Όπως εκτίμησε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας σήμερα διαδικτυακά στο 7ο Southeast Energy Forum, στη Θεσσαλονίκη, η ενεργειακή ασφάλεια κάθε χώρας και η οργάνωσή της θα παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο τα επόμενα χρόνια,

Ειδικότερα, ο υπουργός  εκτίμησε ότι η γεωπολιτική θα διαδραματίζει στο εξής πολύ σημαντικότερο ρόλο στο ενεργειακό σύστημα και επισήμανε ότι «πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί ως προς το πώς οργανώνεται η ενεργειακή ασφάλεια» .

Σκυλακάκης: "Πρέπει να βασίζουμε την ενεργειακή μας ασφάλεια πολύ περισσότερο στον εαυτό μας και στην Ευρώπη και λιγότερο στις αγορές"

Ο κ. Σκυλακάκης ανέφερε ενδεικτικά πως στην Ελλάδα η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου το περασμένο έτος «κόστισε» σχεδόν το 3% του ΑΕΠ της χώρας, ένα τεράστιο -όπως είπε- ποσό. «Η ελληνική οικονομία κατάφερε να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση, αλλά στο μέλλον πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, να βασίζουμε την ενεργειακή μας ασφάλεια πολύ περισσότερο στον εαυτό μας και στους εταίρους μας στην Ευρώπη και λιγότερο στο πώς διαχειριζόμαστε τις διεθνείς αγορές», υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι η τελευταία διετία ακραίας αβεβαιότητας, με τις εξαιρετικά υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και γενικά το ευμετάβλητο ενεργειακό κόστος, σε μια περίοδο μάλιστα ταχείας προώθησης της πράσινης μετάβασης, ανέδειξε την κρισιμότητα των νέων επενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές.

Ο κ. Σκυλακάκης επισήμανε ακόμα ότι η πολυμερής συνεργασία είναι απαραίτητη σε έναν κόσμο με γεωπολιτική αστάθεια, που απαιτεί τόσο περιφερειακή όσο και ευρύτερη συνεννόηση και ευρεία κατανόηση της ενεργειακής πολιτικής κάθε χώρας. «Για παράδειγμα, αυτήν τη στιγμή εξαρτιόμαστε πολύ από το φυσικό αέριο, γιατί, καθώς απομακρυνόμαστε από τον λιγνίτη, το αέριο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της οριακής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας - και εκεί εξαρτιόματε τόσο από τη διαθεσιμότητά του, όσο και από τις τιμές του. Όταν είναι λειτουργικό και το FSRU της Αλεξανδρούπολης, η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα να εισάγει είτε αέριο από αγωγούς είτε LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) σε όγκους διπλάσιους ή τριπλάσιους των αναγκών της σε φυσικό αέριο, αν συμπεριληφθεί και ο βόρειος αγωγός. Πώς μπορούμε να το οργανώσουμε αυτό περιφερειακά, ώστε να έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερες τιμές, που είναι πολύ σημαντικές για τις οριακές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας σε όλες τις χώρες;», διερωτήθηκε, αναφερόμενος στην αξία της πολυμερούς συνεργασίας.

Η πράσινη ανάπτυξη, η οποία έχει τίμημα που δεν πληρώνουν άλλες χώρες

Πρόσθεσε, δε, ότι αυτό έχει μεγάλη σημασία, και πολιτική, γιατί σε μια εποχή υψηλού πληθωρισμού οι καταναλωτές δεν μπορούν να επιβαρύνονται και με υψηλό ενεργειακό κόστος. Παράλληλα, η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας μπορεί να επηρεαστεί, σε μια περίοδο που υπάρχει ανταγωνισμός από τις ΗΠΑ, που έχουν χαμηλές τιμές αερίου, και σε μια εποχή που προωθείται η πράσινη ανάπτυξη, η οποία έχει τίμημα που δεν πληρώνουν άλλες χώρες.

Ο κ. Σκυλακάκης επισήμανε, ακόμα, ότι η πράσινη μετάβαση χρειάζεται να είναι ισορροπημένη -να συνδυάζονται στις σωστές αναλογίες φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια και υποδομές αποθήκευσης-, ενώ πρόσθεσε ότι είναι τεράστιας σημασίας η μεγαλύτερη ενσωμάτωση των ηλεκτρικών συστημάτων των χωρών της περιοχής, «καθώς -όπως συμβαίνει και με τους διεθνείς νόμους του εμπορίου-, όταν εμπορευόμαστε ηλεκτρική ενέργεια, αυτή γίνεται φθηνότερη για όλα τα μέρη». Συμπλήρωσε ότι χρειάζεται να προωθηθούν και μια σειρά από άλλες μεταρρυθμίσεις, όπως η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών.

