«Ναι» σε διάλογο με τους αγρότες ακόμα και με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά εφόσον οι ίδιοι δείξουν πράγματι πρόθεση για συζήτηση και εμφανιστούν με ενιαία, θεσμική εκπροσώπηση: Αυτή φέρεται να είναι ουσιαστικά η θέση της κυβέρνησης έναντι των νέων αγροτικών κινητοποιήσεων που αποφασίστηκαν χθες στη Λάρισα, την ίδια ώρα που η «κόκκινη γραμμή» για το Μέγαρο Μαξίμου πλέον είναι σαφής και αυτή αφορά στο ενδεχόμενο κλείσιμο εθνικών οδών και αυτοκινητοδρόμων, κάτι που δεν θα γίνει ανεκτό.


Κυριάκος Μητσοτάκης: Ανοιχτές οι πόρτες του Μαξίμου για διάλογο με τους αγρότες

Παράλληλα, ωστόσο, ο πρωθυπουργός διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι οι δυνατότητες οι δημοσιονομικές της χώρας είναι πεπερασμένες, πως «λεφτόδεντρα» δεν υπάρχουν και ότι ήδη έχουν ικανοποιηθεί πολλά από τα αιτήματα των αγροτών. «Η πολιτική είναι μια άχαρη δουλειά κατανομής περιορισμένων πόρων σε ατελείωτες ανάγκες. Αυτή πρέπει να γίνεται με τρόπο δίκαιο και να πληροί ορισμένες βασικές προϋποθέσεις, που μπορούν να εξηγηθούν σχετικά απλά σε όλη την κοινωνία», ανέφερε με νόημα ο κ. Μητσοτάκης.

«Η κυβέρνηση είναι πάντα στη διάθεση κάθε επαγγελματικής ομάδας, όπως και των αγροτών και αντιμετωπίζει με σεβασμό τις αγωνίες τους για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα», τόνιζαν κυβερνητικές πηγές λίγες ώρες μετά τη συνεδρίαση του συντονιστικού των μπλόκων, προσθέτοντας: «Στις αγωνίες αυτές, από το 2019, απαντούμε με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και απτές πολιτικές, επιλέγοντας πάντα τη συζήτηση και το διάλογο». Υπογράμμιζαν, παράλληλα, ότι «σε κάθε περίπτωση κανείς δεν ωφελείται από τη διατάραξη της κοινωνικής, οικονομικής και εμπορικής ζωής της χώρας, από αποφάσεις που δεν εξυπηρετούν ούτε τους ίδιους τους αγρότες».

«Δώσαμε πάνω από €1 δισ. σε αποζημιώσεις ΕΛΓΑ»

Στη συζήτηση που είχε χθες το βράδυ ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου Νίκο Μπακατσέλο, στο πλαίσιο εκδήλωσης του Επιμελητηρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε όπως ήταν αναμενόμενο στο αγροτικό.

«Βρισκόμαστε απέναντι σε αγροτικές κινητοποιήσεις. Γίνεται μια μεγάλη συζήτηση για τις αποζημιώσεις των αγροτών. Η ελληνική κυβέρνηση μέσω του ΕΛΓΑ εκταμίευσε την προηγούμενη τετραετία πάνω από 1 δισ. ευρώ μόνο σε αγροτικές αποζημιώσεις, ποσό πολύ μεγαλύτερο από τις εισφορές των αγροτών που καταβλήθηκαν στον ΕΛΓΑ. Η διαφορά καταβλήθηκε από τον προϋπολογισμό. Κάτι τέτοιο δεν θα γινόταν αν η οικονομία δεν πήγαινε καλά», επεσήμανε ο πρωθυπουργός, ο οποίος στη συνέχεια απάντησε ουσιαστικά στα αιτήματα του αγροτικού κόσμου για επιπλέον ενισχύσεις και επιδοτήσεις, από τον κρατικό προϋπολογισμό: «Η δίκαιη κατανομή του πλούτου που δημιουργεί η ελληνική οικονομία είναι απαραίτητη προϋπόθεση διατήρησης κοινωνικής συνοχής. Και βέβαια μιας αίσθησης μεταξύ των διαφορετικών κοινωνικών ομάδων ότι τελικά η κυβέρνηση με δίκαιο τρόπο διαχειρίζεται διαφορετικά αιτήματα, διότι δεν μπορεί κάποιος να πει ότι τα δίνει όλα σε κάποιους που έχουν μεγαλύτερη ισχύ αλλά να ξεχάσει κάποιους άλλους οι οποίοι μπορεί να μην έχουν τη δύναμη να διαδηλώνουν ή τη δυνατότητα να προκαλέσουν έτσι το ενδιαφέρον των ΜΜΕ» τόνισε σε άλλο σημείο της συζήτησης.


