Οι προοπτικές ανάπτυξης με 4,1% φέτος και o κίνδυνος στασιμότητας το 2023
Επιβεβαίωσε ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας μέσα στο Σαββατοκύριακο στον ΣΚΑΪ, ότι η ανάπτυξη φέτος στον επερχόμενο συμπληρωματικό προϋπολογισμό θα ανέβει ίσως και πάνω από το 4,1%. Στόχος είναι να βρεθούν τα κονδύλια που θα υποστηρίξουν τα μελλοντικά Power Pass, τα οποία αναμένεται να απαιτήσουν περί τα 300 εκατομμύρια το μήνα, ή συνολικά λίγο πάνω από το 1,5 δισ. μέχρι το τέλος του έτους. Αυτά για φέτος, καθώς ο Τουρισμός έχει πάρει τα πάνω του και αναμένεται να δημιουργήσει τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο ώστε να ενισχυθούν εκ νέου τα νοικοκυριά.
Για το 2023 όμως, τα πράγματα δεν είναι καλά, καθώς το οικονομικό επιτελείο – όπως εξήγησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών- λειτουργεί πλέον έχοντας το κακό σενάριο ως τη βασική του πρόβλεψη. Σε αυτό το σενάριο, οι Ρώσοι δεν κλείνουν εντελώς τον NordStream 1, όμως «ακολουθούν πολιτικές που ισοδυναμούν με αυτό» εξήγησε ο κ. Σκυλακάκης. Σε αυτή την περίπτωση ωστόσο, πολύ αξιόπιστες πηγές που συμβουλεύουν καίρια την κυβέρνηση, θεωρούν ότι σε αυτή την περίπτωση η ανάπτυξη του 2023 θα υποστεί σημαντική καθίζηση και θα ακολουθήσει τη δραματική πτωτική πορεία των ΑΕΠ της ευρωζώνης. Και μπορεί μεν η Ελλάδα να μην περάσει σε ύφεση (όπως προβλέπεται για τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εξάρτηση από το ρωσικό αέριο), φαίνεται όμως ότι θα είναι πολύ κοντά στη στασιμότητα με ανάπτυξη πέριξ του 0,8%.
Βασική τροχοπέδη της πτώσης του ΑΕΠ για το 2023 και της συγκράτησής του σε θετικό επίπεδο είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο έχει ενεργοποιηθεί κατά το 1/3 και οι απορροφήσεις έχουν φτάσει στο 1,2 δισ., στηρίζοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες σήμερα είναι πολύ φτηνότερες από ό,τι το αέριο ή ο λιγνίτης. Άλλωστε, όπως τόνισε και ο Φατίχ Μπιρόλ, Εκτελεστικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας μιλώντας στο powergame.gr, «η Ελλάδα έχει σημαντική δυνατότητα να εντείνει την ενεργειακή αποδοτικότητα σε πολλούς τομείς και αυτή είναι μία δυνατότητα η οποία σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να μπει σε προτεραιότητα και να χορηγηθούν κίνητρα». Όπως εξήγησε, είναι πολύ σημαντική η επιτάχυνση των έργων αιολικής και ηλιακής ενέργειας, η βελτίωση της ενεργειακής αυτονομίας των κτιρίων, ενώ και η μείωση του θερμοστάτη το χειμώνα κατά 1ο C, μπορεί να έχει πολύ σημαντικά αποτελέσματα.
Και ενώ ο προϋπολογισμός της επόμενης χρονιάς έχει ήδη πολύ στενά περιθώρια, λόγω της διαφαινόμενης συγκράτησης του ΑΕΠ και της στήριξης των νοικοκυριών για την ενέργεια, ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους κι άλλου είδους ανάγκες που θα πρέπει να αποτυπωθούν, όπως είναι μία ακόμη επιταγή ακρίβειας. Και αυτό το μέτρο -στο οποίο ήδη έχει καταφύγει άλλη μία φορά η κυβέρνηση- θα αποφασιστεί το φθινόπωρο. Η ανακοίνωσή του δεν αποκλείεται να γίνει από το βήμα της ΔΕΘ, άρα τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, ή με την κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2023, δηλαδή στις αρχές Οκτωβρίου.
