Απλά μαθήματα για την κρίση
Του Γιώργου Βουλγαράκη
Μπορεί μια χώρα να διαλυθεί σε διάστημα τριών μόλις μηνών; Θεωρητικά, είναι μάλλον απίθανο. Οι χώρες δεν καταρρέουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Έχουν μηχανισμούς ,δομές , θεσμούς και κανόνες.
Είναι πραγματικά δύσκολο να εξηγηθεί πως ένα κράτος είναι δυνατόν να καταρρεύσει σε τόσο λίγο χρόνο. Τα μακροοικονομικά μεγέθη άλλωστε και κυρίως οι ξενόγλωσσοι όροι που έχουν παρεισφρήσει στην καθημερινότητα , το καθιστούν ακόμα δυσκολότερο.
Ωστόσο , η οικονομική επιστήμη , δεν είναι καμιά απόκρυφη τέχνη. Είναι η καταγραφή της ίδιας της ζωής με τεχνικό τρόπο.
Ας υποτεθεί λοιπόν, ότι μια οικογένεια - εξ αιτίας της χρόνιας κακής διαχείρισης , χρωστάει παντού χρήματα (χρέος) . Ατυχώς,τα μηνιαία της έσοδα , είναι κατά πολύ λιγότερα από τα έξοδα που συνήθως κάνει (έλλειμμα).
Η κατάσταση κάποια στιγμή φτάνει στο απροχώρητο (χρεωκοπία) και απευθύνεται σ όσους χρωστάει, για να την εκθέσει και να ζητήσει βοήθεια.
Οι φίλοι (ΕΕ, ΕΚΤ κλπ) αποφασίζουν ότι πρέπει να της δώσουν μια ευκαιρία , μόνο που αυτό πρέπει να γίνει με συγκεκριμένο τρόπο (μνημόνιο) και να παρακολουθείται για να είναι σίγουροι ότι θα υπάρξει αποτέλεσμα (τρόικα).
Επειδή το χρέος είναι μεγάλο, και είναι αδύνατον να επιστραφεί ολόκληρο, αποφασίζουν να χαρίσουν ένα τμήμα του (κούρεμα) και το υπόλοιπο, να διακανονισθεί σε βάθος χρόνου.
Η οικογένεια αναγκάζεται, να περιορίσει τα έξοδα της.
Ανακοινώνει στον παππού ότι δεν μπορεί να τον στηρίζει όπως παλιά (συντάξεις).
Αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να έχει οικιακή βοηθό, κηπουρούς, οδηγούς και αναγκάζεται να αποδεσμεύσει κάποιους (απολύσεις).
Να αξιοποιήσει τον κηπουρό και ως οδηγό (κινητικότητα) και να επανεξετάσει τις απολαβές τους (μειώσεις). Επειδή η κατάσταση παραμένει δραματική, εκποιεί τμήμα της περιουσίας της (ιδιωτικοποιήσεις) , δίνει προς εκμετάλλευση κάποιο άλλο (παραχωρήσεις) και δουλεύει μαζί με επενδυτές (συμπράξεις).
Με όλα αυτά, και παρά το ότι έχει υποστεί τα πάνδεινα, ενώ ταυτόχρονα έχει δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα και σ όσους είχαν οποιαδήποτε σχέση μαζί της, τα φέρνει κάπως σε λογαριασμό και της μένει και κάτι (πλεόνασμα). Μπορεί πια να αισιοδοξεί, έστω και λίγο, ότι θα σταθεί στα πόδια της (έξοδος στις αγορές).
Αυτήν ακριβώς τη στιγμή, εμφανίζεται ένας τύπος, ολίγον μποέμ, χωρίς ζώνες και γραβάτες που ισχυρίζεται ότι όλα αυτά ήταν λάθος και πρέπει να γίνουν ακριβώς τα αντίθετα .Η οικογένεια τον εμπιστεύεται και όλοι είναι χαρούμενοι αφού τα πράγματα ξαφνικά θα επανέλθουν εκεί που ήταν πριν αφού έτσι αποφάσισαν (λαϊκή εντολή).
Ανακοινώνει σ όσους χρωστάει ότι δε θέλει άλλη βοήθεια, αρχίζει να συζητάει μαζί τους «σκληρά» αλλά ακαταλαβίστικα και ταυτόχρονα απευθύνεται σ άλλους φίλους (Ρωσία ,Κίνα) οι οποίοι ωστόσο έχουν τα δικά τους προβλήματα . Κάποιος ρίχνει και την ιδέα να αλλάξει ο τρόπος συναλλαγής (νόμισμα).
Σε πολύ λίγο χρόνο, καταλαβαίνουν όλοι, ότι αυτή η ιστορία δεν οδηγεί πουθενά ενώ αναγκάστηκαν να σπάσουν ακόμα και το κουμπαρά των παιδιών (αποθεματικά) προκειμένου να βρουν λίγα χρήματα για το προς το ζείν.
Η οικογένεια σε διάρκεια λίγων μηνών είδε τις αιματηρές θυσίες της να πηγαίνουν χαμένες και όλα πρέπει να ξαναγίνουν απ την αρχή.
Μπορεί λοιπόν μια χώρα να καταρρεύσει σε λίγους μήνες; Η απάντηση είναι ,δυστυχώς ναι.