Στο µικροσκόπιο της ΑΑ∆Ε 3.000 ''οπεκεπέδες'': 50 άτομα στον εισαγγελέα για ''χρυσές επιδοτήσεις'' και παράνομα ποσά ύψους 1 εκ. ευρώ

Κύµα πανικού σαρώνει τους τελευταίους µήνες ιδιοκτήτες -ή φερόµενους ως ιδιοκτήτες- αγροτεµαχίων σε ολόκληρη τη χώρα, µετά το ξέσπασµα του σκανδάλου στον ΟΠΕΚΕΠΕ και την ενεργοποίηση εκτεταµένων διασταυρώσεων από την Ανεξάρτητη Αρχή ∆ηµοσίων Εσόδων. Χιλιάδες στρέµµατα γης που µέχρι πρότινος εµφανίζονταν δηλωµένα στο «περιουσιολόγιο ακινήτων» της εφορίας, το γνωστό Ε9, άρχισαν φέτος αιφνιδίως και µαζικά να… ξεριζώνονται από τις δηλώσεις φυσικών προσώπων, σε µια προσπάθεια που µοιάζει να παραπέµπει περισσότερο στην αγωνία να σβηστούν «ίχνη», παρά σε «συνήθεις» διορθωτικές δηλώσεις από έντιµους ιδιοκτήτες, αγρότες και κτηνοτρόφους. 

Διαβάστε: Κώστας Ανεστίδης: Δεν έκαναν κατάσχεση στον "Φραπέ" και έκαναν σε εμένα

Τι έδειξαν οι διασταυρώσεις της ΑΑΔΕ για τις ''χρυσές επιδοτήσεις''

Για την ακρίβεια, όπως αποκάλυψε η ΑΑ∆Ε, στο πλαίσιο των διασταυρώσεων που πραγµατοποιεί «παντρεύοντας» τα δικά της στοιχεία µε εκείνα του ΟΠΕΚΕΠΕ για πρόσωπα που έλαβαν αγροτικές επιδοτήσεις µεταξύ 2020-2024, «διαπιστώθηκαν περιπτώσεις µαζικής εισαγωγής και διαγραφής αγροτεµαχίων από την περιουσιακή τους κατάσταση (έντυπο Ε9) εντός του 2025, χωρίς επαρκή ή τεκµηριωµένη αιτιολόγηση». Σύµφωνα µε την ανεξάρτητη Αρχή, «πρόκειται για πρόσωπα που έχουν εισπράξει, αδικαιολογήτως, υψηλά ποσά επιδοτήσεων σε σχέση µε την πραγµατική τους παραγωγική δυναµική ως κατ’ επάγγελµα αγρότες, όπως αυτή προκύπτει από τη φορολογική τους εικόνα». Το συνεχές «γράψε-σβήσε» στις δηλώσεις ακινήτων λειτούργησε ως συναγερµός για τις φορολογικές Αρχές.

Τα ευρήµατα των ελεγκτών είναι αποκαλυπτικά: περίπου 3.000 φυσικά πρόσωπα, τα οποία δήλωναν στο Ολοκληρωµένο Σύστηµα ∆ιαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣ∆Ε) ότι εκµίσθωναν αγροτεµάχια σε κτηνοτρόφους και αγρότες, βρίσκονται ήδη στο µικροσκόπιο, καθώς -σύµφωνα µε την ΑΑ∆Ε- άρχισαν σχεδόν ταυτόχρονα να τροποποιούν ή να διαγράφουν από το Ε9 τις εκτάσεις, πάνω στις οποίες είχαν βασιστεί οι πληρωµές των ενισχύσεων τα τελευταία χρόνια.

