Συνέντευξη στη Σάσα Σταμάτη- Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Αναμφισβήτητα, ο Σταύρος Θεοδωράκης αποτελεί μια δική του κατηγορία στον χώρο της πολιτικής. Συναντηθήκαμε στο Χαλάνδρι, στο βιβλιοπωλείο «Ευριπίδης στη Στοά». Ηρθε με το ποδήλατό του, παρήγγειλε πράσινο τσάι και ο κόσμος που ήταν εκεί όχι μόνο δεν τον απέφευγε, όπως συνήθως γίνεται με τους πολιτικούς, αλλά τον πλησίαζε για να του σφίξει το χέρι. Ο γοητευτικός πολιτικός, σε μια ανθρώπινη συζήτηση, ακομπλεξάριστος, μιλάει για όλα.

Οι διακοπές σας ξεκίνησαν με ένα εξομολογητικό κείμενο στο Facebook για τα χρόνια που ταξιδεύατε οικογενειακώς για την Κρήτη και κοιμόσασταν στρωματσάδα στο κατάστρωμα.

Ολη η Ελλάδα τότε κοιμόταν στρωματσάδα στα καταστρώματα. Ακόμη και τα sleeping bags ήταν πολυτέλεια. Με παλιές κουβέρτες βολευόμασταν. Μερικές φορές κοιτάω πίσω και λέω πώς άλλαξαν τόσο γρήγορα τα πράγματα...

Εννοείτε πώς άλλαξαν για εσάς ή πώς άλλαξαν για την Ελλάδα;

Για όλους μας. Η Ελλάδα τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 μύριζε χώμα. Τουλάχιστον οι περιοχές όπου μεγάλωνα εγώ. Αγία Βαρβάρα, Αιγάλεω, Κορυδαλλός. Οι στάσεις των λεωφορείων αναστέναζαν από κόσμο. Συνήθως το κόβαμε με τα πόδια. Μέχρι που ανακαλύψαμε τα μηχανάκια.

Ποιο ήταν το πρώτο σας μηχανάκι, θυμάστε;

Ενα 50άρι Honda που μου είχε δώσει ένας ξάδελφός μου. Και νόμιζα ότι καβάλαγα τη μηχανή του Τζέιμς Μποντ. Μετά, μόλις τέλειωσα το σχολείο, στα 17, είχα κερδίσει και χρόνο, πήρα την πρώτη μου βέσπα, με γραμμάτια βέβαια.

Γραμμάτια;

Ναι, εσείς είστε μικρή. Τότε είχαμε τα γραμμάτια, δεν είχαμε δόσεις στις τράπεζες. Εδινες τον λόγο σου, υπέγραφες μερικά γραμμάτια, έπαιρνες το μηχανάκι και κάθε τέλος του μήνα έδινες τη δόση και έσχιζες ένα γραμμάτιο.

Και πώς ξαφνικά βρεθήκατε στην τηλεόραση;

Ε, όχι και ξαφνικά. Στην τηλεόραση πήγα μετά από 15 χρόνια σε εφημερίδες και ραδιόφωνα. «Πρώτη», «Μεσημβρινή», «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία»… Και μαζί ραδιόφωνα. Κανάλι 15, 902 αριστερά στα FM, ΣΚΑΪ. Ολος ο κύκλος.

Εχετε δουλέψει και στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΚΚΕ; Τον 902 αριστερά στα FM;

Ναι. Χωρίς να είμαι κομμουνιστής. Ηταν η εποχή που το ΚΚΕ επιχειρούσε ανοίγματα σε έναν ευρύτερο χώρο. Και μαζί με τον Καφετζόπουλο κάναμε μια τολμηρή εκπομπή. «Στην ουρά του γαϊδάρου» τη λέγαμε.

Ωσπου βρεθήκατε με δική σας εκπομπή στην τηλεόραση.

Οι περισσότεροι της γενιάς μου είχαν κάποια ευκαιρία στην τηλεόραση. Γιατί από τη μια μέρα στην άλλη παρουσιάστηκαν και τρία και πέντε και επτά κανάλια.

Βγάλατε αρκετά λεφτά από την τηλεόραση;

Αρκετά, αλλά δεν μας τα χάριζαν. Οι «Πρωταγωνιστές» ήταν η δημοφιλέστερη εκπομπή στο νεανικό και στο γυναικείο κοινό και είχε τα περισσότερα διαφημιστικά έσοδα στη βραδινή ζώνη. Ετσι μπορούσα και διεκδικούσα λεφτά για μένα και για τους συνεργάτες μου και βέβαια και για την παραγωγή της εκπομπής, για να μπορούμε κάθε χρόνο να είμαστε και καλύτεροι.

