ΣΥΡΙΖΑ: Τώρα ψάχνουν αφήγημα για τις επόμενες εκλογές
Σε «Βατερλώ» εξελίχθηκε για τον ΣΥΡΙΖΑ η προσπάθεια προσωπικής δαιμονοποίησης του Κ. Μητσοτάκη
Ανδρεας Παπαδοπουλος
«Τα σκυλιά γαβγίζουν, αλλά το καραβάνι προχωρά». Η φράση αυτή αποτέλεσε μία από τις αγαπημένες του πρωθυπουργού, γι’ αυτό και τη χρησιμοποίησε σε αρκετές ομιλίες του, θέλοντας να καταδείξει ότι ο ίδιος δεν είναι διατεθειμένος να σταματήσει το δρομολόγιο που έχει επιλέξει. Φαίνεται, ωστόσο, ότι το καραβάνι λαχάνιασε, δεδομένου ότι στη μάχη των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών ο Αλέξης Τσίπρας εξάντλησε και με το παραπάνω όλα τα «όπλα» που είχε στη διάθεσή του. Απόδειξη το γεγονός ότι από την Κυριακή το βράδυ τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν μείνει χωρίς αφήγημα και εξαντλούνται σε αναλύσεις για τα αίτια της ήττας. Η δυσκολία τους επιτείνεται, βεβαίως, από τη στιγμή που βρισκόμαστε εκ νέου σε προεκλογική περίοδο και απομένουν μόλις 36 ημέρες έως την 7η Ιουλίου.
Επί της ουσίας, ο πρωθυπουργός έριξε στη μάχη όλα τα πυρομαχικά που είχε στη διάθεσή του κατά την προεκλογική περίοδο για τις ευρωπαϊκές και περιφερειακές-δημοτικές εκλογές, στην απέλπιδα, όπως αποδείχθηκε, προσπάθεια να κλείσει την ψαλίδα με τη Ν.Δ. και να υποστεί ο ΣΥΡΙΖΑ μια ήττα διαχειρίσιμη. Συνοπτικά, υπήρξαν τέσσερις παράμετροι που επιχείρησε να αξιοποιήσει το κεντρικό επιτελείο επικοινωνίας του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς όμως θετικό αποτέλεσμα.
Πρώτον, διαμόρφωσε ένα κλίμα ακραίας πόλωσης και διχασμού, που παρέπεμπε στο παλαιότερο «ή εμείς ή αυτοί». Προσπάθησε, δηλαδή, να διαμορφώσει τεχνητά διλήμματα στην κοινωνία αναφορικά με το τι εκπροσωπεί ο ΣΥΡΙΖΑ και να προκαλέσει φόβο στους πολίτες για την ανάκτηση της διακυβέρνησης από τη Ν.Δ. Επεδίωξε μάλιστα να ταυτίσει τη Ν.Δ. με τις ελίτ και τον ΣΥΡΙΖΑ με τους «πολλούς» (τον λαό), κάτι που δεν πέρασε ως μήνυμα στην κοινωνία, πολύ περισσότερο μετά τη συμμετοχή του Π. Κόκκαλη στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ και τις φωτογραφίες του Αλ. Τσίπρα από τις θερινές διακοπές στο κότερο της κ. Παναγοπούλου. Εφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι μαζί με το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ παίρνουν οι πολίτες και τις παροχές, ενώ με το αντίστοιχο της Ν.Δ. αυτές θα καταργηθούν.
Δεύτερον, τίναξε το κρατικό ταμείο στον αέρα μοιράζοντας αφειδώς χρήματα αλλά και υποσχέσεις για το 2020. Πράγμα που σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος του πλεονάσματος που είχε συγκεντρωθεί δόθηκε τις προηγούμενες ημέρες με ευκαιριακό και πρόχειρο σχεδιασμό. Ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο του πιο συγκεκριμένα έδωσαν επίδομα στους συνταξιούχους, το οποίο βάφτισαν «13η σύνταξη». Πλήρωσαν τη σύνταξη του Ιουνίου δύο ημέρες πριν από τις εκλογές. Μείωσαν τον ΦΠΑ στην εστίαση και στα τρόφιμα από 23% σε 13%. Ψήφισαν «φωτογραφικές» τροπολογίες για μια σειρά κοινωνικών ομάδων. Μεταξύ άλλων, αύξησαν κατά 10% τον μισθό στις καθαρίστριες και τις ενέταξαν σε καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών. Αύξησαν τον «μισθό» των φαντάρων από 7,80 τον μήνα σε 30 ευρώ. Φάνηκε, όμως, ότι τα προαναφερθέντα μπορεί να λειτούργησαν και αρνητικά σε μια μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων, που τα εξέλαβε ως μια προσπάθεια εξαγοράς της ψήφου τους και μόνον.
