Από τις πρώτες ημέρες της τοποθέτησής του στην Ελλάδα, ο νέος πρεσβευτής των ΗΠΑ ζήτησε να συναντηθεί με τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή. Και όχι μόνο αυτό. Έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Τζέφρι Πάιατ του ζήτησε «να μη χαθούν», αλλά να έχουν τακτικές συναντήσεις. Μία εξ αυτών ήταν και η πολύ πρόσφατη μεταξύ των δύο ανδρών. Οι συναντήσεις -τουλάχιστον τρεις μαζί με την τελευταίατου υπερδραστήριου κ. Πάιατ, τον οποίο υπολήπτονται και οι Ρώσοι ως πολύ ικανό διπλωμάτη- με τον πρώην πρωθυπουργό διοχετεύουν ουσιαστικώς προς το εσωτερικό ένα νέο μήνυμα για το πώς αξιολογεί τον Κώστα Καραμανλή ο αμερικανικός παράγοντας. Και η σημασία του μηνύματος είναι πολλαπλή, δεδομένου ότι:

- Οι σχέσεις του πρώην πρωθυπουργού με την Ουάσινγκτον είχαν φτάσει σε οριακό σημείο, κυρίως λόγω της αρνητικής στάσης του Κώστα Καραμανλή στην υπόθεση της ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, την οποία διακαώς επεδίωκαν οι ΗΠΑ, και βεβαίως λόγω του ανοίγματος Καραμανλή προς τη Ρωσία στα ενεργειακά. Η ένταση στη σχέση των δύο πλευρών έφτασε μέχρι του σημείου της υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης του τότε πρωθυπουργού, όπως είναι γνωστόν, μέσω υποκλοπών.

-Ο αμερικανικός παράγοντας, αξιολογώντας πολιτικά στοιχεία τόσο της διακυβέρνησης Καραμανλή όσο και τις θέσεις του ίδιου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, έχει αναθεωρήσει τις απόψεις του και θεωρεί τον πρώην πρωθυπουργό έναν σημαντικό συνομιλητή, του οποίου σέβεται πολύ τις απόψεις στα γεωστρατηγικά ζητήματα που ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τις ΗΠΑ.

Επιπλέον, η Ουάσινγκτον, τις εντολές της οποίας ακολουθεί ο κ. Πάιατ, εκτιμά ότι στο πρόσωπο του Κώστα Καραμανλή υπάρχει μια πολιτική ασφαλιστική δικλίδα «διά παν ενδεχόμενο».  

«ΑΝΗΚΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΥΣΙΝ»

Το βασικό αντικείμενο των συζητήσεων που είχε ο Αμερικανός πρέσβης με τον Κώστα Καραμανλή έχει δύο σκέλη: Το εσωτερικό μέτωπο και τα συμβαίνοντα στην ευρύτερη περιοχή. Ως προς το εσωτερικό πολιτικό μέτωπο, η άποψη Καραμανλή προς τον Αμερικανό πρέσβη ήταν ότι, σε σχέση με τα αμερικανικά συμφέροντα αλλά και τα ευρύτερα, αυτά που έχουν να κάνουν με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο δυτικό μπλοκ, η Ουάσινγκτον δεν πρέπει να ανησυχεί. Κι αυτό διότι ο Αλέξης Τσίπρας «τα δίνει όλα» όπως αποδείχτηκε και στο ταξίδι του στην Αμερική. Με άλλα λόγια, δεν παίρνει περιττά ρίσκα -τα οποία και θα τον εζημίωναν-, κάτι που βολεύει τους Αμερικανούς.

Ο ίδιος ο Καραμανλής έχει ξεκαθαρίσει -ακόμη και στις βολιδοσκοπήσεις που του γίνονται από τις ΗΠΑ- ότι δεν πρόκειται να εμπλακεί στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, έτσι όπως πολλοί υπονοούν. Το ξεκαθάρισμα αυτό έχει τη σημασία του, δεδομένου ότι, όπως ανέφερε στα «Π» στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού, ο αμερικανικός παράγοντας -και λόγω του ταραχώδους σκηνικού στην περιοχή- δείχνει έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά πράγματα.

