Lada: Η ρωσική αυτοκινητοβιομηχανία AvtoVaz μετρά τις πληγές της
To Lada της ρωσικής Avtovaz αποτελούσε κάποτε σύμβολο μίας βιομηχανίας σε άνθιση και ένα ισχυρό brand name στη Ρωσία. Πάνω από μισό χρόνο μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, έχει μεταβληθεί σε σύμβολο των προβλημάτων του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας, που έχει αντιμετωπίσει κυρώσεις, ελλείψεις εξαρτημάτων, μετεγκατάσταση ξένων εταιρειών και λουκέτα στην εργοστασιακή παραγωγή.
Τον Μάρτιο μάλιστα, η παραγωγή των Lada τερματίστηκε προσωρινά εξαιτίας του πολέμου, ενώ τον Μάιο ακολούθησε η μεταπώληση της Avtovaz από την Renault -η οποία είχε εξαγοράσει τη ρωσική εταιρεία το 2016- στο ρωσικό κρατικό NAMI (Κεντρικό Επιστημονικό Ινστιτούτο Έρευνας για το Αυτοκίνητο και τους Κινητήρες Αυτοκινήτων).
Η Avtovaz ξανάρχισε την παραγωγή των Lada το καλοκαίρι, έχοντας αποφύγει ως τότε να απολύσει τους 42.000 υπαλλήλους της. Ωστόσο ο όγκος των πωλήσεων σημείωσε μείωση 63% το α’ επτάμηνο του έτους πέφτοντας στα 85.000 οχήματα, ενώ η παραγωγή μοντέλων όπως τα Lada Vesta, Lada X-Ray και Lada Largus διακόπηκε εντελώς.
Και ενώ μέχρι τώρα η εταιρεία είχε επιλέξει να θέτει τους εργαζόμενους σε διαθεσιμότητα, προκειμένου να μην τους απολύσει, τώρα βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με το φάσμα της απόλυσης. Συγκεκριμένα αποφάσισε να μην ξανανοίξει πλήρως -παρά μόνο εν μέρει- τη μονάδα παραγωγής της στην βιομηχανική πόλη Ιζέβσκ, επικεντρώνοντας τις εργασίες της στο εργοστάσιο στο Τολιάτι.
Στο Ιζέβσκ απασχολούνταν περί τους 3.200 εργαζόμενους, οι οποίοι από το Μάρτιο βρίσκονταν σε καθεστώς διαθεσιμότητας, λαμβάνοντας τα 2/3 του μισθού τους. «Στην παρούσα συγκυρία της πίεσης των κυρώσεων και ενός αυξανόμενου αριθμού διαφόρων μεταβλητών, λαμβάνουμε ολοκληρωμένα μέτρα για να κρατήσουμε τους εργαζόμενους» είχε πει ο πρόεδρος της εταιρείας, Μάξιμ Σοκόλοβ. Τώρα όμως η εταιρεία αποφάσισε να τους απολύσει, προσφέροντας αποζημίωση.
«Πρόκειται για μία επιλογή ανάμεσα στο κακό και στο χειρότρο» ανέφερε χαρακτηριστικά ο εργαζόμενος Αλεξάντερ Κνιάζεβ, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, ο οποίος είχε την επιλογή να λάβει το ποσό των 3.400 δολαρίων και να αποχωρήσει ή να παραμείνει σε τμήμα εξαρτημάτων στο Ιζέβσκ που θα διατηρούνταν σε λειτουργία. Η εταιρεία δεν έχει γνωστοποιήσει τα ακριβή σχέδια που έχει για τη συγκεκριμένη πρώην μαζική μονάδα παραγωγής, με πληροφορίες να το θέλουν να φιλοξενεί υπηρεσίες σέρβις και υποστήριξης στην παραγωγή ή να αναδιαμορφωθεί για να στεγάσει μελλοντικά την παραγωγή των πρώτων ηλεκτρικών οχημάτων Lada e-Largus.
Από την άνοιξη, οπότε επιβλήθηκαν οι δυτικές κυρώσεις, η Avtovaz αντιμετώπιζε σοβαρές ελλείψεις σε αρκετά εξαρτήματα, με αποτέλεσμα να στραφεί στην παραγωγή πιο απλοποιημένων μοντέλων, από τα οποία απουσιάζουν κάποιες ανέσεις. Για παράδειγμα τον Ιούνιο, ξεκίνησε να παράγει ένα νέο Lada Granta, το οποίο δεν διαθέτει κλιματιστικό, ούτε κλειδί με τηλεχειριστήριο.
Η «κρυφή» ανεργία
Σύμφωνα με τον Ρούμπεν Ενικολόποβ, καθηγητή Οικονομικών στη Νέα Οικονομική Σχολή της Μόσχας, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας κρύβονται πίσω από τη μάσκα της «κρυφής ανεργίας», της πρακτικής σύμφωνα με την οποία οι εργαζόμενοι, αντί να απολύονται, τίθενται σε καθεστώς ατέρμονης διαθεσιμότητας.
