Το timing της επιλογής της κυβέρνησης του Λιβάνου και της ηγεσίας της Κύπρου να προχωρήσουν σε συζητήσεις για τον ορισµό των ΑΟΖ µεταξύ τους δεν είναι άσχετη µε τη γενικότερη κινητικότητα στην Ανατολική και τη Νότιο Μεσόγειο για τον καθορισµό των θαλάσσιων συνόρων αλλά και των ζωνών οικονοµικής εκµετάλλευσης. Το όλο εγχείρηµα µοιάζει µε πολυµερές, αλλά ουσιαστικά είναι χωρισµένο σε διµερείς συµφωνίες µεταξύ των κρατών της περιοχής στη βάση της γεωγραφικής τους θέσης και υπό την ηγετική παρουσία και εµπλοκή των ΗΠΑ. Από την πλευρά της Ελλάδας υπάρχουν κινήσεις και δηλώσεις ισχυρού ενδιαφέροντος σχετικά. Η µία από αυτές σχετίζεται µε τη διεθνή διάσκεψη για τον καθορισµό των ΑΟΖ µε τη συµµετοχή Ελλάδας-Τουρκίας-Λιβύης-Αιγύπτου-Κύπρου. Η άλλη κίνηση, που έχει προηγηθεί, είναι η διπλωµατική κινητικότητα της Ελλάδας να συµµετάσχει στη θεσµική ενίσχυση της κρατικής κυριαρχίας ή της θεσµικής υπόστασης του Λιβάνου µε ταυτόχρονο αφοπλισµό της Χεζµπολάχ που έχει συµφωνηθεί. Η Ελλάδα δεν κινείται µόνη της σε αυτήν τη στρατηγική, αλλά ενισχύει τις αποφάσεις της Ουάσινγκτον και του Παρισιού να στηριχθεί ο Λίβανος στην προσπάθεια εκ νέου συγκρότησής του, προκειµένου να πάψει να είναι έρµαιο της τζιχάντ και της αταξίας του «άξονα της αντίστασης» που είχε οργανώσει τις προηγούµενες δεκαετίες η Τεχεράνη για να πλήξει το Ισραήλ.

Οι ΗΠΑ βρίσκονται πλέον στην περιοχή όχι µε την κλασική γεωπολιτική διάσταση της παρουσίας ενόπλων δυνάµεων, αλλά µε οικονοµικούς όρους στη βάση δύο κεντρικών πετρελαϊκών εταιρειών τους που τελούν υπό την προστασία της Οµοσπονδίας: της Exxon Mobil και της Chevron. Οι αµερικανικές εταιρείες δείχνουν αποφασισµένες να κινηθούν στο εύρος των περιοχών της Ν.Α. Μεσογείου υπερβαίνοντας τα εθνικά σύνορα, αλλά και επιθυµώντας εύλογα να έχουν σταθερό νοµικό καθεστώς ως προς τη χάραξη των συνόρων και των ζωνών στα κράτη της περιοχής. Οι αµερικανικές αυτές εταιρείες δεν κινούνται µόνο στη βάση των θαλασσίων οικοπέδων, αλλά και των ηπειρωτικών ζωνών των εν λόγω γειτονικών κρατών. Έχοντας την οικονοµική δυνατότητα, την τεχνική εµπειρία και την κάλυψη ασφάλειας που χρειάζεται για τόσο διευρυµένη έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων ή φυσικού αερίου αντιµετωπίζουν την τόσο σηµαντική γεωπολιτική ζώνη ως ένα τοπικό Ελ Ντοράντο, που δεν θα προσφέρει µόνον οφέλη σε αυτές αλλά και στα κράτη στην επικράτεια των οποίων θα βρεθούν τα αποθέµατα αυτά. Η Αµερική επανέρχεται στο προσκήνιο της Μεσογείου όχι πλέον ως µια επιθετική και αποικιοκρατικού χαρακτήρα δύναµη, αλλά ως ο «νέος κόσµος» που µέσα από την επιχειρηµατικότητα, την οικονοµική αλλά και στρατιωτική ισχύ του θα µοιραστεί µα και θα µοιράσει πλούτο στα κράτη, µαζί µε ειρήνη και ασφάλεια. Οι ΗΠΑ δηλαδή κινούνται ως µη αποικιοκρατική δύναµη, όπως είναι και ο χαρακτήρας του έθνους και της οµοσπονδίας τους απέναντι στις κλασικού τύπου, αυτοκρατορικής παράδοσης δυνάµεις της Ευρώπης ή της Ασίας.

Η Τουρκία, που έχει επενδύσει στη στρατηγική της σε µια επιβολή µέσα από την επιθετικότητα και σε µια γεωπολιτική ηγεµονία οθωµανικού τύπου, µε τους νέους όρους θα πρέπει να περιορισθεί στα όρια του εθνικού της κράτους και στα δικαιώµατα, για παράδειγµα, που της δίνει αναλογικά το ∆ιεθνές ∆ίκαιο της θάλασσας και όχι οι δοξασίες περί «Γαλάζιας Πατρίδας».

Η Ελλάδα µε τις κινήσεις που επιχειρεί η διακυβέρνηση Μητσοτάκη στη βάση της ενεργειακής ατζέντας, κάτι προσφιλές άλλωστε στον πρωθυπουργό, νιώθει έτοιµη να εµπλακεί σε αυτό το περιβάλλον, όπου µπορεί να υπάρχουν ρίσκα, αλλά σε κάθε περίπτωση γεννιούνται σηµαντικές ευκαιρίες για την εξυπηρέτηση των χρόνιων εθνικών της προτεραιοτήτων και την ενίσχυση πέραν των άλλων του κρατικού της Προϋπολογισµού. Η Ελλάδα στην πρώτη φάση θα πρέπει να θωρακίσει τη σχέση της µε την Αίγυπτο, στην παράκτια διαδροµή Λίβανος - Λιβύη, µε το Σινά να αποτελεί σηµείο συνάντησης για τη διπλωµατία προσκηνίου των δύο πλευρών στην πορεία για µια επόµενη ηµέρα. Αυτό συµβαίνει το παρόν Σαββατοκύριακο, µε την παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού στο έδαφος της Αιγύπτου.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή