Πόθεν έσχες: Ξεκινούν οι ηλεκτρονικές δηλώσεις - Αναλυτικός οδηγός
Ποιοι είναι υποχρεωμένοι να καταθέσουν την δήλωση και ποια τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις που πρέπει να προσέξουν
Τη διαδικασία υποβολής της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) απ΄ όλους τους υπόχρεους περιγράφει κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, η οποία δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ.
Όπως προκύπτει από την ΚΥΑ, οι υπόχρεοι θα μπορούν με ηλεκτρονικό τρόπο να μεταφέρουν τα στοιχεία της φορολογικής τους δήλωσης στο «Πόθεν Έσχες» όπως και τα στοιχεία των ακινήτων τους από το Ε9. Η προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων, που -όπως έχει ανακοινωθεί- θα γίνεται ηλεκτρονικά την ιστοσελίδα www.pothen.gr, προβλέπεται να ανοίξει αύριο και να κλείσει στις 15 Ιανουαρίου.
Με βάση σχετική εγκύκλιο, στο «Πόθεν Έσχες» θα πρέπει να δηλωθούν τα μετρητά που βρίσκονται εκτός τραπεζικού συστήματος εάν υπερβαίνουν τα 15.000 ευρώ, κινητά περιουσιακά στοιχεία εφόσον η αξία τους υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ, όπως και μετοχές, ομόλογα, παράγωγα και καταθέσεις.
Η διαδικασία υποβολής δήλωσης περιουσιακής κατάστασης, σύμφωνα με την ΚΥΑ είναι η ακόλουθη:
- Ο υπόχρεος υποβολής ΔΠΚ απαιτείται να είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών του TAXISnet, προκειμένου να υποβάλει τη δήλωση αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω ενιαίας διαδικτυακής εφαρμογής. Η ΔΠΚ υποβάλλεται από τον υπόχρεο και αφορά την περιουσιακή κατάστασή του, καθώς και του/της συζύγου και των ανήλικων τέκνων του. Υποχρέωση υποβολής δήλωσης υφίσταται και στην περίπτωση, που δεν έχει μεταβληθεί η περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου.
- Η ταυτοποίηση υπόχρεου και συζύγου από την εφαρμογή ηλεκτρονικής υποβολής ΔΠΚ, γίνεται με τη χρήση των προσωπικών κωδικών στο TAXISnet. Διακριτούς προσωπικούς κωδικούς TAXISnet πρέπει να έχουν τόσο ο υπόχρεος, όσο και ο/η σύζυγός, προκειμένου να καταστεί δυνατή η υποχρεωτική έγκριση των περιουσιακών στοιχείων, που δηλώθηκαν από τον υπόχρεο και αφορούν τον/την σύζυγο και τα ανήλικα τέκνα. Η αίτηση για τη χορήγηση και η διαχείριση των κωδικών αυτών, γίνεται αποκλειστικά μέσω του συστήματος TAXISnet.
- Κατά την υποβολή ετήσιας ΔΠΚ ο υπόχρεος οφείλει σε κάθε περίπτωση να επικαιροποιήσει την περιουσιακή του κατάσταση, σε σχέση με το αντίγραφο της ΔΠΚ τού αμέσως προηγούμενου έτους, που παράγεται από την ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβοήθησή του και να διατηρήσει αναλλοίωτα τα στοιχεία, τα οποία δεν έχουν μεταβληθεί.
- Ο υπόχρεος υποβάλλει με τον/την σύζυγο κοινή ΔΠΚ.
- Σε περίπτωση άρνησης ή αδυναμίας του/της συζύγου υπόχρεου, να συνυποβάλει κοινή δήλωση, η δήλωση υποβάλλεται μόνον από τον υπόχρεο, ο οποίος οφείλει να αναφέρει συγχρόνως στις παρατηρήσεις του συστήματος το γεγονός της άρνησης ή της αδυναμίας. Άρνηση θεωρείται και η βεβαιωμένη διάσταση των συζύγων, που έχει δηλωθεί στην αρμόδια ΔΟΥ του υπόχρεου.
Με στοιχεία από το Taxis
Κατά την υποβολή ΔΠΚ από τον υπόχρεο, τα βασικά του στοιχεία, δηλαδή, ο ΑΦΜ, το επώνυμο, το όνομα και το πατρώνυμο, εμφανίζονται όπως τηρούνται στο φορολογικό μητρώο. Σε περίπτωση ανακρίβειας αυτών, απαιτείται, πριν από την υποβολή της δήλωσης, η διόρθωση των ανακριβών στοιχείων στο φορολογικό μητρώο.
Τα προσωπικά στοιχεία του υπόχρεου, όπως ΑΔΤ, διεύθυνση, τηλέφωνο κλπ, δηλώνονται ως έχουν κατά την ημερομηνία της υποβολής της ΔΠΚ. Τα λοιπά στοιχεία, όπως υπηρεσιακά, οικογενειακά κλπ, ως και η ιδιότητα του υπόχρεου δηλώνονται ως είχαν κατά το έτος που αφορά η δήλωση.
Η αρχική δήλωση περιλαμβάνει τα υφιστάμενα στην ημεδαπή και την αλλοδαπή κατά τον χρόνο υποβολής της περιουσιακά στοιχεία, καθώς και την αξία κτήσης τους, εφόσον είναι διαθέσιμη. Η ετήσια ΔΠΚ περιέχει τα υφιστάμενα περιουσιακά στοιχεία κατά την 31η Δεκεμβρίου του έτους, το οποίο αφορά η δήλωση, στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, καθώς και την αξία κτήσης τους, εφόσον είναι διαθέσιμη.
Σε περίπτωση απόκτησης νέου περιουσιακού στοιχείου κατά τη χρήση, που αφορά η δήλωση, δηλώνονται υποχρεωτικώς ο τρόπος απόκτησης, το ύψος της σχετικής δαπάνης (καταβληθέν τίμημα), καθώς και αναλυτική παράθεση της πηγής προέλευσης των σχετικών πόρων. Σε περίπτωση εκποίησης περιουσιακού στοιχείου, που είχε δηλωθεί σε προηγούμενη δήλωση του υπόχρεου, δηλώνεται το εισπραχθέν τίμημα. Ειδικά σε περίπτωση απόκτησης νέου εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου ή εκποίησης εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, που έχει δηλωθεί σε προηγούμενες δηλώσεις του υπόχρεου, δηλώνονται τα στοιχεία του συμβολαίου απόκτησης ή εκποίησης.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει συμβόλαιο απόκτησης εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων λόγω κληρονομικής διαδοχής, δηλώνονται τα στοιχεία του κληρονομούμενου, καθώς και ο τρόπος και η ιδιότητα, με την οποία ο υπόχρεος έγινε κληρονόμος.
Στην περίπτωση απόκτησης και απώλειας εμπράγματου δικαιώματος επί του ίδιου ακινήτου κατά τη χρήση, που αφορά η δήλωση, δηλώνονται και οι δύο μεταβολές. Το άνω ισχύει αντίστοιχα και για τα οχήματα, πλωτά και εναέρια μεταφορικά μέσα, καθώς και για τις συμμετοχές σε κάθε είδους εταιρεία ή επιχείρηση.
Για την υποβοήθησή του στην ηλεκτρονική υποβολή της ΔΠΚ, ο υπόχρεος, μετά την ταυτοποίησή του μέσω των κωδικών του TAXISnet και εφόσον συναινέσει με υπεύθυνη δήλωσή του σε αυτό, μπορεί να μεταφέρει στη ΔΠΚ τα δεδομένα της τελευταίας ηλεκτρονικά υποβληθείσας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του έτους, το οποίο αφορά η ΔΠΚ, καθώς και τα στοιχεία των ακινήτων, που περιλαμβάνονται στη «βεβαίωση της περιουσιακής του κατάστασης» κατά την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους, το οποίο αφορά η ΔΠΚ, εφόσον η ΔΠΚ είναι αρχική ή του τρέχοντος έτους, εφόσον η ΔΠΚ είναι ετήσια, όπως αυτά τηρούνται ηλεκτρονικά στη ΓΓΔΕ. Όλα τα δεδομένα των ανωτέρω δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί, κατά την οριστική υποβολή της ΔΠΚ, από τυχόν υποβολή τροποποιητικών ή/και συμπληρωματικών δηλώσεων εισοδήματος για το έτος που αφορά η ΔΠΚ, καθώς και τα στοιχεία της περιουσιακής κατάστασης του υπόχρεου κατά την ημερομηνία της ανωτέρω παραγράφου, θα επισυνάπτονται αυτόματα ηλεκτρονικά στην υποβαλλόμενη ΔΠΚ.
