''Χειρότερα κι από την Αργεντινή η Ελλάδα μετά το Grexit''
Το Economist αναλύει το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη
Υπό τον τίτλο «Zoning out (σε ελεύθερη μετάφραση φεύγοντας από την Ευρωζώνη) ο Economist αναλύει τι θα συμβεί σε ένα τέτοιο απευκταίο σενάριο τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τα υπόλοιπα μέλη και καταλήγει σε ένα γενικό συμπέρασμα: θα είναι μια κακή εξέλιξη και για τις δύο πλευρές.
Πίσω, όμως, στο 2012 τότε που η Ελλάδα τελικά έμεινε στο ευρώ και όπως σημειώνει το ρεπορτάζ «καλώς έμεινε δεδομένου ότι το κόστος ενός Grexit θα ήταν σίγουρα μεγαλύτερο από το κέρδος. Όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά και για το κοινό νόμισμα». Διερωτάται ο συντάκτης του άρθρου: «Τι συνεπάγεται ένα Grexit αυτή τη φορά; Έχει πια κάποιο νόημα;».
Και απαντάει ευθαρσώς: «Οι μηχανισμοί του Grexit είναι απλοί. Η Η αλλαγή των νομισμάτων θα είναι άμεση, καθώς η κυβέρνηση θα μετατρέψει τα εγχώρια στοιχεία ενεργητικού και παθητικού σε δραχμή, κατά πάσα πιθανότητα, σε μια βάση ένα προς ένα με το ευρώ. Η ελληνική κεντρική τράπεζα θα αποκοπεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στη Φρανκφούρτη. Αντ 'αυτού, θα διεξάγει ελληνική νομισματική πολιτική, σε δραχμές, με τους ισολογισμούς των εγχώριων τραπεζών να είναι σε δραχμές».
Η Ελλάδα θα γίνει Αργεντινή
Έχει, όμως, και συνέχεια: «Αν και το σημείο εκκίνησης θα μπορούσε να είναι η ισοτιμία μεταξύ ευρώ και δραχμής, το νέο νόμισμα θα υποτιμηθεί γρήγορα. Οι εκτιμήσεις από το ΔΝΤ, το 2012, ήταν ότι θα έπεφτε κατά 50% έναντι του ευρώ. Μια τέτοια μείωση θα μπορούσε να τονώσει μια ενδεχόμενη οικονομική ανάκαμψη, καθιστώντας την Ελλάδα πιο ανταγωνιστική. Επίσης στον τουριστικό τομέα θα μπορούσε να προσελκύσει περισσότερους τουρίστες. Το ίδιο συνέβη με την Αργεντινή και τη σχέση του νομίσματός της με το δολάριο. Ακολούθησαν χρόνια ταχείας ανάπτυξης και βοηθήθηκε σημαντικά ο γεωργικός τομέας με τις εξαγωγές του».
Από την άλλη, όμως, το βραχυπρόθεσμο σοκ της ελληνικής οικονομίας θα ήταν τεράστιο. Η επανεισαγωγή νέων χαρτονομιασμάτων και κερμάτων θα κρατούσε μήνες. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει χάος και θα οδηγούσε πολλούς να κάνουν συναλλαγές ηλεκτρονικά. Κατά πάσα πιθανότητα η Ελλάδα θα έπρεπε να φύγει από την ΕΕ, καθώς θα είχε αποκοπεί από την περιφερειακή οικονομική βοήθεια. Ο πληθωρισμός θα οδηγούσε σε ραγδαία αύξηση των τιμών των εισαγωγικών προϊόντων, κάτι που θα κλόνιζε όλη την οικονομία. Οι τιμές, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ (πάλι από το 2012), θα ανέβαιναν έως και 35%. Επιπλέον η αβεβαιότητα από ένα Grexit θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.
Κατά τον Economist, όλα αυτά οδηγούν σε ένα σενάριο χειρότερο από της Αργεντινής. Η οικονομία της Ελλάδας θα ωθούνταν βιαίως πίσω στην ύφεση, μόλις ένα χρόνο μετά τα σημάδια ανάκαμψης που παρουσίασε. Το ΔΝΤ εκτίμησε αυτό το πισωγύρισμα ως εξής: η συρρίκνωση θα ήταν οκτώ ποσοστιαίες μονάδες. Τα στοιχεία είναι για το 2012, επομένως εύκολα κατανοεί κανείς τι θα μπορούσε να γίνει τρία χρόνια μετά.
