«Αν βλέπετε τη ζηµιά που κάνει ο κ. Μητσοτάκης και θυµάστε τη ζηµιά που έκαναν Τσίπρας - Καµµένος, εµείς δίνουµε την ευκαιρία διά της ψήφου στην παράταξή µας να µην έχετε πρωθυπουργό ούτε τον έναν ούτε τον άλλον και µέσα από ένα σοσιαλδηµοκρατικό πρόγραµµα να γυρίσει σελίδα ο ελληνικός λαός», έλεγε λίγες ηµέρες µετά την εκλογή του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ο Νίκος Ανδρουλάκης, απαντώντας στο ζήτηµα των µετεκλογικών συνεργασιών.

Το «ούτε Μητσοτάκης ούτε Τσίπρας» είχε γίνει πλέον βασική θέση του κόµµατος και δινόταν ως µήνυµα-όρος για την όποια συζήτηση περί συγκυβέρνησης από τα στελέχη της ηγετικής οµάδας του. Η θέση αυτή δέχθηκε έντονη κριτική από τους πολιτικούς αντιπάλους του Νίκου Ανδρουλάκη, ενώ διαφοροποιήσεις υπήρξαν και στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ για το κατά πόσο βοηθά στην ενίσχυση της δυναµικής της παράταξης σε ένα εκλογικό τοπίο που έχει βαθιά πρωθυπουργοκεντρικά χαρακτηριστικά. Οι µετρήσεις, άλλωστε, του επόµενου χρονικού διαστήµατος δεν αποτύπωναν κάποια ιδιαίτερη δυναµική σε αυτό το µήνυµα.

Ετσι, λίγο µετά τον Ιανουάριο η έκφραση της θέσης αυτής µειωνόταν σταδιακά και από τον ίδιο τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, που µιλούσε για την αυτόνοµη πορεία του κόµµατος σε συνδυασµό µε τις προγραµµατικές συγκλίσεις για οποιαδήποτε συµµετοχή σε κυβέρνηση.

«Μακριά η αυτοδυναμία»

Η εθνική τραγωδία των Τεµπών, ωστόσο, που άλλαξε δραµατικά τα εκλογικά δεδοµένα, έκανε τα σενάρια για αυτοδυναµία της Ν∆ να φαντάζουν µακρινά από την κοινωνική πραγµατικότητα και έδειξε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ενδυναµώνεται, παρά τη µεγάλη φθορά της κυβέρνησης. Επανέφερε, επίσης, πιο δυναµικά το «ούτε Μητσοτάκης ούτε Τσίπρας». Πλέον, και οι δύο κυβερνήσεις έχουν συνδεθεί µε βαριές σκιές και λάθη διαχείρισης, που δεν αφήνουν αλώβητο τον ποιοτικό δείκτη της αξιοπιστίας τόσο του Κυριάκου Μητσοτάκη όσο και του Αλέξη Τσίπρα, σύµφωνα µε προσεγγίσεις στη Χαριλάου Τρικούπη.

Τα νέα δεδοµένα έκαναν, µάλιστα, αναλυτές αλλά και δηµοσκόπους που βρίσκονται κοντά στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να τονίζουν ότι αυτή την περίοδο το αίτηµα για κυβέρνηση χωρίς τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή τον Αλέξη Τσίπρα στο «τιµόνι» ακούγεται σε µεγαλύτερο ακροατήριο στον χώρο του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς, που αναζητά λύσεις πέρα και έξω από τα συγκεκριµένα πρόσωπα. Στη στρατηγική του ΠΑΣΟΚ η συγκεκριµένη επιλογή βρίσκεται πλέον σε µια διαδικασία ολικής επαναφοράς: από τη σταδιακή υποχώρησή του, γίνεται πλέον αιχµή. Απόδειξη η τοποθέτηση του Νίκου Ανδρουλάκη στην πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε µετά την τραγωδία των Τεµπών. «Πρέπει η χώρα να γυρίσει σελίδα. Οι κ. Μητσοτάκης και Τσίπρας κυβέρνησαν και κρίθηκαν», υπογράµµισε µιλώντας στον Αντώνη Σρόιτερ.

Βλέπουν μετατόπιση

Στη Χαριλάου Τρικούπη βλέπουν ότι η στρατηγική της Ν∆ έχει αλλάξει και δηµόσια πλέον στελέχη της µε θεσµικό ρόλο, όπως ο κοινοβουλευτικός της εκπρόσωπος, Χάρης Θεοχάρης, µιλούν για την ανάγκη συνεργασιών, ακόµα και αν αυτές προκύψουν από την πρώτη Κυριακή. Αυτή η σταδιακή µετατόπιση κάνει την ηγετική οµάδα του ΠΑΣΟΚ να βλέπει ότι εκ των πραγµάτων το κόµµα αποκτά ρυθµιστικό ρόλο.

Παράλληλα, γνωρίζουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπολογίζει αποκλειστικά στην πρώτη Κυριακή στις εκλογές µε απλή αναλογική για να βρεθεί στην εξουσία, κατά συνέπεια στις συνεργασίες. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, στις παρούσες συνθήκες κανείς δεν µπορεί να παραγνωρίσει τη σηµασία της θέσης που θα πάρει το τρίτο κόµµα στις εκλογές. Με αυτά τα δεδοµένα, στο στόχαστρο του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το «επιτελικό κράτος», που αποτέλεσε δοµικό στοιχείο της διακυβέρνησής του. Οι επιθέσεις στην κυβέρνηση, στον δρόµο προς τις κάλπες, θα κλιµακώνονται από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, µε συγκεκριµένη στόχευση και ύφος όµως.

Το τελευταίο που θα ήθελε ο Νίκος Ανδρουλάκης θα ήταν ένα αντιπολιτευτικό στίγµα παρόµοιο µε αυτό του ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό και η κριτική του ΠΑΣΟΚ θα παραµείνει στοχευµένη σε ζητήµατα αλλαγών στο κράτος, σε θέµατα αξιοκρατίας, µε συγκεκριµένες προτάσεις, χωρίς ακραίους χαρακτηρισµούς και υψηλούς τόνους. Στο στοίχηµά του αυτό κρίσιµες κρίνονται τοποθετήσεις στήριξης του ίδιου από πρόσωπα µε ειδικό βάρος στον χώρο της Κεντροαριστεράς, όπως ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σηµίτης. Ενα στοιχείο πλέον θα δείξει την επιτυχία ή την αποτυχία της συνταγής: η τελική επιλογή των ψηφοφόρων που έφυγαν από την κυβέρνηση µετά την τραγωδία των Τεµπών και µετακινήθηκαν στην «γκρίζα ζώνη».

Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 18/3