Πρόκληση: Φέτα… made in USA θέλουν οι Αμερικανοί στην Ευρώπη
Θέμα προστασίας της ελληνικής (και μόνης αναγνωρισμένης) φέτας ΠΟΠ τόσο στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και στις διμερείς συμφωνίες ΕΕ με άλλες (τρίτες) χώρες επιχειρούν να «ανοίξουν» και πάλι αμερικανικές εταιρείες παραγωγής τυροκομικών προϊόντων επιχειρώντας να αξιοποιήσουν τη στροφή των καταναλωτών σε διεθνές επίπεδο προς την μεσογειακή διατροφή και τα ελληνικά τυριά και γιαούρτι προκειμένου να αυξήσουν τις πωλήσεις τους.
Το θέμα επανέφερε στο προσκήνιο της επικαιρότητας πριν λίγα 24ωρα με – εκτενές – ρεπορτάζ της υπό τον τίτλο «οι ΗΠΑ έχουν διαμάχη με την Ευρώπη για το τυρί» η μεγαλύτερη οικονομική εφημερίδα των ΗΠΑ Wall Street Journal αναδεικνύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις ΗΠΑ και ΕΕ στο ζήτημα της προστασίας των προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ).
Είναι χαρακτηριστικό ότι απ’ όλα τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η δημοσιογράφος της εφημερίδας επιλέγει να προτάξει το θέμα της φέτας αναφέροντας το παράδειγμα της εταιρείας Klondike Cheese από το Wisconsin, η οποία παράγει και διακινεί στις ΗΠΑ με το brand «Odyssey» τυρί από αγελαδινό (!) γάλα το οποίο αποκαλεί «φέτα» όπως και Ελληνικό Γιαούρτι (Greek Yoghurt) και μάλιστα με ιδιαίτερα αυξημένες πωλήσεις (σ.σ. στις ΗΠΑ εξάγεται ελληνική φέτα αλλά πωλείται και λευκό τυρί εγχωρίως παραγόμενο με την ίδια ονομασία).
«Στην Ευρώπη, η εταιρεία θα έπρεπε να το ονομάσει λευκό τυρί με αλάτι ή κάποια παραλλαγή που δεν αναφέρει τη λέξη φέτα. Η εταιρεία δεν μπαίνει καν στον κόπο να το εξάγει εκεί», αναφέρεται στο ρεπορτάζ που φιλοξενεί δήλωση του αντιπροέδρου πωλήσεων της Klondike, κ. Luke Buholzer, ο οποίος επισημαίνει ότι το γεγονός πως η Klondike δεν μπορεί να αποκαλεί το τυρί της ως φέτα «κλείνει ουσιαστικά ολόκληρη την αγορά για μένα».
«Η αμερικανική τυροκομική βιομηχανία ειδικότερα έχει προβληματιστεί με τους κανονισμούς της ΕΕ, οι οποίοι προστατεύουν σχεδόν 300 τυριά. Για να ονομάζεται φέτα, το τυρί πρέπει να παρασκευάζεται στην Ελλάδα. Το τυρί gorgonzola πρέπει να προέρχεται από την Ιταλία», επισημαίνει στο ρεπορτάζ η δημοσιογράφος της Wall Street Journal και προσθέτει:
«Η Klondike συγκαταλέγεται μεταξύ των αμερικανικών εταιρειών που βάλλονται καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση επεκτείνει τον κατάλογο των τροφίμων, των κρασιών και των αλκοολούχων ποτών των οποίων οι ονομασίες προορίζονται για χρήση από παραδοσιακούς τοπικούς παραγωγούς. Υπάρχουν πλέον περισσότερα από 3.500 από αυτά τα προστατευόμενα είδη, αυξημένα κατά σχεδόν 28% από το 2010, σύμφωνα με στοιχεία της ανεξάρτητης εταιρείας ερευνών για τη βιομηχανία τροφίμων AND International», σημειώνει η δημοσιογράφος φιλοξενώντας και δηλώσεις από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα που αντιπροσωπεύουν πνευματική ιδιοκτησία.
«Η προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων επιτρέπει στους καταναλωτές να εμπιστεύονται και να διακρίνουν ποιοτικά προϊόντα, καθώς και προστατεύει τους παραδοσιακούς παραγωγούς από την κατάχρηση του ονόματος του προϊόντος τους», δηλώνει η κα Miriam Garcia Ferrer, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το εμπόριο και τη γεωργία.
