Οι σχέσεις της κυβέρνησης του κ. Τσίπρα με τη Μόσχα δεν είναι καλές, ως γνωστόν. Σε γεωστρατηγικό επίπεδο, η Ρωσία του προέδρου Πούτιν κατατάσσει την Ελλάδα στο αντίπαλο στρατόπεδο, των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, και ειδικότερα την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στους πιο στενούς φίλους και στρατιωτικούς συμμάχους της Ουάσινγκτον από τα Βαλκάνια έως την Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, η απόφαση του τέως υπουργού εξωτερικών, με την προφανή συναίνεση του πρωθυπουργού, να απελαθούν προ μηνών από τη χώρα μας Ρώσοι «κατάσκοποι» προκάλεσε τον θυμό της Μόσχας και επιδείνωσε τις ήδη ψυχρές ελληνορωσικές σχέσεις. Ο κ. Αλέξης Τσίπρας, θορυβημένος κατόπιν αυτού, ζήτησε, σύμφωνα με πληροφορίες, και κατάφερε να πάρει μια πρόσκληση για επίσημη επίσκεψη στη Μόσχα, που θα πραγματοποιήσει στις 7 Δεκεμβρίου, «απαλλαγμένος» πλέον και από τον κ. Ν. Κοτζιά (στον οποίο χρεώνει την υπόθεση των «κατασκόπων»), προκειμένου να διορθώσει κάπως τα πράγματα.

Ο,τι κι αν έχει συμβεί, βέβαιον είναι ότι κανένα κέρδος δεν έχει η ελληνική κυβέρνηση διατηρώντας κακές σχέσεις με μία μεγάλη δύναμη, όπως είναι η σημερινή Ρωσία. Από διπλωματικές πηγές, που γνωρίζουν τις σκέψεις της ρωσικής ηγεσίας, ο πρόεδρος Πούτιν και ο υπουργός Εξωτερικών, κ. Λαβρόφ, «κατανοούν» το αίτημα του κ. Τσίπρα για συνάντησή του μαζί τους, αλλά δεν περιμένουν και να προκύψει τίποτε το σπουδαίο από αυτήν. Είναι, όμως, στην παράδοση της ρωσικής διπλωματίας να διατηρούνται επαφές και με χώρες που δεν συναντώνται με τα στρατηγικά συμφέροντα της Μόσχας. Ειδικότερα στην περίπτωση της Ελλάδας, παίζει πάντοτε ρόλο το κοινό ορθόδοξο χριστιανικό δόγμα, που μετράει δέκα αιώνες από την εποχή του Βυζαντινού αυτοκράτορα Βασιλείου Β’, αλλά και η απουσία ρήξεων στις σχέσεις Ρωσίας - Ελλάδας στη διάρκεια της νεότερης Ιστορίας της Ελλάδας.

Κατά τις ίδιες πηγές, η Μόσχα εκτιμά ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός θέλει να εντάξει αυτή την επίσκεψη στις «επιτυχίες» της εξωτερικής πολιτικής του, για να προβάλει στην Ελλάδα τον «πολυδιάστατο» χαρακτήρα της, εν όψει και των επόμενων εκλογών στη χώρα μας. Αυτό δεν απασχολεί, βεβαίως, τη ρωσική ηγεσία, που γνωρίζει καλά πού ακριβώς τοποθετείται η ελληνική κυβέρνηση στο διεθνές γεωπολιτικό περιβάλλον. Από εκεί και πέρα, όμως, ο κ. Αλέξης Τσίπρας θα βρει στη Μόσχα δυσκολίες:

Εχθρικοί

Θα έχει απέναντί του συνομιλητές που είναι απόλυτα εχθρικοί προς τη Συμφωνία των Πρεσπών, την οποία θεωρούν «κατασκευή» του ΝΑΤΟ, που στρέφεται ευθέως κατά της Ρωσίας. Η Μόσχα έχει μάλιστα απειλήσει να θέσει θέμα εγκυρότητας της Συμφωνίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Υπάρχει χάσμα απόψεων μεταξύ Αθήνας και Μόσχας για την «αρχιτεκτονική» ασφαλείας των Δυτικών Βαλκανίων. Και ο πρόεδρος Πούτιν δεν θα το κρύψει αυτό από τον κ. Τσίπρα, όπως βεβαιώνουν καλά ενημερωμένες διπλωματικές πηγές.

Επιπροσθέτως, ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να παρακάμψει αναγκαστικά το γεγονός ότι ο πρόεδρος Πούτιν συνεργάζεται στενά σε ένα συγκεκριμένο γεωστρατηγικό πλαίσιο σε ασιατικά εδάφη και σε θαλάσσια «περάσματα» με την Τουρκία, την οποία ενισχύει και με σύγχρονα επιθετικά οπλικά συστήματα, χωρίς καθόλου να υπολογίζει τις πολεμικές απειλές της Τουρκίας προς την Ελλάδα. (Στα διπλωματικά παρασκήνια λέγεται, άλλωστε, ότι για τα ελληνοτουρκικά, η ρωσική άποψη είναι «να τα βρείτε στο ΝΑΤΟ»).

Δίπλα σε αυτά, ο πρωθυπουργός θα πρέπει να λάβει υπόψη του το κλίμα που υπάρχει στη Μόσχα εξαιτίας της «πολιτικής» του Οικουμενικού Πατριάρχη στο ζήτημα των Εκκλησιών στην Ουκρανία - ένα πρόβλημα που από «καραμπόλα» αγγίζει και την Αθήνα. Η υπόθεση αυτή συνδέεται και με θέματα ρωσικού ενδιαφέροντος στο Αγιο Ορος, αλλά και με πληροφορίες στην Αθήνα που θέλουν τη Μόσχα να σχεδιάζει μείωση της δύναμης του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο έδαφος της Τουρκίας. Αυτό θα γινόταν με τη λειτουργία εκεί παλιών, ερημωμένων ορθόδοξων ναών με Ρώσους ιερείς και με πρόσχημα την ανάγκη εκκλησιασμού των Ρώσων τουριστών, που ξεπερνούν στην Τουρκία τα 5 εκατομμύρια ετησίως.

Από εκεί και πέρα, υπάρχει η «κλασική» ελληνορωσική ατζέντα για θέματα τουρισμού, εμπορίου, πολιτισμού κ.λπ., με μόνο θέμα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος το ενεργειακό. Σε αυτό μπορεί να συζητηθούν ορισμένα θέματα, κάτω από το φως της πρόσφατης συμφωνίας Πούτιν-Ερντογάν για τον αγωγό Turkish Stream. Δεν πρόκειται, εννοείται, να έχει θέση στην ατζέντα των συνομιλιών του κ. Τσίπρα το «καυτό» ζήτημα της διένεξης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στα στενά της Κριμαίας - μία υπόθεση που εμπλέκει ισχυρούς διεθνείς «παίκτες» στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά ενδιαφέρει ζωηρά και τον γείτονά μας, Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μοιράζεται «στρατηγικές» εκτιμήσεις με τον πρόεδρο Πούτιν.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 1/12/2018