Με αφορμή τα αποτελέσματα των πανελληνίων εξετάσεων, απευθυνθήκατε -πάλι από το Facebook- σε αυτούς που απέτυχαν, λέγοντας ότι και εσείς είχατε αποτυχίες στη ζωή σας.

Μα, ναι. Με τις ήττες προχωράει ο άνθρωπος. Αν τα βρεις όλα στρωμένα, δεν θα κατακτήσεις αληθινά τίποτα στη ζωή σου.

Δεν μείνατε, όμως, ποτέ μόνο στην τηλεόραση. Κάποια στιγμή είχατε και δικό σας site, το protagon.

Το protagon δεν ήταν δικό μου. Ηταν πολυμετοχικό. Μέτοχοι ήταν 25 δημοσιογράφοι. Ηταν ένα επιτυχημένο πείραμα ενός συνεταιριστικού ιντερνετικού μέσου. Μια υγιής επιχείρηση, χωρίς τραπεζικό δανεισμό. Και τα λίγα κέρδη που έβγαζε τα μοιραζόμασταν κάθε χρόνο όσοι γράφαμε.

Το «Αλάτσι» πώς προέκυψε;

Πάντα στήναμε μεγάλα τραπέζια με φίλους. Μια χρονιά στα γενέθλιά μου τους πήγα σε ένα κρητικό εστιατόριο. Αυτοί εντυπωσιάστηκαν, αλλά εγώ ήξερα ότι για τα κρητικά δεδομένα ήταν χάλια. Εκεί τους υποσχέθηκα να ανοίξω ένα αληθινό κρητικό μαγαζί, για να καταλάβουν πώς τρώμε στο νησί. Τα υπόλοιπα τα ξέρετε. Κάθε εβδομάδα ερχόταν από τα Χανιά ένα φορτηγό γεμάτο προϊόντα. Από κατσίκια έως σταμναγκάθι.

Βγάλατε πολλά λεφτά από το «Αλάτσι»;

Λεφτά δεν βγάλαμε, αλλά περάσαμε πολύ καλά. Για να βγάλεις «πολλά λεφτά», όπως λέτε, πρέπει να κλέβεις τον πελάτη ή τον εργαζόμενο ή το κράτος. Εμείς δεν κλέβαμε κανέναν. Είχαμε 25 παιδιά στο ΙΚΑ. Σκεφθείτε ότι στα δέκα χρόνια που είχαμε το «Αλάτσι» δεν είχαμε καμία παράβαση από Εφορία, ΙΚΑ, Υγειονομικό. Και υπήρξε και μήνας που ερχόταν δύο φορές το ΣΔΟΕ, γιατί πολλοί ήταν αυτοί που σκεφτόντουσαν «πάμε στο μαγαζί του Θεοδωράκη να βρούμε μια παράβαση, να γίνει μεγάλο θέμα».

Εκεί η μάνα σας, η κυρία Αργυρώ, έκανε τα περίφημα ντολμαδάκια της, τα οποία τα είχε παινέψει και η Μαρίκα Μητσοτάκη.

Ναι, και ακόμη τα κάνει, εκτός εμπορίου όμως. Μόνο για φίλους. Θα σας στείλω μερικά.

Εχω δει ότι όταν έρχονται ξένοι πολιτικοί ή διπλωμάτες στο γραφείο σας συχνά τους προσφέρετε κρητικούς μεζέδες.

Ναι, είναι το κρυφό μου όπλο για να τους πείσω ότι οι Ελληνες έχουν δίκιο. Πάντως, και δεν αστειεύομαι, όταν για πρώτη φορά πήγα στις Βρυξέλλες πήρα μαζί μου βάζα με χανιώτικο θυμαρίσιο μέλι. Ε, από τότε το στόμα τους στάζει μέλι... (γέλια).

Τέλειωσε για εσάς το «Αλάτσι»;

Μα, ναι. Από τον Οκτώβριο θα ανοίξει στον ίδιο χώρο το «Βασίλαινας». Η πιο παλιά ταβέρνα του Πειραιά.

Οι φίλοι σας λένε ότι συνεχίζετε να κάνατε καταπληκτικές σαλάτες. Προλαβαίνετε και σήμερα;

Και όταν δεν προλαβαίνω, αναδομώ τις σαλάτες των άλλων. Αν πάμε σε καμιά ταβέρνα, θα μπω στην κουζίνα και θα φτιάξω τις σαλάτες.

Με ποια μυστικά;

Ε, μη φανταστείτε ότι είμαι και ο Αντονι Μπουρντέν… Αλλά η χωριάτικη γίνεται πιο νόστιμη αν βάλεις και λίγο ξίδι και λίγο λεμόνι. Και τα πράσινα της σαλάτας (από τις πιπεριές μέχρι τον βασιλικό και τη γλιστρίδα) καλό είναι να τα σπας με τα χέρια, για να έρθουν πιο κοντά στην υφή της ντομάτας.