«Φέτα σημαίνει “κομμάτι” στα ελληνικά»
Στο ρεπορτάζ της Wall Street Journal παρατίθεται και δήλωση από τον κ. Jaime Castaneda, εκτελεστικό διευθυντή της Κοινοπραξίας για τις κοινές ονομασίες τροφίμων (Consortium for Common Food Names), η οποία εκπροσωπεί τους παραγωγούς τροφίμων και οίνου στις ΗΠΑ στο θέμα αυτό. «Δεν μπορείτε να πάρετε κάτι που είναι κοινό κτήμα εδώ και δεκαετίες – σε ορισμένες περιπτώσεις αιώνες – και ξαφνικά, εν μία νυκτί, να αποφασίσετε ότι το όνομα αυτό δεν ανήκει στο κοινό», υπογραμμίζει.
Στον ιστότοπο της κοινοπραξίας υπάρχει εκτενής αναφορά στη φέτα. «Το όνομα «φέτα» δεν είναι κάποιο μέρος στην Ελλάδα ούτε καν είναι το όνομα του συγκεκριμένου τυριού. Αποτελεί την ελληνική λέξη για το «κομμάτι» και συνδέεται από παλιά με λευκά, εύθρυπτα (εύθραυστα) τυριά σε άλμη», αναφέρεται χαρακτηριστικά και παρατίθεται το ιστορικό καθιέρωσης της φέτας ως ΠΟΠ το 2002.
«Τότε το 75% της φέτας σε παγκόσμιο επίπεδο παραγόταν εκτός Ελλάδας», επισημαίνει η κοινοπραξία και σε μια προσπάθεια αναζήτησης συμμαχιών αναφέρει ότι «φέτα» παράγεται ιστορικά σε όλη την Βαλκανική, την Δανία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Τουρκία, τις ΗΠΑ και την Ωκεανία (Αυστραλία).
Στα δικαστήρια για τη φέτα
Οι ελληνικές αρχές, τόσο σε κρατικό επίπεδο όσο και στη γαλακτοβιομηχανία παραμένουν σε εγρήγορση με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), κ. Χρήστο Αποστολόπουλο να δηλώνει στο powergame.gr ότι συχνά γίνονται προσφυγές στα δικαστήρια για την προστασία της φέτας και των άλλων ελληνικών ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων.
Ο κ. Χρ. Αποστολόπουλος επισημαίνει, πάντως, ότι θα ήταν πιο αποτελεσματική η προστασία των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων της ΕΕ εάν στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες που συνάπτονται με τρίτες χώρες, περιλαμβάνονταν στο σύνολό του ο ευρωπαϊκός κατάλογος των εν λόγω προϊόντων και όχι αποσπασματικά/επιλεκτικά όπως συμβαίνει σήμερα.
Το θέμα επανέφερε στο προσκήνιο της επικαιρότητας πριν λίγα 24ωρα με – εκτενές – ρεπορτάζ της υπό τον τίτλο «οι ΗΠΑ έχουν διαμάχη με την Ευρώπη για το τυρί» η μεγαλύτερη οικονομική εφημερίδα των ΗΠΑ Wall Street Journal αναδεικνύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις ΗΠΑ και ΕΕ στο ζήτημα της προστασίας των προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ).
Είναι χαρακτηριστικό ότι απ’ όλα τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η δημοσιογράφος της εφημερίδας επιλέγει να προτάξει το θέμα της φέτας αναφέροντας το παράδειγμα της εταιρείας Klondike Cheese από το Wisconsin, η οποία παράγει και διακινεί στις ΗΠΑ με το brand «Odyssey» τυρί από αγελαδινό (!) γάλα το οποίο αποκαλεί «φέτα» όπως και Ελληνικό Γιαούρτι (Greek Yoghurt) και μάλιστα με ιδιαίτερα αυξημένες πωλήσεις (σ.σ. στις ΗΠΑ εξάγεται ελληνική φέτα αλλά πωλείται και λευκό τυρί εγχωρίως παραγόμενο με την ίδια ονομασία).
«Στην Ευρώπη, η εταιρεία θα έπρεπε να το ονομάσει λευκό τυρί με αλάτι ή κάποια παραλλαγή που δεν αναφέρει τη λέξη φέτα. Η εταιρεία δεν μπαίνει καν στον κόπο να το εξάγει εκεί», αναφέρεται στο ρεπορτάζ που φιλοξενεί δήλωση του αντιπροέδρου πωλήσεων της Klondike, κ. Luke Buholzer, ο οποίος επισημαίνει ότι το γεγονός πως η Klondike δεν μπορεί να αποκαλεί το τυρί της ως φέτα «κλείνει ουσιαστικά ολόκληρη την αγορά για μένα».
«Η αμερικανική τυροκομική βιομηχανία ειδικότερα έχει προβληματιστεί με τους κανονισμούς της ΕΕ, οι οποίοι προστατεύουν σχεδόν 300 τυριά. Για να ονομάζεται φέτα, το τυρί πρέπει να παρασκευάζεται στην Ελλάδα. Το τυρί gorgonzola πρέπει να προέρχεται από την Ιταλία», επισημαίνει στο ρεπορτάζ η δημοσιογράφος της Wall Street Journal και προσθέτει:
«Η Klondike συγκαταλέγεται μεταξύ των αμερικανικών εταιρειών που βάλλονται καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση επεκτείνει τον κατάλογο των τροφίμων, των κρασιών και των αλκοολούχων ποτών των οποίων οι ονομασίες προορίζονται για χρήση από παραδοσιακούς τοπικούς παραγωγούς. Υπάρχουν πλέον περισσότερα από 3.500 από αυτά τα προστατευόμενα είδη, αυξημένα κατά σχεδόν 28% από το 2010, σύμφωνα με στοιχεία της ανεξάρτητης εταιρείας ερευνών για τη βιομηχανία τροφίμων AND International», σημειώνει η δημοσιογράφος φιλοξενώντας και δηλώσεις από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα που αντιπροσωπεύουν πνευματική ιδιοκτησία.
«Η προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων επιτρέπει στους καταναλωτές να εμπιστεύονται και να διακρίνουν ποιοτικά προϊόντα, καθώς και προστατεύει τους παραδοσιακούς παραγωγούς από την κατάχρηση του ονόματος του προϊόντος τους», δηλώνει η κα Miriam Garcia Ferrer, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το εμπόριο και τη γεωργία.
«Φέτα σημαίνει “κομμάτι” στα ελληνικά»
Στο ρεπορτάζ της Wall Street Journal παρατίθεται και δήλωση από τον κ. Jaime Castaneda, εκτελεστικό διευθυντή της Κοινοπραξίας για τις κοινές ονομασίες τροφίμων (Consortium for Common Food Names), η οποία εκπροσωπεί τους παραγωγούς τροφίμων και οίνου στις ΗΠΑ στο θέμα αυτό. «Δεν μπορείτε να πάρετε κάτι που είναι κοινό κτήμα εδώ και δεκαετίες – σε ορισμένες περιπτώσεις αιώνες – και ξαφνικά, εν μία νυκτί, να αποφασίσετε ότι το όνομα αυτό δεν ανήκει στο κοινό», υπογραμμίζει.
Στον ιστότοπο της κοινοπραξίας υπάρχει εκτενής αναφορά στη φέτα. «Το όνομα «φέτα» δεν είναι κάποιο μέρος στην Ελλάδα ούτε καν είναι το όνομα του συγκεκριμένου τυριού. Αποτελεί την ελληνική λέξη για το «κομμάτι» και συνδέεται από παλιά με λευκά, εύθρυπτα (εύθραυστα) τυριά σε άλμη», αναφέρεται χαρακτηριστικά και παρατίθεται το ιστορικό καθιέρωσης της φέτας ως ΠΟΠ το 2002.
«Τότε το 75% της φέτας σε παγκόσμιο επίπεδο παραγόταν εκτός Ελλάδας», επισημαίνει η κοινοπραξία και σε μια προσπάθεια αναζήτησης συμμαχιών αναφέρει ότι «φέτα» παράγεται ιστορικά σε όλη την Βαλκανική, την Δανία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Τουρκία, τις ΗΠΑ και την Ωκεανία (Αυστραλία).
Στα δικαστήρια για τη φέτα
Οι ελληνικές αρχές, τόσο σε κρατικό επίπεδο όσο και στη γαλακτοβιομηχανία παραμένουν σε εγρήγορση με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), κ. Χρήστο Αποστολόπουλο να δηλώνει στο powergame.gr ότι συχνά γίνονται προσφυγές στα δικαστήρια για την προστασία της φέτας και των άλλων ελληνικών ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων.
Ο κ. Χρ. Αποστολόπουλος επισημαίνει, πάντως, ότι θα ήταν πιο αποτελεσματική η προστασία των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων της ΕΕ εάν στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες που συνάπτονται με τρίτες χώρες, περιλαμβάνονταν στο σύνολό του ο ευρωπαϊκός κατάλογος των εν λόγω προϊόντων και όχι αποσπασματικά/επιλεκτικά όπως συμβαίνει σήμερα.
