Ο κ. Αβραμόπουλος ως αρμόδιος Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας απηύθυνε σήμερα ομιλία στην συζήτηση της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο για τα θέματα της προσφυγικής κρίσης, τα εξωτερικά σύνορα, το μέλλον της Schengen, την άνοδο του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, την χρηματοδότηση εγκαταστάσεων για τους πρόσφυγες στην Τουρκία, καθώς και της αρχής της μη επαναπροώθησης non-refoulement).
Μεταξύ άλλων, στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Ευρωπαίος Επίτροπος δήλωσε τα εξής:

"Όσο συντομότερα αντιμετωπίσουμε την κατάσταση πάνω στη βάση των δύο αλληλένδετων αρχών της ευθύνης και της αλληλεγγύης τόσο καλύτερα θα είνα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όσο περιμένει το ένα κράτος-μέλος να κάνει το άλλο το πρώτο βήμα και όσο κάποιοι εξακολουθούν να δρουν σαν να πρόκειται για ένα πρόβλημα το οποίο θα λυθεί από μόνο του, τότε η κατάσταση μόνο θα χειροτερεύσει. Μία συνεπής και συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση, η οποία θα μπορεί να αποφέρει άμεσα αποτελέσματα, είναι ο μόνος  δρόμος για να προχωρήσουμε μπροστά.

Την επόμενη βδομάδα η Επιτροπή θα καταθέσει μία έκθεση σχετικά με την πρόοδο της εφαρμογής των δράσεων - προτεραιοτήτων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση. Θα είμαστε ειλικρινείς και αντικειμενικοί σε ότι αφορά την περιορισμένη πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα όπως και με όσα χρειάζεται να γίνουν τις επόμενες μέρες και βδομάδες.*

Σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής χρειάζεται να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τις τρίτες χώρες σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της μετανάστευσης και την καταπολέμηση των παράνομων διακινητών. Επίσης, χρειάζεται να δημιουργήσουμε ασφαλείς διόδους για όσους χρήζουν ανάγκης και να διασφαλίσουμε ότι η επιστροφή και η επανεισδοχή θα γίνουν πραγματικότητα για εκείνους που δεν έχουν δικαίωμα διαμονής στην Ευρώπη.*

Σε ότι αφορά τις εσωτερικές πολιτικές ο κατάλογος αυτών που πρέπει να υλοποιηθούν είναι πολύ μεγαλύτερος: μετεγκατάσταση, επανεγκατάσταση, πλήρης λειτουργία των hotspots, επιστροφές, κοινές επιχειρήσεις  με τη συνεργασία της Frontex και του EASO. Προς αυτή την κατεύθυνση συνεχίζουμε να προσφέρουμε ουσιώδη οικονομική και επιχειρησιακή υποστήριξη στα κράτη-μέλη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Ωστόσο η κλίμακα του προβλήματος των ροών των παράτυπων μεταναστών που καταφθάνουν στην Ελλάδα και διασχίζουν τα Δυτικά Βαλκάνια παραμένει αμείωτη σε ένταση.  

Η Επιτροπή καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να αποκατασταθεί η ομαλή  λειτουργία  της ζώνης Schengen, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Επιτροπή δεν είναι προετοιμασμένη  για κάθε ενδεχόμενο που τυχόν θα πρόκυπτε. Παρόλα αυτά επαναλάβω ότι δεν τίθεται θέμα για το τέλος της ζώνης Schengen ούτε και βέβαια για τυχόν αποκλεισμό κάποιου κράτους-μέλους από αυτήν.

Σήμερα ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης εξέδωσε μία ανακοίνωση τύπου: Τα νούμερα είναι δραματικά. 13 φορές περισσότεροι άνθρωποι  έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο τον Ιανουάριο του 2016 συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2015. 368 άνθρωποι πέθαναν κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα του 2016, αν και πολύ περισσότεροι σώθηκαν σε κοινές επιχειρήσεις διάσωσης. 

Δεν πρέπει όμως να χάνεται ούτε μία ζωή. Η ευρωπαϊκή παράδοση ανθρωπισμού, για την οποία πρέπει να είμαστε περήφανοι, πρέπει να διατηρηθεί ακόμα και σε περιόδους κρίσης. Η διάσωση ζωών και η εφαρμογή της αρχής της μη επαναπροώθησης δεν είναι διαπραγματεύσιμες.

Σήμερα η Επιτροπή υιοθέτησε την έκθεση Αξιολόγησης της Schengen για την Ελλάδα. Η έκθεση, η οποία πρόκειται για εμπιστευτικό έγγραφο και θα γνωστοποιηθεί μέσα στην αίθουσα κατά τους συνήθεις ισχύοντες κανόνες, βασίζεται σε μη προαναγγελλόμενες επιτόπιες επισκέψεις οι οποίες έλαβαν χώρα το Νοέμβριο του 2015. Βάσει της εκθέσεως αναγνωρίζονται και καταγράφονται  σημαντικές ελλείψεις στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων από την Ελλάδα. Ωστόσο λαμβάνουμε υπόψη ότι η Ελλάδα έχει ήδη αρχίσει να καταβάλει προσπάθειες για την αποκατάσταση των ελλείψεων. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να στηρίζει την Ελλάδα.

