Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους προσφέρεται για πολλά συμπεράσματα, τα οποία θα αποκωδικοποιούνται και θα επικαιροποιούνται για πολύ καιρό, σε βάθος χρόνου, καθώς αναλόγως των εξελίξεων θα επιβεβαιώνονται εκτιμήσεις, θα αναδεικνύονται τρωτότητες και θα υποδεικνύονται προσαρμογές.

Σε επίπεδο Συμμαχίας συμφωνήθηκαν οι στρατηγικές για τα επόμενα χρόνια που καθορίζουν την πλανητική (και διαστημική) ΝΑΤΟϊκή πολιτική και προδιαγράφουν λεπτομερώς τις προτεραιότητες, τα πεδία δράσης, τους εχθρούς, τους ανταγωνιστές και τους συμμάχους. Από το ενεργό μέτωπο στην Ουκρανία μέχρι τον αρκτικό κύκλο και τη Σκανδιναβία, η οποία μαζί με την Πολωνία και τη Βαλτική μετατρέπονται σε περιοχές πρώτης γραμμής στην αναμέτρηση Δύσης - Ρωσίας, και από την Ανατολική Μεσόγειο, που μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, μέχρι το επόμενο πολύ πιθανό θέατρο επιχειρήσεων στον Ειρηνικό, όπου φωλιάζει ο κινεζικός δράκος, ο πλανήτης μετατρέπεται σε μία τεράστια ενιαία σκακιέρα, όπου καμία από τις πολλαπλές παρτίδες που παίζονται δεν είναι ανεξάρτητη από οποιαδήποτε άλλη.

Τα σημειώνουμε αυτά για να τονίσουμε ότι ο κόσμος παραμένει πολύπλοκος και αυτό υποχρεώνει χώρες όπως η δική μας, η οποία είναι εκτεθειμένη σε κυματισμούς από αναταράξεις σε άλλα μέτωπα, να έχει όσο το δυνατόν ευρύτερη ματιά για να ερμηνεύει τα γεγονότα και να προλαμβάνει καταστάσεις. Για να το πούμε απλά, δεν γίνεται να χαράξεις στρατηγική αν δεν έχεις ευρύτερες προσλαμβάνουσες για τις παγκόσμιες γεωπολιτικές καραμπόλες.

Για παράδειγμα, στην περίπτωσή μας, τα ελληνοτουρκικά δεν εξαρτώνται μόνο από τις πολιτικές και τις αποφάσεις των δύο χωρών, αλλά και από μία σειρά παραγόντων που δεν σχετίζονται καν με τα ελληνοτουρκικά. Όσα διαδραματίστηκαν στο Βίλνιους είναι απολύτως ενδεικτικά και όχι μόνο επειδή τα δικά μας θέματα με την Τουρκία ενεπλάκησαν σε ένα διπλωματικό γαϊτανάκι που μέσω… Σουηδίας και F-16 οδήγησε μέχρι και στο ξέθαμα των ευρωτουρκικών σχέσεων. Ο δε σουρεαλισμός των διεθνών σχέσεων αποτυπώθηκε με γλαφυρότητα στις δηλώσεις Ερντογάν ότι η Τουρκία ουδέποτε χρησιμοποίησε τα F-16 κατά της Ελλάδας και ούτε προτίθεται να το κάνει… «Whatever it takes», που λένε και στα χωριά, για να κατευνάσει τον Μενέντεζ και να πάρει τα μαχητικά. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα απειλούσε ότι θα πλήξει την Αθήνα με πυραύλους Tayfun και από το «Μητσοτάκης γιοκ» φθάσαμε στον προγραμματισμό κοινού υπουργικού συμβουλίου το φθινόπωρο.

Αυτά δεν σημαίνουν ότι η τουρκική πολιτική έναντι Ελλάδας και Κύπρου αλλάζει. Σημαίνουν ότι το παιχνίδι παίζεται με ταχύτητα και ότι οι ανάγκες, εν προκειμένω εξοπλιστικές και οικονομικές, της Τουρκίας επιβάλλουν τακτικούς ελιγμούς, που μπορεί προσωρινά να μεταβάλλουν το τοπίο, το οποίο αύριο μπορεί να περιλαμβάνει πάλι πυραύλους στην Αθήνα και μούτρα στον Μητσοτάκη. Δεν νομίζω να έχει κανείς αμφιβολία για το τι θα έκανε η Τουρκία αν με κάποιο μαγικό τρόπο παραλάμβανε αύριο τα Viper.

Η εΛΛΆΔΑ, τώρα που πατάει σταθερά στα πόδια της και έχει ένα χρονικό και ποιοτικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας, η οποία αναγκάζεται να κάνει τον πρόσκοπο, οφείλει να κάνει τρία πράγματα: να συνεχίσει αφενός τους εξοπλισμούς ως τη μόνη παράμετρο που μπορεί να εξασφαλίσει πραγματική ύφεση και ηρεμία, αφετέρου την εξωτερική εξισορρόπηση μέσω συνεργασιών/συμμαχιών, κυρίως όμως να εντάξει όλα αυτά σε μία ολοκληρωμένη, συνεκτική στρατηγική που θα καθορίζει τρόπους και μέσα επίτευξης καθορισμένων εθνικών στόχων.

Ούτε η ύφεση ούτε η αποκλιμάκωση μπορεί να αποτελούν εθνικούς στόχους.

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