Για ποιον λόγο όλα αυτά τα χρόνια παράλληλα με τη δημοσιογραφία κάνατε και επιχειρήσεις;

Μου αρέσει να σπάω τη μονοτονία, να βάζω στόχους και να προσπαθώ. Και με βοηθούσε να είμαι ανεξάρτητος. Κατά καιρούς έχω παραιτηθεί από τα μεγαλύτερα δημοσιογραφικά μαγαζιά. Από το «Βήμα», από την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», από τον ΣΚΑΪ… Από την ΕΡΤ έφυγα όταν πήγαν να με μονιμοποιήσουν. Οταν κάτι μου τελείωνε, έφευγα.

Ο πατέρας σας είχε περίπτερο;

Οχι. Εναν πάγκο είχε στα παλιά δικαστήρια, στο Αρσάκειο, δίπλα από τη Σανταρόζα. Είχε χτυπήσει στον Στρατό και έτσι πήρε μια άδεια μικροπωλητή ως «ανάπηρος πολέμου σε καιρό ειρήνης». Καμιά φορά πήγαινα και τον βοηθούσα. Εκεί γνώρισα όλους τους μεγάλους δικηγόρους των δεκαετιών του ’70 και του ’80 μαζί και τους μεγαλύτερους εγκληματίες. Αλλά αυτούς με χειροπέδες.

Τι πουλούσατε;

Κουλούρια, τσίχλες, σοκολάτες. Και είχαμε και τηλέφωνο. Ενα από εκείνα τα βαριά, μαύρα τηλέφωνα που ο κόσμος έκανε ουρά για να τηλεφωνήσει.

Οι κρατούμενοι;

Κρατούμενοι και δικηγόροι. «Ελα, μάνα, έχω κάτι μπερδέματα. Στείλε μου λεφτά», ήταν η πιο συνηθισμένη κουβέντα που άκουγες.

Πώς σας φαινόντουσαν όλα αυτά στα εφηβικά σας χρόνια;

Οι χειροπέδες δεν με παραξένευαν. Αυτό που κάθε φορά με σόκαρε ήταν όταν η Αστυνομία έφερνε γυμνούς ανθρώπους, τυλιγμένους σε σεντόνια. Το έχω περιγράψει και στο Facebook. Μοιχοί που είχαν πιαστεί επ’ αυτοφώρω! Τους πήγαιναν στον εισαγγελέα να βεβαιώσει το «έγκλημα». Αν ο αστυνόμος ήταν καλός, τους επέτρεπε να πάρουν τα ρούχα τους σε μια σακούλα. Αν όχι, μετά την «απελευθέρωση», το ζευγάρι κατέβαινε τυλιγμένο με τα σεντόνια στην Πανεπιστημίου, παρακαλώντας κάποιον ταξιτζή να τους πάρει. Πάντοτε κάποιοι τους γιούχαραν. Αυτή ήταν η Ελλάδα των ’70s. Μετά ήρθε ο Παπανδρέου και ήταν από τα πρώτα πράγματα που άλλαξε.

Να πάμε στα πολιτικά; Πώς ένας δημοσιογράφος με τέτοια καριέρα τα αφήνει όλα για την πολιτική;

Ακουσα αυτό που τόσα χρόνια έλεγε η γενιά μου. Οτι δεν θα αλλάξει η ιστορία, αν δεν αλλάξουν οι πρωταγωνιστές. Για να βγούμε από την κρίση, πρέπει να συγκρουσθούμε με τις παλιές νοοτροπίες. Να τολμήσουν κάποιοι να εγκαταλείψουν τις δουλειές τους και για πέντε-δέκα χρόνια να μπουν στην πολιτική, να προσφέρουν και να φύγουν. Και είπα, λοιπόν, να κάνω την αρχή.

Και ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι ένα νέο πρόσωπο στην πολιτική;

Ο κ. Τσίπρας είναι παιδί του κομματικού σωλήνα. Μεγάλωσε σε ένα κλειστό κομματικό περιβάλλον. Δεν έχει επαφή με την αληθινή ζωή και αυτό φαίνεται από τα συνεχή λάθη που κάνει.

Θυμάμαι τότε στη Βουλή που είπατε στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν έχουν δουλέψει ποτέ. Και κόντεψαν να σας φάνε.

Είπα ότι «πολλοί από εσάς δεν έχετε δουλέψει ποτέ στη ζωή σας». Και είναι αλήθεια. Και αυτό αφορά και άλλους πολιτικούς χώρους. Υπάρχουν κάποιοι που κληρονομούν τις έδρες. Και υπάρχουν, όπως σας είπα, τα παιδιά του κομματικού μηχανισμού. Υπάλληλοι των κομμάτων -δηλαδή του κράτους- που κάποια στιγμή γίνονται βουλευτές.

Με τον κ. Τσίπρα έχετε κόψει κάθε επικοινωνία; Θεωρείτε ότι σας εξαπάτησε;

Το θέμα είναι ότι εξαπατά τους Ελληνες, όχι εμένα.

Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη αισθάνεστε καλύτερα;

Δεν είναι το θέμα πώς αισθάνομαι εγώ. Το θέμα είναι τι μπορούν να κάνουν όλοι αυτοί για τη χώρα. Είμαστε πίσω και πρέπει να φύγουμε μπροστά. Ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να ξεπεράσει το συντηρητικό παρελθόν του κόμματός του.

Από τη μία, επιτίθεστε στον κ. Τσίπρα και, από την άλλη, λέτε ότι δεν θα μας σώσουν οι υπουργοί του χθες, αναφερόμενος προφανώς στη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ. Αυτό δεν είναι οξύμωρο;

Λέω ότι η ανακύκλωση των προσώπων φέρνει ανακύκλωση των προβλημάτων. Ομως, δεν πιστεύω στη συλλογική ευθύνη. Υπάρχουν αυτοί που τόλμησαν, δούλεψαν και έφεραν αποτελέσματα και υπάρχουν και αυτοί που μας χρεοκόπησαν. Μικρός τόπος είμαστε και ξέρουμε τι έχει προσφέρει ο καθένας.

«Δηλώνω παρών για την αρχηγία»

Θα διεκδικήσετε την αρχηγία ενός νέου σχήματος που θα καλύπτει όλο τον κεντρώο χώρο;

Το σημαντικό είναι να δημιουργήσουμε κάτι καινούργιο και τολμηρό. Να νικήσουμε τους λαϊκιστές και τους παλαιοκομματικούς που λυμαίνονται τη χώρα, όχι μόνο τώρα, αλλά για δεκαετίες. Αν όλοι οι εκσυγχρονιστές αποφασίσουμε να μπούμε σε αυτή τη μάχη, τότε, ναι, θα είμαι και εγώ εκεί.

Και η κυρία Γεννηματά έχει μιλήσει για την ανάγκη συμπόρευσης του ΠΑΣΟΚ με το Ποτάμι.

Αυτό δεν είναι αρκετό. Εμείς θέλουμε να συμμετέχουν σε αυτή την προσπάθεια όλοι αυτοί που έχουν απομακρυνθεί από την πολιτική. Οι νέοι μας που απέχουν. Οι πολίτες που δυσανασχετούν με τους κομματικούς μηχανισμούς εξουσίας. Μερικοί βολεύονται με το άθροισμα ΠΑΣΟΚ-Ποτάμι. Εμείς όχι. Το θέμα εν ολίγοις είναι να σηκώσουμε τον κόσμο από τον καναπέ του. Για αυτό προσπαθεί το Ποτάμι και οι σύμμαχοί του. Μεθοδικά, ψύχραιμα και χωρίς επικοινωνιακές παράτες.

Ερευνες αναφέρουν ότι τα δυσλεκτικά άτομα είναι πιο έξυπνα. Η δυσλεξία σάς πείσμωσε για να γίνετε ακόμα καλύτερος;

Δεν θα έλεγα ότι είναι πιο έξυπνα. Απλώς ο καθένας αναπτύσσει μια ικανότητα για να καλύψει μια ανικανότητα. Εγώ ανέπτυξα την παρατηρητικότητα.

Δεν καπνίζετε, δεν πίνετε ποτέ αναψυκτικά, τρώτε υγιεινά. Τι σόι πολιτικός είστε;

Πριν γίνω πολιτικός ήμουν προπαγανδιστής της μεσογειακής διατροφής. Δεν θα αλλάξω τώρα, επειδή η πολιτική έχει πολλά τραπεζώματα και ξενύχτια.

Πώς προέκυψαν τα βότανα;

Μα, έχω γεννηθεί σε μια πλαγιά της Κρήτης. Αν είχα γεννηθεί στη Βραζιλία ίσως να ήθελα πολλές ποικιλίες καφέ. Τώρα θέλω μαλοτήρα, φασκομηλιά και έρωντα.

Συνεχίζετε να μαζεύετε μολύβια;

Μολύβια και τετράδια. Εχω τρομοκρατηθεί ότι με την ανάπτυξη της τεχνολογίας σε λίγο δεν θα βρίσκεις χαρτί και μολύβι και προσπαθώ να τα διασώσω (γέλια).

Φίλους χάσατε με την πολιτική;

Φίλους όχι. Γιατί οι φίλοι μου κατάλαβαν τι έκανα και στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι μαζί μου, ακόμη κι αν χθες ψήφιζαν Αριστερά ή Δεξιά. Αλλά κι αν έχασα κάποιους φίλους, κέρδισα περισσότερους.