• Η αξιολόγηση έκλεισε με δέκα έξι μήνες καθυστέρηση.
• 8,5 δις ευρώ θα εισρεύσουν τα κρατικά ταμεία, πολύ λιγότερα από τα 13,5 δις ευρώ που θα έπρεπε να πάρουμε μέχρι τον Μάρτιο του 2017, σύμφωνα με το τρίτο Μνημόνιο.
• Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους παραπέμπονται για μετά τον Αύγουστο του 2018 όπου λήγει το πρόγραμμα και αφού η χώρα θα έχει εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις.
• Το ΔΝΤ δεν μετέχει χρηματοδοτικά στο πρόγραμμα, μη παρέχοντας το πιστοποιητικό βιωσιμότητας του χρέους, που αποτελεί και το κλειδί για την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, η προοπτική του οποίου απομακρύνεται.
• Συμφωνήθηκαν υπερβολικά πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% μέχρι το 2022 και λίγο πάνω από 2% μέχρι το 2060.
Τουλάχιστον, με τα χρήματα της δόσης η χώρα εξοφλεί τις δανειακές υποχρεώσεις του Ιουλίου και αποφεύγει τη χρεωκοπία.

Γιατί αυτό το πολύ κακό αποτέλεσμα;

Κατά τη γνώμη μου η Κυβέρνηση επέλεξε να δώσει τις λάθος μάχες σε λάθος χρόνο. Ανήγαγε, για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους, σε άγιο δισκοπότηρο της διαπραγμάτευσής της το ζήτημα του χρέους, στη λογική του «εδώ και τώρα», όταν η ίδια ήδη είχε συμφωνήσει στο τρίτο μνημόνιο η συζήτηση για το χρέος και οι παραμετρικές αλλαγές για την ελάφρυνσή του να αρχίσουν προς το τέλος του προγράμματος το 2018.

Έχασε σε αξιοπιστία καθυστερώντας την πρώτη και τη δεύτερη αξιολόγηση για να μην θίξει τα κακώς κείμενα του κρατισμού. Άργησε να κλείσει τη διαπραγμάτευση και έτσι έβαλε το ελληνικό ζήτημα στην προεκλογική ατζέντα των γαλλικών και γερμανικών εκλογών. Με αυτό τον τρόπο συντήρησε ένα κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας στην ελληνική οικονομία. Αποτέλεσμα, ύφεση, επιπλέον νέα μέτρα 5,5 δις ευρώ για μετά το 2018, ένα παρατεταμένο μνημόνιο χωρίς χρήματα, καμία ουσιαστική επιπλέον δέσμευση για το χρέος, καμία εξασφάλιση για την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Δεν χωρά αμφιβολία ότι οποιαδήποτε ρύθμιση στο ζήτημα του χρέους είναι καλοδεχούμενη. Και είναι δεδομένο ότι αυτή κάποια στιγμή θα έρθει, καθώς το χρέος δεν είναι βιώσιμο και καθώς υπάρχει από το 2012 δέσμευση των δανειστών προς αυτή την κατεύθυνση. Το μείζον όμως για την χώρα είναι η επιστροφή της στην ανάπτυξη. Με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης το ζήτημα του χρέους αντιμετωπίζεται καλύτερα.

Και εκεί η κυβέρνηση έχει αποτύχει.

Η πραγματική οικονομία δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη λόγω έλλειψης ρευστότητας. Κανείς μέσα σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας δεν επενδύσει στην Ελλάδα. Το τραπεζικό σύστημα είναι στην ουσία απονευρωμένο, καθώς δεν μπορεί να στηρίξει ούτε τις υγιείς επιχειρήσεις, πόσο μάλλον να χρηματοδοτήσει νέα επιχειρηματικά σχέδια. Οι ιδιωτικοποιήσεις καθυστερούν λόγω της κυβερνητικής αμφιθυμίας, επενδύσεις δεν γίνονται, η κατανάλωση βαίνει μειούμενη. Η μείωση των φορολογικών εσόδων και των ασφαλιστικών εισφορών δείχνουν ότι το σύστημα έχει φτάσει στα όριά του. Οι προβλέψεις της κυβέρνησης στον προυπολογισμό για ανάπτυξη 2,7% ανατρέπεται από τα νέα δεδομένα. Ήδη η πρόβλεψη του ΟΟΣΑ προσγειώνει την ανάπτυξη για φέτος στο 1,1% και είμαστε ακόμα στον Ιούνιο.
Πολύ φοβάμαι ότι η κυβέρνηση θα σέρνεται χωρίς καμία ουσιαστική προοπτική. Και μαζί της θα σέρνεται και η χώρα.

Απαιτείται πλέον όσο ποτέ, αλλαγή πολιτικής. Που θα βάλει τέλος στην κακοδαιμονία του κρατισμού, που θα μειώσει δραστικά το ρόλο, την παρέμβαση και το κόστος του κράτους. Που θα στοχεύσει αποκλειστικά στην προσέλκυση νέων ιδιωτικών επενδύσεων.  Μετά από μια τέτοια πολιτική, η χώρα θα πάει με άλλο «αέρα» στη συζήτηση για τη ρύθμιση του χρέους. Θα πάει με αυξημένη αξιοπιστία, με ισχυρότερο κύρος και πιστεύω ότι θα πετύχει μία νέα βιώσιμη και ουσιαστική συμφωνία με τους εταίρους.

Αυτή την κρίσιμη για τη χώρα και το μέλλον των Ελλήνων διαπραγμάτευση, δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι θα την κάνει εξαιρετικά αποτελεσματικότερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε σχέση με τον Αλέξη Τσίπρα.

Δεν μπορούμε να αναμένουμε πλέον τίποτε περισσότερο από τη σημερινή Κυβέρνηση. Άρα το συντομότερο δυνατό, εφαρμογή του κυβερνητικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας.

Ο Μανώλης Γραφάκος είναι πρώην Δήμαρχος Μελισσίων, αναπληρωτής Γραμματέας Προγράμματος ΝΔ