Ναυτιλία: Σοβαρά προβλήματα στην επάνδρωση πλοίων λόγω πολέμου
Νέους «πονοκεφάλους» για τους πλοιοκτήτες, αναμένεται να δημιουργήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς ήδη καταγράφονται σοβαρά προβλήματα στην επάνδρωση των πλοίων της εμπορικής ναυτιλίας διεθνώς, ιδίως σε ό,τι αφορά αξιωματικούς, όπου η προσφορά έχει περιοριστεί σημαντικά. Το πρόβλημα αυτό επηρεάζει ιδίως την αγορά των δεξαμενόπλοιων κι έχει ήδη αρχίσει να οδηγεί σε σημαντική άνοδο του μισθολογικού κόστους και υψηλότερα λειτουργικά έξοδα για τα πλοία. Μάλιστα, οι αυξήσεις αυτές έχουν να προστεθούν στο ήδη υψηλό κόστος των ναυτιλιακών καυσίμων, που έχουν καταγράψει άνοδο έως και 50% τις τελευταίες εβδομάδες.
Σύμφωνα με σχετική ανάλυση της Drewry, τόσο η Ρωσία, όσο και η Ουκρανία έχουν, διαχρονικά, αποτελέσει βασικές «δεξαμενές» παροχής αξιωματικών και μελών ανώτερων πληρωμάτων για τον παγκόσμιο εμπορικό στόλο. Η εταιρεία υπολογίζει ότι σήμερα, οι Ρώσοι αξιωματικοί ανέρχονται σε 46.500 και οι Ουκρανοί σε 41.000. Αντίστοιχα, 41.200 Ρώσοι και 32.400 Ουκρανοί αποτελούν μέλη ανώτερων πληρωμάτων. Μάλιστα, τα νούμερα αυτά αφορούν αποκλειστικά σε μεγάλα πλοία της εμπορικής ναυτιλίας και δεν περιλαμβάνουν και μικρότερα σκάφη, που δραστηριοποιούνται στις τοπικές αγορές. Αν υπολογιστούν και τα εν λόγω σκάφη, το συνολικό μέγεθος αγγίζει τους 650.000 αξιωματικούς (αθροιστικά) και τα 920.000 μέλη ανώτερων πληρωμάτων. Πρόκειται για το 13% της παγκόσμιας προσφοράς αξιωματικών και το 8% της παγκόσμιας προσφοράς μελών ανώτερων πληρωμάτων.
Όπως σημειώνει η ανάλυση της Drewry, όσο συνεχίζεται η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία, τόσο θα αυξάνονται οι πιθανότητες να υπάρξει σημαντικό έλλειμμα προσφοράς, ιδίως αξιωματικών. Οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί αξιωματικοί απασχολούνται σε μεγάλο αριθμό δεξαμενόπλοιων, τόσο αργού πετρελαίου, όσο και φυσικού αερίου, δύο κατηγορίες πλοίων όπου ήδη η προσφορά έμπειρων και καταρτισμένων ανθρώπων είναι ιδιαίτερα περιορισμένη. Ως εκ τούτου, στον τομέα αυτό θα παρατηρηθούν και τα περισσότερα προβλήματα.
Το πρόβλημα αφορά κυρίως στην μετακίνηση των ανθρώπων αυτών από και προς τα πλοία. Ένα ποσοστό Ρώσων και Ουκρανών ναυτικών θα έχει ήδη κάποιο σπίτι σε κάποια χώρα του εξωτερικού κι έτσι θα είναι σε θέση να ταξιδέψει προς ή από κάποιο πλοίο, στο πλαίσιο της εναλλαγής πληρωμάτων. Ωστόσο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Drewry, το σχετικό μέγεθος είναι χαμηλότερο του 20% του συνόλου, ποσοστό που πιθανώς να υποχωρήσει πολύ περισσότερο, αν επιβληθούν απαγορεύσεις από την διεθνή κοινότητα στην ελεύθερη μετακίνηση Ρώσων πολιτών.