Η κατάσταση δεν αφορά μόνο αυτό τον κλάδο βέβαια, καθώς όπως αναφέρει η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Τατιάνα Γκολίκοβα, συνολικά 236.000 Ρώσοι εργαζόμενοι βρίσκονταν είτε σε καθεστώς διαθεριμότητας, είτε σε μειωμένο ωράριο, στα τέλη Ιουλίου. Σύμφωνα με τον Ενικολόποβ, τα ποσοστά της ανεργίας προβλέπεται να αυξηθούν ως το τέλος του έτους, με δεδομένο πως οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας… ήρθαν για να μείνουν.
Τον Μάρτιο μάλιστα, η παραγωγή των Lada τερματίστηκε προσωρινά εξαιτίας του πολέμου, ενώ τον Μάιο ακολούθησε η μεταπώληση της Avtovaz από την Renault -η οποία είχε εξαγοράσει τη ρωσική εταιρεία το 2016- στο ρωσικό κρατικό NAMI (Κεντρικό Επιστημονικό Ινστιτούτο Έρευνας για το Αυτοκίνητο και τους Κινητήρες Αυτοκινήτων).
Η Avtovaz ξανάρχισε την παραγωγή των Lada το καλοκαίρι, έχοντας αποφύγει ως τότε να απολύσει τους 42.000 υπαλλήλους της. Ωστόσο ο όγκος των πωλήσεων σημείωσε μείωση 63% το α’ επτάμηνο του έτους πέφτοντας στα 85.000 οχήματα, ενώ η παραγωγή μοντέλων όπως τα Lada Vesta, Lada X-Ray και Lada Largus διακόπηκε εντελώς.
Και ενώ μέχρι τώρα η εταιρεία είχε επιλέξει να θέτει τους εργαζόμενους σε διαθεσιμότητα, προκειμένου να μην τους απολύσει, τώρα βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με το φάσμα της απόλυσης. Συγκεκριμένα αποφάσισε να μην ξανανοίξει πλήρως -παρά μόνο εν μέρει- τη μονάδα παραγωγής της στην βιομηχανική πόλη Ιζέβσκ, επικεντρώνοντας τις εργασίες της στο εργοστάσιο στο Τολιάτι.
Στο Ιζέβσκ απασχολούνταν περί τους 3.200 εργαζόμενους, οι οποίοι από το Μάρτιο βρίσκονταν σε καθεστώς διαθεσιμότητας, λαμβάνοντας τα 2/3 του μισθού τους. «Στην παρούσα συγκυρία της πίεσης των κυρώσεων και ενός αυξανόμενου αριθμού διαφόρων μεταβλητών, λαμβάνουμε ολοκληρωμένα μέτρα για να κρατήσουμε τους εργαζόμενους» είχε πει ο πρόεδρος της εταιρείας, Μάξιμ Σοκόλοβ. Τώρα όμως η εταιρεία αποφάσισε να τους απολύσει, προσφέροντας αποζημίωση.
«Πρόκειται για μία επιλογή ανάμεσα στο κακό και στο χειρότρο» ανέφερε χαρακτηριστικά ο εργαζόμενος Αλεξάντερ Κνιάζεβ, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, ο οποίος είχε την επιλογή να λάβει το ποσό των 3.400 δολαρίων και να αποχωρήσει ή να παραμείνει σε τμήμα εξαρτημάτων στο Ιζέβσκ που θα διατηρούνταν σε λειτουργία. Η εταιρεία δεν έχει γνωστοποιήσει τα ακριβή σχέδια που έχει για τη συγκεκριμένη πρώην μαζική μονάδα παραγωγής, με πληροφορίες να το θέλουν να φιλοξενεί υπηρεσίες σέρβις και υποστήριξης στην παραγωγή ή να αναδιαμορφωθεί για να στεγάσει μελλοντικά την παραγωγή των πρώτων ηλεκτρικών οχημάτων Lada e-Largus.
Από την άνοιξη, οπότε επιβλήθηκαν οι δυτικές κυρώσεις, η Avtovaz αντιμετώπιζε σοβαρές ελλείψεις σε αρκετά εξαρτήματα, με αποτέλεσμα να στραφεί στην παραγωγή πιο απλοποιημένων μοντέλων, από τα οποία απουσιάζουν κάποιες ανέσεις. Για παράδειγμα τον Ιούνιο, ξεκίνησε να παράγει ένα νέο Lada Granta, το οποίο δεν διαθέτει κλιματιστικό, ούτε κλειδί με τηλεχειριστήριο.
Η «κρυφή» ανεργία
Σύμφωνα με τον Ρούμπεν Ενικολόποβ, καθηγητή Οικονομικών στη Νέα Οικονομική Σχολή της Μόσχας, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας κρύβονται πίσω από τη μάσκα της «κρυφής ανεργίας», της πρακτικής σύμφωνα με την οποία οι εργαζόμενοι, αντί να απολύονται, τίθενται σε καθεστώς ατέρμονης διαθεσιμότητας.
Η κατάσταση δεν αφορά μόνο αυτό τον κλάδο βέβαια, καθώς όπως αναφέρει η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Τατιάνα Γκολίκοβα, συνολικά 236.000 Ρώσοι εργαζόμενοι βρίσκονταν είτε σε καθεστώς διαθεριμότητας, είτε σε μειωμένο ωράριο, στα τέλη Ιουλίου. Σύμφωνα με τον Ενικολόποβ, τα ποσοστά της ανεργίας προβλέπεται να αυξηθούν ως το τέλος του έτους, με δεδομένο πως οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας… ήρθαν για να μείνουν.