"Η κρίση μάς δίδαξε ότι χρειαζόμαστε ενεργειακές υποδομές"

Στην αξία της συνεργασίας και της αλληλεγγύης των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στον τομέα της ενέργειας και της ενεργειακής ασφάλειας, αλλά και στην ανάγκη δημιουργίας περισσότερων ενεργειακών υποδομών, αναφέρθηκε η αναπληρώτρια υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας, Ιβα Πετρόβα. «Η κρίση μάς δίδαξε ότι χρειαζόμαστε υποδομές, που για να τις αποκτήσουμε απαιτείται χρόνος», σημείωσε και χαρακτήρισε ως game changer την έναρξη λειτουργίας του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB), ενώ επισήμανε ότι «είμαστε σχεδόν εκεί» για αντίστοιχες εξελίξεις και στον αγωγό Βουλγαρίας - Σερβίας, ενώ υπάρχει και η συμμετοχή της χώρας της στα FSRU της Αλεξανδρούπολης.

«Για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και τις ανάγκες, όμως, χρειάζεται να κλιμακώσουμε τις επενδύσεις σε (ενεργειακές) υποδομές και ταυτόχρονα να έχουμε ευέλικτες στρατηγικές, που μπορούν να προσαρμόζονται σε ένα περιβάλλον που αλλάζει διαρκώς και στον στόχο της απανθρακοποίησης», πρόσθεσε.

Η κ. Πετρόβα υπογράμμισε, ακόμα, ότι η Βουλγαρία έχει ξεκαθαρίσει τη θέση της ότι δεν έχει πρόθεση να επιστρέψει στο ρωσικό αέριο (που μέχρι πρόσφατα και πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αντιστοιχούσε σε σχεδόν το 90% του χαρτοφυλακίου της Bulgargaz). To γεγονός αυτό, πρόσθεσε, δημιουργεί βέβαια προκλήσεις, γιατί δεν απαιτείται μόνο η πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, αλλά γιατί επιβάλει ανασυγκρότηση εταιρικών δομών και επηρεάζεται η στρατηγική απανθρακοποίησης της χώρας, που καλείται να περιορίσει τη συμμετοχή -στο ενεργειακό της μείγμα- του φυσικου αερίου ως μεταβατικού καυσίμου.

Γιατί οι ΑΠΕ πρέπει να βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας

Στην κορυφή της ατζέντας των κρατών της πρέπει να βρίσκονται οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας και οι ΑΠΕ, για λόγους όχι μόνο αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, αλλά και ανεξαρτησίας από απολυταρχικά καθεστώτα, είπε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας του Κοσόβου, Getoar Mjeku. Πρόσθεσε ότι, κατά τη διάρκεια της κρίσης, το Κόσοβο ήταν τυχερό, γιατί δεν βασιζόταν στο φυσικό αέριο, αλλά η άλλη πλευρά του νομίσματος είναι ότι τροφοδοτείται ενεργειακά από απαρχαιωμένες λιγνιτικές μονάδες, η παραγωγή των οποίων αντιστοιχεί στο 95% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού στη χώρα.

«Το σχέδιό μας είναι να κάνουμε το "άλμα του βατράχου" από τον άνθρακα στις ΑΠΕ», σημείωσε και αναφέρθηκε στους πολύ φιλόδοξους -όπως τους χαρακτήρισε- στόχους που έχουν τεθεί ώστε οι ΑΠΕ να αντιστοιχούν στο 35% του ενεργειακού μείγματος του Κοσόβου έως το 2031 και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου να μειωθούν σημαντικά. Ο κ. Mjeku επισήμανε ακόμα ότι η συνεργασία και η ολοκλήρωση στον ενεργειακό τομέα τόσο με τους περιφερειακούς εταίρους του Κοσόβου όσο και με την Ε.Ε. είναι αναγκαία, αναφέροντας ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενεργειακή συνεργασία με την Αλβανία και ότι μεσοπρόθεσμος στόχος είναι η έναρξη της σύζευξης της ενεργειακής αγοράς του Κοσόβου με εκείνες της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας.