Μπάιλς - Κομανέτσι: Στην ολοκλήρωση της Σιμόν, η Νάντια καλωσορίζει το μύθο

Η Νάντια Κομανέτσι αποκάλεσε τη Σιμόν Μπάιλς ως τη γυμνάστρια-αθλήτρια μιας ολόκληρης γενιάς, αποδίδοντάς της τεχνηέντως την αλλαγή εποχής στην ενόργανη γυμναστική, ενώ η 27χρονη Αμερικανίδα προετοιμάζεται για τους Ολυμπιακούς Αγώνες 2024, τους τρίτους στην καριέρα της, στο Παρίσι. Οι δύο γυμνάστριες που είναι σύμβολα στο αγώνισμά τους το άλλαξαν για πάντα. 

Μπάιλς-Κομανέτσι: Ο δεκαδικός αριθμός της 18ης Ιουλίου 1976 

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα μπορούσαν να είναι το ισοδύναμο της αρχιτεκτονικής: μία τέχνη που προκαλεί θάμβος επειδή είναι σχετική και θεμελιώδης.

Κυλά κάπως έτσι: οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1992 έχουν μείνει στη μνήμη ενός Έλληνα για το χρυσό μετάλλιο που πήρε η Βούλα Πατουλίδου. Παγκοσμίως, όμως, η είσοδος της Dream Team στη Βαρκελώνη είναι μια εμπειρία που τους περνά στο διηνεκές.

Σχεδόν κάθε διοργάνωση ενέχει και τις δύο πτυχές: ο εθνικός θρίαμβος, που κάνει τους ρέκτες να θυμούνται για τους δικούς τους λόγους, και η οικουμενική δόξα, που είναι ο κοινός παρονομαστής.

Το 1976, στο Μόντρεαλ, με τον αποκλεισμό των αφρικανικών χωρών και τον οργουελικό Ψυχρό Πόλεμο να μαίνεται, η στιγμή της Αποκάλυψης ήρθε στο Montreal Forum. Το πρόγραμμα της Κομανέτσι στους ασύμμετρους ζυγούς ήταν, πέρα από όλα, η σωστή στιγμή. Η Ρουμάνα πήρε το πρώτο δεκάρι στην Ιστορία, που διανθίστηκε, κιόλας, με λάθος στον ηλεκτρονικό πίνακα: δεν είχαν προγραμματίσει να παίρνει τον αριθμό 10, οπότε το σκορ παρουσιάστηκε με τη μορφή του δεκαδικού 1,0.




Η Κομανέτσι ήταν τότε 14 ετών και επηρέασε με τέτοιον τρόπο το χώρο της ενόργανης γυμναστικής, που το επώνυμό της έγινε παρομοίωση και χαρακτηρισμός. Το “σαν την Κομανέτσι” ακουγόταν τόσο συχνά για τα ταλέντα της ενόργανης γυμναστικής, αλλά ακόμα και την παραμικρή κίνηση ευελιξίας σε σημεία που δεν σχετίζονταν με το ταπί, που η Κομανέτσι ήταν γενική γραμματέας στο κλαμπ των σπουδαίων αθλητών που όλος ο κόσμος ήξερε το επώνυμό τους αλλά όχι απαραιτήτως το πρόσωπό τους.

Μπάιλς-Κομανέτσι: Η αλλαγή φρουράς

Από τότε πέρασαν 36 χρόνια και μετά το Πεκίνο, στο οποίο η Νάστια Λιούκιν νίκησε τη φίλη της Σον Τζόνσον σε ένα λαχταριστό τελικό του σύνθετου ατομικού, έφτασε η στιγμή για μια νέα σελίδα στην ενόργανη γυμναστική. Η Γκάμπι Ντάγκλας δεν μνημονεύεται κατά κόρον, πάντως έγινε η πρώτη μαύρη γυμνάστρια που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο σύνθετο ατομικό, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012.



