Τις τελευταίες ημέρες αναδεικνύεται ως σωσίβιο του ΣΥΡΙΖΑ που καταρρέει η δεξαμενή της αδιευκρίνιστης ψήφου. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η λεγόμενη «αδιευκρίνιστη» στάση στις δημοσκοπήσεις είναι σήμερα της τάξης του 16%. Η αδιευκρίνιστη στάση όμως δεν είναι ένα μεγάλο «εκλογικό κουτί» με πολίτες κάθε λογής, οι οποίοι τελικά θα επιλέξουν ό,τι και να γίνει και οπωσδήποτε κάποιο κόμμα. Αντίθετα, είναι άθροισμα τριών διακριτών ομάδων ψηφοφόρων: Α) των αναποφάσιστων, Β1) όποιων δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν λευκό ή άκυρο και Β2) όποιων  προσανατολίζονται να μη προσέλθουν καν στις κάλπες. Η δεύτερη ομάδα (Β1 + Β2) συνιστά την εν δυνάμει αποχή με την έννοια ότι δεν θα μετρηθεί στις εκλογές και βέβαια δεν είναι αδιευκρίνιστη, αλλά απολύτως διευκρινισμένη στάση, η οποία πράγματι καταγράφεται στις εκλογές, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια (από το 2009 και έπειτα), όταν και το φαινόμενο της αποχής πήρε ιδιαίτερη διάσταση στη χώρα μας.    

Επομένως, είναι λάθος να θεωρείται η δήλωση άκυρου, λευκού, ή μη προσέλευσης, ως αδιευκρίνιστη στάση. Κανονικά, οι δύο ομάδες πρέπει να διαχωρίζονται και να μελετώνται χωριστά. Η ομάδα των αναποφάσιστων έχει πράγματι σημασία ως προς το πώς θα συμπεριφερθεί  στις εκλογές, ενώ η ομάδα της αποχής πρέπει να αφαιρείται από τους υπολογισμούς. Εμπειρικά, έχει αποδειχθεί ότι αυτός είναι ο ορθός χειρισμός σ’ όλες τις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις.     

Ας δούμε λοιπόν ποια είναι η κατάσταση στις δύο αυτές ομάδες σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία που έχουμε από την έρευνα της MRB (δειγματοληψία 27-31/8).

ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ


Πρώτα απ’ όλα παρατηρούμε ότι οι ψηφοφόροι της αποχής στις εκλογές του 2015 -όπως και όσοι δεν διευκρίνισαν τι ψήφισαν (ΔΨ/ΔΑ)- είναι η μεγαλύτερη ομάδα της λεγόμενης «αδιευκρίνιστης» στάσης με 3,9%. Ακολουθεί η ομάδα των πρώην ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ με 3,3% και σε μικρή απόσταση (0,9%) βρίσκεται η ΝΔ με 2,4%.

Όμως, οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι σχεδόν μοιρασμένοι ανάμεσα στην αποχή και τους αναποφάσιστους, ενώ οι ψηφοφόροι ΝΔ ανήκουν σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στους αναποφάσιστους, με αποτέλεσμα στο χώρο αυτό να υπερτερεί τελικά η ΝΔ (2,3% έναντι 1,6% που προέρχεται από το ΣΥΡΙΖΑ). Συμπέρασμα: Η «διαπίστωση» ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πολλούς αναποφάσιστους είναι μύθος.  

Βεβαίως, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι «αυτές οι στάσεις είναι σχετικές και τέλος πάντων τι αποχή, τι αναποφάσιστοι, το ίδιο είναι». Δεν είναι καθόλου έτσι, όχι μόνο γιατί σε όλες τις πρόσφατες εκλογές η αποχή που είχε καταγραφεί στις έρευνες είχε ευθεία αναλογία με την πραγματική αποχή των εκλογών, αλλά και για έναν ακόμα πολύ προφανή λόγο που προέρχεται από τα ίδια τα στοιχεία της έρευνας που παρουσιάζεται εδώ.  (και ανάλογα ευρήματα προκύπτουν από την ανάλυση του συνόλου των ερευνών που βλέπουν το φως της δημοσιότητας αυτές τις ημέρες).

Πιο συγκεκριμένα, όταν τέθηκε το ερώτημα της δυνητικής ψήφου, αν δηλαδή οι ερωτώμενοι θα μπορούσαν να ψηφίσουν τα διάφορα κόμματα, απαντούν όλοι και επομένως έχουμε εικόνα του τι θα μπορούσαν να κάνουν όσοι θα δηλώσουν (στο ερωτηματολόγιο) στην πρόθεση ψήφου ότι είναι αναποφάσιστοι ή θα απέχουν. Με λίγα λόγια, από τη διασταύρωση αυτή προκύπτει ότι από το 1,7% εκλογικού σώματος (που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο και τώρα λέει ότι θα απέχει), ούτε ένας δεν απάντησε ότι θα μπορούσε να ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ το Σεπτέμβριο. Διασταυρώνεται δηλαδή ότι όσοι επιλέγουν αποχή το εννοούν.

Προφανώς όμως μέσα από την προηγούμενη μεθοδολογία έχουμε και τη σχετική εικόνα για τους αναποφάσιστους. Γνωρίζουμε δηλαδή ποιο ή ποια κόμματα θα μπορούσαν να ψηφίσουν. Για τη συγκεκριμένη έρευνα προκύπτει η εξής κατάταξη:       


Εν κατακλείδι, με τη σημερινή κατανομή των εκλογικών συσχετισμών, που δείχνει όχι μόνο τη ΝΔ να προηγείται, αλλά να αυξάνει δυναμικά το προβάδισμά της, η καλλιεργούμενη ελπίδα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεξαμενές στην αδιευκρίνιστη ψήφο, δεν επιβεβαιώνεται απο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά.Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι η ΝΔ προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ στη δυνητική ψήφο των αναποφάσιστων με μία διαφορά που ανέρχεται τελικά στο 0,5% του εκλογικού σώματος. [Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι στις αναγωγές που εμφανίζουν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων θα πρέπει να αφαιρείται 0,5% από το ποσοστό που ανάγεται στον ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να εντοπιστεί η ορθή προβολή ψήφου].