Νομικός κυκεώνας
Οι αβεβαιότητες θα συνεχίζονταν για την ελληνική κυβέρνηση, καθώς θα βρισκόταν μπλεγμένη με ένα νομικό κυκεώνα, στο στυλ της Αργεντινής, καθιστώντας αδύνατο το δανεισμό της από το εξωτερικό. Παρά το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να επαναπροσδιορίσει το εσωτερικό χρέος, δεν θα μπορούσε να το κάνει για το εξωτερικό χρέος. Φυσικά το χρέος θα παρέμενε σε ευρώ, μόνο που μέσα σε μια νύχτα θα αυξανόταν δραματικά σε σχέση με την υποτιμημένη δραχμή, κάνοντας τη χρεοκοπία να μοιάζει αναπόφευκτη. Το ίδιο αναπόφευκτες θα ήταν και οι νομικές μάχες ιδιαίτερα με τους ιδιώτες κατόχους ελληνικών ομολόγων που εκδόθηκαν το 2012 μετά την αναδιάρθρωση και υπάγονται στο αγγλικό δίκαιο.
Και συνεχίζει η ανάλυση του Economist: «Από ορισμένες απόψεις, η Ελλάδα είναι σε καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσει τώρα με έξοδο από ότι το 2012. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η κυβέρνηση «έτρεξε» ένα πρωτογενές πλεόνασμα. Επομένως το Grexit δεν θα προκαλούσε μια ξαφνική δημοσιονομική κρίση, ενώ το ισοζύγιο πληρωμών θα ήταν πιο ανθεκτικό στις άμεσες επιπτώσεις της αύξησης των τιμών των εισαγωγών και θα κέρδιζε από τις μεγαλύτερες εξαγωγές».
Από την άλλη η Ελλάδα είναι επίσης σε καλύτερη θέση για να ευημερήσει εντός του ευρώ. Σύμφωνα με το περιοδικό, μια ξαφνική έξοδος θα γυρίσει πίσω μια πολλά υποσχόμενη ανάκαμψη. Μετά από μια άγρια ύφεση, στην οποία το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 27% από το προηγούμενο υψηλό της, η οικονομία έχει αυξηθεί από την αρχή του 2014. Είναι πλέον πολύ πιο ανταγωνιστική από ό, τι στο παρελθόν, μετά από μεγάλες πτώσεις του μισθολογικού κόστους. Βέβαια, το μέγεθος του ελληνικού δημόσιου χρέους, στο 175% του ΑΕΠ, είναι ένας λόγος ανησυχίας. Αλλά στην πραγματικότητα ένα μεγάλο μέρος αυτό οφείλεται σε άλλες χώρες της ευρωζώνης. Επιπροσθέτως, οι πληρωμές τόκων έχουν επίσης αναβληθεί για δέκα χρόνια σε ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού χρέους. Ως εκ τούτου, ακόμη και αν το χρέος είναι μεγαλύτερο από ό, τι πριν από την κρίση, οι πληρωμές τόκων του είναι χαμηλότερες: 4% του ΑΕΠ σε σύγκριση με 5% το 2008, όταν το χρέος ήταν 109% του ΑΕΠ.
Οι επιπτώσεις για την Ευρώπη
Αρνητικό πρόσημο έχει και για την Ευρώπη ένα πιθανό Grexit, αν και οι ζημίες θα είναι μικρότερες σε σχέση με το 2012. Το μήνυμα που έστελναν προς όλους θα ήταν σαφές: οι κανόνες είναι δεδομένοι και όποιος δεν τους ακολουθεί αποβάλλεται. Βέβαια, η έξοδος ενός μέλους θα μπορούσε να λειτουργήσει και διαλυτικά, αν και τώρα υπάρχουν οι μηχανισμοί άμυνας που μπορούν να συγκρατήσουν τις αποσχιστικές τάσεις (ΕΚΤ, μόνιμο ταμείο διάσωσης). Ακόμα κι έτσι, όμως, το Grexit θα ήταν ένα σοκ. Θα μπορούσε να επιδράσει αρνητικά το συνολικό ΑΕΠ της Ευρωζώνης και θα διέλυε το ταμπού ότι η ένταξη στο κοινό νόμισμα είναι για πάντα. Ένα sell-off στα ομόλογα άλλων χωρών που θα μπορούσαν να εμφανιστούν «ευαίσθητες», φυσικά και θα ακολουθήσουν. Για να καταλήξει το άρθρο: «Η ζώνη του ευρώ θα μπορούσε τώρα να αντιμετωπίσει καλύτερα ένα Grexit, αλλά το κόστος δείχνει ότι θα ήταν μεγαλύτερο από το κέρδος».