Μια ντελικάτη γυμνάστρια και μέλος μίας σπουδαίας ομάδας Αμερικανίδων, που πήραν το πρώτο χρυσό μετάλλιο στο ομαδικό μετά το 1996 και τον ηρωισμό της Κέρι Στραγκ, που τιμάται ως μια σπουδαία αθλητική στιγμή στις ΗΠΑ, η Ντάγκλας έδωσε στη μαύρη φυλή ακόμα ένα λόγο για να είναι υπερήφανη.

Δεν της αποδιδόταν, άλλωστε, κομψότητα ή αναγνώριση της γεωμετρίας στην αρχιτεκτονική μιας κοινωνίας η οποία δεν δίνει άπλετο χώρο κίνησης, οπότε η στιγμή λογιζόταν ως σημαντική και για λόγους που αφορούσαν σε μια τρόπον τινά προσαρμογή σε κανόνες ακόμα και σε σπορ που τα σωματικά προτερήματα κρύβουν παγίδες.

Ένα χρόνο μετά, όμως, και μάλλον προς γενική απογοήτευση της Ντάγκλας που είδε το κατόρθωμά της να υποτιμάται σε βάθος καιρού, μία άλλη μαύρη Αμερικανίδα γυμνάστρια, η Σιμόν Μπάιλς, πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Αμβέρσας.




Δεν ήταν ότι από τις ΗΠΑ έπαιζαν κρυφό με την τότε 16χρονη από το Οχάιο, παρ’ όλα αυτά το παλίμψηστο των ικανοτήτων της δεν είχε συμπληρωθεί σε διεθνές επίπεδο. Η Μπάιλς κυριάρχησε στο σύνθετο ατομικό και το ξανάκανε δύο χρόνια αργότερα, όταν επικράτησε στο Παγκόσμιο της Γλασκόβης.

Στο Ρίο, στους Ολυμπιακούς του 2016, έγινε η δεύτερη μαύρη γυμνάστρια που κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο σύνολο. ΟΙ ΗΠΑ έκαναν το back2back σε κατακτήσεις στο ομαδικό, με την Μπάιλς και την Ντάγκλας να πανηγυρίζουν μαζί.

Ο νέος κόσμος της ενόργανης γυμναστικής ήταν πια γεγονός. Ενώ η θέση της Κομανέτσι στην αιωνιότητα δεν κινδύνευε, ο μισός αιώνας που παρήλθε από το Μόντρεαλ δεν είχε βρει αντικατάσταση. Η Μπάιλς είχε κλείσει τα 19 και στη Βραζιλία έγινε το πρόσωπο της ενόργανης γυμναστικής.

Το triple double που προβλημάτισε την FIG

Επιπροσθέτως, με το “άριστα δέκα” να μην υφίσταται πια, εξαιτίας της αλλαγής στο σύστημα βαθμολόγησης, η Αμερικανίδα ξεκίνησε να “πειράζει” το δείκτη δυσκολίας των ασκήσεων και να τον καθιστά αδύνατο για τις κοινές θνητές.

Από το 2013 έως το Παγκόσμιο του 2019, στη Στουτγάρδη, η Μπάιλς νικούσε στο σύνθετο ομαδικό με ασκήσεις στις οποίες έδινε το όνομά της. Στο Παγκόσμιο της Γερμανίας παρουσίασε το triple double στο έδαφος και το Yurchenko double pike στη δοκό, ένα αγώνισμα που βασικά θεωρείτο η λυδία λίθος της.



Μάλιστα, ήταν τόσο δύσκολες, ειδικά εκείνη στη δοκό, που η Παγκόσμια Ομοσπονδία, υπό το φόβο ότι θα ήταν επικίνδυνες για τις γυμνάστριες, δεν θέλησε να τις στολίσει με ένα φιόγκο υψηλής βαθμολόγησης. Η Μπάιλς έπνεε μένεα εις βάρος της FIG, εγκαλώντας την για έλλειψη σεβασμού.

Έπειτα, ήρθε η Covid. Τα σχεδόν δύο χρόνια που μεσολάβησαν από τη Στουτγάρδη ως το Τόκιο μάλλον κακό της έκαναν, παρά καλό. Οι παρενέργειες μιας τρόπον τινά κοινωνικής δυστοπίας την “χτύπησαν”. Δεν ήταν λίγοι οι αθλητές που χρειάζονταν βοήθεια για να απαντήσουν στα αμείλικτα ερωτήματα για την ύπαρξή τους, τα οποία τους δημιουργούσαν φθορά, ακόμα και σωματική.

