Αυστηρό μήνυμα Μητσοτάκη: Εκτός SAFE η Τουρκία όσο υπάρχουν το casus belli και οι "γκρίζες ζώνες"
Τι δήλωσε στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής
"Απαράβατος όρος για τη συμμετοχή στο σχήμα “5x5” ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο" τόνισε από τις Βρυξέλλες ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα απηύθυνε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από τις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία «δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την ένταξη στο πρόγραμμα SAFE». Παράλληλα, κάλεσε την τουρκική πλευρά να αναθεωρήσει τη στάση της στο ζήτημα του casus belli, επισημαίνοντας ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία ένδειξη προς αυτή την κατεύθυνση.
Διαβάστε εδώ: Ελληνοτουρκικά: Καμία ανοχή στο casus belli από Μητσοτάκη και Χριστοδουλίδη, "παράθυρο" για ήρεμα νερά στο Αιγαίο - Νέος γύρος ΜΟΕ στην Τουρκία
«Δεν χρειάζεται να επαναλάβω ότι όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα, όσο αμφισβητείται η κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια τέτοια συμμετοχή», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Και πρόσθεσε: «Μακάρι η Τουρκία να άλλαζε άποψη για τα ζητήματα αυτά, για να μπορέσουμε να μπούμε σε μια ουσιαστική συζήτηση για το θέμα αυτό. Δεν προβλέπω να γίνει αυτό στο άμεσο μέλλον.
Οπότε, δεν τίθεται κάποιο θέμα σχετικά με τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα». Ο πρωθυπουργός εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για «τα σημαντικά βήματα ως προς την υλοποίηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής με την ενσωμάτωση της εθνικής ρήτρας διαφυγής και την προώθηση του προγράμματος SAFE». Πρόσθεσε ότι πρόκειται για «ένα εργαλείο που ενθαρρύνει τις χώρες της Ευρώπης να συμμετέχουν σε συμπράξεις και κοινές παραγγελίες», ενώ χαρακτήρισε «πολύ θετικό» το γεγονός ότι στον χάρτη της ΕΕ «αντιμετωπίζονται ως εμβληματικά έργα οι προτάσεις που ήταν ανέκαθεν εθνική προτεραιότητα».
Τόνισε ακόμη ότι είναι πολύ σημαντικό ότι στον Οδικό Χάρτη για την Ετοιμότητα της ΕΕ έως το 2030 χαρακτηρίζονται εμβληματικά έργα, που αποτελούσαν ανέκαθεν εθνική προτεραιότητα, όπως η αντιπυραυλική ασπίδα. Υπενθύμισε δε ότι «πρώτος, μαζί με τον Πολωνό πρωθυπουργό είχε παρουσιάσει αυτήν την πρόταση πριν από σχεδόν δύο χρόνια», ενώ σημείωσε τη σημασία της «προστασίας όλων των συνόρων της ΕΕ από επιθέσεις drones».
«Είναι πολύ σημαντικό ότι υπάρχει μια αναγνώριση ότι οποιοδήποτε σημαντικό σχέδιο της Ευρώπης πρέπει να καλύπτει όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα και όχι μόνο τα ανατολικά», υπογράμμισε. Όσον αφορά τα χρηματοδοτικά εργαλεία, σχολίασε ότι «δεν είμαστε ακόμη στο σημείο να έχει ωριμάσει η ιδέα για ένα ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο κοινής χρηματοδότησης για έργα ευρωπαϊκής κοινής ωφέλειας. Εγώ πάντως θα συνεχίσω να παρουσιάζω αυτήν την πρόταση, να τη συζητάμε και πιστεύω ότι θα έρθει η ώρα της».
Στο διπλωματικό πεδίο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε εξελίξεις αναφορικά με τη συγκρότηση του πολυμερούς σχήματος «5x5», το οποίο θα περιλαμβάνει τα παράκτια κράτη της Ανατολικής Μεσογείου – Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο, Τουρκία και Λιβύη. Όπως ανέφερε, το υπουργείο Εξωτερικών θα παρουσιάσει το επόμενο διάστημα τον σχετικό οδικό χάρτη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η πρωτοβουλία της Αθήνας παραμένει ανοικτή και σε άλλα κράτη της περιοχής. «Ο απαράβατος όρος είναι αδιαπραγμάτευτος σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας, διότι πρέπει να υπάρχει ένα βασικό πλαίσιο συζητήσεων, τουλάχιστον για ζητήματα τα οποία αφορούν το Διεθνές Δίκαιο. Από κει και πέρα υπάρχουν κι άλλα θέματα που μπορούν να συζητηθούν λιγότερο ακανθώδη όπως η κλιματική κρίση», είπε. Αθήνα, είναι η ρητή αναφορά στην αρχή της «προσέγγισης 360°» στοντελικό ευρωπαϊκό σχεδιασμό για την άμυνα. Η ελληνικήπλευρά είχε θέσει σταθερά το αίτημα κάθε νέα ευρωπαϊκή αμυντική πρωτοβουλία να καλύπτει το σύνολο της Ένωσης, όχι μόνο τις χώρες που βρίσκονται στα ανατολικά σύνορα, αλλά και εκείνες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα και αντιμετωπίζουν προκλήσεις από τον Νότο.
