Η Ελλάδα απειλείται με επιστροφή κοινοτικών πόρων δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ αν δεν ολοκληρώσει μέχρι τέλος του χρόνου την περίφημη εργολαβία 717, που είχε υπογραφεί το 2014 για την «Ανάταξη και Αναβάθμιση του συστήματος Σηματοδότησης-Τηλεδιοίκησης και Αντικατάστασης 70 Αλλαγών Τροχιάς Σε Εντοπισμένα Τμήματα του Άξονα Αθήνα- Θεσσαλονίκη- Προμαχώνας» (πλην τμήματος Τιθορέα – Δομοκός). Μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και η σύμβαση προμήθειας (η «10005»), η οποία αφορά την εγκατάσταση του συστήματος ETCS (European Control Train System) στα αντίστοιχα τμήματα.

Συνεπώς, κάποιοι θα υποστηρίξουν πως είναι πολυτέλεια η επεξεργασία σχεδίου για τη δρομολόγηση τραίνων υδρογόνου στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, όπου σχεδόν καθημερινά καταγράφονται μεγάλες καθυστερήσεις (εκτροχιασμοί, κ.λπ.) λόγω των προβλημάτων στη συντήρησή του. Όμως, η δεκαετής σύμβαση μεταξύ ελληνικού δημοσίου και Hellenic Train (πρώην ΤΡΑΙΝΟΣΕ) που εγκρίθηκε προ ημερών από την Βουλή προβλέπει πενταετή παράταση αν η εταιρεία προχωρήσει, μεταξύ άλλων, και στην καταβολή τμήματος (του 40%) του κόστους για την μίσθωση δέκα νέων υδρογονοκίνητων τραίνων. Το υπόλοιπο 60% θα καταβληθεί από την ΓΑΙΑΟΣΕ με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης.


Στελέχη της αγοράς μεταφορών υποστηρίζουν πως απαιτείται άμεσα σχέδιο για την εισαγωγή του υδρογόνου στους ελληνικούς σιδηροδρόμους. Παραπέμπουν σε σοβαρές πρωτοβουλίες που προωθούνται πανευρωπαϊκά με επίκεντρο την Γερμανία, την Γαλλία και την Ιταλία. Πριν από λίγες ημέρες, και η ρουμανική κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει σε επένδυση ενός δισ. ευρώ για την προμήθεια 12 τρένων υδρογόνου και των υποδομών για τον εφοδιασμό τους με καύσιμα.

Στη χώρα μας ενώ υπεγράφη η σύμβαση με την Hellenic Train για τη μίσθωση των τραίνων υδρογόνου δε γνωρίζουμε ποιος θα κατασκευάσει τις υποδομές για τον εφοδιασμό των συγκεκριμένων συρμών με καύσιμα. Όπως φαίνεται και από την περίπτωση της Ρουμανίας, το κόστος των υποδομών εφοδιασμού με υδρογόνο δεν είναι αμελητέο… Με δεδομένο πως η μίσθωση των τραίνων υδρογόνου θα γίνει από την ΓΑΙΑΟΣΕ και θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης μάλλον οι αρμόδιοι πρέπει να βιαστούν. Στην αγορά περιμένουν τη σύμβαση μεταξύ ΓΑΙΑΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ ώστε να καταλάβουν το μοντέλο για την εισαγωγή των τραίνων υδρογόνου στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο. Μεταξύ άλλων πρέπει να υπογραφεί και σύμβαση με προμηθευτή υδρογόνου.


Όσοι παρακολουθούν την υπόθεση επισημαίνουν πως η κατασκευή νέων γραμμών αποκλειστικά για τραίνα υδρογόνου μπορεί να ανοίξει το δρόμο για την περαιτέρω επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου, για παράδειγμα προς την Ήπειρο. Το κόστος της λεγόμενης «Δυτικής Σιδηροδρομικής Εγνατίας» είναι απαγορευτικό για την κατασκευή γραμμών με ηλεκτροκίνηση υποστηρίζουν. Όμως αν σχεδιάζονταν μια γραμμή αποκλειστικά για τραίνα υδρογόνου πιθανώς η επένδυση να ήταν πιο ελκυστική για χρηματοδότηση από την ΕΕ.

Η τεχνολογία των τραίνων υδρογόνου είναι πλέον αρκετά ώριμη με τους ισχυρούς παγκόσμιους κατασκευαστές, κυρίως τις Alstom και Siemens καθώς και της ιαπωνικής East Japan Railway, να δίνουν μάχη για νέα συμβόλαια ανά τον κόσμο. Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε πως από τον Δεκέμβριο θα δρομολογηθούν στην περιοχή της Φρανκφούρτης 27 τραίνα υδρογόνου κατασκευής της Alstom. Τα νέα τραίνα χρειάζονται 15 λεπτά για να εφοδιαστούν με υδρογόνο και έχουν αυτονομία 1.000 χιλιομέτρων ενώ κινούνται με ταχύτητα 140 χιλιόμετρα την ώρα. Η συνολική επένδυση φτάνει το μισό δισ. ευρώ και περιλαμβάνει τον σταθμό εφοδιασμού που θα λειτουργεί στο βιομηχανικό πάρκο Frankfurt – Höchst καθώς και μονάδα ηλεκτρόλυσης για παραγωγή υδρογόνου. Τα πρώτα τραίνα υδρογόνου της Alstom δρομολογούνται μέσα στο καλοκαίρι στην Κάτω Σαξονία αφού έλαβαν έγκριση από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων της χώρας.

Το φθινόπωρο του 2024 θα παραδοθούν από την Siemens τα τρένα υδρογόνου που θα δρομολογηθούν στη μητροπολιτική περιοχή του Βερολίνου. Ο γερμανικός κολοσσός μέσω της Siemens Mobility υπέγραψε σύμβαση προμήθειας των συρμών αλλά και δεκαετή σύμβαση προμήθειας ανταλλακτικών και συντήρησης.