Του Γιώργου Γ. Λιάρου - Εφημερίδα Παραπολιτικά - Moneypro

Σε διαδικασία αξιολόγησης του ενδεχομένου οριστικής εξόδου τους από την ελληνική αγορά βρίσκονται μεγάλες ξένες τράπεζες, που διέθεταν μέχρι τώρα φυσική παρουσία στη χώρα μας και έχουν ούτως ή άλλως περιορίσει τις δραστηριότητές τους. Ανεξάρτητα από το αν σκοπεύουν να περιορίσουν ή να αυξήσουν την έκθεσή τους σε ελληνικά δάνεια, που στην πλειονότητά τους αφορούν χαρτοφυλάκια ναυτιλιακών χρηματοδοτήσεων, ορισμένες εμφανίζονται να έχουν ήδη λάβει τις αποφάσεις τους.

Και αυτές σχετίζονται ευθέως με την επιδείνωση της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας, αλλά και με την ευρύτερη στρατηγική κάποιων εξ αυτών να περιορίσουν τη διεθνή επέκτασή τους ή τις χορηγήσεις προς σημαντικούς κλάδους για την ελληνική δραστηριότητά τους, όπως είναι η ποντοπόρος ναυτιλία. Ετσι, είτε φεύγουν και συνεχίζουν να εξυπηρετούν τα ελληνικά χαρτοφυλάκια από το εξωτερικό είτε περιορίζουν τα χαρτοφυλάκια αυτά με πωλήσεις των δανείων (συχνά με discounts) σε funds ή και τους ίδιους τους δανειολήπτες. Υπάρχουν, όμως, και κάποιες ξένες τράπεζες -είτε με φυσική παρουσία είτε χωρίς- που αυξάνουν, και μάλιστα επιθετικά, τις χορηγήσεις τους στην Ελλάδα, με επίκεντρο την ποντοπόρο. Αυτά προκύπτουν από πληροφορίες της αγοράς, αλλά και δηλώσεις στελεχών τους.

ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ

Στην Ελλάδα καταστήματα ή μονάδες επιχειρηματικών δανείων έχουν οι Royal Bank of Scotland, DVB, HSH Nordbank, Commerzbank, DNB, HSBC, ABN Amro, BNP Paribas, Citibank, Unicredit και Calyon. Αθροιστικά αυτές οι τράπεζες έχουν χρηματοδοτήσεις ύψους 29,44 δισ. δολ. στην ελληνόκτητη ναυτιλία, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Petrofin Bank Research.

Η Royal Bank of Scotland και η BNP Paribas φέρονται να βρίσκονται πια με το ένα πόδι εκτός Ελλάδας, παρά το γεγονός ότι η μεν πρώτη περιορίζει και τα δάνεια, ενώ η δεύτερη τα αυξάνει. Ειδικότερα, η Royal Bank of Scotland, μακράν η μεγαλύτερη πιστώτρια τράπεζα της ελληνικής ποντοπόρου, έχει περιορίσει το χαρτοφυλάκιό της στα 7,6 δισ. δολάρια, περίπου κατά 40% σε σχέση με τα προ κρίσης υψηλά της.

Η κίνηση αυτή είναι απόρροια της ευρύτερης στρατηγικής απομόχλευσης που ακολουθεί διεθνώς. Όμως, φαίνεται πως σύντομα παρελθόν μπορεί να είναι και η μεγαλοπρεπής επιγραφή με το όνομά της στο εμβληματικό κτίριό της στον αριθμό 45 στην Ακτή Μιαούλη. Και αυτό διότι στα τέλη Μαρτίου η τράπεζα ανακοίνωσε στους εργαζομένους της πως «θα αποχωρήσει από την Ελλάδα, αλλά το ναυτιλιακό κομμάτι θα συνεχίσει να εξυπηρετείται κανονικά πλέον από την RCR». Πρόκειται για την bad bank που δημιουργήθηκε για να απορροφήσει ένα κομμάτι της ζημιογόνου Royal Bank of Scotland.

BNP ΚΑΙ CITIBANK

Άλλη -μεγαλύτερη- περίπτωση κυοφορούμενης εξόδου από την Ελλάδα είναι αυτή της BNP Paribas. Αν και η γαλλική τράπεζα αυξάνει τις χορηγήσεις της στην ελληνική ναυτιλία, ήδη προ διετίας πούλησε σε αργεντίνικο fund (Dolphino) το κτίριό της επί της Βασιλίσσης Σοφίας, όπου και στεγαζόταν στην Αθήνα (στο οποίο λειτουργεί πλέον μονάδα της Πειραιώς), και μείωσε το προσωπικό της στη χώρα στους 25 εργαζομένους (από 200). Τώρα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, βρίσκεται σε προχωρημένη φάση αξιολόγησης του ενδεχομένου ολοκληρωτικής αποχώρησής της.

«Η λογική είναι απλή», εξηγεί ξένος τραπεζίτης με τον οποίο συνομίλησε το «Moneypro». «Δεν χρειάζεται μια τράπεζα να επωμίζεται το κόστος μισθοδοσίας, ενοικίων και άλλων λειτουργικών εξόδων για να διαχειρίζεται ένα μεγάλο μεν χαρτοφυλάκιο, ενός μικρού όμως αριθμού μεγάλων πελατών. Έτσι, υπό την πίεση της ευρύτερης συγκυρίας για τις τράπεζες διεθνώς και κυρίως της ελληνικής κρίσης, η αποχώρηση φαντάζει ως ενδεδειγμένη επιλογή».

Η Citibank, που βρίσκεται επί δεκαετίες στη χώρα, έχει ήδη πουλήσει το χαρτοφυλάκιο λιανικής και το δίκτυό της στην Alpha Bank και διατηρεί μόνο τον τομέα του corporate, δίνοντας βαρύτητα στο κομμάτι της ναυτιλίας.

Όμως, και εδώ υπάρχουν σκέψεις για περαιτέρω συρρίκνωση της παρουσίας, αλλά όχι του χαρτοφυλακίου. Η γερμανική Commerzbank εξέρχεται του ναυτιλιακού κλάδου διεθνώς και έτσι οι λόγοι παραμονής της στη χώρα μας σταδιακά εκλείπουν. Οι Γάλλοι της Calyon, διαδόχου σχήματος της Credit Agricole, που πούλησε προ ετών την Εμπορική στην πρώτη μεγάλη αποεπένδυση ξένων από την Ελλάδα, παραμένουν για την ώρα στην Ακτή Κονδύλη, αλλά και εκεί γίνονται πολλές σκέψεις, όπως αναφέρουν κύκλοι της αγοράς.

Αυτές που επιμένουν με νέες πιστώσεις

Μια ομάδα ξένων τραπεζών δείχνει αποφασισμένη όχι μόνον να μείνει στην Ελλάδα, αλλά και να εκμεταλλευθεί το κενό στα μερίδια αγοράς που αφήνουν όσες φεύγουν. Σε αυτές περιλαμβάνονται η ολλανδική ABN Amro (που διατηρεί το επιτελείο της στην Πατριάρχου Ιωακείμ, στο Κολωνάκι), η γερμανική DVB Bank AG, η HSBC (που διατηρεί και το δίκτυο λιανικής, αλλά και το corporate) και η γερμανική HSH Nordbank (στα γνώριμα γραφεία της στο λιμάνι, στη γωνία Ακτής Μιαούλη με Φιλελλήνων).

Αξίζει να σημειωθεί πως, αν και τα ξένα πιστωτικά ιδρύματα με φυσική παρουσία στην Ελλάδα συνολικά έχουν περιορίσει την έκθεσή τους στη βασική τους δραστηριότητα (που είναι η ποντοπόρος) κατά 4,23% το 2014 σε σχέση με το 2013 και κατά 9,35% το 2013 σε σχέση με το 2012, άλλες ξένες τράπεζες την αυξάνουν. Και μάλιστα κατά 17,23% το 2014.

Αυτές είναι κυρίως η Credit Suisse, η China Exim, η DB - Deutsche Shipping, η Nordea, η China Development Bank, η ING, η κορεατική KEXIM, η γερμανική KFW, η China Everbright Bank, η CIT Maritime Finance, η Qatar National Bank, η επίσης καταριανή Barwa Bank και η γαλλική Natixis.

Πρωτοεμφανιζόμενη είναι, ακόμα, η αμερικανική CIT Marine Finance. Παράλληλα, πολλές σημαντικές διεθνείς τράπεζες χορηγούν δάνεια σε ελληνικές ναυτιλιακές, αλλά από… μακριά. Δηλαδή, χωρίς να έχουν εγκατεστημένα καταστήματα στη χώρα.

Μεταξύ αυτών, ενδεικτικά αναφέρονται, σύμφωνα με στοιχεία της Petrofin Bank Research, οι Japan Bank for International Co-operation, Nippon Export & Investment Insurance, Danish Ship Finance, Danske, Fokus, KBC Bank, SEB, ITF, Scotia Bank, Banque Lblux, Bank of America, Commonwealth Bank of Australia και Berenberg.