Στα άδυτα της φετινής Λέσχης Μπίλντερμπεργκ
Τι συζητήθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες
Για τους εραστές των θεωριών συνωμοσίας είναι ό,τι και ο τελικός του Κυπέλλου Πρωταθλητριών για τους ποδοσφαιρόφιλους της Ευρώπης. Ο λόγος για την ετήσια συνάντηση της διαβόητης Λέσχης Μπίλντερμπεργκ (οι ίδιοι οι οργανωτές προτιμούν τον τίτλο Bilderberg Meetings Συναντήσεις Μπίλντερμπεργκ). Εμπνευση του Τζόζεφ Ρέτινγκερ, Πολωνού πολιτικού και υποστηρικτή της ιδέας της ευρωπαϊκής ενοποίησης, οι συναντήσεις αυτές εξαρχής τοποθετήθηκαν σε ένα πλαίσιο ατλαντισμού, καθώς η σκέψη ήταν να συναντιούνται ηγέτες από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, από τον χώρο της πολιτικής, της οικονομίας αλλά και των υπηρεσιών, να συζητούν από κοινού τα προβλήματα του πλανήτη και να συντονίζουν τις δυνάμεις αρχικά στον αγώνα «κατά του κομμουνισμού» και αργότερα για την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας.
Το ίδιο το όνομα των συναντήσεων προέρχεται από το ξενοδοχείο «Bilderberg» στο Οστερμπεκ της Ολλανδίας, όπου και έγινε η πρώτη συνάντηση τον Μάιο του 1954. Στις συναντήσεις αυτές προσκαλούνται αρχηγοί κρατών, υπουργοί, μέλη βασιλικών οικογενειών, επικεφαλής μεγάλων εταιρειών, ανώτατα στελέχη από τον χώρο της άμυνας και των υπηρεσιών ασφαλείας και, σπανιότερα, στελέχη από τον χώρο των ΜΜΕ (αλλά όχι με τη δημοσιογραφική τους ιδιότητα). Οι συναντήσεις αυτές είναι άτυπες και χωρίς δημοσιογραφική κάλυψη. Κατά τη διάρκειά τους ισχύουν οι κανόνες του Chatham House, που προέρχεται από το ομώνυμο οίκημα, στο οποίο στεγάζει στο Λονδίνο τις συζητήσεις του το Βασιλικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων. Σύμφωνα με αυτούς, όσοι συμμετέχουν στη συζήτηση μπορούν να χρησιμοποιήσουν την πληροφορία που αποκομίζουν εκεί, αλλά χωρίς να αποκαλύψουν την ταυτότητα αυτού που την έδωσε ούτε και οποιουδήποτε άλλου έλαβε μέρος στη συζήτηση. Ο άτυπος και χωρίς φώτα δημοσιότητας χαρακτήρας της συζήτησης και η συνύπαρξη συχνά εκεί μερικών εκ των ισχυρότερων ανθρώπων του πλανήτη έχουν ενισχύσει, όπως ήταν αναμενόμενο, την εντύπωση ότι εκεί συνεδριάζει κάποια μυστική παγκόσμια κυβέρνηση, που ελέγχει με αόρατα νήματα ό,τι συμβαίνει στον κόσμο. Υπάρχει έτσι μια ολόκληρη παραφιλολογία για τις Συναντήσεις Μπίλντερμπεργκ, η οποία στην πραγματικότητα πιάνει το νήμα από τις θεωρίας συνωμοσίας και «μυστικών εταιρειών» που άνθησαν ήδη από τον 19ο αιώνα.