Τα επιχειρήματα της κυβέρνησης

Αναλυτικά, σε σχέση με τα αιτήματα που ανακοινώθηκαν από το Συντονιστικό των εκπροσώπων των μπλόκων στη Νίκαια της Λάρισας, κυβερνητικές πηγές αντιπαραθέτουν τα εξής:

  • Αφορολόγητο αγροτικό πετρέλαιο: Ήδη ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο και για το 2024, μέτρο ύψους 82 εκατ. ευρώ. Το μέτρο της επιστροφής του ΕΦΚ είχε ενεργοποιηθεί από την κυβέρνηση και για τα έτη 2022 και 2023. Για αυτά τα δύο έτη έχουν επιστραφεί περί τα 160 εκατ. € σε 297.000 κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
  • 7 λεπτά η κιλοβατώρα το ρεύμα: Την Παρασκευή ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε πρόσθετη έκπτωση της ΔΕΗ κατά 10% στο αγροτικό ρεύμα από τον Μάϊο μέχρι και τον Σεπτέμβριο που είναι μήνες υψηλών αγροτικών καταναλώσεων. Όπως επίσης και τη ρύθμιση των χρεών προς τη ΔΕΗ των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ), που φτάνουν σήμερα τα 87 εκ. ευρώ. Κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης η κυβέρνηση προχώρησε σε σειρά παρεμβάσεων για την αντιμετώπισή της, οι οποίες τελικά οδήγησαν σε απορρόφηση 80-90% της αύξησης του κόστους ενέργειας των αγροτικών τιμολογίων.
  • Φωτοβολταϊκά για τους αγρότες: Μείωση σε διάστημα διετίας της τιμής της κιλοβατώρας, κατ΄ ελάχιστο 30% για τους αγρότες που συμμετέχουν σε συνεργατικά σχήματα (συνεταιρισμοί, οργανώσεις και ομάδες παραγωγών κ.λπ.) και στους αγρότες που ασκούν συμβολαιακή γεωργία με την κατασκευή των νέων φωτοβολταϊκών για τους αγρότες, με εγγυημένη τιμή για διάστημα δεκαετίας. Για τους μεμονωμένους αγρότες θα ξεκινήσει άμεσα νέο Πρόγραμμα αποκλειστικά για Αγρότες με τίτλο «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», ύψους 30 εκ. ευρώ. Στη συνολικότερη προσπάθεια για τη μείωση του ενεργειακού κόστους θα συμβάλει και το Πρόγραμμα Απόλλων, το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια στη χώρα, μέσα από το οποίο, οι ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ θα έχουν σημαντική, και μόνιμη, ανακούφιση από το ενεργειακό κόστος.
  • Επιδότηση σε εφόδια και ζωοτροφές: Η κυβέρνηση έχει μειώσει τον ΦΠΑ από το 13% στο 6% για τις ζωοτροφές και τα λιπάσματα και τον ΦΠΑ για αγορά αγροτικών μηχανημάτων από το 24% στο 13%. Ενώ παράλληλα μείωσε τη φορολογία των αγροτών (νόμος 4935/2022), θεσμοθέτησε νέα φορολογική κλίμακα, κατήργησε το νόμο Κατρούγκαλου, διευκόλυνε μέσω του Ταμείου Μικροπιστώσεων την πρόσβαση σε χρηματοδότηση των αγροτών και κατήργησε τη φορολόγηση των ενισχύσεων από το πρώτο ευρώ που είχε επιβάλει ο ΣΥΡΙΖΑ.
  • Να μην εφαρμοστεί η νέα ΚΑΠ και να υπάρξει νέα διαπραγμάτευση: Αυτή η κυβέρνηση κατάφερε με διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες και διατήρησε για τους Έλληνες αγρότες τους ίδιους πόρους από την ΚΑΠ όταν αυτοί μειώθηκαν για άλλες χώρες. Και το ΕΛΚ ήταν αυτό που κατάφερε και έβαλε φραγμούς σε υπερβολικές απαιτήσεις και προτάσεις των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων, οι οποίοι, στο όνομα της οικολογικής μετάβασης της γεωργίας, ζητούσαν να περιοριστούν πολύ οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, να μειωθούν ενισχύσεις, να αυστηροποιηθούν οι τρόποι παραγωγής. Πιο συγκεκριμένα η μη εφαρμογή της νέας ΚΑΠ θα στερούσε από τους Έλληνες αγρότες ενισχύσεις της τάξεως των 2,8 δις ετησίως που σήμερα είτε λαμβάνουν απ’ ευθείας, είτε μέσω διαφόρων προγραμμάτων, από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Παράλληλα θα στερούσε