Η αεροπορία, παρά τις τεράστιες βελτιώσεις στην ασφάλεια, έχει γνωρίσει κάποια από τα πιο τραγικά δυστυχήματα στην ιστορία των μεταφορών. Αυτά τα συμβάντα όχι μόνο στοίχισαν χιλιάδες ζωές, αλλά οδήγησαν και σε ριζικές αλλαγές στα πρωτόκολλα ασφαλείας και τους κανονισμούς της αεροπορίας. Ωστόσο, η μνήμη αυτών των αεροπορικών δυστυχημάτων μας υπενθυμίζει τη σημασία της συνεχούς επαγρύπνησης και βελτίωσης στον τομέα της αεροπορικής ασφάλειας.

Διαβάστε: Συντριβή αεροσκάφους στην Ινδία: Αναφορές για πάνω από 100 νεκρούς


1. Σύγκρουση στο Τενερίφε (27 Μαρτίου 1977)

Θάνατοι: 583

Το πολύνεκρο αεροπορικό δυστύχημα στην ιστορία συνέβη στον αερολιμένα Los Rodeos του Τενερίφε. Δύο Boeing 747 - ένα της KLM και ένα της Pan Am - συγκρούστηκαν στον διάδρομο απογείωσης. Η τραγωδία προκλήθηκε από έναν συνδυασμό παραγόντων: πυκνή ομίχλη που μείωσε την ορατότητα σχεδόν στο μηδέν, υπερφόρτωση του αερολιμένα λόγω εκτροπής πτήσεων από τη Γκραν Κανάρια εξαιτίας βομβιστικής επίθεσης, και κρίσιμες παρεξηγήσεις στις ραδιοφωνικές επικοινωνίες.

Το αεροσκάφος της KLM προσπάθησε να απογειωθεί ενώ το αεροσκάφος της Pan Am βρισκόταν ακόμη στον διάδρομο. Η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη, με το KLM να πέφτει πάνω στο Pan Am. Από τους 583 επιβάτες και μέλη πληρώματος, μόνο 61 άτομα από το αεροσκάφος της Pan Am επέζησαν. Αυτό το δυστύχημα οδήγησε σε θεμελιώδεις αλλαγές στις διαδικασίες ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας και στη φρασεολογία των επικοινωνιών.



2. Japan Airlines Flight 123 (12 Αυγούστου 1985)

Θάνατοι: 520

Το πολύνεκρο δυστύχημα ενός μόνο αεροσκάφους στην ιστορία. Το Boeing 747-146SR εκτελούσε εσωτερική πτήση από το Τόκιο στην Οσάκα όταν υπέστη καταστροφική αποσυμπίεση λόγω αστοχίας του οπίσθιου φράγματος πίεσης. Η έκρηξη κατέστρεψε τα υδραυλικά συστήματα, καθιστώντας το αεροσκάφος σχεδόν ανεξέλεγκτο.

Για 32 λεπτά, το πλήρωμα πάλεψε να διατηρήσει τον έλεγχο του αεροσκάφους, το οποίο εκτελούσε απρόβλεπτες κινήσεις. Τελικά συνετρίβη στα βουνά Takamagahara. Από τους 524 επιβάτες, μόνο 4 γυναίκες επέζησαν. Η έρευνα αποκάλυψε ότι η αιτία ήταν λανθασμένη επισκευή του οπίσθιου φράγματος επτά χρόνια νωρίτερα από τη Boeing.


                   

3. Charkhi Dadri Mid-Air Collision (12 Νοεμβρίου 1996)

Θάνατοι: 349

Η πολύνεκρη σύγκρουση στον αέρα στην ιστορία συνέβη πάνω από το χωριό Charkhi Dadri στην Ινδία. Ένα Boeing 747-168B της Saudi Arabian Airlines που εκτελούσε πτήση από το Δελχί στο Ντάχραν συγκρούστηκε με ένα Ilyushin Il-76TD της Kazakhstan Airlines που πετούσε από το Σιμκέντ στο Δελχί.

