Τουρκία: Φόβοι για ντόμινο πτωχεύσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων
Με δύσκολα διλήμματα είναι αντιμέτωπος ο νέος διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας, Σαχάπ Καβτζίογλου, καθώς η ανάγκη να δαμαστεί ο υψηλός πληθωρισμός έρχεται σε σύγκρουση με τα υψηλά χρέη που καλούνται να εξυπηρετήσουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις εν μέσω πανδημίας.
Αφενός, ο ίδιος δήλωσε προ ημερών πως η νομισματική πολιτική θα παραμείνει ανεξάρτητη και προσηλωμένη στη χειραγώγηση του υψηλού πληθωρισμού, μια τοποθέτηση που θεωρητικά θα σήμαινε πως τα επιτόκια στην Τουρκία θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα. Αφετέρου, είναι γνωστό πως ο Καβτζίογλου είναι υπέρμαχος των χαμηλών επιτοκίων όπως εξάλλου ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η ραχοκοκαλιά της τουρκικής οικονομίας αποτελείται από 3,2 εκατομμύρια μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν συγκεντρώσει χρέη 107 δισ. δολάρια, αντανακλώντας το ένα πέμπτο των δανείων στη χώρα. Αρκετές από αυτές βρίσκονται στα όρια της χρεοκοπίας λόγω της πανδημίας, η οποία εκτός των άλλων δοκιμάζει τη δημοτικότητα των κυβερνώντων σε όλον τον κόσμο.
Η κυβέρνηση θεωρεί πως «ο καλύτερος τρόπος για να παρέχει στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι με τη μείωση των επιτοκίων», σχολιάζει ο Όνερ Γκάνκαβντι, οικονομολόγος στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, στους Financial Times. Η Άγκυρα έχει υποσχεθεί φοροαπαλλαγές σε κάποιες από τις μικρότερες εταιρείες της Τουρκίας, γνωστές ως esnaf, αλλά δεν πληρούν όλες τους τις προϋποθέσεις. Υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια επιχειρήσεις στην Τουρκία με 20 εργαζόμενους η καθεμία. Πάνω από 120.000 από αυτές έχουν βάλει λουκέτο κατά τη διάρκεια του περσινού έτους. «Αυτή είναι η βάση ψηφοφόρων του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). «Οι esnaf εξαρτώνται από την πίστωση για να διατηρήσουν σε λειτουργία τις επιχειρήσεις τους», τονίζει ο Γκάνκαβντι στη βρετανική εφημερίδα. Το υπουργείο Οικονομικών της χώρας παρέχει υποστήριξη σε αρκετά από τα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, περιορίζοντας την επίδραση των χρεοκοπιών στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Από την άλλη πλευρά, ο υψηλός πληθωρισμός στην Τουρκία, ο οποίος έφθασε το 15,61% τον Φεβρουάριο από το 14,97% έναν μήνα πριν, έχει πλήξει δραματικά την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 42% των πολιτών θεωρούν πως η οικονομία είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της Τουρκίας, κατατάσσοντας την πανδημία στην τρίτη θέση. Αυτό αποδίδεται στην αύξηση των τιμών τροφίμων πάνω από 20% κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό σε σχέση με κάθε άλλο κράτος-μέλος του ΟΟΣΑ. Για να αποκτήσει κανείς πληρέστερη εικόνα, τα φρούτα στην Τουρκία είναι 58% ακριβότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα, τα λαχανικά 89% και το ηλιέλαιο 50%. Οπότε τα υψηλά επιτόκια μπορεί να είναι η «πηγή όλων των κακών» όπως είχε πει ο Ερντογάν, αλλά το υψηλό κόστος διαβίωσης μπορεί τελικά να του επιφέρει μεγαλύτερο πολιτικό κόστος.
Η κυβέρνηση θεωρεί πως «ο καλύτερος τρόπος για να παρέχει στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι με τη μείωση των επιτοκίων», σχολιάζει ο Όνερ Γκάνκαβντι, οικονομολόγος στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, στους Financial Times. Η Άγκυρα έχει υποσχεθεί φοροαπαλλαγές σε κάποιες από τις μικρότερες εταιρείες της Τουρκίας, γνωστές ως esnaf, αλλά δεν πληρούν όλες τους τις προϋποθέσεις. Υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια επιχειρήσεις στην Τουρκία με 20 εργαζόμενους η καθεμία. Πάνω από 120.000 από αυτές έχουν βάλει λουκέτο κατά τη διάρκεια του περσινού έτους. «Αυτή είναι η βάση ψηφοφόρων του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). «Οι esnaf εξαρτώνται από την πίστωση για να διατηρήσουν σε λειτουργία τις επιχειρήσεις τους», τονίζει ο Γκάνκαβντι στη βρετανική εφημερίδα. Το υπουργείο Οικονομικών της χώρας παρέχει υποστήριξη σε αρκετά από τα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, περιορίζοντας την επίδραση των χρεοκοπιών στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Από την άλλη πλευρά, ο υψηλός πληθωρισμός στην Τουρκία, ο οποίος έφθασε το 15,61% τον Φεβρουάριο από το 14,97% έναν μήνα πριν, έχει πλήξει δραματικά την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 42% των πολιτών θεωρούν πως η οικονομία είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της Τουρκίας, κατατάσσοντας την πανδημία στην τρίτη θέση. Αυτό αποδίδεται στην αύξηση των τιμών τροφίμων πάνω από 20% κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό σε σχέση με κάθε άλλο κράτος-μέλος του ΟΟΣΑ. Για να αποκτήσει κανείς πληρέστερη εικόνα, τα φρούτα στην Τουρκία είναι 58% ακριβότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα, τα λαχανικά 89% και το ηλιέλαιο 50%. Οπότε τα υψηλά επιτόκια μπορεί να είναι η «πηγή όλων των κακών» όπως είχε πει ο Ερντογάν, αλλά το υψηλό κόστος διαβίωσης μπορεί τελικά να του επιφέρει μεγαλύτερο πολιτικό κόστος.