Ποινικές ευθύνες

Παράλληλα, οι πρώτοι 50 φάκελοι ελεγχόµενων µε ισχυρές ενδείξεις παράνοµων επιδοτήσεων, έχουν διαβιβαστεί στην εισαγγελέα για περαιτέρω διερεύνηση. Αυτές οι πρώτες 50 περιπτώσεις ελεγχόµενων προσώπων, για τις οποίες -σύµφωνα µε τις φορολογικές Αρχές- δεν προκύπτει δικαιολογηµένη διαγραφή αγροτεµαχίων από το Ε9, εκτιµάται ότι έχουν λάβει παράνοµα επιδοτήσεις τουλάχιστον 1.000.000 ευρώ, ποσό που εικάζεται πως είναι σηµαντικά υψηλότερο, κάτι που ωστόσο µένει να αποδειχθεί κατά τον δικαστικό έλεγχο. Οι εθνικές και ευρωπαϊκές Αρχές θα διερευνήσουν τυχόν ποινικές ευθύνες για τις συγκεκριµένες περιπτώσεις, ενώ ο ΟΠΕΚΕΠΕ καλείται να τις αποκλείσει από περαιτέρω πληρωµές και να εκκινήσει τη διαδικασία ανάκτησης των ενισχύσεων που έλαβαν.

Οι εισαγγελείς θα ψάξουν µεταξύ άλλων:

• Αν υπάρχει ψευδής δήλωση ιδιόκτητων αγροτεµαχίων, κάτι το οποίο φαίνεται να προκύπτει από τις ενδείξεις.

• Η καταχρηστική έναρξη αγροτικού επαγγέλµατος, καθώς θα διερευνηθεί κατά πόσον όλοι αυτοί που εµφανίστηκαν να δηλώνουν ενοικιαστές αγροτικών εκτάσεων, ήταν πράγµατι αγρότες ή απλώς ήταν συµµέτοχοι σε µια «οµάδα» µε στόχο την είσπραξη επιδοτήσεων.

• Η εικονική µίσθωση εκτάσεων. Κατά πόσον δηλαδή αυτές οι µισθώσεις που δηλώθηκαν ήταν πραγµατικές ή εικονικές.

• Κατά πόσον υπήρξε παράνοµη είσπραξη επιδοτήσεων από συγκεκριµένα φυσικά πρόσωπα.

Η αφορµή για το µαζικό κύµα διαγραφών χιλιάδων στρεµµάτων αγροτεµαχίων που απέφεραν εκατοµµύρια ευρώ επιδοτήσεων από τα Ε9, δόθηκε από τη στιγµή που στο πλαίσιο των αλλαγών στη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ, η ΑΑ∆Ε απέκτησε πλήρη πρόσβαση στα δεδοµένα του Οργανισµού και, για πρώτη φορά, µπόρεσε να διασταυρώσει τι δηλώνεται ως ιδιοκτησία, τι εκµισθώνεται και ποιος τελικά πληρώνεται επιδοτήσεις αλλά και τι ποσά.

Η μέθοδος

Το µοτίβο, σε αρκετές περιπτώσεις, φαίνεται να είναι κοινό. Τα προηγούµενα χρόνια, δηλώσεις Ε9 «φούσκωναν» µε αγροτεµάχια που δηλώνονταν κατά βούληση. Η διαδικασία βασιζόταν στην υπεύθυνη δήλωση του φορολογούµενου, χωρίς άµεσο έλεγχο τίτλων. Το κόστος ήταν ελάχιστο καθώς έλεγχοι δεν γίνονταν ενώ ο ΕΝΦΙΑ για τα αγροτεµάχια είναι αµελητέος, γεγονός που επέτρεψε σε επιτήδειους να εµφανίζουν µεγάλες εκτάσεις χωρίς ουσιαστική φορολογική επιβάρυνση. Στη συνέχεια, οι ίδιες εκτάσεις εµφανίζονταν να εκµισθώνονται σε τρίτους για βοσκή ή καλλιέργεια. Και εδώ ακριβώς «έδεναν» όλα: οι επιδοτήσεις υπολογίζονται µε βάση τα δηλωµένα στρέµµατα. Χωρίς εκτάσεις, δεν υπάρχουν ενισχύσεις. Έτσι, µέσα από ένα πλέγµα δηλώσεων και µισθώσεων, άνοιγε ο δρόµος για σηµαντικά ποσά κοινοτικών χρηµάτων. Πολλοί φαίνεται πως πόνταραν στο ότι η πλήρης ταυτοποίηση των στοιχείων θα καθυστερούσε, λόγω της µη ολοκλήρωσης του Κτηµατολογίου σε όλη τη χώρα. Ωστόσο, το σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ έφερε τα πάνω-κάτω.

