Στο τραπέζι κρατά την επαναφορά της θανατικής ποινής για όσους συμμετείχαν στο πραξικόπημα της περασμένης Παρασκευής στην Τουρκία ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σχέδιο το οποίο όπως φαίνεται αρνείται να διαπραγματευτεί με ΗΠΑ και ΕΕ.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας σε συνέντευξή του στο CNN ξεκαθάρισε ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο αίτημα από το Κοινοβούλιο της χώρας δεν μπορεί να το αρνηθεί.

«Συντελέστηκε ένα ξεκάθαρο έγκλημα προδοσίας» τόνισε, στηρίζοντας την εσχάτη των ποινών ή και προτρέποντας ουσιαστικά τους βουλευτές να φτάσουν σε ακραία μέτρα σε ό,τι αφορά τους πραξικοπηματίες. «Οι επικεφαλής των κομμάτων θα πρέπει να συναντηθούν και να το συζητήσουν και, εφόσον δεχτούν να το κάνουν αυτό, τότε εγώ σαν πρόεδρος θα εγκρίνω οποιαδήποτε απόφαση προκύψει από τη βουλή», πρόσθεσε.

Σχολιάζοντας τις εκκλήσεις των πολιτών για την επιβολή της θανατικής ποινής, ο Ερντογάν πρόσθεσε με νόημα: «Γιατί να τους κρατήσω στη φυλακή και να τους ταΐζω για τα επόμενα χρόνια; Αυτό λέει ο κόσμος. Θέλουν να μπει ένα γρήγορο τέλος, γιατί ο κόσμος έχασε συγγενείς, γείτονες, παιδιά... Υποφέρουν οπότε είναι πολύ ευαίσθητοι και εμείς πρέπει να ενεργήσουμε με μεγάλη λογική και ευαισθησία».

Η Τουρκία κατήργησε τη θανατική ποινή το 2004 επιτρέποντας το επόμενο έτος το άνοιγμα των διαπραγματεύσεων ένταξης στην ΕΕ, οι οποίες και παραμένουν έως σήμερα ουσιαστικά στον «πάγο».

Παρ' όλα αυτά, ο Ερντογάν δείχνει να έχει λάβει τις αποφάσεις του και οι προειδοποιήσεις που έρχονται από τη Δύση δεν τον πτοούν.

Μέρκελ: θανατική ποινή σημαίνει τέλος στη μελλοντική ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ

Η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ξεκάθαρα στον Τούρκο Πρόεδρο πως η επαναφορά της θανατικής ποινής «δεν είναι σε καμία περίπτωση συμβατή» με τον στόχο της Άγκυρας για μελλοντική ένταξη στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παράλληλα, κάλεσε τον Ερντογάν «να συμμορφωθεί με τις αρχές της αναλογικότητας και να σεβαστεί το κράτος δικαίου στην αντίδραση του τουρκικού κράτους έναντι της απόπειρας πραξικοπήματος», όπως δήλωσε ο εκπρόσωπός της Στέφεν Ζάιμπερτ.

Ανάλογη προειδοποίηση ήλθε διά στόματος του επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Φράνκ-Βάλτερ Στάινμαγερ από τις Βρυξέλλες: «Οποιαδήποτε κίνηση της Τουρκίας να επαναφέρει την θανατική ποινή θα εκτροχιάσει τις προσπάθειες της για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση», τόνισε ο Γερμανός ΥΠΕΞ.

Η ανακοίνωση των ΥΠΕΞ της ΕΕ για την Τουρκία

Την πλήρη τήρηση της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία ζητούν με κοινή ανακοίνωσή τους οι 28 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ, επισημαίνοντας τη ανάγκη για πλήρη σεβασμό του κράτους δικαίου στη χώρα.

«Η ΕΕ απευθύνει έκκληση για επίδειξη αυτοσυγκράτησης από τις τουρκικές αρχές, μεταξύ άλλων από την αστυνομία και τις δυνάμεις ασφαλείας. Πρέπει να γίνει ό,τι είναι δυνατό για την αποφυγή περαιτέρω βίας, την προστασία της ζωής και την αποκατάσταση της ηρεμίας» αναφέρει η ανακοίνωση, ζητώντας την «πλήρη τήρηση της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία» και τονίζοντας τη σημασία «επικράτησης του κράτους δικαίου».

«Είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί ο πλήρης σεβασμός όλων των δημοκρατικών θεσμών της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της εκλεγμένης κυβέρνησης και της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης» υπογραμμίζουν οι ΥΠΕΞ των «28».

Ταυτόχρονα επισημαίνουν την ανάγκη πλήρους σεβασμού «της δημοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών καθώς και του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη, σε πλήρη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένου του πρωτοκόλλου 13 σχετικά με την κατάργηση της θανατικής ποινής».

Υπενθυμίζουν δε πως «η κατηγορηματική κατάργηση της θανατικής ποινής αποτελεί βασικό στοιχείο του κεκτημένου της Ένωσης».

