Του Νίκου Ζαργάνη-Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Την ώρα που η κυβέρνηση υπόσχεται στους αγρότες μακρύτερες περιόδους προσαρμογής, προκειμένου να «χωνέψουν» τον διπλασιασμό του φόρου, τον υπερδιπλασιασμό του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής, αλλά και την εκτόξευση των ασφαλιστικών εισφορών τους, εκείνοι καλούνται να συνειδητοποιήσουν ότι η σχεδιαζόμενη πολιτική θα έχει ως αποτέλεσμα ποσοστό άνω του 45% του καθαρού εισοδήματός τους να πηγαίνει στα ταμεία του κράτους.

Το ποιο θα είναι αυτό το εισόδημα δεν παίζει ρόλο. Και ο πλούσιος και ο φτωχός αγρότης θα έχουν ακριβώς την ίδια αντιμετώπιση.

Η Ελλάδα καλείται να επιβάλει στους αγρότες πολιτικές που δεν είναι πρωτόγνωρες για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Και άλλες χώρες συνδέουν τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα. Και άλλες εφαρμόζουν σύστημα «εσόδων-εξόδων», φορολογώντας το καθαρό κέρδος. Η διαφορά της Ελλάδας είναι ότι θέλει να επιβάλει ένα «κοκτέιλ» που συνδυάζει τις πιο σκληρές μεθόδους: Φορολογεί από το πρώτο ευρώ και δεν υιοθετεί κανένα αφορολόγητο, όπως π.χ. οι Ολλανδοί. Πολλές χώρες συνδέουν το εισόδημα με τις ασφαλιστικές εισφορές, αλλά δεν υιοθετούν συντελεστές 26,95%, που θέλει να εφαρμόσει η Ελλάδα μόνο για κύρια σύνταξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Επίσης, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσπίσει ειδικά καθεστώτα προστασίας της μικρής αγροτικής καλλιέργειας, προκειμένου να περιορίσουν τον κίνδυνο εγκατάλειψης της υπαίθρου. Στην Ελλάδα, όπου η συντριπτική πλειονότητα των αγροτών έχουν μικρές καλλιέργειες, ο μόνος «μανδύας» προστασίας αφορά στην εξαίρεση από το φορολογητέο εισόδημα των επιδοτήσεων έως 12.000 ευρώ.

Για να περιορίσει τις αντιδράσεις των αγροτών, η κυβέρνηση ψάχνει εναλλακτικές στο Ασφαλιστικό και το Φορολογικό. Ομως, τόσο ο Προϋπολογισμός του 2016 όσο και το Μνημόνιο αποτελούν δεσμευτικά κείμενα, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι και οι δανειστές δεν δείχνουν καμία κατανόηση. Το μόνο που δέχονται είναι κάποιες υποχωρήσεις στο θέμα του χρόνου εφαρμογής των μέτρων. Αλλωστε, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι από τους αγρότες ζητείται -έστω και σταδιακά- να απολέσουν το 26% του δηλωθέντος εισοδήματός τους, ανεξάρτητα από το ύψος του. Το πώς αλληλεπιδρούν τα τρία μέτρα που προβλέπει το Μνημόνιο εις βάρος των αγροτών φαίνεται από το ακόλουθο παράδειγμα:

-Αγρότης ασφαλίζεται σήμερα στην 3η κλάση του ΟΓΑ και πληρώνει 954 ευρώ ετησίως ως εισφορές. Με κέρδη (έσοδα μείον έξοδα) ύψους 10.000 ευρώ, αφαιρεί τις ασφαλιστικές εισφορές και πληρώνει φόρο 1.176 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 13% του εισοδήματός του. Το 2014, στο ποσό αυτό προστέθηκαν 323,4 ευρώ ως προκαταβολή. Ηρθε όμως η αναδρομική αύξηση της προκαταβολής από το 27,5% στο 55% και αυτή εκτοξεύτηκε στα 646 ευρώ. Μέχρι και το 2014, ο αγρότης πλήρωνε σε ΟΓΑ και Εφορία το 21% του εισοδήματός του. Το 2015, λόγω προκαταβολής, το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 25%. Και από αυτό το σημείο αρχίζει ο… ανήφορος:

-Για το 2016, οι ασφαλιστικές εισφορές είναι προγραμματισμένο, πριν καν συνδεθούν με το εισόδημα, να αυξηθούν στα 1.215,6 ευρώ (μάλιστα, το νομοσχέδιο προβλέπει αναδρομική αύξηση από τον Ιούλιο του 2015). Με το που θα συνδεθούν οι εισφορές με το εισόδημα, από τα 1.215,6 ευρώ θα εκτοξευτούν -σταδιακά έως το 2019 ή έως το 2020- στα 2.695 ευρώ.

-Ο φόρος εισοδήματος, από τα 1.176 ευρώ, θα πρέπει και αυτός να αυξηθεί σταδιακά, καθώς ο συντελεστής από το 13% θα πρέπει να ανέβει στο 26%. Ακόμη και αν ληφθεί υπόψη η αφαίρεση των εισφορών από το εισόδημα, προκύπτει ότι ο αγρότης των 10.000 ευρώ, από τα 1.176 ευρώ του 2014, θα φτάσει τελικώς στα 2.055 ευρώ είτε το 2017 είτε το 2018. Μαζί με τον φόρο όμως θα ανεβαίνει και η προκαταβολή, η οποία από τα 323,4 ευρώ του 2014 θα φτάσει έως και τα 2.055 ευρώ.

Τι προκύπτει από όλα αυτά; Οι κρατήσεις των 2.130 ευρώ του 2014 έγιναν 2.453 ευρώ το 2015, θα γίνουν 2.626 ευρώ το 2016, 4.726 ευρώ το 2017 ή το 2018 και 4.748,7 ευρώ το 2018 ή το 2019. Τα επόμενα χρόνια, όταν πλέον θα έχει απορροφηθεί η επίπτωση από την αύξηση της προκαταβολής, ο αγρότης θα γνωρίζει ότι, χρόνος μπαίνει, χρόνος βγαίνει, θα πρέπει να πληρώνει το 45%-46% του εισοδήματός του στο κράτος.