Σενάρια για "κούρεμα" καταθέσεων αν συνεχιστούν τα "κανόνια" στην αγορά
<p>Ορατός ο κίνδυνος για τραπεζικό bail in</p>
Tου Σταύρου Χαρίτου - MoneyPro - Εφημερίδα Παραπολιτικά
Ασχημους συνειρμούς και δυσοίωνες προοπτικές για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα προκαλούν οι ραγδαίες εξελίξεις που συντελούνται στις τράπεζες της γειτονικής Ιταλίας. Συνειρμούς οι οποίοι, όπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές, συνδέονται ευθέως με το τελικό ύψος των NPLs, των «κόκκινων» δανείων, στο τέλος του 2016.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το ύψος των δανείων αυτών (όλη η γκάμα, από καταναλωτικά και στεγαστικά μέχρι επιχειρηματικά) διαμορφώνεται σε πάνω από 100 δισ. ευρώ. Και οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να έχει ξεπεράσει τα 130 δισ. ευρώ για το σύνολο του ελληνικού τραπεζικού τομέα. Δηλαδή, σύμφωνα με την τραπεζική αγορά πάντα, αν σκάσουν μερικά ακόμα «κανόνια», σαν της Jetoil, του Μαρινόπουλου, της Ηλεκτρονικής Αθηνών, του Τηλέτυπου (Mega Channel), της Πυρσός Security και του ξενοδοχείου «Ledra», θεωρείται κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι η διάσωση των τραπεζών θα προέλθει από bail in, δηλαδή «κούρεμα» των καταθέσεων, των ομολόγων, των μετοχών και πάει λέγοντας.
Δηλαδή αυτό ακριβώς που θέλει να αποφύγει ο Ματέο Ρέντσι για την Banca Monte dei Paschi di Siena, στο όνομα της δημοσιονομικής προσαρμογής που ευαγγελίζεται ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, μπορεί να συμβεί στην Ελλάδα, έπειτα από τέσσερις ανακεφαλαιοποιήσεις (σ.σ. συμπεριλαμβανομένης αυτής του 2008, επί Γιώργου Αλογοσκούφη). Σημειωτέον, δε, ότι με πολύ ταχείς ρυθμούς τρέχουν οι αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών, από τη στιγμή που δόθηκε από τις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη το «πράσινο φως» για να ξηλωθεί η διοίκηση του ΤΧΣ μόλις την περασμένη Τετάρτη. Υπό αυτά τα δεδομένα κι ενώ τόσο το Eurogroup κατά την πρόσφατη διαπραγμάτευση με την ελληνική κυβέρνηση, όσο και η ΕΚΤ ξέκοψαν το ενδεχόμενο νέας ανακεφαλαιοποίησης, όλα είναι πιθανά, υποστηρίζει στο «MoneyPro» πρώην κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος, με εμπειρία τόσο από κρατικά πιστωτικά ιδρύματα όσο και από ιδιωτικά.
Δεν είναι τυχαίο, σύμφωνα με την ίδια πηγή, ότι κατά τις συνεδριάσεις της Τετάρτης και της Πέμπτης οι συναλλαγές στο Χ.Α. κόπηκαν «μαχαίρι» από τα ξένα χαρτοφυλάκια. Οι τραπεζικές μετοχές διαμορφώνονται πλέον σε επίπεδα που παραπέμπουν κάτω από τις πρόσφατες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και η πτώση συνεχίζεται σε ποσοστό πάνω από 20% σε σχέση με τα υψηλά του Ιουνίου. Στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι συναλλαγές τείνουν να σταθεροποιηθούν κάτω από τα 50 εκατ. ευρώ, με αποκορύφωμα τον τζίρο των σχεδόν 30 εκατ. ευρώ την Πέμπτη, που ήταν και ο χαμηλότερος εδώ και… 15 μήνες. Η επενδυτική στρατηγική έχει αλλάξει άρδην, υποστηρίζει μιλώντας στο «ΜP» ο Τ. Ζαμάνης, υπεύθυνος συναλλαγών της Beta Χρηματιστηριακής. «Κάτι που συνδέεται ευθέως με την κίνηση των τραπεζικών μετοχών», προσθέτει.
Από την άλλη, η αγορά «τρέμει» για τους εξής πέντε λόγους:
1. Για το τι σηματοδοτούν οι αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών. Νέο management, με ξένους πιθανώς τραπεζίτες στο τιμόνι, για τους οποίους θα υπάρχει καχυποψία ως προς τις επιδιώξεις τους, αλλά και ως προς το τι εντολές έχουν πάρει από τους κ. Σόιμπλε και Ρέγκλινγκ.
2. Για το ποια στάση θα κρατήσουν τα ξένα funds. Η περίπτωση Πόλσον στην Πειραιώς, η οποία, αν και η μεγαλύτερη τράπεζα στη χώρα, έχει σε εκκρεμότητα το θέμα του διευθύνοντος συμβούλου, κινούμενη με προσωρινές λύσεις, δεν δίνει και το καλύτερο μήνυμα τόσο στην αγορά όσο και στην οικονομία.
3. Για το τι περιθώρια άμυνας έχει η κυβέρνηση. Προφανώς, αυτά είναι λίγα, σχολιάζουν άλλες τραπεζικές πηγές. Διότι από τη στιγμή που γράφτηκε στον Τύπο ότι επίκεινται αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών και στην ηγεσία του ΤΧΣ, δεν πέρασε μία εβδομάδα και το «ξήλωμα» ξεκίνησε. 4Για το πόσο έτοιμη είναι η αγορά να αντιμετωπίσει τα υπερμεγέθη NPLs, τα οποία, όπως τονίστηκε παραπάνω, μέχρι το τέλος του χρόνου ενδέχεται να έχουν φτάσει στα… 130 δισ. ευρώ, δηλαδή πάνω από το 50% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Και η Ιταλία κινδυνεύει με «κούρεμα» καταθέσεων για… 24 δισ. ευρώ της Banca Monte dei Paschi di Siena.
5. Για το αν θα προχωρήσει η πώληση των «κόκκινων» δανείων στα ξένα funds. Αλλοτε μεγάλες επιχειρήσεις, που ανήκουν σε παλιά «τζάκια», οδηγούνται απευθείας στο «λουκέτο». Οι εταιρείες μπορεί να περνούν το κατώφλι του Αρθρου 99, αλλά τα business plans σε μια υφεσιακή οικονομία δεν περπατούν, με αποτέλεσμα οι ισολογισμοί των τραπεζών να «κοκκινίζουν». Ο Μαρινόπουλος, πριν ζητήσει προστασία από τους πιστωτές του, επρόκειτο να εφαρμόσει ένα business plan, που όμως έμεινε στα χαρτιά. Είναι να αναρωτιέται κανείς τι θα γίνει με τις υπερχρεωμένες εισηγμένες, π.χ. Axon, Εuromedica, κατασκευαστικές, εταιρείες μέσων μαζικής ενημέρωσης, ακτοπλοϊκές κ.ά. To πόσο σκούρα είναι τα πράγματα για τις ελληνικές τράπεζες αναδεικνύεται και από την έκθεση της Citigroup την Πέμπτη. Οι τράπεζες αυτές θα πρέπει να έχουν απαλλαγεί από το 40% των «κόκκινων» δανείων μέχρι το 2017, όταν η ιταλική Monte dei Paschi di Siena είχε περιθώριο μέχρι το 2018…
Τρέμουν και τις εξελίξεις με την DB
Μέσα σε όλες τις εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο, δεν έχει υπολογιστεί ή, μάλλον, χρηματιστές, διαχειριστές και τραπεζίτες στην Ελλάδα ανησυχούν σφόδρα για το τι θα δείξουν τα ευρωπαϊκά stress tests. Με την Deutsche Bank να «βγάζει μάτια», αφού έγραψε ζημίες πάνω από 15 δισ. ευρώ πέρσι, είναι εκτεθειμένη με το σκάνδαλο του short selling εναντίον της στερλίνας και ο ίδιος ο γερμανικός Τύπος τη χαρακτηρίζει «μαφία»… Να σημειωθεί ότι τόσο η Deutsche Bank όσο και η Credit Suisse τις προηγούμενες ημέρες κατέγραψαν νέα ιστορικά χαμηλά.
Ο πανικός στην αγορά παραγώγων είναι αισθητός. Ενδεικτικά, ο πανευρωπαϊκός τραπεζικός δείκτης Stoxx 600 Bank Index έχει υποχωρήσει σε νέα χαμηλά από την απόφαση για Brexit και ύστερα και δοκιμάζει νέα χαμηλά στη μετά την κρίση εποχή. Την ίδια ώρα, η Deutsche Bank οδεύει πρόσω ολοταχώς στο να γίνει η νέα Lehman Brothers, με την πορεία που καταγράφει να προσομοιάζει σε αυτή της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας, που κατέρρευσε και πυροδότησε τη χρηματοπιστωτική κρίση. Μάλιστα, η Deutsche Bank προχωρά σε επιθετικές ρευστοποιήσεις, ενώ, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, σχεδιάζει την πώληση ναυτιλιακών δανείων αξίας τουλάχιστον 1 δισ. δολαρίων… Και μη χειρότερα…