Αντίστοιχα, οι Ουκρανοί ναυτικοί που σήμερα βρίσκονται στη θάλασσα, θα αντιμετωπίσουν σημαντικό πρόβλημα όσον αφορά τον επαναπατρισμό τους. Το πιο πιθανό σενάριο είναι να ταξιδέψουν σε κάποια γειτονική χώρα με αεροπλάνο κι από εκεί προς την Ουκρανία, με όποιο μέσο μπορέσουν. Προφανώς, κάτι τέτοιο ενέχει μεγάλο κίνδυνο, αλλά όταν η οικογένειά τους βρίσκεται ακόμα σε κίνδυνο, πολλοί θα προχωρήσουν σε μια τέτοια κίνηση, πιθανώς ακόμα και να συμμετάσχουν στην άμυνα της χώρας τους. Αντίστοιχα, όσοι Ουκρανοί ναυτικοί βρίσκονταν ήδη στη χώρα τους, όταν ξέσπασε ο πόλεμος, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο, μέχρι και απίθανο, να ταξιδέψουν εκτός Ουκρανίας για να επανδρώσουν κάποιο πλοίο.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και σχετική ανάλυση του Διεθνούς Επιμελητηρίου Ναυτιλίας (International Chamber of Shipping), που αναφέρει ότι η σύρραξη στην Ουκρανία θα επηρεάσει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, την ομαλή λειτουργία πάνω από 74.000 πλοίων του παγκόσμιου εμπορικού στόλου. Στα πλοία αυτά απασχολούνται Ρώσοι ή Ουκρανοί μέλη πληρωμάτων, που δεν είναι σε θέση να προσεγγίσουν ή να αποχωρήσουν από αυτά.
Ταυτόχρονα, η προσέγγιση των ίδιων των πλοίων σε ουκρανικά ή ρωσικά λιμάνια θεωρείται αδύνατη, όχι μόνο λόγω του υψηλού κινδύνου, αλλά κι εξαιτίας της εκτόξευσης του κόστους ασφάλισης, καθώς έχουν πλέον χαρακτηριστεί εμπόλεμη ζώνη. Μάλιστα, υπάρχουν αναφορές ακόμα και για πληρώματα που εγκατέλειψαν τα πλοία τους στην Ουκρανία, για λόγους ασφαλείας (με την σύμφωνη γνώμη και υποστήριξη και των ίδιων των πλοιοκτητών).
Στο πλαίσιο αυτό, στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, ο Διεθνής Οργανισμός Ναυτιλίας (ΙΜΟ), τμήμα των Ηνωμένων Εθνών, έλαβε την απόφαση να αναληφθούν πρωτοβουλίες για την δημιουργία ενός ασφαλούς θαλάσσιου διαδρόμου, που θα επιτρέψει στα εμπορικά πλοία και τα πληρώματά τους, που έχουν εγκλωβιστεί στην Μαύρη Θάλασσα και την Θάλασσα του Αζόφ, να αποχωρήσουν χωρίς το ρίσκο να δεχθούν κάποια επίθεση. Σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, περίπου 100 πλοία ξένης σημαίας κι εκατοντάδες ναυτικοί είναι εγκλωβισμένοι στα λιμάνια της χώρας.
Σύμφωνα με σχετική ανάλυση της Drewry, τόσο η Ρωσία, όσο και η Ουκρανία έχουν, διαχρονικά, αποτελέσει βασικές «δεξαμενές» παροχής αξιωματικών και μελών ανώτερων πληρωμάτων για τον παγκόσμιο εμπορικό στόλο. Η εταιρεία υπολογίζει ότι σήμερα, οι Ρώσοι αξιωματικοί ανέρχονται σε 46.500 και οι Ουκρανοί σε 41.000. Αντίστοιχα, 41.200 Ρώσοι και 32.400 Ουκρανοί αποτελούν μέλη ανώτερων πληρωμάτων. Μάλιστα, τα νούμερα αυτά αφορούν αποκλειστικά σε μεγάλα πλοία της εμπορικής ναυτιλίας και δεν περιλαμβάνουν και μικρότερα σκάφη, που δραστηριοποιούνται στις τοπικές αγορές. Αν υπολογιστούν και τα εν λόγω σκάφη, το συνολικό μέγεθος αγγίζει τους 650.000 αξιωματικούς (αθροιστικά) και τα 920.000 μέλη ανώτερων πληρωμάτων. Πρόκειται για το 13% της παγκόσμιας προσφοράς αξιωματικών και το 8% της παγκόσμιας προσφοράς μελών ανώτερων πληρωμάτων.
