Πέντε κρίσιµες ηµεροµηνίες για πλεονάσµατα, ανάπτυξη, φορολογικά έσοδα και µόνιµες παροχές έχει µπροστά της η κυβέρνηση, που θα κρίνουν τα πραγµατικά περιθώρια χρηµατοδότησης του πακέτου των µέτρων από το 2025, µε βάση το στίγµα της Κοµισιόν από την ανακοίνωση των νέων δηµοσιονοµικών κανόνων.


Οικονομικό επιτελείο: Το πλάνο για νέα μέτρα στον Προϋπολογισµό του 2025

Θα πρέπει να τονιστεί πως ήδη το οικονοµικό επιτελείο έχει στη φαρέτρα του ένα πλάνο για νέα µέτρα, ύψους 870 εκατ. ευρώ, που θα συµπεριληφθούν στον Προϋπολογισµό του 2025.

Μεταξύ αυτών είναι, όπως τα ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών, Κωστής Χατζηδάκης, στο Οικονοµικό Φόρουµ των ∆ελφών:
  •  Μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%, κόστους 215 εκατ. ευρώ.
  •  Μείωση του τέλους επιτηδεύµατος, κόστους 120 εκατ. ευρώ.
  •  Μόνιµη επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για τους αγρότες, κόστους 100 εκατ. ευρώ.
  •  Αύξηση του στεγαστικού επιδόµατος για τους φοιτητές, κόστους 15 εκατ. ευρώ.
  •  Αύξηση των συντάξεων, κόστους περίπου 400 εκατ. ευρώ.
  •  Αναστολή ΦΠΑ στις υποδοµές, κόστους 20 εκατ. ευρώ.

Οι σταθμοί μέχρι τη λήψη νέων μέτρων

Πάντως, προς την πορεία για τα 870 εκατ. ευρώ το ηµερολόγιο περιλαµβάνει τους ακόλουθους σταθµούς:
  • 22 Απριλίου Ξεκαθαρίζει το τοπίο για το πλεόνασµα του 2023 µε βάση τα στοιχεία που θα ανακοινώσει η Eurostat. Ο στόχος µε το Πρόγραµµα Σταθερότητας είναι για πρωτογενές πλεόνασµα 1,1% του ΑΕΠ το 2023, αλλά οι προβολές στο Γενικό Λογιστήριο οδηγούν υψηλότερα του στόχου, µεταξύ 1,4%-1,5% του ΑΕΠ, λόγω των καλύτερων επιδόσεων στα φορολογικά έσοδα. Το υψηλότερο σε σχέση µε τον στόχο πρωτογενές πλεόνασµα δηµιουργεί ένα «µαξιλάρι» 600-650 εκατ. ευρώ, αλλά στο οικονοµικό επιτελείο προσπαθούν να είναι συγκρατηµένοι για το 2024, καθώς ένα µεγάλο µέρος από αυτό έχει ξοδευτεί σε προηγούµενα µέτρα στήριξης.
  • 30 Απριλίου Χαµηλότερη ανάπτυξη για φέτος και πλεόνασµα 2,1% για το 2025 προβλέπει το νέο Πρόγραµµα Σταθερότητας που θα σταλεί στο τέλος Απριλίου στην Κοµισιόν. Μετά τις µέτριες επιδόσεις της οικονοµίας το 2023, καθώς το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2% έναντι εκτίµησης για 2,4%, ο πήχυς για την ανάπτυξη χαµηλώνει στο 2,5% για το 2024 έναντι πρόβλεψης για 2,9%. Στο δηµοσιονοµικό πεδίο ο στόχος για το φετινό πλεόνασµα διατηρείται στο 2,1% του ΑΕΠ, ενώ παραµένει αµετάβλητο και για το 2025. Το χρέος αναµένεται να υποχωρήσει στο 152,3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2024. Στο µέτωπο του πληθωρισµού, οι προβλέψεις κάνουν λόγο για µέση ταχύτητα 2,6% το 2024 και 2% για το 2025.
  • 10 Ιουνίου Στο υπουργείο Οικονοµικών θα έχουν σχηµατίσει µία πρώτη καλή εικόνα για την πορεία του Προϋπολογισµού και τη δυναµική των εσόδων στο πρώτο εξάµηνο του 2024. Ο Μάρτιος έκλεισε µε υπερεισπράξεις πάνω από 1 δισ. ευρώ, ενώ τα µηνύµατα στο Γενικό Λογιστήριο είναι ότι θα υπάρξει νέα υπέρβαση τον Απρίλιο, πάνω από τον στόχο για 4 δισ. ευρώ. Με βάση τον προγραµµατισµό, οι εισπράξεις το α' εξάµηνο του έτους υπολογίζονται σε 28 δισ., ενώ στο δεύτερο θα εκτιναχθούν στα 35 δισ.
  • 21 Ιουνίου Ανακοινώνονται από την Κοµισιόν οι συστάσεις για τη δηµοσιονοµική πολιτική το 2025 στη βάση των εαρινών προβλέψεων και του νέου Συµφώνου Σταθερότητας. Με τους νέους κανόνες, ακόµα κι αν το πρωτογενές πλεόνασµα λόγω υπερεισπράξεων είναι υψηλότερο από τον στόχο, ολόκληρο το «περίσσευµα» θα κατευθύνεται αποκλειστικά στη µείωση του χρέους και όχι για έκτακτα µέτρα στήριξης. Όπως σηµειώνουν αρµόδια στελέχη, το κέντρο βάρους για τη δηµοσιονοµική προσαρµογή µετατοπίζεται από το πρωτογενές πλεόνασµα στη συγκράτηση του ρυθµού αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών, ο οποίος δεν θα µπορεί να ξεπερνά ένα ορισµένο ποσοστό. Μάλιστα, στην περίπτωση υπέρβασης κατά ποσοστό που ξεπερνά το 0,3% του ΑΕΠ για ένα έτος ή 0,6% σωρευτικά, η Ε.Ε. θα µπορεί να θέσει το κράτος-µέλος σε διαδικασία υπερβολικού ελλείµµατος. Για το 2024, ο πήχυς για τον ρυθµό αύξησης των πρωτογενών δαπανών είχε τοποθετηθεί στο 2,6%.