Το σοκ της αποχώρησης

Την πρώτη ώρα του ομαδικού στο Τόκιο, η Μπάιλς αποχώρησε. Πέρασε ένα σεβαστό χρονικό διάστημα ώστε η απορία να να καλύψει σα γκρίζο πέπλο το “Ariake” και το Τόκιο στην ολότητά του. Οι υποθέσεις, αιωρούμενες δίχως απάντηση, νομοτελειακά μετατρέπονταν σε βεβαιότητες.

Η Μπάιλς έλυσε όλες τις απορίες, τονίζοντας ότι η ψυχική υγεία της είχε δεχθεί ένα πλήγμα το οποίο ήταν αδύνατον να της επιτρέψει να συνεχίζει να αγωνίζεται. Δεν το κράτησε επί κρυπτό, το ανέδειξε στα στρογγυλά παράθυρα των πέντε κύκλων, να περάσει από τα ώτα και των μη ακουόντων.

Συγχρόνως, οι γυμνάστριες των ολυμπιακών ομάδων των ΗΠΑ είχαν το δικό τους μπελά: έπρεπε να παρακάμψουν την Ομοσπονδία για να στείλουν το γιατρό των ομάδων ενόργανης γυμναστικής Λάρι Νασάρ ενώπιον της αμερικανικής Δικαιοσύνης ως κατηγορούμενο για εκατοντάδες ασέλγειες.

Οι Αμερικανίδες έχασαν στο ομαδικό από τις Ρωσίδες, με τα κορίτσια της εθνικής ομάδας να στρέφουν το πρόσωπό τους προς την παγκόσμια αναγνωρίσιμη συναθλήτριά τους. Ακόμα και εκείνη η πλευρά του εγκεφάλου που χτυπούσε κόκκινο συναγερμό μιλώντας για προδοσία μπροστά στην ολυμπιακή δόξα παρακάμφθηκε.

Η επιστροφή

Η Κομανέτσι μιλάει πια για τη γυμνάστρια-αθλήτρια μιας ολόκληρης εποχής, αναφερόμενη στην Μπάιλς. Η ίδια αναγνωρίζει στην επίγονό της όλα εκείνα που πέρασε ως το πρόσωπο ενός μπλοκ, σε μια εποχή που τα μυστικά ήταν περισσότερα από τα φαεινά.

Η Μπάιλς, από τη μεριά της, μετά την όγδοη εθνική νίκη της, ρεκόρ, προετοιμάζεται για τους τρίτους Ολυμπιακούς Αγώνες της καριέρας της. Στο Παγκόσμιο του 2023, πάλι στην Αμβέρσα, βοήθησε τις ΗΠΑ να πάρουν το έβδομο διαδοχικό χρυσό μετάλλιό τους στο ομαδικό. Η ίδια, αφ’ ης στιγμής δεν της βγήκε το double pike στη δοκό, αρκέστηκε στο ασημένιο, πίσω από τη Βραζιλιάνα Ρεμπέκα Αντράντε, στο σύνθετο ατομικό.

Η εποχή της δεν σηματοδότησε απλώς ένα πέρασμα. Από την Κομανέτσι ως την Μπάιλς έχουν περάσει σπουδαίες γυμνάστριες, αλλά ουδεμία πλησίασε το διαμέτρημα του 27χρονου, πια, κοριτσιού από το Οχάιο.

Σύζυγος, πλέον, του Αμερικανού παίκτη του NFL Τζόναθαν Όουενς, η Μπάιλς ταξιδεύει στο Παρίσι, όχι απαραιτήτως για το κύκνειο άσμα της αλλά, για την ολοκλήρωση της ψυχικής αποτοξίνωσής της.

Η Κομανέτσι θα την παρατηρεί πιθανότατα εκ του σύνεγγυς. Είναι πια 62.