EnΝέο κληρονομικό δίκαιο: Τα δικαιώματα που αποκτούν και οι σύντροφοι εκτός γάμου (Βίντεο)
Ριζικές αλλαγές
Με τις νέες ρυθμίσεις που έρχονται στο κληρονομικό δίκαιο, το κράτος αναγνωρίζει ότι η οικογενειακή ζωή έχει πλέον πολλές και διαφορετικές μορφές και δεν ταυτίζεται αποκλειστικά με τον θεσμό του γάμου
Ριζικές αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, με τις παρεμβάσεις να μη περιορίζονται μόνο στους συζύγους, αλλά να επεκτείνονται και στους συντρόφους που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, καθώς και στα ζευγάρια που επιλέγουν να ζουν σε ελεύθερη ένωση. Με τις νέες ρυθμίσεις, το κράτος αναγνωρίζει ότι η οικογενειακή ζωή έχει πλέον πολλές και διαφορετικές μορφές και δεν ταυτίζεται αποκλειστικά με τον θεσμό του γάμου.
Διαβάστε: Κληρονομικό Δίκαιο: Όλες οι κρίσιμες αλλαγές - Τα κομβικά σημεία της μεταρρύθμισης μέσα από 20 ερωτήσεις και απαντήσεις
Για πρώτη φορά, το νομοσχέδιο αναγνωρίζει κληρονομικό δικαίωμα και στους συντρόφους που ζουν σε ελεύθερη ένωση, χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης. Ο επιζών σύντροφος εντάσσεται στην πέμπτη τάξη της κληρονομικής διαδοχής και μπορεί να κληρονομήσει μόνο εφόσον δεν υπάρχουν άλλοι συγγενείς, όπως παιδιά, σύζυγος ή γονείς. Η αναγνώριση αυτή συνοδεύεται από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ώστε να διασφαλίζεται ότι πρόκειται για σταθερή και ουσιαστική σχέση.
Καθοριστικό ρόλο στην αναγνώριση των κληρονομικών δικαιωμάτων παίζουν δύο χρονικά όρια:
Αλλαγές επέρχονται και υπέρ των συζύγων σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν στενοί συγγενείς, καθώς καθίστανται πλέον αποκλειστικοί κληρονόμοι. Αντίθετα, σε περιπτώσεις διάστασης που υπερβαίνει τα δύο έτη, ακόμη και χωρίς να έχει εκδοθεί διαζύγιο, ο επιζών σύζυγος αποκλείεται από την κληρονομική διαδοχή, με τα παιδιά να κληρονομούν αποκλειστικά.
Κεντρικός άξονας της μεταρρύθμισης είναι η πλήρης εξίσωση των κληρονομικών δικαιωμάτων των συζύγων, είτε πρόκειται για θρησκευτικό είτε για πολιτικό γάμο, με εκείνα των συντρόφων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Καταργείται κάθε διαφοροποίηση μεταξύ των δύο μορφών ένωσης, αντιμετωπίζοντάς τες πλέον με τον ίδιο ακριβώς τρόπο στη νόμιμη κληρονομική διαδοχή.
Με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η ασφάλεια δικαίου για χιλιάδες ζευγάρια, τα οποία μέχρι σήμερα αντιμετώπιζαν διαφορετική μεταχείριση ανάλογα με τη νομική μορφή της σχέσης τους.
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτά η τροποποίηση του καθεστώτος της νόμιμης μοίρας, το οποίο παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητο εδώ και περίπου οκτώ δεκαετίες. Πλέον, σε περίπτωση που ο εκλιπών αφήνει ένα παιδί, το ποσοστό της νόμιμης μοίρας του επιζώντος συζύγου αυξάνεται από το 25% στο 33,3%. Τα υπόλοιπα δύο τρίτα της περιουσίας αποδίδονται στο παιδί. Αν υπάρχουν περισσότερα τέκνα, η συνολική κατανομή της κληρονομίας παραμένει ίδια, χωρίς μεταβολές στα ποσοστά.
Διαβάστε: Κληρονομικό Δίκαιο: Όλες οι κρίσιμες αλλαγές - Τα κομβικά σημεία της μεταρρύθμισης μέσα από 20 ερωτήσεις και απαντήσεις
Νέο κληρονομικό δίκαιο: Κληρονομικά δικαιώματα και για τους συντρόφους - Ποιες οι προϋποθέσεις
Για πρώτη φορά, το νομοσχέδιο αναγνωρίζει κληρονομικό δικαίωμα και στους συντρόφους που ζουν σε ελεύθερη ένωση, χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης. Ο επιζών σύντροφος εντάσσεται στην πέμπτη τάξη της κληρονομικής διαδοχής και μπορεί να κληρονομήσει μόνο εφόσον δεν υπάρχουν άλλοι συγγενείς, όπως παιδιά, σύζυγος ή γονείς. Η αναγνώριση αυτή συνοδεύεται από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ώστε να διασφαλίζεται ότι πρόκειται για σταθερή και ουσιαστική σχέση.Καθοριστικό ρόλο στην αναγνώριση των κληρονομικών δικαιωμάτων παίζουν δύο χρονικά όρια:
- απαιτείται να έχει συμπληρωθεί τουλάχιστον τριετής συμβίωση με τον εκλιπόντα
- ο επιζών σύντροφος οφείλει να προσφύγει στο δικαστήριο εντός τεσσάρων μηνών από τον θάνατο, προκειμένου να ελεγχθεί αν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις.
Αλλαγές επέρχονται και υπέρ των συζύγων σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν στενοί συγγενείς, καθώς καθίστανται πλέον αποκλειστικοί κληρονόμοι. Αντίθετα, σε περιπτώσεις διάστασης που υπερβαίνει τα δύο έτη, ακόμη και χωρίς να έχει εκδοθεί διαζύγιο, ο επιζών σύζυγος αποκλείεται από την κληρονομική διαδοχή, με τα παιδιά να κληρονομούν αποκλειστικά.
Εξομοίωση γάμου και συμφώνου συμβίωσης στα κληρονομικά δικαιώματα
Κεντρικός άξονας της μεταρρύθμισης είναι η πλήρης εξίσωση των κληρονομικών δικαιωμάτων των συζύγων, είτε πρόκειται για θρησκευτικό είτε για πολιτικό γάμο, με εκείνα των συντρόφων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Καταργείται κάθε διαφοροποίηση μεταξύ των δύο μορφών ένωσης, αντιμετωπίζοντάς τες πλέον με τον ίδιο ακριβώς τρόπο στη νόμιμη κληρονομική διαδοχή.Με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η ασφάλεια δικαίου για χιλιάδες ζευγάρια, τα οποία μέχρι σήμερα αντιμετώπιζαν διαφορετική μεταχείριση ανάλογα με τη νομική μορφή της σχέσης τους.
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτά η τροποποίηση του καθεστώτος της νόμιμης μοίρας, το οποίο παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητο εδώ και περίπου οκτώ δεκαετίες. Πλέον, σε περίπτωση που ο εκλιπών αφήνει ένα παιδί, το ποσοστό της νόμιμης μοίρας του επιζώντος συζύγου αυξάνεται από το 25% στο 33,3%. Τα υπόλοιπα δύο τρίτα της περιουσίας αποδίδονται στο παιδί. Αν υπάρχουν περισσότερα τέκνα, η συνολική κατανομή της κληρονομίας παραμένει ίδια, χωρίς μεταβολές στα ποσοστά.
