Το προτελευταίο κομμάτι στο παζλ της διαχείρισης του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους βάζουν το υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος στο τέλος Μαρτίου, ενισχύοντας την προστασία των δανειοληπτών, θωρακίζοντας όμως παράλληλα την ομαλή λειτουργία της αναγκαστικής εκτέλεσης. Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται η ψηφιακή πλατφόρμα επικοινωνίας με τους οφειλέτες, που πρέπει να έχουν έτοιμη έως τις 31 Μαρτίου οι εταιρείες διαχείρισης (servicers), μαζί με τις αυστηρότερες προϋποθέσεις για τη λειτουργία τους, προκειμένου να αδειοδοτηθούν εκ νέου από την ΤτΕ (οι επικαιροποιημένοι φάκελοι πρέπει να έχουν υποβληθεί έως τις 29 Μαρτίου και οι νέες άδειες θα δοθούν στις 29 Ιουνίου), αλλά και η εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για τις υποχρεώσεις των servicers, που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.

Με την εστίαση των ΥΠΕΘΟ, ΤτΕ, servicers και τραπεζών να παραμένει στην αύξηση των βιώσιμων μακροπρόθεσμων λύσεων ρύθμισης για τους οφειλέτες, ζητούμενο ταυτόχρονα -και κρίσιμο για τις επόμενες αξιολογήσεις της χώρας από οίκους και αγορές- είναι να προχωρούν απρόσκοπτα οι πλειστηριασμοί στις περιπτώσεις που αποτελούν την έσχατη λύση για την ανάκτηση οφειλών. Και μάλιστα τα ακίνητα από τους πλειστηριασμούς να μην καταλήγουν στις τράπεζες ή στους servicers, αλλά να μπορούν να ανακυκλωθούν στην αγορά, έτσι ώστε αφενός να αποτελούν λύση στέγασης για όσους αναζητούν σπίτι και αφετέρου να κρατούν σε ισορροπία τις τιμές στην αγορά ακινήτων.

Στο σύνολο του 2024, μέχρι στιγμής, έχουν ήδη δρομολογηθεί 23.134 πλειστηριασμοί ακινήτων για όλη τη χώρα. Ωστόσο, σύμφωνα με το νέο νομικό πλαίσιο, ο τελικός αριθμός πλειστηριασμών φέτος προβλέπεται σε 40.000-50.000, αν και το ζητούμενο είναι να περιοριστεί μέσω της αύξησης των ρυθμίσεων.

Πλειστηριασμοί: Τα ποσοστά κατακύρωσης των ακινήτων σε νέο αγοραστή

Τα ποσοστά κατακύρωσης των ακινήτων των πλειστηριασμών σε νέο αγοραστή σημειώνουν βελτίωση. Σύμφωνα με στοιχεία της Delfi Partners & Co για το πρώτο δίμηνο του έτους, οι πλειστηριασμοί που διενεργήθηκαν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-auction ανήλθαν σε 5.593. Από αυτούς, 2.066 υποθέσεις (37%) κατακυρώθηκαν και κατέληξαν επιτυχώς σε αγοραστή. Σημειώνεται πως την ίδια περίοδο πέρυσι είχαν ολοκληρωθεί 6.377 πλειστηριασμοί, ωστόσο μόλις 1.512 (24%) ακίνητα είχαν καταλήξει στα χέρια κάποιου πλειοδότη. Από τα στοιχεία της Delfi Partners διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό πλειστηριασμών που κατακυρώθηκαν, 47% επί του συνόλου, αφορά σε κατοικίες και ο αριθμός αυτών άγγιξε τους 967 μόλις το πρώτο δίμηνο του 2024.

Σε χαμηλότερα ποσοστά κινήθηκαν τα καταστήματα (7%), τα γραφεία (3%), αλλά και οι βιομηχανικοί χώροι (2%), με τους επιτυχείς πλειστηριασμούς να αγγίζουν τους 152, 64 και 42, αντίστοιχα, το πρώτο δίμηνο του 2024 στο σύνολο της χώρας.

Αττική: 1.976 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων το πρώτο δίμηνο του 2024

Από τους 5.593 πλειστηριασμούς ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο δίμηνο του 2024 στο σύνολο της χώρας, το 35% διενεργήθηκε στην Αττική. Πιο συγκεκριμένα, στην Αττική, την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2024, ολοκληρώθηκαν 1.976 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων, εκ των οποίων μόλις οι 850 (43%) κατέληξαν σε πλειοδότη. Σχετικά με το είδος του ακινήτου, στην Αττική κατακυρώθηκαν 472 πλειστηριασμοί που αφορούν σε κατοικίες, 56% επί του συνόλου, 53 πλειστηριασμοί που αφορούν σε καταστήματα (ποσοστό 6%), 41 πλειστηριασμοί που αφορούν σε γραφεία (ποσοστό 5%) και 7 πλειστηριασμοί που αφορούν σε βιομηχανικούς χώρους (ποσοστό 1%).

Από την παρακολούθηση των ειδικών της αγοράς διαπιστώνεται ότι, παρά τον υψηλό ανταγωνισμό στις τιμές πώλησης των πλειστηριαζόμενων ακινήτων, οι οποίες μερικές φορές φτάνουν να είναι έως και 65% χαμηλότερες από την αρχική προσφορά, περίπου 6 στους 10 πλειστηριασμούς ακινήτων το 2024 είναι άγονοι λόγω έλλειψης πλειοδότη.

Το θέμα απασχολεί και το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο εκπονεί σχέδιο με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των πλειστηριασμών ακινήτων, καθώς και τη βελτίωση της διαδικασίας προς όφελος του οφειλέτη.

Ειδικότερα, εξετάζονται:

- Η επίλυση προβλημάτων που εμποδίζουν φυσικά πρόσωπα να συμμετάσχουν ενεργά στους πλειστηριασμούς.
- Ενδεχόμενη αλλαγή του νομικού πλαισίου που διέπει τα ποσοστά μείωσης των τιμών σε περίπτωση άγονου πλειστηριασμού, προκειμένου να αποφευχθεί η υποτίμηση των ακινήτων.
- Μέτρα προώθησης της ενημέρωσης των συμμετεχόντων σχετικά με τα ακίνητα που πωλούνται σε πλειστηριασμό, ενώ εξετάζεται και η δυνατότητα πρόσβασής τους σε αυτά.
- Μέτρα αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν από εκ των υστέρων ακυρώσεις πλειστηριασμών, προκαλώντας ανασφάλεια στους πλειοδότες.
- Παρεμβάσεις για την ταχύτερη διάθεση στην αγορά των ακινήτων που αποκτώνται μέσω πλειστηριασμών, είτε για ενοικίαση είτε για πώληση, προκειμένου να αποφευχθεί το υπερβολικά υψηλό απόθεμα που βρίσκεται στην κατοχή των servicers και των τραπεζών.

*Δημοσιεύθηκε στο «MoneyPro» της εφημερίδας «Παραπολιτικά»