Παράλληλα µε τους νέους κανόνες

  •  Η απαιτούµενη µείωση χρέους θα υπολογίζεται µε βάση τα χαρακτηριστικά κάθε κράτους. Ως ελάχιστο όριο για τα κράτη µε υψηλό χρέος πάνω από το 90% του ΑΕΠ, όπως η Ελλάδα, τίθεται η µείωση του χρέους κατά µέσον όρο 1%.
  •  Μειώνονται οι ελάχιστες απαιτήσεις για περιορισµό των δηµοσιονοµικών ελλειµµάτων. Για την Ελλάδα το ανώτατο όριο του ελλείµµατος από 0,5%-0,7%, σήµερα, µε τους νέους κανόνες διαµορφώνεται στο 1,5 % του ΑΕΠ. Με βάση τις τελευταίες προβλέψεις της Κοµισιόν το 2024 η Ελλάδα θα βρίσκεται στο 1,3%. 20 Σεπτεµβρίου - 1 Οκτωβρίου.
Οι δεσµευτικοί στόχοι για τις πρωτογενείς δαπάνες, τα πρωτογενή πλεονάσµατα και το δηµόσιο χρέος θα αποτυπώνονται στο Μεσοπρόθεσµο Πρόγραµµα της περιόδου 2025-2028 που κανονικά θα πρέπει να υποβάλει η κυβέρνηση έως τις 20 Σεπτεµβρίου στην Κοµισιόν, αλλά θα αξιοποιήσει τη δυνατότητα της µικρής παράτασης, καθώς την 1η Οκτωβρίου κατατίθεται στη Βουλή το προσχέδιο του Προϋπολογισµού για το 2025. Επίσης, το Μεσοπρόθεσµο θα είναι τετραετές από τη στιγµή που η κυβέρνηση επέλεξε να µην ασκήσει το δικαίωµα τριετούς επέκτασης.