Δυστυχώς, αυτή η παραφιλολογία συνωμοσίας –δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό… – όταν αναμείχτηκε με τον αντισημιτισμό τροφοδότησε ακόμη και τη ναζιστική θηριωδία. Ακόμη και σήμερα, ιδίως στις ΗΠΑ, είναι κυρίως ακροδεξιοί και υποστηρικτές της «ανωτερότητας της λευκής φυλής» που κατεξοχήν βάζουν στο στόχαστρο την «παγκόσμια κυβέρνηση» και τις οργανώσεις της. Το πρόβλημα με τις θεωρίες συνωμοσίας είναι ανάλογο με εκείνους που υποστηρίζουν ότι μας ψεκάζουν. Δεν μας δείχνουν το πραγματικό πρόβλημα. Οπως ακριβώς το ότι η άποψη πως τα ίχνη πίσω από τα αεροπλάνα είναι απόδειξη ότι μας ψεκάζουν με χημικά, για να ελέγξουν τη συμπεριφορά, κάνει τους ανθρώπους να παραβλέπουν π.χ. ότι τα ίχνη (στην πραγματικότητα οι υδρατμοί που παράγονται από την καύση στους κινητές) όντως δείχνουν ότι και τα αεροπλάνα ρυπαίνουν με καυσαέρια, έτσι και οι θεωρίες «παγκόσμιας συνωμοσίας» μάς κάνουν να παραβλέπουμε ότι οι εκπρόσωποι των οικονομικών και πολιτικών ελίτ εξακολουθούν να έχουν ανάγκη την εμπιστοσύνη της άμεσης και άτυπης επαφής για να συζητήσουν δρόμους αντιμετώπισης των προβλημάτων. Δηλαδή, παρότι υπάρχουν πλήθος διεθνείς οργανισμοί και φόρα, εντούτοις χρειάζονται κλειστές διαδικασίες, χωρίς δημοσιότητα, για να μπορούν να πουν τα πράγματα όπως τα σκέφτονται, να κάνουν σχέδια χωρίς να αγχώνονται για το πώς ακούγονται και να κρίνουν διάφορους πολιτικούς ως προς το εάν και κατά πόσο είναι άξιοι να αποτελέσουν τμήμα του «κλειστού κλαμπ» αυτών που όντως κινούν τις τύχες του κόσμου.
Δεν είναι τυχαίο, έτσι, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι προσκλήσεις σε αυτές τις συναντήσεις «αποτυπώνουν» και ένα ιδιαίτερο πρόκριµα ή ακόµη και χρίσµα σε πολιτικούς οι οποίοι στο µέλλον θα παίξουν σηµαντικό ρόλο και εκεί έχουν την πρώτη ευκαιρία να µιλήσουν µε αυτούς που από µια ορισµένη άποψη διαθέτουν την πραγµατική εξουσία. Για παράδειγµα, ο Μπιλ Κλίντον προσκλήθηκε και συµµετείχε στη Συνάντηση Μπίλντερµπεργκ το 1991 όταν ήταν ακόµη ένας όχι ιδιαίτερα γνωστός κυβερνήτης της Πολιτείας του Αρκάνσας, ενώ στη συνάντηση της Αθήνας το 1993 συµµετείχε και ένα ανερχόµενο αστέρι του βρετανικού Εργατικού Κόµµατος, που λίγα χρόνια αργότερα θα γινόταν πρωθυπουργός, ο Τόνι Μπλερ. Το 2014 συµµετείχε και ένας όχι ιδιαίτερα γνωστός Γάλλος υπουργός, ο Εµανουέλ Μακρόν, ο σηµερινός Πρόεδρος της Γαλλικής ∆ηµοκρατίας. Χαρακτηριστική και η ιστορία που αναφέρεται στη Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία είχε προσκληθεί ως ανερχόµενο στέλεχος του βρετανικού Συντηρητικού Κόµµατος το 1975. Σύµφωνα µε µαρτυρίες, αφού παρέµεινε σιωπηλή για αρκετές ηµέρες, στο τέλος αποφάσισε να µιλήσει. Η οµιλία της έκανε τον Ροκφέλερ, τον Κίσινγκερ και τους άλλους Αµερικανούς να την ερωτευτούν, να τη γνωρίσουν σε όσους έπρεπε στην Αµερική και να τη στηρίξουν.