Επιπλέον η κυβέρνηση σχεδιάζει να αποδόσει τουλάχιστον δύο κονδύλια που κατευθύνονται προς τους συνταξιούχους. Το ένα είναι η αύξηση που θα καταβληθεί από την πρώτη Ιανουαρίου η οποία ορίζεται στο άρθρο 45 του νόμου 4670/2020 και έχει τον εξής τύπο: άθροισμα του ρυθμού ανάπτυξης συν ετήσιος πληθωρισμός διά του 2.
Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις της Κομισιόν που φαίνεται ότι ήδη η κυβέρνηση σχεδόν τις αποδέχεται, θα έχουμε φέτος ανάπτυξη 4,1% και πληθωρισμό 8,9%. Δηλαδή σύνολο 13% διά 2, άρα αύξηση για τους συνταξιούχους 6,5%, που σημαίνει ότι μία σύνταξη 1.000 ευρώ θα πάρει αύξηση 65 ευρώ με τους δικαιούχους να υπολογίζονται στα 1,4 εκατομμύρια.
Αυτή την αύξηση η κυβέρνηση θα την αποδώσει οπωσδήποτε, καθώς σε χθεσινές δηλώσεις του ο Υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης τόνισε ότι το κονδύλι είναι ήδη εξασφαλισμένο και δεν απαιτείται ανεύρεση δημοσιονομικού χώρου.
Αντιθέτως, η απόδοση σε όλους τους συνταξιούχους της επιστροφής των περικοπών σε επικουρικές συντάξεις και δώρα για την περίοδο μεταξύ Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016, είναι κάτι που δεν έχει αποφασιστεί ακόμη. Το κονδύλι αν πάρει την συνολική μορφή (και δεν περιοριστεί μόνο σε όσους προσέφυγαν στο ΣτΕ) ενδέχεται να φτάσει στα 2,5 δισ. ευρώ και να αφορά 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχους. Και εδώ οι αποφάσεις αναμένεται να γίνουν γνωστές μαζί με την επιταγή ακρίβειας (δηλαδή ή στην ΔΕΘ ή με την κατάθεση του προϋπολογισμού), αλλά η αλήθεια είναι ότι όσο βαθύτερα προχωρά η ενεργειακή κρίση, τόσο δυσκολότερη γίνεται και αυτή η άσκηση για το οικονομικό επιτελείο.
Για το 2023 όμως, τα πράγματα δεν είναι καλά, καθώς το οικονομικό επιτελείο – όπως εξήγησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών- λειτουργεί πλέον έχοντας το κακό σενάριο ως τη βασική του πρόβλεψη. Σε αυτό το σενάριο, οι Ρώσοι δεν κλείνουν εντελώς τον NordStream 1, όμως «ακολουθούν πολιτικές που ισοδυναμούν με αυτό» εξήγησε ο κ. Σκυλακάκης. Σε αυτή την περίπτωση ωστόσο, πολύ αξιόπιστες πηγές που συμβουλεύουν καίρια την κυβέρνηση, θεωρούν ότι σε αυτή την περίπτωση η ανάπτυξη του 2023 θα υποστεί σημαντική καθίζηση και θα ακολουθήσει τη δραματική πτωτική πορεία των ΑΕΠ της ευρωζώνης. Και μπορεί μεν η Ελλάδα να μην περάσει σε ύφεση (όπως προβλέπεται για τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εξάρτηση από το ρωσικό αέριο), φαίνεται όμως ότι θα είναι πολύ κοντά στη στασιμότητα με ανάπτυξη πέριξ του 0,8%.
