Σε μια ακόμα κίνηση πρόωρης αποπληρωμής δημοσίου χρέους προχωρά σήμερα 15 Δεκεμβρίου, καθώς το ελληνικό Δημόσιο ολοκληρώνει τη νέα πρόωρη αποπληρωμή μνημονιακών δανείων συνολικού ύψους 5,287 δισεκατομμυρίων ευρώ, που προέρχονται από την πρώτη χρηματοδοτική στήριξη της χώρας. Η κίνηση αυτή εντάσσεται στη στρατηγική της κυβέρνησης για τη μείωση του δημόσιου χρέους και την εξοικονόμηση σημαντικών ποσών από τόκους.

Διαβάστε: Δημόσιο Χρέος: Υποχωρεί κάτω από το όριο του 140% του ΑΕΠ για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια

Η στρατηγική πρόωρης εξόφλησης ευρωπαϊκών δανείων και το τριπλό όφελος για την ελληνική οικονομία

Η σημερινή αποπληρωμή αφορά δάνεια του Greek Loan Facility (GLF) με κυμαινόμενο επιτόκιο, τα οποία υπό κανονικές συνθήκες θα έληγαν μεταξύ 2033 και 2041. Μετά την έγκριση από τον ESM και τον EFSF, το ελληνικό Δημόσιο προχωρά σε αυτή την κρίσιμη κίνηση που θα ελαφρύνει σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η πρόωρη εξόφληση των μνημονιακών δανείων φέρνει τριπλό όφελος για την ελληνική οικονομία. Πρώτον, επιταχύνει τη μείωση του συνολικού χρέους. Δεύτερον, περιορίζει την έκθεση σε μελλοντικές αυξήσεις επιτοκίων. Τρίτον, εξοικονομεί 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ που θα καταβάλλονταν αποκλειστικά για τόκους από το 2026 και μετά.

Στόχος η πλήρης αποπληρωμή των μνημονιακών δανείων έως το 2031, μια δεκαετία νωρίτερα από την αρχική λήξη τους

Ο βασικός στόχος της κυβέρνησης περιλαμβάνει την πλήρη αποπληρωμή των μνημονιακών δανείων έως το 2031, δηλαδή μία ολόκληρη δεκαετία νωρίτερα από την αρχική λήξη τους. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα στοχεύει στην εξόφληση των υπολειπόμενων 31,6 δισεκατομμυρίων ευρώ από το πρώτο μνημόνιο, ποσό που κανονικά θα αποπληρωνόταν με τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041.

Οι προβλέψεις για το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης δείχνουν σταδιακή βελτίωση. Αναμένεται να διαμορφωθεί στο 145,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025, να μειωθεί στο 138,2% το 2026 και να πέσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ το 2029, προσεγγίζοντας τα επίπεδα της Γαλλίας.

Ιστορικό προηγούμενων αποπληρωμών

Κατά την περίοδο 2022 έως 2024, πραγματοποιήθηκαν τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων συνολικού ύψους 15,9 δισεκατομμυρίων ευρώ. Με τη νέα αποπληρωμή των 5,287 δισεκατομμυρίων ευρώ, το συνολικό ποσό ανέρχεται πλέον στα 20,1 δισεκατομμύρια ευρώ.

Παράλληλα, διατέθηκαν 7,9 δισεκατομμύρια ευρώ για την προεξόφληση δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οδηγώντας στη διαγραφή του χρέους προς το ΔΝΤ. Συνολικά, η Ελλάδα έχει αποπληρώσει πρόωρα δάνεια ύψους 29 δισεκατομμυρίων ευρώ, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση τόκων 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Επόμενες προκλήσεις και σχεδιασμός

Μετά την ολοκλήρωση των διμερών δανείων GLF, στο επίκεντρο έρχονται οι υποχρεώσεις προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) συνολικού ύψους 141,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, που λήγουν το 2070.

Το οικονομικό επιτελείο και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους εξετάζουν σενάρια για την περαιτέρω ελάφρυνση του προϋπολογισμού. Από το 2034, θα απαιτηθεί εξυπηρέτηση των οφειλών ύψους 61,9 δισεκατομμυρίων ευρώ προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), οι οποίες πρέπει να αποπληρωθούν έως το 2060.

8 δισ. ευρώ ο δανεισμός του Δημοσίου από τις αγορές το 2025

Το "μαξιλάρι" των διαθεσίμων, που ανέρχεται σε 44,8 δισεκατομμύρια ευρώ, σε συνδυασμό με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,8% για το 2025), επιτρέπει στην κυβέρνηση να καλύπτει τις δαπάνες για τόκους και να προχωρά σε παράλληλες προεξοφλήσεις.

Φέτος, ο δανεισμός του Δημοσίου από τις χρηματοπιστωτικές αγορές έφθασε περίπου τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ αντίστοιχο ποσό αναμένεται να αντληθεί και το 2026. Αυτή η στρατηγική μειώνει το κόστος δανεισμού και ενισχύει τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας.