Ξεκάθαρη θέση έναντι του Αλέξη Τσίπρα παίρνει ο πρώην πρωθυπουργός και υποψήφιος του Κινήματος Αλλαγής, Γιώργος Παπανδρέου. Επικαλείται, δε, τη συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους «ακροδεξιούς ΑΝ.ΕΛ» για να αιτιολογήσει τη σκληρή κριτική του. Ο Γιώργος Παπανδρέου αναφέρεται επίσης στο έργο της Φώφης Γεννηματά, στο θέμα του ιστορικού τίτλου του κόμματος, στο ενδεχόμενο επιστροφής στελεχών και, βεβαίως, στα δικά του πολιτικά προτάγματα.

-Σε επίπεδο πολιτικής γραµµής, ποιες επιλογές της Φώφης Γεννηµατά θα ακολουθήσετε και ποιες θα αλλάξετε ή θα αναπροσαρµόσετε;

Κάθε πρόεδρος της παράταξης έχει τη δική του προσωπικότητα, αφήνει το δικό του στίγµα. Η Φώφη Γεννηµατά µάς άφησε µια σπουδαία παρακαταθήκη. Κατάφερε όχι µόνο να κρατήσει το κόµµα ζωντανό, αλλά να διπλασιάσει και τα ποσοστά του από εκείνα του 2015, όταν το παρέλαβε.

Επρόκειτο για ένα δύσκολο εγχείρηµα - δεν ήταν αυτονόητη η βιώσιµη πορεία του χώρου µας. Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές, έχει µεγάλη σηµασία να συζητήσουµε µε ανοιχτές και συµµετοχικές διαδικασίες, µε τα στελέχη, τα µέλη και τους φίλους µας, µια πλατφόρµα που θα απαντά στις µεγάλες προκλήσεις της εποχής.

Ήδη βιώνουµε τις επιπτώσεις της πανδηµίας, που έχει αυξήσει τις ανισότητες και διασπάσει την κοινωνία. Οι πολίτες αντιµετωπίζουν σοβαρά καθηµερινά προβλήµατα: ακρίβεια, συµβατική και ψηφιακή γραφειοκρατία, υψηλά ενοίκια, συνωστισµό στα µέσα µαζικής µεταφοράς, γεµάτα νοσοκοµεία, µε εξαντληµένο νοσηλευτικό προσωπικό, που όµως είναι αφιερωµένο στο καθήκον, παρά τη δικαιολογηµένη δυσαρέσκεια για τη συµπεριφορά της κυβέρνησης.

Είναι πολύ πιθανό µετά το τέλος της πανδηµίας τα οικονοµικά προβλήµατα να είναι οξύτερα. Το µέλλον της εργασίας θα φέρει έναν νέο τρόπο ζωής. Η τέταρτη τεχνολογική επανάσταση έχει ήδη δηµιουργήσει νέες συνθήκες. Και, βέβαια, βιώνουµε ήδη τις επιπτώσεις της κλιµατικής κρίσης. Οι µεγάλες και γρήγορες αλλαγές αυτού του είδους, αν δεν συνοδεύονται από ένα δίχτυ κοινωνικής προστασίας και στοχευµένα µέτρα, δηµιουργούν ανασφάλεια.

Αποδείχθηκε ότι η αγορά δεν µπορεί αυτόµατα να ρυθµίσει τα σύγχρονα προβλήµατα.
Οι άνθρωποι νιώθουν ότι δεν ελέγχουν τη ζωή τους και δεν µπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις για όσα τους αφορούν. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, καθώς µπορεί να ευνοήσει ακραίες και ανορθολογικές τάσεις. Αποδείχθηκε ότι η αγορά δεν µπορεί αυτόµατα να ρυθµίσει τα σύγχρονα προβλήµατα. Και µαζί µε όλα αυτά, ας µην παραβλέπουµε το γεγονός ότι πολλές από τις αιτίες που µας οδήγησαν στην οικονοµική κρίση δεν έχουν αντιµετωπιστεί, παρά τις δικές µας προσπάθειες στην αρχή της, οπότε και κάναµε αρκετά και σηµαντικά βήµατα στον τοµέα αυτόν.

Για όλους αυτούς τους λόγους, ο κόσµος ξαναγυρίζει στα σοσιαλδηµοκρατικά κόµµατα. Αυτή θα είναι η δική µας πρόκληση: να φτιάξουµε ένα νέο, ολιστικό σχέδιο για την Ελλάδα του µέλλοντος, µια προοδευτική κυβερνητική πρό ταση απέναντι στη συντηρητική, και να την καταστήσουµε πλειοψηφική.