Καταλήγοντας, η ανακοίνωση αναφέρει πως «η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα και βασικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση» και πως «η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στη συνεργασία με μια δημοκρατική, χωρίς αποκλεισμούς και σταθερή Τουρκία για την αντιμετώπιση των κοινών μας προκλήσεων».

Μογκερίνι: Δεν συζητήθηκε εάν η Τουρκία είναι «ασφαλής τρίτη χώρα»

Σε συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι εξέφρασε την ανησυχία της για τη σταθερότητα στην Τουρκία.

«Η άμεση ανησυχία μας αφορά τον αριθμό των συλλήψεων και των θυμάτων» δήλωσε η ίδια, σημειώνοντας ωστόσο πως ενδεχομένως να υπάρξει μελλοντικά η ανάγκη της στρατηγικής επανεξέτασης των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία.

Σε ερώτηση εάν πιστεύει πως οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις θα έπρεπε να είχαν ήδη παγώσει, η Φεντερίκα Μογκερίνι σημείωσε πως κάτι τέτοιο δεν ζητήθηκε από κανέναν υπουργό, ενώ παρέπεμψε στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, του οποίου αρμοδιότητα αποτελούν τα ζητήματα διεύρυνσης. Ξεκαθάρισε, ωστόσο, πως ο σεβασμός του κοινοτικού κεκτημένου αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη μιας χώρας στην ΕΕ και πως εναπόκειται στην Τουρκία να εξετάσει το κατά πόσο η ένταξή της στην ΕΕ παραμένει μια από τις «φιλοδοξίες» της.

Κάθετη ήταν όμως σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την θανατική ποινή στην Τουρκία, λέγοντας πως «δεν είναι δυνατό μια χώρα με τη θανατική ποινή να γίνει κράτος μέλος της ΕΕ», συμπληρώνοντας επίσης πως καθώς η Τουρκία ανήκει στο Συμβούλιο της Ευρώπης στο Στρασβούργο (στο οποίο μετέχουν όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες και όχι μόνο της ΕΕ) είναι υποχρεωμένη βάση συμβάσεων να σεβαστεί την Ευρωπαϊκή κάρτα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Κάθετη και η πλευρά των ΗΠΑ για τη θανατική ποινή

Την προσοχή του Ερντογάν για το πώς θα προχωρήσει με το θέμα των συλληφθέντων επέστησε και ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Τζον Κέρι. «Εμείς θα υποστηρίξουμε σίγουρα τη προσαγωγή των δραστών του πραξικοπήματος στη δικαιοσύνη, αλλά προειδοποιούμε ενάντια σε μία προσέγγιση που πηγαίνει πέρα από αυτό και τονίζουμε τη σημασία του δημοκρατικού κράτους», είπε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ.

Κάλεσε δε και αυτός την κυβέρνηση της χώρας να διατηρήσει την «ηρεμία» και τη «σταθερότητα», σεβόμενη τους «δημοκρατικούς θεσμούς» και το «κράτος δικαίου». «Οι δράστες θα πρέπει να έρθουν αντιμέτωποι με τη δικαιοσύνη ωστόσο πρέπει να υπάρξει προσοχή έτσι ώστε να μην ξεπεραστούν τα όρια», τόνισε ο Κέρι.

Έτινγκερ: Υποχρεωτική η βίζα για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στην ΕΕ, μέχρι νεωτέρας

Θέση για το θέμα πήρε και ο επίτροπος Γκίντερ Έτινγκερ, προαναγγέλλοντας την «τιμωρία» των Τούρκων υπηκόων που ταξιδεύουν στην ΕΕ, με υποχρεωτικές θεωρήσεις, μέχρις ότου ο Ερντογάν απαντήσει στις ανησυχίες της Ένωσης για το θέμα των κανόνων δικαίου στη γείτονα χώρα.

Ο Έτινγκερ είπε ότι δεν βλέπει την Ευρωπαϊκή Ένωση να αίρει την υποχρέωση θεωρήσεων για τους Τούρκους υπηκόους που ταξιδεύουν σε χώρες της ΕΕ φέτος, όπως είχε προβλέψει μια συμφωνία για το μεταναστευτικό, λόγω της καταστολής που εφάρμοσε η Άγκυρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.

"Το σχέδιο νόμου συζητείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυτή τη στιγμή", δήλωσε ο επίτροπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ψηφιακή οικονομία και κοινωνία. "Προβλέπω όμως ότι δεν θα έχουμε άρση της υποχρέωσης θεώρησης πριν το τέλος του χρόνου", πρόσθεσε ο Έτινγκερ, σύμμαχος της Γερμανίδας καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ, η οποία προωθεί κυρίως τη συμφωνία με την Τουρκία για το μεταναστευτικό.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν πρέπει πρώτα να απαντήσει στις ανησυχίες της ΕΕ για το θέμα των κανόνων δικαίου, είπε ο επίτροπος. "Και προς το παρόν, αυτό δεν φαίνεται να γίνεται", πρόσθεσε.