Στελέχη της ΑΑ∆Ε τονίζουν ότι µια διόρθωση στο Ε9 µπορεί να είναι απολύτως νόµιµη. Όταν όµως παρατηρείται µαζικό κύµα διαγραφών αµέσως µετά την αποκάλυψη ενός σκανδάλου, και µάλιστα σε ακίνητα που είχαν «παίξει ρόλο» σε επιδοτήσεις, ο έλεγχος είναι αναπόφευκτος και ενδελεχής. Το κρίσιµο στοιχείο είναι ότι τα ίχνη πλέον είναι ηλεκτρονικά και δεν διαγράφονται. Αν ένα χωράφι δηλώθηκε για να στηρίξει µια επιδότηση και στη συνέχεια «εξαφανίστηκε» από το Ε9, τα ερωτήµατα πληθαίνουν: ποιος το δήλωσε, ποιος το εκµίσθωσε, ποιος πληρώθηκε και µε ποια δικαιολογητικά. 

Παραδείγματα

Οι διασταυρώσεις ΑΑ∆Ε-ΟΠΕΚΕΠΕ φέρνουν στο φως χαρακτηριστικές περιπτώσεις:

• Φυσικό πρόσωπο από το Ηράκλειο Κρήτης διέγραψε 146 αγροτεµάχια, τα οποία δήλωνε ότι κατείχε σε τέσσερις διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές: Μεσσηνία, Κορινθία, Κρήτη και Αττική. Τα ακίνητα αυτά είχαν δηλωθεί ως µισθωµένα σε 19 φυσικά πρόσωπα τα οποία προέβησαν σε έναρξη αγροτικής δραστηριότητας το ίδιο έτος µε την έναρξη των µισθώσεων. Το αποτέλεσµα; Εισέπραξαν αγροτικές επιδοτήσεις άνω των 338.000 ευρώ.

• Ακόµη πιο εντυπωσιακή είναι δεύτερη υπόθεση από την Κρήτη. Φυσικό πρόσωπο, κάτοικος Κρήτης, διέγραψε 28 αγροτεµάχια που εν συνεχεία υποστήριξε ότι είχε δηλώσει «εκ παραδροµής» σε διαφορετικούς νοµούς από τον τόπο κατοικίας του και συγκεκριµένα σε Κάλυµνο, Φούρνους, Λέσβο και Χίο, κάποια από τα οποία αφενός τα χρησιµοποίησε προκειµένου να εισπράξει ενισχύσεις άνω των 240.000 ευρώ και αφετέρου τα µίσθωνε σε 29 φυσικά πρόσωπα, τα οποία προέβησαν σε έναρξη αγροτικής δραστηριότητας το ίδιο έτος µε την έναρξη των µισθώσεων και εισέπραξαν αγροτικές επιδοτήσεις άνω των 679.000 €.

Μεταξύ των µισθωτών των παραπάνω αγροτεµαχίων:

• Φυσικό πρόσωπο δήλωσε στο ΟΣ∆Ε τουλάχιστον 10 αγροτεµάχια, µε γεωγραφική θέση ξεχωριστή από τον τόπο της κατοικίας του, που στη συνέχεια διαγράφηκαν από τον φερόµενο «ιδιοκτήτη» στο Ε9. Με βάση τα δηλωθέντα αγροτεµάχια, έλαβε ενισχύσεις ποσού άνω των 60.000 ευρώ.

• Ενισχύσεις 58.000 ευρώ έλαβαν δύο φυσικά πρόσωπα, νεαρής ηλικίας, τα οποία, αφού έκαναν έναρξη ως αγρότες ειδικού καθεστώτος, δήλωσαν στο ΟΣ∆Ε µίσθωση τουλάχιστον 22 αγροτεµαχίων µε γεωγραφική θέση επίσης διαφορετική της, και τα οποία στη συνέχεια διέγραψαν από το Ε9.

Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή