Όλο το παρασκήνιο των συνομιλιών του Τσίπρα με τους Ευρωπαίους ηγέτες
Πώς φτάσαμε στην κοινή δήλωση Γιούνκερ - Τσίπρα και στο κλίμα αισιοδοξίας για την Ελλάδα
Της Ελένης Καλογεροπούλου-Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
Αισιόδοξος ότι θα υπάρξει θετική έκβαση στις διαπραγματεύσεις εμφανίστηκε χθες ο πρωθυπουργός, καλώντας τους εταίρους να δείξουν πολιτική βούληση για την επίτευξη συμφωνίας. Ολα ωστόσο θα κριθούν σύντομα. Ο κρίσιμος μήνας για τη χώρα μας θεωρείται ο Μάιος, ο οποίος ξεκίνησε με το σενάριο ενός πιστωτικού γεγονότος και συνεχίζεται με το να βρίσκεται τελικά η Ελλάδα ένα βήμα πριν οι εταίροι και δανειστές αποφασίσουν να ανοίξουν την κάνουλα της ρευστότητας. Το τέλος του μήνα είναι το πιο καθοριστικό, αφού από την πορεία της διαπραγμάτευσης θα εξαρτηθεί εάν θα μπουν 15 δισ. ευρώ στα ταμεία του ελληνικού κράτους από δόσεις που δικαιούται να πάρει.
Ενα νεύμα, μια δήλωση, μια ένδειξη καλής θέλησης αναμένει το Μέγαρο Μαξίμου τη Δευτέρα από το Eurogroup, προκειμένου η χώρα να πάρει οικονομική ανάσα. Αποδέκτης αυτής της κίνησης θα γίνει ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ο οποίος με τη σειρά του περιμένει το «πράσινο φως» από τους υπουργούς Οικονομικών της Ε.Ε. για να προχωρήσει.
Το Μέγαρο Μαξίμου δίνει ιδιαίτερη σημασία στα όσα συζήτησε ο κ. Ντράγκι με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη, και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, καθώς και στην έμμεση υπόσχεση του Ευρωπαίου τραπεζίτη ότι θα επιτρέψει στην Τράπεζα της Ελλάδος την άτυπη χρηματοδότηση της οικονομίας, προκειμένου να πληρωθεί η δόση προς το ΔΝΤ, ύψους 680 εκατομμυρίων ευρώ. Ακόμα, θεωρεί ότι η κίνηση της ΕΚΤ να αυξήσει το όριο χρηματοδότησης του ELA κατά 2 δισ. ευρώ είναι μία ακόμα θετική ένδειξη ότι το κλίμα αλλάζει. Φυσικά, καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία πιστεύει ότι έπαιξε η Γερμανία. Από την κυβέρνηση υπενθυμίζουν συχνά τη διαβεβαίωση της Αγκελα Μέρκελ ότι δεν θα αφήσει την Ελλάδα χωρίς χρήματα και επισημαίνουν την πρόσφατη δήλωση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος για πρώτη φορά άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχει πρόοδος.
Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι στην αποκλειστική δήλωση που έκανε στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» και στον συνάδελφο Γ. Τζογόπουλο η Φριντερίκε φον Τιζενχάουζεν, εκπρόσωπος Τύπου του κ. Σόιμπλε, εξέφρασε την άποψη ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία. «Οι συνομιλίες μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της πραγματοποιούνται από την πλευρά των δεύτερων μέσω των τριών θεσμών. Την Τρίτη ο κ. Σόιμπλε είπε ότι με βάση την πρόοδο των διαπραγματεύσεων είναι σκεπτικός ως προς το ότι μπορεί ήδη να επιτευχθεί μία ουσιαστική συμφωνία εντός των επόμενων ημερών, αλλά, επίσης, ότι αυτό δεν αποκλείεται», είπε η κ. Φον Τιζενχάουζεν.
ΜΕΤΑΣΤΡΟΦΗ
Τι συνέβη όμως από το απόγευμα της Τρίτης μέχρι και την Τετάρτη το μεσημέρι και από την απαισιοδοξία της ελληνικής κυβέρνησης φτάσαμε στο κλίμα αισιοδοξίας και στην κοινή δήλωση Γιούνκερ - Τσίπρα; Η ελληνική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι δύο πράγματα έπαιξαν ρόλο στη διαδικασία: Η κατηγορηματική δήλωση του πρωθυπουργού πως το «ταμείον είναι μείον», αλλά και το ότι θα αναζητούσε πλέον πολιτική λύση με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος.
Το βράδυ της Τρίτης, η ατμόσφαιρα στο Μαξίμου ήταν βαριά, αφού οι πληροφορίες έλεγαν ότι η ΕΚΤ θα προχωρούσε στο «κούρεμα» της ανταλλακτικής αξίας των ελληνικών ομολόγων, σφίγγοντας ακόμα περισσότερο τη θηλιά γύρω από τον λαιμό της Ελλάδας.
