Δύο εβδοµάδες µετά την τραγωδία στα Τέµπη, που συγκλόνισε το πανελλήνιο, ο εκλογικός προγραµµατισµός µπαίνει πια στο τραπέζι των συζητήσεων στο Μέγαρο Μαξίµου. Ο αρχικός σχεδιασµός, που «έδειχνε» προς την 9η Απριλίου, έχει πια ανατραπεί, καθώς µέσα σε αυτό το κλίµα πένθους και οδύνης θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο, αλλά και αµήχανο, να διεξαχθεί η οποιαδήποτε προεκλογική καµπάνια. Με αυτά τα δεδοµένα, η πιθανότερη ηµεροµηνία για τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών πλέον είναι η 21η Μαΐου. Κι αυτό διότι οποιαδήποτε Κυριακή νωρίτερα µέσα στον Μάιο θα έφερνε τις δεύτερες εκλογές, που θεωρείται περίπου σίγουρο ότι θα γίνουν, εντός του Ιουνίου, στο µέσον δηλαδή των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Για να µη συµβεί αυτό, η πρώτη διαθέσιµη Κυριακή είναι στις 21 Μαΐου, καθώς µε τον τρόπο αυτόν οι επόµενες εκλογές θα γίνουν αµέσως µετά την ολοκλήρωση των Πανελλαδικών, δηλαδή στις 2 Ιουλίου. Στο τραπέζι είναι ακόµα και η 28η Μαΐου, που «κουµπώνει» στη συνέχεια µε τις δεύτερες κάλπες, στις 9 Ιουλίου. Η επιλογή αυτή φαίνεται πως δεν προκρίνεται, γιατί πλέον µπαίνουµε βαθιά στο καλοκαίρι και στη θερινή τουριστική περίοδο.
Διάλυση Βουλής
Εφόσον λοιπόν η βασική σκέψη επικρατήσει και οι κάλπες στηθούν ανήµερα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, τότε η επίσηµη έναρξη της προεκλογικής περιόδου θα είναι πιθανότατα στις 25 Απριλίου. Την προηγούµενη ακριβώς ηµέρα, τη ∆ευτέρα 24 Απριλίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επισκεφθεί το Προεδρικό Μέγαρο και η Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, θα διαλύσει τη Bουλή µε πρόταση της κυβέρνησης, όπως ορίζει το Σύνταγµα, και αµέσως µετά θα προκηρυχθούν εκλογές για τις 21 Μαΐου.
Κατά τη συνήθη πρακτική, στη συνέχεια, δηλαδή στις 26 Απριλίου, ο Μάκης Βορίδης θα δώσει τη θέση του σε υπηρεσιακό υπουργό Εσωτερικών και όλα τα κόµµατα θα βρίσκονται στον πυρετό της οριστικής διαµόρφωσης των ψηφοδελτίων τους, κάτι που εξάλλου έχει ήδη ξεκινήσει και προχωρήσει σε σηµαντικό βαθµό (της Νέας ∆ηµοκρατίας θα περιλαµβάνει συνολικά 420 ονόµατα πανελλαδικά). Το αργότερο µέχρι τις 28 Απριλίου, κάθε κόµµα, µε γραπτή δήλωσή του, η οποία επιδίδεται προς τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, πρέπει να έχει δηλώσει το όνοµα και το έµβληµά του για όλη την επικράτεια, τα οποία αναρτώνται στη συνέχεια στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών.
Για πρώτη φορά στην Ιστορία, στις φετινές εκλογές τα κόµµατα θα λάβουν ειδικό όνοµα χρήστη και κωδικό πρόσβασης στην ηλεκτρονική πύλη δήλωσης υποψηφιοτήτων. Κάθε κόµµα ή συνασπισµός συνεργαζόµενων κοµµάτων εντός επτά ηµερών από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου καταρτίζει και υποβάλλει τους συνδυασµούς του. Στη συνέχεια, καθώς το σύστηµα πλέον είναι αµιγώς ψηφιακό, κάθε υποψήφιος βουλευτής επικυρώνει την αίτηση δήλωσης υποψηφιότητάς του µέσω της πύλης υποψηφιοτήτων, κάνοντας χρήση του προσωπικού του κωδικού πρόσβασης στις εφαρµογές της Ανεξάρτητης Αρχής ∆ηµοσίων Εσόδων.
Εντός τριών ηµερών µετά τη λήξη της προθεσµίας υποβολής πρότασης υποψηφιοτήτων, το Α’ Τµήµα του Αρείου Πάγου ανακηρύσσει σε δηµόσια συνεδρίαση τους εκλογικούς συνδυασµούς. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το χρονικό αυτό περιθώριο αυξήθηκε κατά µία ηµέρα (από δύο σε τρεις δηλαδή) µόλις την προπερασµένη εβδοµάδα, µε τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών, που ψηφίστηκε στη Βουλή.