Τη σημασία αυτής της προσέγγισης είχε υπογραμμίσει επανειλημμένα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στις παρεμβάσεις του προς τους Ευρωπαίους ομολόγους του, επιμένοντας ότι η αμυντική θωράκιση της Ευρώπης πρέπει να είναι συνολική και ισόρροπη. Ενδεικτική ήταν και η δήλωση της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μετά το πέρας της Συνόδου, ότι η αμυντική στρατηγική της ΕΕ οφείλει να καλύπτει το σύνολο της ευρωπαϊκής επικράτειας.
Διαβάστε εδώ: Ελληνοτουρκικά: Καμία ανοχή στο casus belli από Μητσοτάκη και Χριστοδουλίδη, "παράθυρο" για ήρεμα νερά στο Αιγαίο - Νέος γύρος ΜΟΕ στην Τουρκία
«Δεν χρειάζεται να επαναλάβω ότι όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα, όσο αμφισβητείται η κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια τέτοια συμμετοχή», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Και πρόσθεσε: «Μακάρι η Τουρκία να άλλαζε άποψη για τα ζητήματα αυτά, για να μπορέσουμε να μπούμε σε μια ουσιαστική συζήτηση για το θέμα αυτό. Δεν προβλέπω να γίνει αυτό στο άμεσο μέλλον.
Οπότε, δεν τίθεται κάποιο θέμα σχετικά με τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα». Ο πρωθυπουργός εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για «τα σημαντικά βήματα ως προς την υλοποίηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής με την ενσωμάτωση της εθνικής ρήτρας διαφυγής και την προώθηση του προγράμματος SAFE». Πρόσθεσε ότι πρόκειται για «ένα εργαλείο που ενθαρρύνει τις χώρες της Ευρώπης να συμμετέχουν σε συμπράξεις και κοινές παραγγελίες», ενώ χαρακτήρισε «πολύ θετικό» το γεγονός ότι στον χάρτη της ΕΕ «αντιμετωπίζονται ως εμβληματικά έργα οι προτάσεις που ήταν ανέκαθεν εθνική προτεραιότητα».
Τόνισε ακόμη ότι είναι πολύ σημαντικό ότι στον Οδικό Χάρτη για την Ετοιμότητα της ΕΕ έως το 2030 χαρακτηρίζονται εμβληματικά έργα, που αποτελούσαν ανέκαθεν εθνική προτεραιότητα, όπως η αντιπυραυλική ασπίδα. Υπενθύμισε δε ότι «πρώτος, μαζί με τον Πολωνό πρωθυπουργό είχε παρουσιάσει αυτήν την πρόταση πριν από σχεδόν δύο χρόνια», ενώ σημείωσε τη σημασία της «προστασίας όλων των συνόρων της ΕΕ από επιθέσεις drones».
«Είναι πολύ σημαντικό ότι υπάρχει μια αναγνώριση ότι οποιοδήποτε σημαντικό σχέδιο της Ευρώπης πρέπει να καλύπτει όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα και όχι μόνο τα ανατολικά», υπογράμμισε. Όσον αφορά τα χρηματοδοτικά εργαλεία, σχολίασε ότι «δεν είμαστε ακόμη στο σημείο να έχει ωριμάσει η ιδέα για ένα ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο κοινής χρηματοδότησης για έργα ευρωπαϊκής κοινής ωφέλειας. Εγώ πάντως θα συνεχίσω να παρουσιάζω αυτήν την πρόταση, να τη συζητάμε και πιστεύω ότι θα έρθει η ώρα της».
Οδικός χάρτης
Στο διπλωματικό πεδίο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε εξελίξεις αναφορικά με τη συγκρότηση του πολυμερούς σχήματος «5x5», το οποίο θα περιλαμβάνει τα παράκτια κράτη της Ανατολικής Μεσογείου – Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο, Τουρκία και Λιβύη. Όπως ανέφερε, το υπουργείο Εξωτερικών θα παρουσιάσει το επόμενο διάστημα τον σχετικό οδικό χάρτη. Σύμφωνα με τον ίδιο, η πρωτοβουλία της Αθήνας παραμένει ανοικτή και σε άλλα κράτη της περιοχής. «Ο απαράβατος όρος είναι αδιαπραγμάτευτος σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας, διότι πρέπει να υπάρχει ένα βασικό πλαίσιο συζητήσεων, τουλάχιστον για ζητήματα τα οποία αφορούν το Διεθνές Δίκαιο. Από κει και πέρα υπάρχουν κι άλλα θέματα που μπορούν να συζητηθούν λιγότερο ακανθώδη όπως η κλιματική κρίση», είπε. Αθήνα, είναι η ρητή αναφορά στην αρχή της «προσέγγισης 360°» στοντελικό ευρωπαϊκό σχεδιασμό για την άμυνα. Η ελληνικήπλευρά είχε θέσει σταθερά το αίτημα κάθε νέα ευρωπαϊκή αμυντική πρωτοβουλία να καλύπτει το σύνολο της Ένωσης, όχι μόνο τις χώρες που βρίσκονται στα ανατολικά σύνορα, αλλά και εκείνες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα και αντιμετωπίζουν προκλήσεις από τον Νότο.
Τη σημασία αυτής της προσέγγισης είχε υπογραμμίσει επανειλημμένα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στις παρεμβάσεις του προς τους Ευρωπαίους ομολόγους του, επιμένοντας ότι η αμυντική θωράκιση της Ευρώπης πρέπει να είναι συνολική και ισόρροπη. Ενδεικτική ήταν και η δήλωση της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μετά το πέρας της Συνόδου, ότι η αμυντική στρατηγική της ΕΕ οφείλει να καλύπτει το σύνολο της ευρωπαϊκής επικράτειας.
En