Τέλος του σαντσισμού, επιστροφή του φρανκισμού ή μάχη στήθος με στήθος για το Σοσιαλιστικό Κόμμα;

Η 23η Ιουλίου ήταν πολύ περισσότερα από μια ημερομηνία εκλογικής αναμέτρησης για την Ισπανία, καθώς εν μέσω καύσωνα και στη σκιά του φαντάσματος του Φράνκο αναζωπυρώθηκαν οι αυτονομιστικές διαθέσεις. Το δεξιό Λαϊκό Κόμμα της Ισπανίας με επικεφαλής τον Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό είναι ο νικητής αυτών των εκλογών, καθώς με καταμετρημένο το 83,5% των ψήφων εξασφαλίζει 135 έδρες στην κάτω Βουλή.
Το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE) του Πέδρο Σάντσεθ κατοχυρώνει 123 έδρες, ενώ το Sumar, ο αριστερός συνασπισμός υπό την ηγεσία της Γιολάντα Ντίαθ, είναι τέταρτο με 31 έδρες. Τρίτο κόμμα αναδεικνύεται το ακροδεξιό Vox, το οποίο χάνει σχεδόν τις μισές έδρες και περιορίζεται στις 33, διατηρώντας πάντως ρόλο ρυθμιστή στις συζητήσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Σε κάθε περίπτωση για να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας, η οποία δεν θα είναι μειοψηφική, απαιτούνται τουλάχιστον 176 έδρες. Συνεπώς το ερώτημα είναι τώρα εάν αυτή η νέα κυβέρνηση θα είναι μια κυβέρνηση της Δεξιάς υπό το PP, με τη συμμετοχή του Vox, ή μια της Κεντροαριστεράς υπό το PSOE, με τη συμμετοχή του Sumar.
Λίγο προτού ανακοινωθούν τα αποτελέσματα, σύσσωμος ο ισπανικός Τύπος σχολίαζε πως το κόμμα που θα έρθει τρίτο στις εκλογές θα καθορίσει ποιος θα κυβερνήσει.
«Η Ισπανία ψηφίζει με ίλιγγο» έγραφε η ισπανική εφημερίδα «El Pais» προτού κλείσουν οι κάλπες και αναλύοντας πως η κατάσταση στη χώρα είναι άκρως περίεργη, δεδομένου πως το Λαϊκό Κόμμα, το οποίο είναι έτοιμο να συμμαχήσει με την Ακροδεξιά, παρουσιάζεται στους ψηφοφόρους με το δίλημμα «Σαντσισμός ή Ισπανία».
Ο Φεϊχό, ο οποίος έχει επικεντρώσει την εκστρατεία του στην «ανατροπή του σαντσισμού» κατηγορώντας τον Σοσιαλιστή πρωθυπουργό για προδοσία της Ισπανίας λόγω της στήριξής του στα βάσκικα και καταλανικά αυτονομιστικά κινήματα, έχει δεσμευτεί για «ανάκληση όλων εκείνων των νόμων που βασίζονται στη μειοψηφία που βλάπτουν την πλειοψηφία». Αξιοσημείωτη ήταν η προσέλευση στις κάλπες παρά τις καυτές θερμοκρασίες. Η συμμετοχή άγγιξε το 56,12 % μέχρι τις 6 το απόγευμα, σχεδόν τέσσερις μονάδες λιγότερο από το 2019, σε μια χώρα που κλήθηκε να ψηφίσει στην υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί από το 1961. Υπολογίστηκε πως 10.000.000 Ισπανοί ήταν σε διακοπές με αποτέλεσμα να καταγραφεί αριθμός ρεκόρ με επιστολική ψήφο.
Να υπενθυμίσουμε πως ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2018 και ηγείται ενός αριστερού συνασπισμού με τους Podemos, προκήρυξε πρόωρες εκλογές αφότου υπέστη συντριπτική ήττα στις περιφερειακές και τοπικές εκλογές του περασμένου Μαΐου.
Ο Σάντσεθ έχει εκφράσει την ελπίδα πως θα καταφέρει να σχηματίσει συνασπισμό με τη νέα αριστερή συμμαχία Sumar, της υπουργού Εργασίας Γιολάντα Ντίαθ, καθώς το έργο του στην οικονομία, που κατέγραψε πέρυσι ανάπτυξη 5,5%, δεν είχε αποτιμηθεί αρνητικά. Η Ισπανία, τον περασμένο μήνα, έγινε επίσης η πρώτη μεγάλη οικονομία της ΕΕ όπου ο πληθωρισμός έπεσε κάτω από το 2%. Οι Ισπανοί, ωστόσο δεν εμφανίζονται ικανοποιημένοι και αποτιμούν αρνητικά την κατάσταση της οικονομίας.
 Η επόμενη μέρα των εκλογών είναι, ωστόσο, ακόμα αβέβαιη. Το μόνο βέβαιο είναι πως δεν είναι καλυμμένη με το «πάπλωμα της ενότητας». Οι πολιτικοί αναλυτές έχουν από καιρό εκφράσει την αγωνία πως η Ισπανία ενδέχεται να βγει πιο διχασμένη από τις εκλογές δεδομένου πως η εκλογική αναμέτρηση δεν θα επουλώσει τις πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις που υποφώσκουν από το τέλος τη δεκαετία του ’70 και το τέλος του χούντας του Φράνκο.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή