Μια πρόσφατη αντιπαράθεση γύρω από την ιταλική εταιρεία πολυτελών ειδών Prada έφερε στο φως τον τρόπο με τον οποίο μεγάλοι οίκοι μόδας παγκοσμίως αξιοποιούν παραδοσιακά προϊόντα από την Ινδία και άλλες χώρες με πλούσια πολιτισμική κληρονομιά, χωρίς οι ίδιες αυτές χώρες να επωφελούνται αντίστοιχα.

Διαβάστε: H Prada παραδέχεται ότι τα νέα της πολυτελή σανδάλια έχουν έμπνευση από τα παραδοσιακά ινδικά σχέδια

Συγκεκριμένα, η  Prada προκάλεσε αντιδράσεις τον Ιούνιο, όταν στην Εβδομάδα Μόδας του Μιλάνου παρουσίασε σανδάλια με πλεξούδα στα δάχτυλα, που θύμιζαν έντονα τα παραδοσιακά «Kolhapuri chappals» - χειροποίητα δερμάτινα υποδήματα που κατασκευάζονται εδώ και αιώνες στην Κολχαπούρ, μια πόλη της δυτικής Μαχαράστρα στην Ινδία. Ωστόσο, η συλλογή της Prada δεν έκανε καμία αναφορά στην προέλευση του σχεδίου, γεγονός που προκάλεσε κριτική.

 

Prada: Επίσκεψη στην Ινδία για τα σανδάλια "Kolhapuri"

Με την κατακραυγή να εντείνεται, η Prada εξέδωσε ανακοίνωση δηλώνοντας ότι  αναγνωρίζει την ινδική καταγωγή του σχεδίου και εξέφρασε τη διάθεσή της για «διάλογο για ουσιαστική ανταλλαγή με τους ντόπιους Ινδούς τεχνίτες». Επιπλέον, τις τελευταίες ημέρες, αντιπρόσωποι του οίκου επισκέφθηκαν την Κολχαπούρ και συναντήθηκαν με τεχνίτες και εμπόρους που ειδικεύονται στα Kolhapuri σανδάλια, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τη διαδικασία κατασκευής. Δήλωσαν, επίσης, πως ενδέχεται να εξετάσουν το ενδεχόμενο μελλοντικής συνεργασίας με ντόπιους κατασκευαστές.

Επικρίσεις στους οίκους μόδας για εκμετάλλευση πολιτισμών

Να σημειωθεί ότι, το συμβάν δεν είναι μεμονωμένο. Πολλές μεγάλες μάρκες έχουν κατηγορηθεί ότι συστηματικά αντλούν έμπνευση από τις ινδικές και ευρύτερες παραδόσεις της Νότιας Ασίας στην προσπάθειά τους να παραμένουν επίκαιρες, όμως δεν αναφέρουν τις πηγές τους. Μάλιστα, μόλις πριν από δύο εβδομάδες, ο οίκος Dior δέχτηκε επικρίσεις όταν η συλλογή του που παρουσιάστηκε στο Παρίσι περιλάμβανε ένα χρυσελεφάντινο παλτό σε σχήμα κυνηγόσκυλου, το οποίο πολλοί επεσήμαναν ότι ήταν κατασκευασμένο με τεχνική «mukaish», μια τεχνική κεντήματος μετάλλου αιώνων από τη βόρεια Ινδία. Η συλλογή δεν έκανε καμία αναφορά στην προέλευση της τεχνικής ή την Ινδία.

Ορισμένοι ειδικοί λένε ότι μια μάρκα που εμπνέεται από έναν πολιτισμό δεν το κάνει με άσχημη πρόθεση – οι σχεδιαστές σε όλο τον κόσμο επικαλούνται συνεχώς αισθητικές και εμπνεύσεις από διαφορετικές παραδόσεις, τις οποίες προβάλλουν σε παγκόσμια κλίμακα.

Παράλληλα, στο έντονα ανταγωνιστικό τοπίο της μόδας, πολλοί υποστηρίζουν ότι οι οίκοι μόδας δεν έχουν αρκετό χρόνο για να σκεφτούν τις πολιτισμικές επιπτώσεις των επιλογών τους.

Ωστόσο, οι επικριτές επισημαίνουν ότι κάθε πολιτισμικό δάνειο θα πρέπει να υποστηρίζεται από σεβασμό και αναγνώριση, ειδικά όταν αυτές οι ιδέες χρησιμοποιούνται από ισχυρά παγκόσμια εμπορικά σήματα για να κατασκευαστούν προϊόντα που θα πωληθούν σε απίστευτα υψηλές τιμές.