Ο κλάδος της καφεστίασης βρίσκεται αντιμέτωπος με πρωτοφανείς προκλήσεις που απειλούν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Οι καφετέριες σε όλη την Ελλάδα αγωνίζονται να διαχειριστούν τις αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, τη δυσκολία εύρεσης προσωπικού και τα υψηλά λειτουργικά κόστη. Παράλληλα, η μετατροπή του παραδοσιακού χώρου των καφέ σε εργασιακά περιβάλλοντα από τηλεργαζόμενους δημιουργεί νέες προκλήσεις για τους επιχειρηματίες του κλάδου.

Διαβάστε: "Πικρός" ο καφές από το 2025: Έρχονται αυξήσεις έως και 30% σε σούπερ μάρκετ και καφετέριες - Πόσο θα πληρώνουμε τον freddo espresso

Οι αυξήσεις στις τιμές του καφέ και οι νέες στρατηγικές επιβίωσης

Από την αρχή του έτους, οι τιμές στον καφέ εκτός σπιτιού έχουν σημειώσει αύξηση που κυμαίνεται από 5% έως 15%, τόσο στον καφέ στο χέρι όσο και στον σερβιριζόμενο. Οι επιχειρηματίες στον τομέα της καφεστίασης προσπαθούν να απορροφήσουν μέρος αυτών των αυξήσεων, αναζητώντας παράλληλα τρόπους μείωσης του λειτουργικού κόστους. Μια αναδυόμενη τάση είναι, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα», η μετάβαση από το κλασικό μοντέλο καφετέριας σε σύστημα αυτοεξυπηρέτησης (self-service), εξαλείφοντας την ανάγκη για σερβιτόρους. Αυτή η πρακτική, που παραδοσιακά εφαρμοζόταν από μεγάλες αλυσίδες καφέ, επεκτείνεται πλέον και στις τοπικές καφετέριες γειτονιάς. Η στρατηγική αυτή επιτρέπει στις επιχειρήσεις να μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους και, κατ' επέκταση, να συγκρατήσουν τις τιμές τους. Στις τουριστικές περιοχές, η τάση προς την αυτοεξυπηρέτηση ενισχύεται περαιτέρω από τη δυσκολία εύρεσης εποχικού προσωπικού, ένα πρόβλημα που έχει οξυνθεί τα τελευταία χρόνια στον κλάδο της εστίασης.

Το δίλημμα των καφετεριών: Χώρος χαλάρωσης ή γραφείο εργασίας;

Μετά την πανδημία, οι καφετέριες αντιμετωπίζουν ένα νέο δίλημμα. Οι χώροι που παραδοσιακά αποτελούσαν σημεία χαλάρωσης και οικονομικής διασκέδασης έχουν μετατραπεί σε προσωρινά γραφεία για τηλεργαζόμενους. Πολλοί πελάτες αγοράζουν έναν καφέ ή έναν χυμό και παραμένουν για ώρες στο κατάστημα, χρησιμοποιώντας τα τραπέζια ως προσωπικούς χώρους εργασίας.
Αυτή η νέα συνήθεια δημιουργεί οικονομική πίεση στις καφετέριες, καθώς η κερδοφορία τους εξαρτάται από τη συχνή εναλλαγή πελατών. Όπως επισημαίνουν οι επιχειρηματίες του κλάδου, "ο τζίρος γίνεται όταν γυρίζει το τραπέζι". Με τα αυξανόμενα κόστη λειτουργίας (ενεργειακό, στεγαστικό και εργασιακό) και τους τζίρους να μην παρουσιάζουν ανάλογη αύξηση, η παρατεταμένη παραμονή πελατών με ελάχιστη κατανάλωση αποτελεί σημαντική πρόκληση.

Νέες πρακτικές και τάσεις στις καφετέριες της Ευρώπης και της Ελλάδας

Για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, πολλοί επιχειρηματίες εξετάζουν την υιοθέτηση πρακτικών που ήδη εφαρμόζονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες:
  • Απαγόρευση χρήσης υπολογιστών συγκεκριμένες ημέρες ή ώρες
  • Περιορισμός του χώρου για χρήστες υπολογιστών σε συγκεκριμένα τραπέζια
  • Ανάρτηση πινακίδων που περιορίζουν τη χρήση φορητών υπολογιστών
  • Εφαρμογή ειδικών κανόνων για τηλεργαζόμενους πελάτες

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία και την Πορτογαλία, τέτοιες πρακτικές έχουν ήδη υιοθετηθεί από μικρές επιχειρήσεις καφεστίασης. Η τάση αυτή φαίνεται να έρχεται πλέον και στην Ελλάδα, καθώς η αγορά προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες και αναδύονται νέες καταναλωτικές συνήθειες.

Το μέγεθος της αγοράς καφέ στην Ελλάδα

Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της εγχώριας αγοράς καφέ, τα σημεία παρασκευής και πώλησης καφέ στην Ελλάδα ξεπερνούν τις 70.000 πανελλαδικά. Σε αυτά περιλαμβάνονται καφετέριες, καντίνες, εστιατόρια, ξενοδοχεία, φούρνοι και άλλα σημεία που προσφέρουν τόσο σερβιριζόμενο καφέ όσο και καφέ για το σπίτι (takeaway). Η επιτόπια κατανάλωση καφέ στα σημεία αυτά προσεγγίζει τους 16.400 τόνους πρώτης ύλης ετησίως, αναδεικνύοντας τη σημασία του κλάδου για την ελληνική οικονομία. Καθώς ο κλάδος της καφεστίασης συνεχίζει να εξελίσσεται, οι επιχειρηματίες καλούνται να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, αναζητώντας καινοτόμες λύσεις που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, διατηρώντας παράλληλα την ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών που προσφέρουν στους καταναλωτές.