-Στο κόµµα σας, κύριε πρόεδρε, χωράνε στελέχη που είχαν αποχωρήσει, είτε πήγαν σπίτι τους είτε έκαναν τα προηγούµενα χρόνια άλλες πολιτικές επιλογές;

Νοµίζω ότι το πιο σηµαντικό είναι να φέρουµε κοντά µας τον κόσµο που έχει αποχωρήσει και ψηφίζει άλλα κόµµατα ή έχει προτιµήσει τον καναπέ. Σε ό,τι αφορά τα στελέχη, είναι κέρδος το ότι κάποιοι που προσωρινά πήγαν σπίτι τους είναι τώρα µαζί µας. Αλλά κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ιστορία, τις δικές του επιλογές και έτσι αξιολογείται και κρίνεται.

-Για εσάς έχουν σηµασία ο τίτλος του κόµµατος και η συζήτηση για την επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ;

Αυτό που έχει σηµασία είναι η συζήτηση για τις αξίες και τις πολιτικές αλλαγές που συµβολίζει το ΠΑΣΟΚ. Για τα ιδεολογικά και πολιτικά προτάγµατα. Βέβαια, το γεγονός πως το θέµα αυτό επανέρχεται δείχνει την ιστορική καταγραφή του ΠΑΣΟΚ στη συλλογική συνείδηση. Και δεν θα µπορούσε να γίνει αλλιώς.

Ηταν το κόµµα που άλλαξε τη ζωή του κόσµου, ανέδειξε την ανάγκη της κοινωνικής µεταστροφής που συντελέστηκε όλα αυτά τα χρόνια. Και αυτό συνέβη γιατί το ΠΑΣΟΚ ήταν κοµµάτι του λαού µας, εξέφρασε και πραγµάτωσε τα όνειρα και τις προσδοκίες του λαού µας. Αυτός είναι και ο λόγος που σήµερα βάλλεται για ολόκληρη την ιστορική του πορεία από τη συντήρηση και, µαζί, κάποιοι επιχειρούν µια φτηνή αποµίµησή του, ενώ µέχρι χθες το λοιδορούσαν.

Θυµίζω ότι η κοινωνική δικαιοσύνη, το κράτος πρόνοιας, το δηµόσιο σύστηµα υγείας, η ισότητα και τόσες άλλες τοµές άλλαξαν για πάντα τον πολιτικό βίο και καθιέρωσαν την πολιτική ατζέντα. Σε αυτές τις αξίες πρέπει, λοιπόν, να στραφούµε πρώτα και να τις επαναφέρουµε στο επίκεντρο της συζήτησης για τη δηµιουργία ενός ισχυρού προοδευτικού φορέα.

Ολοι ΠΑΣΟΚ είµαστε, όλοι αυτές τις αρχές υπηρετούµε
Τα κόµµατα, ξέρετε, δηµιουργούνται στη βάση του ιδεολογικού τους περιεχοµένου και έπεται ο συµβολισµός. Διαφορετικά, µιλάµε για έναν κενό συµβολισµό. Ολοι ΠΑΣΟΚ είµαστε, όλοι αυτές τις αρχές υπηρετούµε. Θεωρώ ότι αυτή τη στιγµή προέχει η επανανοηµατοδότηση των συµβόλων.

Αλλωστε, στο επόµενο Συνέδριο του Κινήµατος θα αποφασίσουµε δηµοκρατικά για την επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ.

-Υπάρχουν πολιτικές δυνάµεις που µπορεί να αποτελέσουν εν δυνάµει κυβερνητικούς εταίρους για εσάς και ποιες είναι αυτές;

Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή η ερώτηση επανέρχεται µε τέτοια επιµονή στο Κίνηµα Αλλαγής. Λες και είναι κόµµα ετεροπροσδιοριζόµενο, που περιµένει να γίνει συµπλήρωµα κάποιου άλλου, για να µπει στην κυβέρνηση. Αυτή η λογική βολεύει άλλους, τα άλλα κόµµατα, συµφέροντα και κατεστηµένα που µπορούν να ικανοποιούν τις δικές τους επιδιώξεις από τον συντηρητικό διπολισµό που επικρατεί σήµερα, όχι την παράταξή µας, ούτε και τα συµφέροντα των πολιτών.

Πίσω από ένα τεχνοκρατικό προφίλ υπάρχει µια σκληρή Δεξιά µε νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις
Η δυναµική που έχει ο χώρος µας δείχνει ότι ο κόσµος µάς θέλει ισχυρούς, µε δική µας ταυτότητα, µε αυτόνοµη πορεία. Γιατί; Γιατί έχει απογοητευτεί τόσο από τη Νέα Δηµοκρατία όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Νιώθει ότι η κυβέρνηση έχει χάσει τον βηµατισµό της, ότι πίσω από ένα τεχνοκρατικό προφίλ υπάρχει µια σκληρή Δεξιά µε νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις και ότι, ενώ ευηµερούν οι εκλεκτοί, ο πολύς κόσµος βλέπει τη ζωή του κάθε µέρα να γίνεται και πιο δύσκολη.

Από την άλλη πλευρά, είναι ξεκάθαρο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν επιτελεί το έργο µιας αποτελεσµατικής αξιωµατικής αντιπολίτευσης και, λόγω ιδεολογικών αναφορών της ηγεσίας του, δεν µπορεί να αντιπαρατεθεί µε τη ∆εξιά σε αξιακό πεδίο, ούτε και στο πεδίο των περιεχοµένων της πολιτικής, παρά µόνο των εφήµερων εντυπώσεων, που χάνονται µέσα στον επικοινωνιακό ορυµαγδό Ν.Δ. - ΣΥΡΙΖΑ.



-Στη βάση αυτή, συµφωνείτε µε την απλή αναλογική και τη λογική των συµµαχικών κυβερνήσεων;

Είναι διαφορετική η συζήτηση αν συµφωνείς επί της αρχής µε την απλή αναλογική και άλλο να την εργαλειοποιείς. Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι µόνο εργαλειοποίησε την απλή αναλογική, υπηρετώντας µια κοντόφθαλµη λογική, αλλά συγκυβέρνησε µε τους ακροδεξιούς ΑΝ.ΕΛ. του Πάνου Καµµένου.

Ενώπιον αυτής της δυσάρεστης εµπειρίας, οφείλουµε να επαναοριοθετήσουµε τον δηµόσιο διάλογο, λαµβάνοντας υπόψη τόσο τη συνταγµατική µας αρχιτεκτονική όσο και την πρόσφατη πολιτική µας ιστορία.

-Με σηµερινούς όρους, τι είναι προοδευτικό και τι είναι συντηρητικό, κύριε πρόεδρε; Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι για εσάς προοδευτικό κόµµα;

Προοδευτικό είναι η συνεχής τάση για αλλαγή, η προώθηση µεγάλων µεταρρυθµίσεων, που στόχο έχουν να αλλάξουν τις ζωές των ανθρώπων προς το καλύτερο. Είναι η ανυποχώρητη σύγκρουση µε τα κατεστηµένα συµφέροντα και η ανυποχώρητη υπεράσπιση των προοδευτικών αξιών, µακριά από µικροπολιτικούς-µικροκοµµατικούς υπολογισµούς.

Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι αναµφίβολα µια συντηρητική ηγεσία, όπως µαρτυρούν εκκωφαντικά και τα κυβερνητικά τους πεπραγµένα
Στον αντίποδα, συντήρηση σηµαίνει καθήλωση, συµβιβασµός και διαχείριση χωρίς καµία ιδεολογικοπολιτική πυξίδα, µε άκρως συγκεντρωτικούς και ενίοτε αυταρχικούς όρους. Πάνω στον άξονα «πρόοδος – συντήρηση», λοιπόν, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι αναµφίβολα µια συντηρητική ηγεσία, όπως µαρτυρούν εκκωφαντικά και τα κυβερνητικά τους πεπραγµένα.

-Αν γινόσασταν και πάλι πρωθυπουργός, ποια θα ήταν τα τρία πρώτα πράγµατα που θα κάνατε;

Οικοδόµηση ενός αποτελεσµατικού κράτους πρόνοιας, που θα συµβάλει στην αντιµετώπιση των εντεινόµενων ανισοτήτων και θα δηµιουργήσει ένα ισχυρό δίχτυ κοινωνικής προστασίας, για να αντιµετωπιστούν οι συνέπειες των αλλεπάλληλων κρίσεων που έχει βιώσει η χώρα, αλλά ενόψει και των µελλοντικών.

Εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου δίκαιης «πράσινης» µετάβασης για την ανάσχεση των συνεπειών της κλιµατικής καταστροφής και την προώθηση µιας δίκαιης ανάπτυξης, µε τη συµµετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των κοινωνικών και οικονοµικών φορέων, των πανεπιστηµίων, των συνδικάτων και της κοινωνίας των πολιτών.



Και, τέλος, σχεδιασµό ενός νέου κύµατος περαιτέρω εκδηµοκρατισµού των θεσµών, µε ενίσχυση του ρόλου των ανεξάρτητων Αρχών, εµπέδωση της διαφάνειας στη διαχείριση του δηµόσιου χρήµατος και, τέλος, προώθηση της συµµετοχής του πολίτη στη λήψη αποφάσεων, ισχυροποιώντας την κοινωνία απέναντι στην ισχύ της αγοράς και του κράτους.

Είναι τρεις άξονες πολιτικών που κινούνται προς την κατεύθυνση της υλοποίησης δύο στόχων µαζί, αφενός µεν ενός εθνικού σχεδίου µετάβασης σε µια καλύτερη και βιώσιµη επόµενη ηµέρα και αφετέρου ενός διαλόγου για την υιοθέτηση ενός νέου, βιώσιµου και «πράσινου» κοινωνικού συµβολαίου.