Γάζα: Έξι πόλεμοι, μία ειρήνη - Αναρίθμητες ένοπλες επιχειρήσεις και εκατέρωθεν σφαγές από το 1948 έως τη συμφωνία-ανακωχή της 13ης Οκτωβρίου (Εικόνες)

Μετά τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο, περίπου 700.000 Εβραίοι κατευθύνθηκαν προς την αρχαία τους κοιτίδα, ώστε να αποκτήσουν την «εθνική τους εστία», συµφωνηµένη χρόνια πριν από τους Αγγλους µε τη ∆ιακήρυξη του Μπάλφουρ. Η τραγική εµπειρία του Ολοκαυτώµατος, συνδυαστικά βέβαια µε τον κυρίαρχο από τον 19ο αιώνα ευρωπαϊκό αντισηµιτισµό, οδήγησε τους ξεριζωµένους να δηµιουργήσουν το δικό τους κράτος, τη δική τους δοµή και στρατιωτική οργάνωση, ώστε να προστατευθούν στο µέλλον από µια ανάλογη θηριωδία. Ενοπλες οργανώσεις τους, όπως η Ιργκούν, στράφηκαν αµέσως κατά των Βρετανών αποικιοκρατών και ακολούθως, όταν, τον Μάιο του 1948, ανακηρύχθηκε το κράτος του Ισραήλ, εναντίον των Αράβων έως τον Ιανουάριο του 1949. Από το 1948 έως τη συµφωνία-ανακωχή της 13ης Οκτωβρίου, η αραβοϊσραηλινή διαµάχη συνοψίζεται σε έξι πολέµους και εκτείνεται σε αναρίθµητες µικρότερες µάχες. Το Ισραήλ έχει επικρατήσει σε όλους και από όλους τεκµαίρεται ότι, παρά τη στρατιωτική του παντοδυναµία και την ευφυή στρατηγική του, εξακολουθεί να µην αισθάνεται ασφαλές.

Διαβάστε: "Σε τεντωμένο σχοινί" η εκεχειρία στη Γάζα: Η Χαμάς θα σταματήσει τις δημόσιες εκετελέσεις, λέει η WSJ - "Θα διατηρήσουμε αυτή τη συμφωνία"

Η κρίση του Σουέζ 

Επακόλουθο της ήττας των Αράβων ήταν η άνοδος του εθνικισµού, η παρακµή της αποικιακής εξουσίας, αλλά και η εµπλοκή των Σοβιετικών, που µετέφεραν τον Ψυχρό Πόλεµο σε νέα πεδία. Τον Ιούνιο του 1956 ο Αιγύπτιος ηγέτης, Γκαµάλ Νάσερ, που είχε επικρατήσει στην επανάσταση του 1952 ανατρέποντας τον βασιλιά Φαρούκ, ανακοινώνει αιφνιδιαστικά την εθνικοποίηση της -υπό βρετανικό έλεγχο- διώρυγας του Σουέζ, στηρίζοντας παράλληλα την αντιγαλλική εξέγερση στην Αλγερία. Η κυβέρνηση του Αντονι Ιντεν στο Λονδίνο αποφασίζει να εµπλακεί πολεµικά, όµως ο Λευκός Οίκος αντιδρά έντονα, καθώς ο κίνδυνος επέµβασης των Σοβιετικών, που συνέδραµαν τους Αιγυπτίους, ήταν υπαρκτός. Περί τα τέλη Οκτωβρίου Αγγλοι και Γάλλοι προέτρεψαν το Ισραήλ να εισβάλει στην Αίγυπτο και σε λίγες µέρες οι δυνάµεις του έφτασαν στη ∆ιώρυγα. Η δεύτερη αραβοϊσραηλινή σύγκρουση άνοιξε τον δρόµο για την απόβαση των Αγγλογάλλων, οπότε ο Αµερικανός πρόεδρος, Αϊκ Αϊζενχάουερ, αντιµετώπιζε µεγάλες πιθανότητες γελοιοποίησης στις εκλογές εκείνου του Νοεµβρίου.