Παρ' όλα αυτά, έχει σοβαρές επιφυλάξεις για το σημερινό πολιτικό σύστημα. Και υπό την έννοια αυτή, προσλαμβάνουν ιδιαίτερη σημασία οι συναντήσεις του επικεφαλής της εδώ αμερικανικής πρεσβείας με τον κ. Καραμανλή. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αμερικανικές αυτές επιφυλάξεις διατυπώνονται λόγω της αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για την Ελλάδα, ως παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή, για τον πρόσθετο λόγο ότι η Ουάσινγκτον έχει κάθε λόγο να μην εμπιστεύεται την Τουρκία και τον πρόεδρό της Τ. Ερντογάν. Υπό την έννοια λοιπόν της θεώρησης της Ελλάδας ως παράγοντα σταθερότητας, αλλά και υπό το πρίσμα των επιφυλάξεων των ΗΠΑ για το σημερινό εγχώριο πολιτικό σύστημα, ο αμερικανικός παράγοντας θεωρεί ότι πρέπει -ανεξαρτήτως του αν θα το επιτύχει- να γίνει ένα «ξεσκαρτάρισμα» τόσο στο παλαιό πολιτικό σύστημα όσο και στο «παλαιό χρήμα». Από το οποίο αφήνει απ' έξω τον Κώστα Καραμανλή. Το παράδειγμα της Γαλλίας είναι ένα από αυτά στα οποία οι Αμερικανοί αναφέρονται.  

ΘΕΣΗ-ΚΛΕΙΔΙ

Όσον αφορά στα γεωστρατηγικά, ο Κώστας Καραμανλής παραδέχτηκε ότι αυτή ακριβώς η θέση της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή είναι που τη διασώζει - και τη διασώζουν. Και συνέπεσαν οι απόψεις του με αυτές του Αμερικανού πρέσβη όσον αφορά στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα - κυρίως ως αξιόπιστη σύμμαχος. Επιπλέον, ο πρώην πρωθυπουργός φέρεται να συμφώνησε για την επέκταση και διεύρυνση της ελληνοαμερικανικής αμυντικής συνεργασίας στη βάση της Σούδας, καθώς η παρουσία εκεί του αμερικανικού παράγοντα είναι και ένα πρόσθετο εχέγγυο ασφάλειας της Ελλάδας από τον επικίνδυνο περίγυρό της.

Άλλωστε από αμερικανικής πλευράς, και παρά τις όποιες παλαιότερες διαφορές είχαν ανακύψει, έχει εκτιμηθεί ήδη από το 2015 -κατά την τηλεοπτική εμφάνιση του Κώστα Καραμανλή υπέρ του «Ναι» στο δημοψήφισμα- η ιδιαίτερη αναφορά του περί των κινδύνων για τη χώρα μας «από μια μεταβολή των γεωστρατηγικών ισορροπιών». Και ως γνωστόν ο αμερικανικός παράγοντας είχε ανησυχήσει στο παρελθόν -και πάντως επί αριστερής διακυβέρνησης- για τον κίνδυνο γεωστρατηγικών ανατροπών στην περιοχή.    

Το δόγμα «μη πόλεμος» με την Τουρκία

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η συζήτηση μεταξύ του κ. Καραμανλή και του Αμερικανού πρέσβη έθιξε και τα Ελληνοτουρκικά, αλλά και τις εξελίξεις στο Κουρδικό, καθώς η Ουάσινγκτον στηρίζει την ίδρυση ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, κάτι που ερεθίζει την Τουρκία. Κατά τον πρώην πρωθυπουργό, οι προκλητικές κινήσεις του Τ. Ερντογάν, που τα έχει βάλει με την Ευρώπη αλλά και με τις ΗΠΑ, «είναι ουσιαστικώς μηνύματα προς τη Δύση και γι' αυτό παίρνει η μπάλα κι εμάς».

Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι Τούρκοι έχουν μεταβάλει τη διεκδικητική πολιτική τους στο Αιγαίο -κάτι που υπενθύμισε στον Αμερικανό πρεσβευτή ο πρώην πρωθυπουργός- μαζί με τις κινήσεις τους στη Θράκη, που μπορεί να δημιουργήσουν επικίνδυνες καταστάσεις, όταν μάλιστα η Μέση Ανατολή παραμένει εύφλεκτη.

Παρ' όλα αυτά, ο πρώην πρωθυπουργός θεωρεί σημαντική τη διατήρηση του διαλόγου με την Τουρκία, ασχέτως αν εκτιμά ότι η επίσκεψη Ερντογάν θα πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένη, ώστε, πρώτον, να μη δίνει την εντύπωση ότι είναι άκαιρη και, δεύτερον, να αποφευχθεί μια τυχόν προκλητική τοποθέτηση του Τούρκου προέδρου κατά την εδώ επίσκεψή του, που θα έφερνε σε δύσκολη θέση την ελληνική πλευρά.

Η διατήρηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε ύφεση αποτελεί πάγια αντίληψη του Κώστα Καραμανλή, που οφείλεται σε παραίνεση του θείου του και ιστορικού ηγέτη της δεξιάς. Ότι στο Αιγαίο θα υπερασπίζεται τις ελληνικές θέσεις με βάση τις διεθνείς Συνθήκες καθώς και στα διεθνή fora, αλλά ουδέποτε θα διανοηθεί ως λύση έναν πόλεμο στη συγκεκριμένη περιοχή.