Η σύγκρουση συνέβη σε ύψος 14,000 ποδιών. Η έρευνα κατέληξε ότι το καζακστανικό αεροσκάφος κατέβηκε κάτω από το εκχωρημένο ύψος του και εισήλθε στη διαδρομή πτήσης του σαουδαραβικού αεροσκάφους. Παράγοντες που συνέβαλαν ήταν η κακή επικοινωνία λόγω γλωσσικών εμποδίων και η ανεπαρκής εκπαίδευση του πληρώματος στη χρήση του εξοπλισμού ραντάρ.



4. Turkish Airlines Flight 981 (3 Μαρτίου 1974)

Θάνατοι: 346

Το McDonnell Douglas DC-10 συνετρίβη στο δάσος Ermenonville κοντά στο Παρίσι μετά από καταστροφική αποσυμπίεση. Η πόρτα του οπίσθιου αμπαριού άνοιξε στον αέρα, προκαλώντας την κατάρρευση του δαπέδου της καμπίνας επιβατών και την κοπή των καλωδίων ελέγχου.

Αυτό το δυστύχημα ήταν αποτέλεσμα γνωστού προβλήματος σχεδιασμού στις πόρτες αμπαριού του DC-10. Δύο χρόνια νωρίτερα, παρόμοιο συμβάν με αεροσκάφος της American Airlines είχε οδηγήσει σε αναγκαστική προσγείωση, αλλά η McDonnell Douglas δεν είχε εφαρμόσει επαρκείς διορθώσεις. Η τραγωδία οδήγησε σε υποχρεωτικές τροποποιήσεις όλων των DC-10 παγκοσμίως.



5. Air India Flight 182 (23 Ιουνίου 1985)

Θάνατοι: 329

Το Boeing 747-237B εξερράγη πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό, νότια της Ιρλανδίας, εξαιτίας βόμβας που τοποθετήθηκε από Σικ τρομοκράτες. Το αεροσκάφος εκτελούσε πτήση από το Μόντρεαλ στο Βομβάη μέσω Λονδίνου όταν συνέβη η έκρηξη σε ύψος 31,000 ποδιών.

Η επίθεση ήταν μέρος μιας συντονισμένης τρομοκρατικής ενέργειας από την οργάνωση Babbar Khalsa, με στόχο την εκδίκηση για την επιχείρηση Blue Star του ινδικού στρατού στον Χρυσό Ναό των Σικ. Οι περισσότεροι επιβάτες ήταν καναδο-ινδικής καταγωγής. Αυτή η τραγωδία οδήγησε σε σημαντικές βελτιώσεις στον έλεγχο ασφαλείας αερολιμένων και στον χειρισμό αποσκευών.



6. Iran Air Flight 655 (3 Ιουλίου 1988)

Θάνατοι: 290

Το Airbus A300B2 καταρρίφθηκε από πύραυλο του αμερικανικού πολεμικού πλοίου USS Vincennes πάνω από τον Περσικό Κόλπο. Το αεροσκάφος εκτελούσε τακτική εμπορική πτήση από την Μπαντάρ Αμπάς στο Ντουμπάι όταν το αμερικανικό πλήρωμα το εσφαλμένα αναγνώρισε ως μαχητικό αεροσκάφος F-14 Tomcat.

Το περιστατικό συνέβη εν μέσω εντάσεων του Ιραν-Ιράκ πολέμου και της λεγόμενης "Tanker War". Το USS Vincennes βρισκόταν σε περιοχή συγκρούσεων με ιρανικά ταχύπλοα όταν εντόπισε το αεροσκάφος. Παρά το γεγονός ότι πετούσε σε διεθνή αεροδιάδρομο και εξέπεμπε σήματα αμάχου αεροσκάφους, οι Αμερικανοί το κατέρριψαν. Οι ΗΠΑ αργότερα πλήρωσαν αποζημιώσεις αλλά δεν παραδέχθηκαν επίσημα την ευθύνη.


7. Malaysia Airlines Flight 17 (17 Ιουλίου 2014)

Θάνατοι: 298

Το Boeing 777-200ER καταρρίφθηκε πάνω από την ανατολική Ουκρανία από πύραυλο εδάφους-αέρος κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ντονμπάς. Το αεροσκάφος εκτελούσε πτήση από το Άμστερνταμ στην Κουάλα Λουμπούρ όταν χτυπήθηκε από πύραυλο Buk σε ύψος 33,000 ποδιών.

Η διεθνής έρευνα κατέληξε ότι ο πύραυλος εκτοξεύθηκε από περιοχή υπό τον έλεγχο φιλορωσικών αυτονομιστών, με την υποστήριξη ρωσικών δυνάμεων. Οι περισσότεροι επιβάτες ήταν Ολλανδοί (193), ενώ υπήρχαν επίσης επιβάτες από τη Μαλαισία, την Αυστραλία και άλλες χώρες. Το συμβάν επιδείνωσε τις διεθνείς σχέσεις και οδήγησε σε νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.



8. American Airlines Flight 191 (25 Μαΐου 1979)

Θάνατοι: 273

Το McDonnell Douglas DC-10 συνετρίβη αμέσως μετά την απογείωση από το διεθνή αερολιμένα O'Hare του Σικάγο. Κατά την απογείωση, ο αριστερός κινητήρας αποκολλήθηκε από το φτερό, προκαλώντας καταστροφικές ζημιές στα υδραυλικά συστήματα και την ηλεκτρική τροφοδοσία.

Το αεροσκάφος έχασε τον έλεγχο και συνετρίβη 31 δευτερόλεπτα μετά την απογείωση, σκοτώνοντας όλους τους 271 επιβάτες και μέλη πληρώματος, καθώς και 2 ανθρώπους στο έδαφος. Η έρευνα αποκάλυψε λάθη στις διαδικασίες συντήρησης και ελλείψεις στον σχεδιασμό του DC-10. Όλα τα DC-10 παγκοσμίως απαγορεύθηκαν προσωρινά μετά το δυστύχημα.



9. China Airlines Flight 140 (26 Απριλίου 1994)

Θάνατοι: 264

Το Airbus A300B4-622R συνετρίβη κατά την προσέγγιση στον αερολιμένα Nagoya της Ιαπωνίας. Το δυστύχημα προκλήθηκε από παρεμβολή του συστήματος go-around με τις ενέργειες του πιλότου, που οδήγησε σε απώλεια ελέγχου του αεροσκάφους.

Ο πιλότος ενεργοποίησε κατά λάθος το σύστημα αυτόματης επανεκκίνησης προσέγγισης (go-around), αλλά στη συνέχεια προσπάθησε να συνεχίσει την προσγείωση με χειροκίνητο έλεγχο. Η σύγκρουση μεταξύ των δύο συστημάτων ελέγχου οδήγησε σε στάλλ και κατάρρευση του αεροσκάφους. Επέζησαν μόνο 7 άτομα από τους 271 επιβάτες.



10. Ethiopian Airlines Flight 961 (23 Νοεμβρίου 1996)

Θάνατοι: 125

Το Boeing 767-260ER υπέστη αεροπειρατεία κατά τη διάρκεια πτήσης από την Αντίς Αμπέμπα στη Νάιρομπι. Τρεις Αιθίοπες άντρες κατέλαβαν το αεροσκάφος απαιτώντας να πετάξει στην Αυστραλία, παρά τις διαβεβαιώσεις του πληρώματος ότι δεν υπήρχε αρκετό καύσιμο.

Όταν τελικά το καύσιμο εξαντλήθηκε, το αεροσκάφος αναγκάστηκε σε προσγείωση στον ωκεανό κοντά στις Κομόρες. Κατά την προσπάθεια προσγείωσης στο νερό, το αεροσκάφος χτύπησε κοραλλιογενή ύφαλο και διαλύθηκε. Από τους 175 επιβάτες, επέζησαν 50, κυρίως χάρη στην ικανότητα του πιλότου να διατηρήσει τον έλεγχο μέχρι την τελευταία στιγμή.