Έλεγχος
Στις 2 Μαΐου, λοιπόν, έρχεται µια κρίσιµη στιγµή: Το Α’ Τµήµα του Αρείου Πάγου, όπως έχει πλέον την υποχρέωση, έχει τρεις ηµέρες περιθώριο να ελέγξει αν συντρέχουν οι νέες προϋποθέσεις που ορίζει η νοµοθεσία που ψηφίστηκε πρόσφατα, προφανώς για όλα τα κόµµατα, αλλά εν προκειµένω ιδίως αν ο πραγµατικός ηγέτης του κόµµατος Εθνικό Κόµµα - Ελληνες είναι ο καταδικασµένος Ηλίας Κασιδιάρης. Αν κρίνει ότι η πραγµατική ηγεσία του κόµµατος είναι άλλη από τη δηλωθείσα, τότε θα το αποκλείσει από τη συµµετοχή του στις εκλογές.
Η κάλπη της 21ης Μαΐου, µε το σύστηµα της απλής αναλογικής, είναι εξαιρετικά απίθανο να βγάλει αυτοδύναµη κυβέρνηση, καθώς ο πήχης ουσιαστικά είναι στο 46%. Το επόµενο πρωί, η Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας θα καλέσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ως αρχηγό του πρώτου κόµµατος -εφόσον βέβαια η Ν.∆. έχει κατακτήσει την πρωτιά-, και θα του δώσει εντολή σχηµατισµού κυβέρνησης.
Πρόθεση του πρωθυπουργού είναι να µην µπει στη διαδικασία των διαβουλεύσεων µε τα άλλα κόµµατα, αλλά να καταθέσει την εντολή στην κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ζητώντας από τους πολίτες καθαρή εντολή και αυτοδύναµη Ν.∆. σε νέες εκλογές. Η Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας θα καλέσει την ίδια ηµέρα τον Αλέξη Τσίπρα ως αρχηγό του δεύτερου κόµµατος, θα του δώσει εντολή σχηµατισµού κυβέρνησης και, µόλις εκείνος την καταθέσει, θα τη δώσει στον Νίκο Ανδρουλάκη, ως αρχηγό του τρίτου κόµµατος.
Με την υπόθεση ότι κανείς δεν θα εξαντλήσει τις τρεις ηµέρες που δίνει το Σύνταγµα ως ανώτατο περιθώριο, το αργότερο µέχρι το Σάββατο 27 Μαΐου η κυρία Σακελλαροπούλου θα καλέσει τους πολιτικούς αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κοµµάτων σε σύσκεψη για να διερευνηθεί η δυνατότητα σχηµατισµού κυβέρνησης που να έχει την εµπιστοσύνη της Βουλής ή η δυνατότητα σχηµατισµού κυβέρνησης από όλα τα κόµµατα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών. Αξίζει να σηµειωθεί ότι, πρακτικά, υπάρχει και η επιλογή της τηλεφωνικής επικοινωνίας της Προέδρου µε κάθε αρχηγό ξεχωριστά, κάτι που είχε γίνει στις 27 Αυγούστου 2015 από τον τότε Πρόεδρο, Προκόπη Παυλόπουλο.
Σε κάθε περίπτωση, το σχεδόν βέβαιο είναι ότι θα διαπιστωθεί η αδυναµία σχηµατισµού κυβέρνησης και έτσι στο τέλος πια του Μαΐου η Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα αποδεχθεί την παραίτηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, και θα ορίσει υπηρεσιακό πρωθυπουργό έναν εκ των προέδρων των τριών ανώτατων δικαστηρίων της χώρας (Αρειος Πάγος, Συµβούλιο της Επικρατείας και Ελεγκτικό Συνέδριο). Επικρατέστερος θεωρείται ο Ιωάννης Σαρµάς, πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Πρόκειται για τον αρχαιότερο εκ των τριών προέδρων. Εφόσον αυτό το χρονοδιάγραµµα λοιπόν τηρηθεί, τότε στις 29 Μαΐου θα ορκιστεί η υπηρεσιακή κυβέρνηση «όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής» υπό τον κ. Σαρµά και στις 30 του ίδιου µηνός θα πραγµατοποιηθεί η ορκωµοσία της νέας Βουλής, που προέκυψε από τις εκλογές της 21ης Μαΐου, ενώ θα εκλεγούν ο πρόεδρος και οι αντιπρόεδροι της Βουλής.
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση δεν εµφανίζεται στη Βουλή για να λάβει ψήφο εµπιστοσύνης. Λόγω της ειδικής αποστολής που της αναθέτει το Σύνταγµα, υποβάλλει στην Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας διάταγµα προς υπογραφή, που προβλέπει την άµεση διάλυση της Βουλής -δηλαδή στις 31 Μαΐου- και την προκήρυξη εκλογών, που κατά πάσα πιθανότητα θα διεξαχθούν στις 2 Ιουλίου. Με το σύστηµα της ενισχυµένης αναλογικής και µε τον πήχη της αυτοδυναµίας (ανάλογα βέβαια και µε το ποσοστό των κοµµάτων που θα µείνουν εκτός Βουλής) να έχει κατέβει στο 36%-37%, στη Ν.∆. τρέφουν βάσιµες ελπίδες ότι την εποµένη ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα λάβει ουσιαστικά εντολή σχηµατισµού αυτοδύναµης κυβέρνησης.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 18/3/23