Τρίτον, γκρεμίστηκαν οι γέφυρες με πρόσωπα από την Κεντροαριστερά αλλά και την Κεντροδεξιά. Ο πρωθυπουργός επένδυσε πάρα πολλά στα ανοίγματα στη σοσιαλδημοκρατία, ωστόσο αποδείχθηκε ότι οι συνεργασίες με πρόσωπα όπως ο Θεοχαρόπουλος, ο Τζουμάκας, ο Ραγκούσης, ο Κόκκαλης και η Κουντουρά, αλλά και οι φιλικές δηλώσεις του Αρη Σπηλιωτόπουλου και του Θύμιου Λυμπερόπουλου περισσότερο σύγχυση προκάλεσαν και παραπομπή στο φθαρμένο πολιτικό σύστημα του χθες παρά κάτι άλλο, δημιουργώντας ταυτόχρονα αντισυσπειρώσεις στο ΚΙΝ.ΑΛ. αλλά και στη Ν.Δ.
Τέταρτον, εξελίχθηκε σε «Βατερλώ» η προσπάθεια προσωπικής δαιμονοποίησης του Κ. Μητσοτάκη. Ο μηχανισμός προπαγάνδας του ΣΥΡΙΖΑ επί μέρες παρουσίαζε τον πρόεδρο της Ν.Δ. ως έναν ανάλγητο νεοφιλελεύθερο πολιτικό, που θα επιβάλει την επταήμερη εργασία, θα καταργήσει κάθε κοινωνικό μέτρο, θα διαλύσει τις εργασιακές σχέσεις κ.λπ. Αποδείχθηκε ότι ο κ. Μητσοτάκης και η προσέγγισή του για την εξέλιξη της μεταμνημονιακής Ελλάδας ήταν το πιο ισχυρό χαρτί της Ν.Δ. Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι προφανές γιατί η επικείμενη μάχη είναι μάλλον δύσκολη άσκηση διαχείρισης ήττας για τον ΣΥΡΙΖΑ, από τη στιγμή που δεν διαθέτει επιπλέον όπλα, πολιτικά επιχειρήματα και σχεδιασμό για τη χώρα πέρα από αυτά που έχει χρησιμοποιήσει την προεκλογική περίοδο που ολοκληρώθηκε και τον οδήγησε σε μια μεγάλη ήττα. Στα δεδομένα αυτά θα πρέπει να προσμετρηθεί πλέον και το κλίμα ηττοπάθειας, διάχυτης γκρίνιας και απόδοσης ευθυνών που χαρακτηρίζουν τον κομματικό μηχανισμό και την ηγετική του ομάδα τόσο σε επίπεδο Μεγάρου Μαξίμου όσο και σε εκείνο της Πλατείας Κουμουνδούρου.
Αγκάθι οι διαρροές προς τα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ
Μεγάλο «αγκάθι» αποτελούν για το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ και οι διαρροές που κατέγραψε το κυβερνών κόμμα προς τα αριστερά του. Φαίνεται, δηλαδή, πως ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει προς πάσα κατεύθυνση, αν συνυπολογίσει κανείς ότι με βάση τα στοιχεία των ερευνών, περίπου το 12% των ψηφοφόρων του το 2015 πήγε απευθείας στη Νέα Δημοκρατία.
Στην Κουμουνδούρου ανησυχούν διότι είδαν το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη να φτάνει το 3%, έστω και αν δεν κατάφερε την τελευταία στιγμή να εκλέξει ευρωβουλευτή, που σημαίνει ότι το ΜΕΡΑ 25 θα διεκδικήσει με αξιώσεις την είσοδό του στη Βουλή. Επιπροσθέτως, κοντά στο 3% είναι το άθροισμα των ποσοστών του κόμματος της Ζωής Κωνσταντοπούλου και του κόμματος του Παναγιώτη Λαφαζάνη, που σημαίνει ότι μπορούν και οι δυνάμεις αυτές, αν συνασπιστούν, να παλέψουν για το όριο του 3% στις επικείμενες εκλογές.
Οι αναλυτές του ΣΥΡΙΖΑ ανησυχούν ιδιαιτέρως για την αιμορραγία προς τα αριστερά, καθώς θεωρούν ότι πρόκειται για πιο συνειδητοποιη μένους ψηφοφόρους της Αριστεράς και όχι για ευκαιριακούς ψηφοφόρους. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που φάνηκε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μια μικρή διαρροή και προς το ΚΚΕ, τόσο σε επίπεδο χαμηλόβαθμων στελεχών όσο και ψηφοφόρων. Ως εκ τούτου, ανοίγει ακόμα περισσότερο η συζήτηση για τον προσανατολισμό του κόμματος, καθώς υπάρχουν εδώ και καιρό πολλά στελέχη που υποστηρίζουν πως «έχει χαθεί η αριστερή ψυχή μας». Εκτιμούν, δε, ότι σε αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο όχι μόνον η μνημονιακή πολιτική που άσκησε η κυβέρνηση, αλλά και τα ανοίγματα στη σοσιαλδημοκρατία και ιδίως σε πρόσωπα φθαρμένα και χωρίς καμία κοινωνική απήχηση.
Τα ζητήματα της ιδεολογικής κατεύθυνσης του ΣΥΡΙΖΑ ήδη έχουν ανοίξει και μάλιστα στελέχη των «53+» επισημαίνουν ότι δεν έχουν δει με καθόλου καλό μάτι την εγκατάλειψη των ιδεών της Αριστεράς και της προσέγγισης με τη σοσιαλδημοκρατία ακόμα και σε επίπεδο ευρωπαϊκών οικογενειών, εκεί όπου ο Αλέξης Τσίπρας φλερτάρει εμφανώς με τους σοσιαλιστές. Γι’ αυτό και κάποιοι δεν χάρηκαν ιδιαιτέρως με τη δήλωση στήριξης που έκανε ο πρωθυπουργός στον κ. Τίμερμανς για τη θέση της προεδρίας της Κομισιόν. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ έχει ανοίξει ήδη η συζήτηση για την πραγματοποίηση προγραμματικού συνεδρίου, προκειμένου να αποσαφηνιστούν μια σειρά από ζητήματα που σχετίζονται με τον προσανατολισμό του κόμματος και τις συμμαχίες.
Η ανησυχία, πάντως, της Κουμουνδούρου θα ενισχυθεί έτι περαιτέρω αν προχωρήσουν οι διεργασίες που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη για τη δημιουργία ενός συνασπισμού προσώπων, δυνάμεων και κινήσεων για τις εθνικές εκλογές.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 1/6/2019
Επί της ουσίας, ο πρωθυπουργός έριξε στη μάχη όλα τα πυρομαχικά που είχε στη διάθεσή του κατά την προεκλογική περίοδο για τις ευρωπαϊκές και περιφερειακές-δημοτικές εκλογές, στην απέλπιδα, όπως αποδείχθηκε, προσπάθεια να κλείσει την ψαλίδα με τη Ν.Δ. και να υποστεί ο ΣΥΡΙΖΑ μια ήττα διαχειρίσιμη. Συνοπτικά, υπήρξαν τέσσερις παράμετροι που επιχείρησε να αξιοποιήσει το κεντρικό επιτελείο επικοινωνίας του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς όμως θετικό αποτέλεσμα.
Πρώτον, διαμόρφωσε ένα κλίμα ακραίας πόλωσης και διχασμού, που παρέπεμπε στο παλαιότερο «ή εμείς ή αυτοί». Προσπάθησε, δηλαδή, να διαμορφώσει τεχνητά διλήμματα στην κοινωνία αναφορικά με το τι εκπροσωπεί ο ΣΥΡΙΖΑ και να προκαλέσει φόβο στους πολίτες για την ανάκτηση της διακυβέρνησης από τη Ν.Δ. Επεδίωξε μάλιστα να ταυτίσει τη Ν.Δ. με τις ελίτ και τον ΣΥΡΙΖΑ με τους «πολλούς» (τον λαό), κάτι που δεν πέρασε ως μήνυμα στην κοινωνία, πολύ περισσότερο μετά τη συμμετοχή του Π. Κόκκαλη στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ και τις φωτογραφίες του Αλ. Τσίπρα από τις θερινές διακοπές στο κότερο της κ. Παναγοπούλου. Εφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι μαζί με το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ παίρνουν οι πολίτες και τις παροχές, ενώ με το αντίστοιχο της Ν.Δ. αυτές θα καταργηθούν.
Δεύτερον, τίναξε το κρατικό ταμείο στον αέρα μοιράζοντας αφειδώς χρήματα αλλά και υποσχέσεις για το 2020. Πράγμα που σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος του πλεονάσματος που είχε συγκεντρωθεί δόθηκε τις προηγούμενες ημέρες με ευκαιριακό και πρόχειρο σχεδιασμό. Ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο του πιο συγκεκριμένα έδωσαν επίδομα στους συνταξιούχους, το οποίο βάφτισαν «13η σύνταξη». Πλήρωσαν τη σύνταξη του Ιουνίου δύο ημέρες πριν από τις εκλογές. Μείωσαν τον ΦΠΑ στην εστίαση και στα τρόφιμα από 23% σε 13%. Ψήφισαν «φωτογραφικές» τροπολογίες για μια σειρά κοινωνικών ομάδων. Μεταξύ άλλων, αύξησαν κατά 10% τον μισθό στις καθαρίστριες και τις ενέταξαν σε καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών. Αύξησαν τον «μισθό» των φαντάρων από 7,80 τον μήνα σε 30 ευρώ. Φάνηκε, όμως, ότι τα προαναφερθέντα μπορεί να λειτούργησαν και αρνητικά σε μια μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων, που τα εξέλαβε ως μια προσπάθεια εξαγοράς της ψήφου τους και μόνον.
Τρίτον, γκρεμίστηκαν οι γέφυρες με πρόσωπα από την Κεντροαριστερά αλλά και την Κεντροδεξιά. Ο πρωθυπουργός επένδυσε πάρα πολλά στα ανοίγματα στη σοσιαλδημοκρατία, ωστόσο αποδείχθηκε ότι οι συνεργασίες με πρόσωπα όπως ο Θεοχαρόπουλος, ο Τζουμάκας, ο Ραγκούσης, ο Κόκκαλης και η Κουντουρά, αλλά και οι φιλικές δηλώσεις του Αρη Σπηλιωτόπουλου και του Θύμιου Λυμπερόπουλου περισσότερο σύγχυση προκάλεσαν και παραπομπή στο φθαρμένο πολιτικό σύστημα του χθες παρά κάτι άλλο, δημιουργώντας ταυτόχρονα αντισυσπειρώσεις στο ΚΙΝ.ΑΛ. αλλά και στη Ν.Δ.
Τέταρτον, εξελίχθηκε σε «Βατερλώ» η προσπάθεια προσωπικής δαιμονοποίησης του Κ. Μητσοτάκη. Ο μηχανισμός προπαγάνδας του ΣΥΡΙΖΑ επί μέρες παρουσίαζε τον πρόεδρο της Ν.Δ. ως έναν ανάλγητο νεοφιλελεύθερο πολιτικό, που θα επιβάλει την επταήμερη εργασία, θα καταργήσει κάθε κοινωνικό μέτρο, θα διαλύσει τις εργασιακές σχέσεις κ.λπ. Αποδείχθηκε ότι ο κ. Μητσοτάκης και η προσέγγισή του για την εξέλιξη της μεταμνημονιακής Ελλάδας ήταν το πιο ισχυρό χαρτί της Ν.Δ. Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι προφανές γιατί η επικείμενη μάχη είναι μάλλον δύσκολη άσκηση διαχείρισης ήττας για τον ΣΥΡΙΖΑ, από τη στιγμή που δεν διαθέτει επιπλέον όπλα, πολιτικά επιχειρήματα και σχεδιασμό για τη χώρα πέρα από αυτά που έχει χρησιμοποιήσει την προεκλογική περίοδο που ολοκληρώθηκε και τον οδήγησε σε μια μεγάλη ήττα. Στα δεδομένα αυτά θα πρέπει να προσμετρηθεί πλέον και το κλίμα ηττοπάθειας, διάχυτης γκρίνιας και απόδοσης ευθυνών που χαρακτηρίζουν τον κομματικό μηχανισμό και την ηγετική του ομάδα τόσο σε επίπεδο Μεγάρου Μαξίμου όσο και σε εκείνο της Πλατείας Κουμουνδούρου.
Αγκάθι οι διαρροές προς τα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ
Μεγάλο «αγκάθι» αποτελούν για το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ και οι διαρροές που κατέγραψε το κυβερνών κόμμα προς τα αριστερά του. Φαίνεται, δηλαδή, πως ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει προς πάσα κατεύθυνση, αν συνυπολογίσει κανείς ότι με βάση τα στοιχεία των ερευνών, περίπου το 12% των ψηφοφόρων του το 2015 πήγε απευθείας στη Νέα Δημοκρατία.
Στην Κουμουνδούρου ανησυχούν διότι είδαν το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη να φτάνει το 3%, έστω και αν δεν κατάφερε την τελευταία στιγμή να εκλέξει ευρωβουλευτή, που σημαίνει ότι το ΜΕΡΑ 25 θα διεκδικήσει με αξιώσεις την είσοδό του στη Βουλή. Επιπροσθέτως, κοντά στο 3% είναι το άθροισμα των ποσοστών του κόμματος της Ζωής Κωνσταντοπούλου και του κόμματος του Παναγιώτη Λαφαζάνη, που σημαίνει ότι μπορούν και οι δυνάμεις αυτές, αν συνασπιστούν, να παλέψουν για το όριο του 3% στις επικείμενες εκλογές.
Οι αναλυτές του ΣΥΡΙΖΑ ανησυχούν ιδιαιτέρως για την αιμορραγία προς τα αριστερά, καθώς θεωρούν ότι πρόκειται για πιο συνειδητοποιη μένους ψηφοφόρους της Αριστεράς και όχι για ευκαιριακούς ψηφοφόρους. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που φάνηκε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μια μικρή διαρροή και προς το ΚΚΕ, τόσο σε επίπεδο χαμηλόβαθμων στελεχών όσο και ψηφοφόρων. Ως εκ τούτου, ανοίγει ακόμα περισσότερο η συζήτηση για τον προσανατολισμό του κόμματος, καθώς υπάρχουν εδώ και καιρό πολλά στελέχη που υποστηρίζουν πως «έχει χαθεί η αριστερή ψυχή μας». Εκτιμούν, δε, ότι σε αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο όχι μόνον η μνημονιακή πολιτική που άσκησε η κυβέρνηση, αλλά και τα ανοίγματα στη σοσιαλδημοκρατία και ιδίως σε πρόσωπα φθαρμένα και χωρίς καμία κοινωνική απήχηση.
Τα ζητήματα της ιδεολογικής κατεύθυνσης του ΣΥΡΙΖΑ ήδη έχουν ανοίξει και μάλιστα στελέχη των «53+» επισημαίνουν ότι δεν έχουν δει με καθόλου καλό μάτι την εγκατάλειψη των ιδεών της Αριστεράς και της προσέγγισης με τη σοσιαλδημοκρατία ακόμα και σε επίπεδο ευρωπαϊκών οικογενειών, εκεί όπου ο Αλέξης Τσίπρας φλερτάρει εμφανώς με τους σοσιαλιστές. Γι’ αυτό και κάποιοι δεν χάρηκαν ιδιαιτέρως με τη δήλωση στήριξης που έκανε ο πρωθυπουργός στον κ. Τίμερμανς για τη θέση της προεδρίας της Κομισιόν. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ έχει ανοίξει ήδη η συζήτηση για την πραγματοποίηση προγραμματικού συνεδρίου, προκειμένου να αποσαφηνιστούν μια σειρά από ζητήματα που σχετίζονται με τον προσανατολισμό του κόμματος και τις συμμαχίες.
Η ανησυχία, πάντως, της Κουμουνδούρου θα ενισχυθεί έτι περαιτέρω αν προχωρήσουν οι διεργασίες που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη για τη δημιουργία ενός συνασπισμού προσώπων, δυνάμεων και κινήσεων για τις εθνικές εκλογές.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 1/6/2019