Ο Αλέξης Τσίπρας και οι συνεργάτες του συσκέφθηκαν για αρκετές ώρες. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Στις συζητήσεις με τον Ευρωπαίο αξιωματούχο ο κ. Τσίπρας αντελήφθη ότι ο πρόεδρος της Κομισιόν ήταν έξαλλος με το ΔΝΤ και τον Πολ Τόμσεν, ο οποίος δήλωνε ότι «ενδεχομένως το ΔΝΤ να μη δώσει το μερίδιο που του αναλογεί στη δόση ύψους 7,2 δισ. ευρώ, αν δεν διαγράψουν σημαντικό μέρος του χρέους της Ελλάδας».
Ο κ. Γιούνκερ θεώρησε ότι επρόκειτο για στημένη παρέμβαση, που στόχο είχε να τορπιλίσει τις διαπραγματεύσεις, θέτοντας θέματα που τη συγκεκριμένη στιγμή δεν υπήρχαν στο τραπέζι. Αλλωστε, είναι γνωστό ότι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει διαμηνύσει κατ’ επανάληψη στην Κριστίν Λαγκάρντ ότι ο εκπρόσωπος του Ταμείου δεν κάνει καλά τη δουλειά του.
Είναι χαρακτηριστικό ότι Ευρωπαίοι παράγοντες έχουν εκφράσει την άποψη ότι ο Πολ Τόμσεν παίζει υπόγειο παιχνίδι με τη Ν.Δ., αφού κρατά ακόμα επαφές με όσους μετείχαν στις διαπραγματεύσεις, ενώ πολλές φορές στις συνομιλίες παρουσιάζει άλλα στοιχεία από αυτά που έχει δώσει η σημερινή κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα δηλαδή αποδέχεται τα στοιχεία της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου και όχι της νέας. Ο Αλέξης Τσίπρας μετά την τηλεφωνική επαφή που είχε με τον κ. Γιούνκερ επικοινώνησε με την Κριστίν Λαγκάρντ, της είπε ότι χρήματα δεν υπάρχουν και εξέφρασε τη δυσφορία του για τις δηλώσεις Τόμσεν.
«Ξέρετε ότι δεν μπλοφάρουμε - Θα υπάρξει πιστωτικό γεγονός»
Σε επικοινωνία που είχε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με την Αγκελα Μέρκελ, μετά τα τηλεφωνήματά του στον κ. Γιούνκερ και την κ. Λαγκάρντ, της είπε: «Γνωρίζετε πολύ καλά τα οικονομικά της χώρας και ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να αποπληρώσουμε τις δόσεις εάν δεν πάρουμε χρήματα». «Ξέρετε πολύ καλά ότι δεν μπλοφάρουμε. Εμείς προχωρήσαμε στα θέματα στα οποία είχαμε δεσμευθεί ότι θα κάναμε βήματα. Μάλιστα, ο Γιάννης Δραγασάκης αυτή την ώρα παρουσιάζει το νέο πρόγραμμα στον Μάριο Ντράγκι. Εάν παρ’ όλα αυτά δεν υπάρξουν χρήματα, δεν θα πληρώσουμε το ΔΝΤ και θα υπάρξει πιστωτικό γεγονός. Δεν έχω άλλη λύση από το να ζητήσω εντολή από τον ελληνικό λαό για το τι θα κάνω στη συνέχεια», πρόσθεσε. Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ακόμα ότι και στα θέματα-αγκάθια, όπως τα εργασιακά, έχουν γίνει βήματα, αφού όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση θα αποδεχθεί το Εργατικό Δίκαιο της Γερμανίας και της Γαλλίας, που απαγορεύει τις ομαδικές απολύσεις, ενώ αναφέρθηκε και στο φορολογικό πακέτο που έχει φτιάξει η κυβέρνηση, καθώς και στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, για το οποίο φαίνεται να υπάρχει συμφωνία. Τα ίδια είπε ο πρωθυπουργός και στον Γάλλο πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ. Μέρκελ, Ολάντ και Γιούνκερ είχαν στη συνέχεια μια μακρά τηλεφωνική επικοινωνία, όπου συμφώνησαν ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να αφεθεί χωρίς ρευστό. Κατέληξαν, λοιπόν, λαμβάνοντας μια πολιτική απόφαση, στο να προχωρήσουν σε κάποιες κινήσεις που θα έδειχναν ότι Ελλάδα και δανειστές εν μέρει τα έχουν βρει. Ετσι, ήρθε η κοινή δήλωση Γιούνκερ-Τσίπρα, στην οποία για πρώτη φορά μπαίνει το θέμα της αξιολόγησης του νέου προγράμματος, καθώς και τα εργασιακά και το Ασφαλιστικό.
Απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες λένε ότι ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ επικοινώνησε στη συνέχεια και με την Κριστίν Λαγκάρντ, από την οποία υπήρξε εμμονή στις θέσεις που έχει εκφράσει κατά καιρούς το Ταμείο. Στο μόνο που συμφώνησε η υπεύθυνη του ΔΝΤ ήταν να υπάρξει μια κοινή δήλωση από την πλευρά των δανειστών, προκειμένου να καθησυχάσουν τις αγορές, που έδειχναν μεγάλη νευρικότητα.