Η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) της ΓΓΔΕ, που είναι η αρμόδια υπηρεσία για τις ανωτέρω χορηγήσεις όλων των στοιχείων των δηλώσεων εισοδήματος και ακινήτων των υπόχρεων, οφείλει να τηρεί αρχείο γι αυτές, με το στοιχείο της ημερομηνίας και ώρας χορήγησης/πρόσβασης, καθώς και τον μοναδικό αριθμό ταυτοποίησης της οριστικοποιημένης ΔΠΚ, που σχετίζεται με την κάθε χορήγηση. Για τις ΔΠΚ των ετών 2015 και 2016, που έχουν οριστικοποιηθεί ηλεκτρονικά από τους υπόχρεους πριν από την έκδοση της παρούσας, θα πρέπει να επισυναφθούν ηλεκτρονικά από τη ΔΗΛΕΔ σε συνεργασία με τον φορέα λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής υποβολής ΔΠΚ, τα συνυποβαλλόμενα της ανωτέρω παραγράφου. Για τη διευκόλυνση του ελέγχου των ΔΠΚ, η φορολογική διοίκηση χορηγεί στα αρμόδια όργανα ελέγχου, ύστερα από αίτησή τους, στοιχεία για όλες τις πιθανές τροποποιήσεις των παραπάνω δηλώσεων εισοδήματος και ακινήτων των υπόχρεων αρμοδιότητάς τους, οι οποίες τηρούνται ηλεκτρονικά.
Με την οριστική υποβολή της δήλωσης, ο υπόχρεος δύναται να αποθηκεύσει στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή αντίγραφο της υποβληθείσας ΔΠΚ, ως αποδεικτικό υποβολής, όπου εμφανίζονται ο αριθμός αυτής και η ημερομηνία υποβολής της.
Πολιτικά πρόσωπα
Κατά τη διαδικασία της ηλεκτρονικής υποβολής ΔΠΚ, οι υπόχρεοι, οι οποίοι ανήκουν στις κατηγορίες των υποχρεωτικά ελεγχόμενων προσώπων (βουλευτές, αιρετοί της τοπικής αυτοδιοίκησης, ανώτεροι δικαστικοί), όπως αυτές προβλέπονται στις κείμενες διατάξεις, αποστέλλουν ηλεκτρονικά στο αρμόδιο όργανο ελέγχου, εφάπαξ κατά την υποβολή της αρχικής δήλωσης και εφόσον υπάρχουν μεταβολές κατά την υποβολή της ετήσιας δήλωσης, τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
- Συμβόλαια των ακινήτων.
- Βεβαιώσεις επενδυτικών προϊόντων και χαρτοφυλακίων χρηματοοικονομικών προϊόντων, όπως αυτά περιγράφονται στο στοιχείο iii της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Ν. 3213/2003, που κατ’ ελάχιστον θα περιλαμβάνουν το όνομα του χειριστή της μερίδας, το όνομα των προϊόντων, το κόστος κτήσης και την αποτίμηση αυτών.
- Βεβαιώσεις ή παραστατικά από τα οποία να προκύπτουν τα υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και αντίστοιχες βεβαιώσεις ή παραστατικά για κάθε είδους χρηματιστηριακά ή ασφαλιστικά προϊόντα και συμμετοχές σε κεφάλαια επιχειρηματικών ή επενδυτικών συμμετοχών (funds) και καταπιστευμάτων (trusts)
- Παραστατικά των Τραπεζών, Ταμιευτηρίων και άλλων ημεδαπών ή αλλοδαπών πιστωτικών Ιδρυμάτων απ’ τα οποία θα αποδεικνύεται η μίσθωση θυρίδων.
- Παραστατικά αγοράς ή πράξεις φορολογικής αρχής ή ασφαλιστήρια συμβόλαια για τα κινητά μεγάλης αξίας άνω των 30.000,00 €, όπως ειδικότερα αυτά προσδιορί ζονται στο στοιχείο vi της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Ν. 3213/2003.
- Άδειες κυκλοφορίας πλωτών και εναερίων μεταφορικών μέσων, καθώς και των κάθε χρήσης οχημάτων και σε περίπτωση απόκτησης ή εκποίησης κατά την διάρκεια του χρόνου που αφορά η δήλωση επιπλέον παραστατικά αγοράς ή πώλησης.
- Παραστατικά για συμμετοχή σε κάθε είδους εταιρεία ή επιχείρηση.
Το απόρρητο της διαδικτυακής επικοινωνίας του υπόχρεου με τα συστήματα της ΓΓΠΣ και ΔΥ διασφαλίζεται με τη χρήση ψηφιακού πιστοποιητικού από την εφαρμογή υποβολής. Τα απόρρητα στοιχεία των ΔΠΚ τηρούνται κρυπτογραφημένα στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του συστήματος. Το ηλεκτρονικό σύστημα συνοδεύεται από πολιτικές ασφάλειας, που καλύπτουν όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και εξασφαλίζουν την εμπιστευτικότητα και ακεραιότητα των στοιχείων της ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων.