Η αξιολόγηση υπαλλήλων και τα πειθαρχικά προηγούνται

Αρχισε µια µεγάλη συζήτηση ως προς το κατά πόσον η µονιµότητα τω δηµοσίων υπαλλήλων θα πρέπει να καλύπτεται από το Σύνταγµα. Σε κάθε περίπτωση οι εποχές έχουν αλλάξει. Βρισκόµαστε πολύ µακριά από την πλατεία Κλαυθµώνος που πήρε το όνοµά της από το ότι εκεί συνήθιζαν οι κρατικοί υπάλληλοι να θρηνούν µόλις απολύονταν κάθε φορά που η κυβέρνηση στην Ελλάδα άλλαζε. Αυτό υπενθύµισε και ο πρωθυπουργός στη ραδιοφωνική συνέντευξή του στον Σκάι, µιλώντας σχετικά για το θέµα. Όµως µια συζήτηση για τη συνταγµατική αναθεώρηση του άρθρου 103, που διασφαλίζει τη µονιµότητα των κρατικών υπαλλήλων, θα είναι και µακρά και µε πολλές διακυµάνσεις αφού η συναίνεση πολλών κοµµάτων σχετικά δεν θα είναι µια απλή υπόθεση. Ειδικά αφού η διαδικασία της αναθεώρησης θα απλωθεί σε δύο κοινοβουλευτικές περιόδους.

Ουσιαστικά δηλαδή µιλάµε για µια δοµική αλλαγή της επόµενης δεκαετίας. Χωρίς να υποτιµάται το ενδιαφέρον αυτής της δηµόσιας συζήτησης που άρχισε, τα ζητούµενα είναι πιο επείγοντα και βραχυπρόθεσµα. Ήδη το υπουργείο Εσωτερικών υπό την ηγεσία του κ. Λιβάνιου θέτει θέµατα επείγοντα. Αυτά συνίστανται πρώτον στην αξιολόγηση των κρατικών υπαλλήλων. ∆εύτερον στη λειτουργία των πειθαρχικών συµβουλίων. Το ζήτηµα της ανυπαρξίας αξιολόγησης στη λειτουργία του κράτους αποτελεί από µόνο του όνειδος για µια χώρα του σκληρού πυρήνα της Ευρώπης. Αυτό το ζήτηµα και ο κοµµατικός λαϊκισµός που το συνοδεύει πράγµατι θυµίζει την εποχή της πλατείας Κλααθµώνος. Η αξιολόγηση των κρατικών υπαλλήλων και οι συστάσεις ή οι µετεκπαιδεύσεις που µπορεί να τη συνοδεύουν δεν συσχετίζονται µε την αναθεώρηση του Συντάγµατος.

Η διοικητική νοµοθεσία και οι κανονισµοί λειτουργίας της κρατικής δοµής θα πρέπει να προβλέψουν τι θα συµβεί στην περίπτωση που ένας υπάλληλος δεν πάει στη δουλειά του ή δεν αποδίδει και δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτήν. Είναι εύλογο. Συµβαίνει σε όλες τις δουλειές. ∆εν χρειάζεται καν µεγάλη συζήτηση. Πολύ περισσότερο όταν υπάλληλοι κατηγορούνται ή καταδικάζονται για ποινικές υποθέσεις. Φυσικά η απόλυση ως διοικητική κύρωση µπορεί να προβλέπεται από τους νόµους. Και φυσικά µια τέτοια απόλυση δεν εµπίπτει στις προβλέψεις του Συντάγµατος. Αλλά η αξιολόγηση των υπαλλήλων και η αποποµπή των διεφθαρµένων κρατικών υπαλλήλων έχουν άµεση σχέση µε τη λειτουργία των πειθαρχικών. Η µόνιµη πραγµατικότητα του τελευταίου µισού αιώνα σχετικά αποτελεί πράγµατι κόλαφο για τις δηµοκρατικές κυβερνήσεις που άσκησαν διοίκηση στη χώρα. Αλλά και για τα συνδικάτα των «ολίγιστων» που αντί να προστατεύουν τους έντιµους και ικανούς συναδέλφους τους, προτίµησαν ως κοµµατικές νοµενκλατούρες να δηµιουργήσουν πλαίσιο προστασίας για τους κάκιστους εξ αυτών. Τους κατεργάρηδες, τους τεµπέληδες, τους «κακοποιούς» και αργυρώνητους. Έπεισαν το κύριο σώµα των κρατικών υπαλλήλων και την πλειονότητα της κοινωνίας ότι το ωφέλιµο και το δίκαιο είναι να προστατεύονται οι επαίσχυντοι και υπό την έννοια αυτή να τιµωρούνται ή να υποβαθµίζονται οι ικανοί, οι φιλόδοξοι, οι συνεπείς. Στη βάση αυτής της στρεβλής λογικής οργανώθηκαν οι «µαφίες» των πειθαρχικών και ορίσθηκαν οι κανόνες λειτουργίας.

Για να γίνει κατανοητό το τι συµβαίνει αρκεί να σηµειωθεί ότι µια απόφασή τους συνήθως χρειάζεται επτά χρόνια για να εκδοθεί. Ο στόχος της κυβέρνησης στην παρούσα φάση είναι ο χρόνος αυτός να µειωθεί στους έξι µήνες. Πέραν αυτού είναι λογικό και ευπρόσδεκτο ότι στην περίπτωση που ένας υπάλληλος αρνηθεί να αξιολογηθεί δύο φορές, η ποινή που θα προβλέπεται είναι η αυτόµατη απόλυση. Τα κριτήρια της αξιολόγησης σχεδιάζεται να είναι αντικειµενικά εξ αφετηρίας µέσω ΑΣΕΠ. Αλλά κακά τα ψέµατα, µέσα στην επόµενη πενταετία είναι απολύτως εµφανές ότι θα αξιοποιούνται όλο και περισσότερο οι τεχνολογίες και οι πλατφόρµες τεχνητής νοηµοσύνης.

Άρα, η αξιολόγηση θα γίνεται αυτόµατα όπως τώρα κατατίθενται αυτόµατα οι φορολογικές δηλώσεις, µε δικαίωµα ένστασης στη συνέχεια. Εν γένει βαθµηδόν ο αριθµός των κρατικών υπαλλήλων θα µειώνεται λόγω της χρήσης τεχνολογιών. Αυτό σηµαίνει όλο και πιο καλά εκπαιδευµένοι και ενηµερωµένοι κρατικοί υπάλληλοι, µε προσόντα και αξιοσύνη στην υπηρεσία του δηµοσίου συµφέροντος και των πολιτών και φυσικά µε όλο και καλύτερες αποδοχές και εισ οδήµατα.