Το εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων αλλάζει οριστικά χαρακτήρα από το 2025, καθώς παγιώνεται το διπλό σύστημα υπολογισμού. Η μετάβαση αυτή επηρεάζει άμεσα όσους διαθέτουν περισσότερα χρόνια ασφάλισης μετά το 2014, σε αντίθεση με όσους κατοχυρώνουν μεγάλο μέρος του ασφαλιστικού τους βίου πριν την κρίσιμη αυτή χρονιά.

Διαβάστε: Εφάπαξ 2025: Μεγαλύτερα ποσά σε ∆ηµόσιο και ευγενή Ταµεία - Μειωµένα στον ιδιωτικό τοµέα


Για τις αποχωρήσεις μέχρι τα τελευταία χρόνια, το εφάπαξ υπολογιζόταν με βάση τα έτη ασφάλισης έως το 2013 και τον μέσο όρο των αποδοχών της περιόδου 2009–2013. Το μοντέλο αυτό υπήρξε γενναιόδωρο, καθώς στηριζόταν σε μισθολογικά δεδομένα προ κρίσης και σε ασφαλιστικές παραμέτρους που δεν αντανακλούσαν πάντα την πραγματική εισφοροδοτική δυνατότητα. Από το 2014 και μετά, οι εισφορές καταγράφονται πλέον σε ατομικό λογαριασμό. Το ποσό που αντιστοιχεί στα έτη αυτής της περιόδου εξαρτάται αποκλειστικά από ό,τι καταβλήθηκε και δεν συνδέεται με μισθολογικά επίπεδα προηγούμενων δεκαετιών. Έτσι, η παροχή παύει να υπολογίζεται συλλογικά και μετασχηματίζεται σε ένα καθαρά ανταποδοτικό σύστημα.

Εφάπαξ δημοσίων υπαλλήλων: Τι αλλάζει το 2025

Από την επόμενη χρονιά εφαρμόζεται ολοκληρωμένα ο συνδυαστικός τρόπος υπολογισμού: ένα τμήμα του εφάπαξ προκύπτει από τον «παλιό» χρόνο ασφάλισης έως το 2013, ενώ το υπόλοιπο αφορά τις εισφορές μετά το 2014. Όσο μεγαλύτερο το πρώτο κομμάτι, τόσο υψηλότερο το τελικό ποσό. Αντίστροφα, όσο αυξάνεται το ποσοστό των ετών που υπολογίζονται με το νέο μοντέλο, τόσο μικρότερη είναι η τελική αποζημίωση. Τα στοιχεία δείχνουν αισθητή συμπίεση στα ποσά. Το μέσο εφάπαξ για το 2025 εκτιμάται στις 23.275 ευρώ, έναντι 24.417 ευρώ το 2023, γεγονός που αποτυπώνει την πλήρη ενεργοποίηση του νέου πλαισίου.

Ευνοϊκότερη μεταχείριση εξακολουθούν να έχουν όσοι διαθέτουν σημαντικό ασφαλιστικό χρόνο μέχρι το 2013. Για τη συγκεκριμένη κατηγορία, το μεγαλύτερο μέρος του ποσού προκύπτει από τον παλιό υπολογισμό, ο οποίος αποδίδει ακόμη υψηλότερες παροχές. Σε καλύτερη θέση βρίσκονται επίσης όσοι κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης πριν από την πλήρη ενεργοποίηση των αλλαγών, καθώς το ποσό τους δεν επηρεάζεται από τις νέες μειώσεις.

Ποιοι βλέπουν μειώσεις

Περισσότερο επηρεάζονται όσοι έχουν το μεγαλύτερο κομμάτι της ασφαλιστικής τους διαδρομής μετά το 2014. Για αυτούς, το εφάπαξ συνδέεται αποκλειστικά με το σύνολο των εισφορών που κατέβαλαν και όχι με προγενέστερα μισθολογικά δεδομένα, τα οποία διαμόρφωναν σημαντικά υψηλότερες αποδόσεις. Η διαφορά δεν είναι αμελητέα. Χαρακτηριστικά, δημόσιος υπάλληλος με 35 χρόνια υπηρεσίας που αποχωρεί το 2025 αναμένεται να λάβει περίπου 25.069 ευρώ, ενώ αντίστοιχος εργαζόμενος με αποχώρηση το 2018 είχε λάβει περί τις 32.038 ευρώ, δηλαδή σχεδόν 7.000 ευρώ περισσότερα.

Το εφάπαξ απομακρύνεται πλέον από τη λογική της αυτοματοποιημένης αποζημίωσης και μετατρέπεται σε πραγματικά ανταποδοτική παροχή, όπου το τελικό ποσό αντανακλά τη διάρκεια και το ύψος της εισφοροδοτικής προσπάθειας. Πρόκειται για μια μεταβολή που εναρμονίζει το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, αλλά και μια εξέλιξη που δημιουργεί σαφείς διαφοροποιήσεις ανάμεσα στις γενιές εργαζομένων του Δημοσίου — ιδιαίτερα σε εκείνους που εισήλθαν στην υπηρεσία μετά το 2014 και θα αντιμετωπίσουν μικρότερες τελικές αποδόσεις σε σχέση με τους παλαιότερους συναδέλφους τους.