Η Ελλάδα δεν θα μείνει μόνη της στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τις μεταναστευτικές πιέσεις. Παράλληλα εργαζόμαστε στενά με τους Τούρκους εταίρους μας για να βρούμε
τρόπους προκειμένου να επισπεύσουμε τη συνεργασία μας στον αγώνα κατά των παράνομων διακινητών και να αντιμετωπίσουμε τους αυξανόμενους αριθμούς μη Σύρων παράτυπων μεταναστών που εισέρχονται στην Ευρώπη. Ενημερωθήκαμε για το άνοιγμα τμημάτων της αγορά εργασίας στην Τουρκία που θα επιτρέπει στους Σύρους πρόσφυγες να εργάζονται.

Η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με τις ελληνικές και τουρκικές αρχές προκειμένου να αυξηθούν οι επιστροφές βάσει της ισχύουσας διμερούς συμφωνίας, όσο ακόμη αναμένεται η πλήρης θέση σε ισχύ της συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Διερευνούμε μαζί με την Ελλάδα την επιπλέον στήριξη που χρειάζεται προκειμένου να είναι σε θέση να επιστρέφει συστηματικά εκείνους που δεν έχουν δικαίωμα διαμονής στην ΕΕ.

Η Τουρκία καταβάλλει προσπάθειες για να μπορεί να φιλοξενεί πάνω από 2,75 εκατ. πρόσφυγες, κατάσταση το κόστος της οποίας εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 7 δισεκατ. μέχρι σήμερα. Προκειμένου να στηρίξει τους Σύρους στην Τουρκία, η ΕΕ έχει δεσμευθεί να διαθέσει οικονομική στήριξη ύψους 3 δισεκ. μέσα στο 2016 και 2017 προκειμένου να διαθέσει  τα εξής: Ανθρωπιστική, αναπτυξιακή και οποιουδήποτε άλλου είδους βοήθεια στους πρόσφυγες και τις κοινότητες
που τους φιλοξενούν.*

Πρέπει να διαχειριστούμε και την κατάσταση στο διάδρομο των Δυτικών Βαλκανίων. Αυτό αποτελεί άμεση προτεραιότητα για την Επιτροπή και προεδρεύουμε για αυτό το θέμα σε εβδομαδιαίες σχετικές συντονιστικές συναντήσεις. Θα πρέπει πάντα να δίνεται στους μετανάστες η δυνατότητα να αιτηθούν διεθνούς προστασίας. Αλλά εάν επιλέξουν να μην αιτηθούν ή εάν προκύψει ότι δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας  θα πρέπει να επιστραφούν άμεσα στις χώρες προέλευσής τους ή στις χώρες μετάβασης. Όση περισσότερη αξιόπιστη και αποτελεσματική στήριξη είμαστε σε θέση να προσφέρουμε σε εκείνους που χρήζουν διεθνούς προστασίας, τόσο λιγότερο θα νιώθουν την ανάγκη να καταφύγουν στην παράνομη μετανάστευση. 

Θα ήθελα να καταλήξω αναφέροντας ένα σύντομο σχόλιο σχετικά με την άνοδο του ρατσισμού και της ξενοφοβίας απέναντι σε μετανάστες και πρόσφυγες.

Πρόκειται για τον κύριο προβληματισμό μου. Και δεν αποτελεί έκπληξη για μένα. Η Επιτροπή καταδικάζει τα γεγονότα της Πρωτοχρονιάς στην Κολονία που φαίνονται να είναι μαζικές σεξουαλικές επιθέσεις εις βάρος γυναικών. Ωστόσο αποτελεί απλούστευση να καταλήξουμε στο ότι όλοι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες συνιστούν απειλή για τη δημόσια ασφάλεια. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, και οι ίδιοι δεν είναι. Όσοι διαφεύγουν της φρίκης και του πολέμου δικαιούνται το σεβασμό μας περισσότερο από κάθε άλλον. 

Γι αυτό το λόγο καταδικάζουμε έντονα κάθε μορφή και κάθε προκήρυξη μισαλλοδοξίας, συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας υποκίνησης σε ρατσισμό, ξενοφοβική βία και μίσος. Είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να επισπεύσουμε τις προσπάθειές μας και σε σχέση με την αντιμετώπιση των εν λόγω τάσεων. 

Είτε θα παραμείνουμε σταθεροί και ακέραιοι και θα βρούμε λύσεις σε συμφωνία με τις αξίες μας είτε θα δούμε τους εαυτούς μας και την Ευρώπη να αλλάζουν με τέτοιο τρόπο που δεν θα  μπορούμε πλέον να αναγνωρίσουμε ούτε εμάς ούτε εκείνη, καθώς θα επιστρέψουμε πίσω σε ένα παρελθόν το οποίο κανένας από εμάς δεν θα θέλει να βιώσει ξανά."