από τη χώρα μας τη δυνατότητα εφαρμογής μιας σειράς άλλων εμβληματικών προγραμμάτων των οποίων στόχος είναι η ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής και των υποδομών στον αγροδιατροφικό τομέα. Η ΚΑΠ 2023- 2027, ύψους 19,3 δις ευρώ κατευθύνεται στο σύνολό της στους Έλληνες αγρότες. Για την ενεργοποίηση αυτών των χρημάτων έχουν τεθεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις με καθαρό φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημο η ικανοποίηση των οποίων όμως στην πράξη οδηγούν σε αύξηση του καλλιεργητικού κόστους, χωρίς να δίδονται αντίστοιχες ενισχύσεις για την εξισορρόπησής της. Για το λόγο αυτό η Ελλάδα ήδη από τα τέλη Νοεμβρίου έχει καταθέσει – ως έχει δικαίωμα- 6 προτάσεις τροποποίησης του πλαισίου που διέπει το ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο ΚΑΠ. Οι προτάσεις αυτές έγιναν αποδεκτές – άτυπη ενημέρωση. Είναι ίδιες με αυτές που μόλις προχθές κατέθεσε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ουσιαστικές αλλαγές μπορούν – εκ του κανονισμού- να υποβληθούν μετά το 2025, και για το λόγο αυτό έχει αναπτυχθεί, με ελληνική πρωτοβουλία, συμμαχία με τις 9 χώρες του Νότου της ΕΕ στις οποίες υπάρχουν αντίστοιχα προβλήματα στην εφαρμογή της ΚΑΠ.
  • Αποζημιώσεις στο 100% και αναπλήρωση χαμένου εισοδήματος στα προϊόντα: Η κατάργηση του 20% της παρακράτησης του ΕΛΓΑ, ξεκίνησε από τον ΙΑΝΟ και εφαρμόσθηκε σε όλες τις περιπτώσεις θεομηνιών και ακραίων καταστροφών, όπως στον παγετό της άνοιξης 2021, στις σφοδρές χαλαζοπτώσεις του Ιουνίου 2022, ενώ εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή και στη Θεσσαλία σύμφωνα με το ad hοc πρόγραμμα το οποίο, επίσης, δεν προβλέπει μείωση του 20%. Η κυβέρνηση καθιέρωσε τις προκαταβολές σε συνδυασμό με τη μη παρακράτηση του 20% για να ενισχύσει τα αγροτικά νοικοκυριά, που πλήττονται από φυσικές καταστροφές. Ωστόσο η κυβέρνηση έχει δώσει 400 εκατ. € για την ενίσχυση ρευστότητας του ΕΛΓΑ, ενεργοποιώντας, για πρώτη φόρα, το άρθρο 7 του Ν. 3877/2010 και καταβάλλοντας τα αναδρομικώς οφειλόμενα της προηγούμενης δεκαετίας. Την τετραετία 2020-2023 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, σε εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, αποζημιώσεις άνω του 1 δις, εκ του οποίου τα περισσότερα προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από τον Έλληνα φορολογούμενο.
  • Όχι στις παράνομες ελληνοποιήσεις: Με εντολή του αρμοδίου υπουργού Λευτέρη Αυγενάκη, από τις 18 Ιανουαρίου έχουν ξεκινήσει σαρωτικοί έλεγχοι στην αγορά από μικτά κλιμάκια της Γενικής Διεύθυνσης Τροφίμων του ΥΠΑΑΤ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και των κατά τόπους κτηνιατρικών υπηρεσιών των ΔΑΟΚ. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται στις πύλες εισόδου της χώρας, σε λιμάνια, σε σούπερ μάρκετ και σε λοιπά σημεία λιανικής πώλησης σε ολόκληρη τη χώρα. Έλεγχοι γίνονται και σε βυτιοφόρα μεταφοράς γάλακτος, καθώς έχουν γίνει σχετικές καταγγελίες προς το ΥΠΑΑΤ. Στους ελέγχους λαμβάνονται δείγματα προϊόντων γάλακτος αποστέλλονται στα διαπιστευμένα εργαστήρια για περαιτέρω χημικές αναλύσεις, με στόχο την τήρηση της νομοθεσίας σχετικά με την επισήμανση της ετικέτας, όσο και των ισοζυγίων γάλακτος που τηρεί η κάθε μεταποιητική βιομηχανία. Έλεγχοι γίνονται, επίσης, και για την τήρηση των προδιαγραφών για τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ. Αντίστοιχοι μηχανισμοί του ΥΠΑΤ θα κινηθούν και για ελέγχους στο μέλι και στο κρέας.