Όπως σημειώνει η ανάλυση της Drewry, όσο συνεχίζεται η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία, τόσο θα αυξάνονται οι πιθανότητες να υπάρξει σημαντικό έλλειμμα προσφοράς, ιδίως αξιωματικών. Οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί αξιωματικοί απασχολούνται σε μεγάλο αριθμό δεξαμενόπλοιων, τόσο αργού πετρελαίου, όσο και φυσικού αερίου, δύο κατηγορίες πλοίων όπου ήδη η προσφορά έμπειρων και καταρτισμένων ανθρώπων είναι ιδιαίτερα περιορισμένη. Ως εκ τούτου, στον τομέα αυτό θα παρατηρηθούν και τα περισσότερα προβλήματα.
Το πρόβλημα αφορά κυρίως στην μετακίνηση των ανθρώπων αυτών από και προς τα πλοία. Ένα ποσοστό Ρώσων και Ουκρανών ναυτικών θα έχει ήδη κάποιο σπίτι σε κάποια χώρα του εξωτερικού κι έτσι θα είναι σε θέση να ταξιδέψει προς ή από κάποιο πλοίο, στο πλαίσιο της εναλλαγής πληρωμάτων. Ωστόσο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Drewry, το σχετικό μέγεθος είναι χαμηλότερο του 20% του συνόλου, ποσοστό που πιθανώς να υποχωρήσει πολύ περισσότερο, αν επιβληθούν απαγορεύσεις από την διεθνή κοινότητα στην ελεύθερη μετακίνηση Ρώσων πολιτών.
Αντίστοιχα, οι Ουκρανοί ναυτικοί που σήμερα βρίσκονται στη θάλασσα, θα αντιμετωπίσουν σημαντικό πρόβλημα όσον αφορά τον επαναπατρισμό τους. Το πιο πιθανό σενάριο είναι να ταξιδέψουν σε κάποια γειτονική χώρα με αεροπλάνο κι από εκεί προς την Ουκρανία, με όποιο μέσο μπορέσουν. Προφανώς, κάτι τέτοιο ενέχει μεγάλο κίνδυνο, αλλά όταν η οικογένειά τους βρίσκεται ακόμα σε κίνδυνο, πολλοί θα προχωρήσουν σε μια τέτοια κίνηση, πιθανώς ακόμα και να συμμετάσχουν στην άμυνα της χώρας τους. Αντίστοιχα, όσοι Ουκρανοί ναυτικοί βρίσκονταν ήδη στη χώρα τους, όταν ξέσπασε ο πόλεμος, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο, μέχρι και απίθανο, να ταξιδέψουν εκτός Ουκρανίας για να επανδρώσουν κάποιο πλοίο.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και σχετική ανάλυση του Διεθνούς Επιμελητηρίου Ναυτιλίας (International Chamber of Shipping), που αναφέρει ότι η σύρραξη στην Ουκρανία θα επηρεάσει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, την ομαλή λειτουργία πάνω από 74.000 πλοίων του παγκόσμιου εμπορικού στόλου. Στα πλοία αυτά απασχολούνται Ρώσοι ή Ουκρανοί μέλη πληρωμάτων, που δεν είναι σε θέση να προσεγγίσουν ή να αποχωρήσουν από αυτά.
Ταυτόχρονα, η προσέγγιση των ίδιων των πλοίων σε ουκρανικά ή ρωσικά λιμάνια θεωρείται αδύνατη, όχι μόνο λόγω του υψηλού κινδύνου, αλλά κι εξαιτίας της εκτόξευσης του κόστους ασφάλισης, καθώς έχουν πλέον χαρακτηριστεί εμπόλεμη ζώνη. Μάλιστα, υπάρχουν αναφορές ακόμα και για πληρώματα που εγκατέλειψαν τα πλοία τους στην Ουκρανία, για λόγους ασφαλείας (με την σύμφωνη γνώμη και υποστήριξη και των ίδιων των πλοιοκτητών).
Στο πλαίσιο αυτό, στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, ο Διεθνής Οργανισμός Ναυτιλίας (ΙΜΟ), τμήμα των Ηνωμένων Εθνών, έλαβε την απόφαση να αναληφθούν πρωτοβουλίες για την δημιουργία ενός ασφαλούς θαλάσσιου διαδρόμου, που θα επιτρέψει στα εμπορικά πλοία και τα πληρώματά τους, που έχουν εγκλωβιστεί στην Μαύρη Θάλασσα και την Θάλασσα του Αζόφ, να αποχωρήσουν χωρίς το ρίσκο να δεχθούν κάποια επίθεση. Σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, περίπου 100 πλοία ξένης σημαίας κι εκατοντάδες ναυτικοί είναι εγκλωβισμένοι στα λιμάνια της χώρας.