Βασική τροχοπέδη της πτώσης του ΑΕΠ για το 2023 και της συγκράτησής του σε θετικό επίπεδο είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο έχει ενεργοποιηθεί κατά το 1/3 και οι απορροφήσεις έχουν φτάσει στο 1,2 δισ., στηρίζοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες σήμερα είναι πολύ φτηνότερες από ό,τι το αέριο ή ο λιγνίτης. Άλλωστε, όπως τόνισε και ο Φατίχ Μπιρόλ, Εκτελεστικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας μιλώντας στο powergame.gr, «η Ελλάδα έχει σημαντική δυνατότητα να εντείνει την ενεργειακή αποδοτικότητα σε πολλούς τομείς και αυτή είναι μία δυνατότητα η οποία σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να μπει σε προτεραιότητα και να χορηγηθούν κίνητρα». Όπως εξήγησε, είναι πολύ σημαντική η επιτάχυνση των έργων αιολικής και ηλιακής ενέργειας, η βελτίωση της ενεργειακής αυτονομίας των κτιρίων, ενώ και η μείωση του θερμοστάτη το χειμώνα κατά 1ο C, μπορεί να έχει πολύ σημαντικά αποτελέσματα.
Και ενώ ο προϋπολογισμός της επόμενης χρονιάς έχει ήδη πολύ στενά περιθώρια, λόγω της διαφαινόμενης συγκράτησης του ΑΕΠ και της στήριξης των νοικοκυριών για την ενέργεια, ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους κι άλλου είδους ανάγκες που θα πρέπει να αποτυπωθούν, όπως είναι μία ακόμη επιταγή ακρίβειας. Και αυτό το μέτρο -στο οποίο ήδη έχει καταφύγει άλλη μία φορά η κυβέρνηση- θα αποφασιστεί το φθινόπωρο. Η ανακοίνωσή του δεν αποκλείεται να γίνει από το βήμα της ΔΕΘ, άρα τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, ή με την κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2023, δηλαδή στις αρχές Οκτωβρίου.
Επιπλέον η κυβέρνηση σχεδιάζει να αποδόσει τουλάχιστον δύο κονδύλια που κατευθύνονται προς τους συνταξιούχους. Το ένα είναι η αύξηση που θα καταβληθεί από την πρώτη Ιανουαρίου η οποία ορίζεται στο άρθρο 45 του νόμου 4670/2020 και έχει τον εξής τύπο: άθροισμα του ρυθμού ανάπτυξης συν ετήσιος πληθωρισμός διά του 2.
Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις της Κομισιόν που φαίνεται ότι ήδη η κυβέρνηση σχεδόν τις αποδέχεται, θα έχουμε φέτος ανάπτυξη 4,1% και πληθωρισμό 8,9%. Δηλαδή σύνολο 13% διά 2, άρα αύξηση για τους συνταξιούχους 6,5%, που σημαίνει ότι μία σύνταξη 1.000 ευρώ θα πάρει αύξηση 65 ευρώ με τους δικαιούχους να υπολογίζονται στα 1,4 εκατομμύρια.
Αυτή την αύξηση η κυβέρνηση θα την αποδώσει οπωσδήποτε, καθώς σε χθεσινές δηλώσεις του ο Υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης τόνισε ότι το κονδύλι είναι ήδη εξασφαλισμένο και δεν απαιτείται ανεύρεση δημοσιονομικού χώρου.
Αντιθέτως, η απόδοση σε όλους τους συνταξιούχους της επιστροφής των περικοπών σε επικουρικές συντάξεις και δώρα για την περίοδο μεταξύ Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016, είναι κάτι που δεν έχει αποφασιστεί ακόμη. Το κονδύλι αν πάρει την συνολική μορφή (και δεν περιοριστεί μόνο σε όσους προσέφυγαν στο ΣτΕ) ενδέχεται να φτάσει στα 2,5 δισ. ευρώ και να αφορά 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχους. Και εδώ οι αποφάσεις αναμένεται να γίνουν γνωστές μαζί με την επιταγή ακρίβειας (δηλαδή ή στην ΔΕΘ ή με την κατάθεση του προϋπολογισμού), αλλά η αλήθεια είναι ότι όσο βαθύτερα προχωρά η ενεργειακή κρίση, τόσο δυσκολότερη γίνεται και αυτή η άσκηση για το οικονομικό επιτελείο.