:
α) τον αριθµό πρωτοκόλλου της δήλωσης του εργοδότη,
β) τα προσωπικά τους στοιχεία,
γ) το ΙΒΑΝ προσωπικού λογαριασµού,
δ) τα στοιχεία µίσθωσης και εκµισθωτή, ώστε να λάβουν την έκπτωση µισθώµατος κύριας κατοικίας.
Οι πληττόµενες επιχειρήσεις πώς προσδιορίζονται;
Από τον ΚΑ∆ ή τη δευτερογενή επαγγελµατική δραστηριότητα, ανάλογα µε τα ακαθάριστα έσοδα του έτους 2018.
Τι δυνατότητες έχει ο εργοδότης µιας πληττόµενης επιχείρησης;
Να θέσει µέρος ή το σύνολο των εργαζοµένων σε αναστολή σύµβασης εργασίας.
Τι χρονολογική σειρά έχει το µέτρο;
Από 21/3/2020 έως 20/4/2020.
Ο εργοδότης µπορεί να θέσει τµηµατικά τους εργαζοµένους του σε αναστολή;
∆ύναται να θέσει από τους 10 εργαζόµενους που απασχολεί τους 5 στις 26/3 και τους υπόλοιπους στις 18/4/2020.
Ποια είναι η διάρκεια της αναστολής;
Είναι 45 ηµέρες. Το χρονικό διάστηµα είναι συνεχόµενο και ανέκκλητο.
Μετά την άρση της αναστολής, τι γίνεται;
Για ακόµη 45 ηµέρες ο εργοδότης έχει υποχρέωση να διατηρήσει τους ίδιους εργαζοµένους µε τους ίδιους όρους εργασίας που υπήρχαν πριν από την 21η/3/2020.
Ποιοι δεν συµπεριλαµβάνονται στην υποχρέωση διατήρησης ίδιων εργαζοµένων;
∆εν συµπεριλαµβάνονται:
α) εκείνοι που αποχώρησαν λόγω συνταξιοδότησης,
β) εκείνοι που αποχώρησαν οικειοθελώς,
γ) εκείνοι των οποίων η σύµβαση εργασίας ορισµένου χρόνου έληξε µετά την άρση της αναστολής.
Ποιοι δικαιούνται την αποζηµίωση ειδικού σκοπού;
Μόνο οι εργαζόµενοι που έχουν τεθεί σε αναστολή της σύµβασης εργασίας.
Ποιοι εξαιρούνται της αποζηµίωσης;
Όσοι εργάζονται µε καθεστώς τηλεργασίας.
Οι εργαζόµενοι µε σύµβαση ορισµένου χρόνου µπορούν να τεθούν σε καθεστώς αναστολής;
Ασφαλώς, για να λάβουν την αποζηµίωση ειδικού σκοπού.
Μετά την άρση της αναστολής, θα συνεχιστεί η σύµβαση εργασίας τους;
Ναι, για τον χρόνο που έχει συµφωνηθεί.
Η απαγόρευση απόλυσης πότε ενεργοποιείται;
Μόνον εάν ο εργοδότης κάνει χρήση του µέτρου της αναστολής έστω και για έναν εργαζόµενο της επιχείρησής του.
Με την αναστολή της σύµβασης εργασίας, ο εργοδότης έχει υποχρεώσεις;
∆εν υποχρεούται να καταβάλλει µισθό, ενώ ο εργαζόµενος δεν υποχρεούται να παρέχει υπηρεσία.
Αν ο εργοδότης επιθυµεί, µπορεί να δώσει αµοιβή;
Ναι, έως του ύψους των µεικτών αποδοχών του εργαζοµένου.
Αυτή η οικειοθελής παροχή πρέπει να συµπεριληφθεί στην ΑΠ∆ και να καταβληθούν οι ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές;
Ασφαλώς.
Μπορεί, µε συµφωνία εργοδότη και εργαζοµένου ο οποίος βρίσκεται σε αναστολή να προβλεφθεί ότι ο τελευταίος θα παρέχει υπηρεσίες µε το καθεστώς της τηλεργασίας, για να καλυφθούν έκτακτες ανάγκες της επιχείρησης;
Για αυτή την υπηρεσία του ο εργαζόµενος θα αµειφθεί αναλογικά έως το ύψος των µεικτών αποδοχών του, αφού αφαιρεθεί η αποζηµίωση ειδικού σκοπού. Εδώ καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές και πρέπει να συµπεριληφθούν στις ΑΠ∆.
Θα πρέπει πριν από την εφαρµογή της εξ αποστάσεως εργασίας (τηλεργασία) να δηλωθεί στην «Εργάνη»;
Ναι, σε ειδικό έντυπο.
Αν υπάρξει αµέλεια του εργοδότη;
Έρχονται πρόστιµα.
Πώς θα πάρουν την αποζηµίωση ειδικού σκοπού οι εργοδότες;
Τι υποχρέωση έχουν; Από 24/3/2020 έως 20/4/2020 υποχρεούνται να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Π.Σ. «Εργάνη», στην οποία να συµπεριλαµβάνονται τα εξής:
α) ότι η επιχείρηση πλήττεται σηµαντικά,
β) τους εργαζοµένους που τελούν σε αναστολή,
γ) τους απολυθέντες και παραιτηθέντες από 1ης/3/2020 έως 20/3/2020.
Οφείλουν να τη γνωστοποιήσουν εγγράφως ή µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στους εργαζοµένους;
Ασφαλώς.
Αν αγνοήσουν την υποχρέωσή τους;
Θα χάσουν τις ευνοϊκές φορολογικές ρυθµίσεις.
Πώς θα πάρουν την αποζηµίωση οι εργαζόµενοι; Τι πρέπει να κάνουν;
Από 1ης/4/2020 έως 30/4/2020 οφείλουν να υποβάλουν δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρµα του υπουργείου Εργασίας.
Τι θα αναφέρουν στη δήλωση;
Θα πρέπει να αναφέρουν:
α) τα προσωπικά τους στοιχεία,
β) τον αριθµό πρωτοκόλλου της δήλωσης του εργοδότη,
γ) τον ΙΒΑΝ προσωπικού τραπεζικού λογαριασµού τους.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΆ» στις 17/4