Ο πόλεμος των έξι ημερών 

Ενώ το µένος εναντίον των Ισραηλινών παρέµενε άσβεστο, οµοίως εντείνονταν οι διαµάχες µεταξύ των Αράβων και εναλλάσσονταν στην εξουσία τα καθεστώτα, µε σηµείο αναφοράς το νασερικό, που το καλοκαίρι του 1961 εθνικοποίησε εργοστάσια και επιχειρήσεις, διώχνοντας τις ακµάζουσες κοινότητες των Ελλήνων Αιγυπτιωτών. Ο αραβικός κόσµος διχάστηκε και ξέσπασαν µικρής και µεγαλύτερης (όπως στην Υεµένη) έκτασης εµφύλιοι. Τον Μάιο του 1967 ο αιγυπτιακός Στρατός συγκεντρώθηκε στα σύνορα µε το Ισραήλ, συνάπτοντας συµφωνία µε την Ιορδανία και το Ιράκ. Παράλληλα, ο Νάσερ ζήτησε την αποχώρηση των παρατηρητών του ΟΗΕ, οι οποίοι βρίσκονταν εκεί από το 1956.

Τα τύµπανα του 3ου αραβοϊσραηλινού πολέµου ηχούσαν και στις 8.45 το πρωί της 5ης Ιουνίου 1967, υπό την καθοδήγηση του υπουργού Αµυνας, Μοσέ Νταγιάν, η αεροπορία του Ισραήλ επιτέθηκε αστραπιαία σε Αίγυπτο, Συρία και Ιορδανία, καταστρέφοντας στο έδαφος την αεροπορική τους ισχύ. Στη συνέχεια τα ισραηλινά τεθωρακισµένα, µε τολµηρές ενέργειες και εναέρια υποστήριξη, κατέλαβαν τη Χερσόνησο του Σινά και τη Λωρίδα της Γάζας από την Αίγυπτο, τη δυτική όχθη του Ιορδάνη και την Ιερουσαλήµ από την Ιορδανία και τα υψώµατα του Γκολάν από τη Συρία.

Το Γιοµ Κιπούρ του 1973

Τον Σεπτέµβριο του 1970 πεθαίνει ο Νάσερ και στην εξουσία του Καΐρου ανέρχεται ο Ανουάρ Σαντάτ. Στη Συρία ο στρατηγός Χαφέζ Αλ Ασαντ αναλαµβάνει την ηγεσία µε πραξικόπηµα, ενώ δίπλα τους στέκεται ο νέος ανερχόµενος αστέρας της Μέσης Ανατολής, ο δικτάτορας της Λιβύης από το 1969, Μουαµάρ Καντάφι. Αιγύπτιοι και Σύροι προετοιµάζονται σιωπηλά και στις 6 Οκτωβρίου 1973, κατά τη διάρκεια της εβραϊκής εορτής της Σκηνοπηγίας (Γιοµ Κιπούρ), τα µεν αιγυπτιακά στρατεύµατα πέρασαν τη ∆ιώρυγα του Σουέζ, τα δε συριακά προέλασαν στα υψίπεδα του Γκολάν, χωρίς πάντως να καταφέρουν να τα περάσουν και να «πέσουν» στην ισραηλινή πεδιάδα. Ο αιφνιδιασμός τους πέτυχε εν μέρει. Ο Μοσέ Νταγιάν αντεπιτέθηκε αμέσως και έως το τέλος του μήνα οι μεραρχίες του είχαν φτάσει στις εισόδους του Καΐρου και της Δαμασκού.

Τέταρτη διαδοχική νίκη στον 4ο αραβοϊσραηλινό πόλεμο, αυτή τη φορά με τη στήριξη των Αμερικανών, που εφοδίαζαν με αερογέφυρα το Ισραήλ. Πέντε χρόνια αργότερα θα υπογραφεί στο Καμπ Ντέιβιντ, την εξοχική κατοικία των Αμερικανών προέδρων στο Μέριλαντ, η πρώτη συνθήκη ειρήνης του Ισραήλ με αραβική χώρα, την Αίγυπτο.

Η εισβολή το 1982 στον Λίβανο

Τον Ιούνιο του 1982 οι Ισραηλινοί εισέβαλαν στον Λίβανο, φτάνοντας έως τη Βηρυτό, καθώς το γειτονικό κράτος αποτελούσε θύλακα της παλαιστινιακής οργάνωσης PLO υπό τον Γιάσερ Αραφάτ, ο οποίος τον Σεπτέμβριο διέφυγε μέσω Αθηνών, όπου συναντήθηκε με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ακολούθησαν η δολοφονία του χριστιανού προέδρου Μπεσίρ Τζεμαγέλ, οι σφαγές Παλαιστίνιων αμάχων στα προσφυγικά στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα και το ξέσπασμα εμφυλίου, που έληξε το 1991. Παρά την επιτυχία της και στον 5ο αραβοϊσραηλινό πόλεμο, η κυβέρνηση του Τελ Αβίβ δέχτηκε φοβερές επικρίσεις διεθνώς για τις μεθόδους μαζικής εξουδετέρωσης πληθυσμών. Εξέθρεψε, δε, και πυροδότησε την Ιντιφάντα, την εξέγερση των Παλαιστινίων που ζούσαν στα κατεχόμενα εδάφη της δυτικής όχθης του Ιορδάνη.

Ιντιφάντα

Η Ιντιφάντα εκδηλωνόταν συχνά μεταξύ των ετών 1987-1993 και 2000-2005, με κύματα βομβιστικών ενεργειών μελών της τρομοκρατικής οργάνωσης «Χαμάς» εναντίον Ισραηλινών, οι οποίοι το 2006, το 2008, το 2012, το 2014 και το 2021 εξαπέλυσαν αεροπορικές επιδρομές στη Γάζα, ενώ οι Παλαιστίνιοι «απαντούσαν» με ρουκέτες. Οι όποιες προσπάθειες σύναψης ειρηνευτικών συμφωνιών έπεφταν στο κενό. Μάλιστα, μετά τη Συμφωνία του Οσλο (1993) μεταξύ των Γιτζάκ Ράμπιν και Γιάσερ Αραφάτ, Ισραηλινός εξτρεμιστής δολοφόνησε τον Ράμπιν κατηγορώντας τον για προδοσία. Στη συνέχεια, πεθαίνει το 2004 και ο Αραφάτ, που προωθούσε τη λύση των «ομαλών δεσμών», προσφέροντας -εν πολλοίς αμφισβητούμενη- ειρήνη στο Ισραήλ με όλα τα αραβικά κράτη, με αντάλλαγμα την αποχώρησή τους από τα εδάφη που είχαν καταλάβει το 1967.

Το μακελειό της 7ης Οκτωβρίου 2023

Το πρωί της 7ης Οκτωβρίου 2023 οι τρομοκράτες της «Χαμάς» περικύκλωσαν περίπου 4.000 συμμετέχοντες σε μουσικό υπαίθριο φεστιβάλ κοντά στη Λωρίδα της Γάζας, σφαγιάζοντας και εκτελώντας επιτόπου 260 ανυποψίαστους ανθρώπους, στη συντριπτική τους πλειονότητα Ισραηλινούς. Επίσης, την ίδια ημέρα, σε κοντινές κοινότητες, όπως στις Νετίβ Χαασάρα, Μπέερι, Κφαρ Αζά και Νιρ Οζ, σκότωσαν εκατοντάδες ακόμα. Η «Επιχείρηση Πλημμύρα του Αλ-Ακσα», όπως την ονόμασαν, ήταν η χειρότερη όλων των εποχών σε βάρος του εβραϊκού κόσμου, στοιχίζοντας τη ζωή σε 1.316 πολίτες και την ελευθερία σε 240, εκ των οποίων πολλοί πέθαναν στις παλαιστινιακές κατακόμβες, κάτω από σχολεία και νοσοκομεία. Ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της «Χαμάς» στην επικράτεια της Γάζας διήρκεσε δύο χρόνια, έως την περασμένη Δευτέρα, 13 Οκτωβρίου, όταν ολοκληρώθηκε η ανταλλαγή των 20 τελευταίων Ισραηλινών ομήρων με περίπου 1.200 Παλαιστινίους τρομοκράτες. Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, πέτυχε το ακατόρθωτο: να υποχρεώσει τους Αραβες εξτρεμιστές σε συμφωνία με τους Ισραηλινούς, οι οποίοι κυριάρχησαν πλήρως στο ευρύτερο πεδίο της Μέσης Ανατολής και στο Ιράν. Ο αριθμός των νεκρών Παλαιστινίων υπολογίζεται στους 70.000 και των εκτοπισμένων στους 800.000.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά