Το θέμα του Γιάνη Βαρουφάκη και η συνεργασία του με τον ΣΥΡΙΖΑ μέσω της συμμετοχής του στο σχήμα της υπό συζήτηση προοδευτικής κυβέρνησης φαίνεται ότι απασχολεί έντονα τα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς όλοι γνωρίζουν ότι δεν έχουν να κάνουν με έναν εύκολο άνθρωπο ή έναν μετριοπαθή πολιτικό παίκτη.

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται αμφιταλαντευόμενος, καθώς από τη μία δεν θέλει να απομακρύνει έναν εν δυνάμει εταίρο από το εγχείρημα της προοδευτικής διακυβέρνησης, από την άλλη ωστόσο δεν επιθυμεί να βρεθεί με ένα επιπλέον πρόβλημα.

Διχασμένοι

Οι συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα στην Κουμουνδούρου εμφανίζονται διχασμένοι για το εάν ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να εναποθέσει τις ελπίδες του για την επόμενη μέρα των εκλογών στον αρχηγό του ΜέΡΑ 25. Η εμπειρία που είχαν κάποιοι από αυτούς την πρώτη  περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζεται ως «τραυματική», καθώς οι περισσότεροι υποστηρίζουν  ότι έχουν να κάνουν με έναν πολύ δύσκολο άνθρωπο, ο οποίος είναι συγκρουσιακός και αδιάλλακτος.

Αρνητικοί

Το γεγονός ακόμα ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει συνδεθεί με την πιο δύσκολη περίοδο της πρώτης διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ -με το κλείσιμο των τραπεζών και τα capital controls- κάνει πολλούς στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να εμφανίζονται αρνητικοί στο ενδεχόμενο συνεργασίας μαζί του. Με πραγματικό τρόμο αντιμετωπίζουν δε οι συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα το αυτονόητο αίτημα του Γιάνη Βαρουφάκη να αναλάβει υπουργεία σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς -όπως λένε- τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν θα είναι πολύ περισσότερα από τα ωφελήματα που θα υπάρξουν.

Εμμονή

Θεωρούν δηλαδή ότι παρά τις γνώσεις και την ευφυΐα του ο αρχηγός του ΜέΡΑ 25 διακατέχεται από μια εμμονή σε ό,τι αφορά τις απόψεις του, γεγονός που καθιστά δύσκολη, αν όχι αδύνατη, τη συνεργασία μαζί του. Οι ίδιοι άνθρωποι προσθέτουν ακόμα ότι και στην περίπτωση που τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ καταλήξει να του προτείνει μετεκλογική συνεργασία για την «προοδευτική διακυβέρνηση», κανείς δεν είναι σίγουρος ότι θα αποδεχθεί ο Γιάνης Βαρουφάκης.

Όπως είναι γνωστό, άλλωστε, ο αρχηγός του ΜέΡΑ 25 έχει προτείνει  για τη δημιουργία της «προοδευτικής διακυβέρνησης» την προεκλογική συμφωνία με βάση ένα πρόγραμμα αρχών.  

«Ο κ. Μητσοτάκης είχε δίκιο στη ΔΕΘ όταν είπε ότι “το δικό μου πρόγραμμα το ξέρετε, η προοδευτική διακυβέρνηση τι θα κάνει, τι θα εφαρμόσει;”. Πρέπει να το απαντήσουμε αυτό, μας έριξε το γάντι σε εμάς της αντιπολίτευσης. Κι εμείς ως ΜέΡΑ25 λέμε κάτι πάρα πολύ απλό: ότι επειδή το Σύνταγμα δεν μας επιτρέπει τρεις μήνες μετά τις εκλογές να συγκροτήσουμε κυβέρνηση, όπως γίνεται στη Γερμανία, που έμεινε η κυρία Μέρκελ τόσο καιρό, έχουμε την υποχρέωση να το κάνουμε πριν από τις εκλογές», ανέφερε χαρακτηριστικά πριν από λίγους μήνες.

«Αριστερή αντίληψη»

Την ίδια ώρα, ωστόσο, στελέχη της «Ομπρέλας» θεωρούν ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης  θα μπορούσε να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ καθώς έχει μια πιο αριστερή αντίληψη για τα πράγματα απ' ό,τι εμφανίζεται σήμερα να έχει το ΠΑΣΟΚ. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι το καλοκαίρι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε τείνει χείρα φιλίας στον Γιάνη Βαρουφάκη, κρίνοντας ως «ευκαιρία» το σύστημα της απλής αναλογικής, ώστε από τις επόμενες εκλογές να προκύψει μια ριζοσπστική αριστερή κυβέρνηση.

«Με τον κύριο Βαρουφάκη έχουμε μεγάλες διαφωνίες για το τι έγινε και τι θα μπορούσε να γίνει το 2015. Αλλά όταν ψηφίζεις την απλή αναλογική, είναι μέσα στη λογική σου ότι με ανθρώπους που έχεις διαφωνήσει στο παρελθόν και διαφωνείς τώρα πρέπει να τα βρεις, πρέπει να υπάρχει προοπτική. Η βασική γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ είναι να μην κάνουμε την απελπισία πιστευτή, αντιθέτως να κά νουμε την ελπίδα πιστευτή γι' αυτό ο Αλέξης Τσίπρας στο συνέδριο έκανε πρόταση 5 σημείων προς το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη να υπάρχει μια ριζοσπαστική, αριστερή, προοδευτική κυβέρνηση που θα δώσει αυτή την ελπίδα», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ.

Διαφωνία

Στο βιβλίο του πάντως «Με την πλάτη στον τοίχο», ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, αναφερόμενος στη διαπραγμάτευση του 2015, εκφράζει με έμμεσο τρόπο τη διαφωνία του από την άποψη που είχε τότε ο Γιάνης Βαρουφάκης: «Εσωτερικά τώρα, εντός του ΣΥΡΙΖΑ, η μάχη για τη θέση του κόμματος σχετικά με την παραμονή ή μη στο ευρώ είχε δοθεί και κερδηθεί σε προηγούμενο χρόνο», αναφέρει μεταξύ άλλων ο πρώην υπουργός Οικονομικών.

Και προσθέτει: Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν με την παραμονή στο κοινό νόμισμα για μια σειρά λόγων τακτικής και στρατηγικής, η ανάλυση των οποίων υπερβαίνει τους σκοπούς του παρόντος κεφαλαίου. Ένας από τους βασικούς λόγους ήταν το ότι η έξοδος από το ευρώ θα είχε τεράστιο κόστος για την κοινωνία και ιδίως για τους πιο ευάλωτους και ευάλωτες, το οποίο ίσως να μην ήταν απόλυτα κατανοητό. Δεν ήμασταν πλέον στην αρχή της κρίσης. Η οικονομία είχε ήδη υποστεί μεγάλες πληγές από τα πρώτα μνημόνια με μια ύφεση της τάξης του 25%. Μια έξοδος από την ευρωζώνη ήταν σίγουρο ότι θα προκαλούσε στο άμεσο μέλλον μια νέα, μεγάλη ύφεση, που θα ερχόταν να προστεθεί στην πρώτη. Αυτό θα μπορούσε να κάνει την οικονομική αλλά και την πολιτική κατάσταση στη χώρα μη διαχειρίσιμη.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 23 Δεκεμβρίου 2022.