Οι αγρότες των μπλόκων στα Παραπολιτικά: “Θέλουμε τα υπεσχημένα χωρίς ακρότητες”
Τι λένε οι πρωταγωνιστές και ποια τα αιτήματά τους
Οδοιπορικό των «Παραπολιτικών» στα μπλόκα των αγροτών της Θεσσαλίας
Δημητρης Γιαννακοπουλος
Στην κορύφωσή τους οδηγούνται οι κινητοποιήσεις των αγροτών και των κτηνοτρόφων, οι οποίοι συρρέουν κατά χιλιάδες στην είσοδο του εκθεσιακού χώρου της Agrotica, στη Θεσσαλονίκη, διεκδικώντας «χωρίς ακρότητες και χωρίς δεύτερες κουβέντες τα υπεσχημένα».
Επειτα από δύο εβδομάδες στα μπλόκα, δηλώνουν ότι θα ανταποκριθούν σε ενδεχόμενη πρόσκληση του πρωθυπουργού, μόνο εάν τεθεί πλαίσιο ανακοινώσεων για: α) μείωση της τιμής στην αντλία για τα αγροτικά καύσιμα, β) άμεση αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να αποζημιώνονται στο 100% για το 100% των ζημιών και γ) φθηνότερες πρώτες ύλες, καθώς την τελευταία διετία υφίστανται συνεχείς αναπροσαρμογές, με αποτέλεσμα τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα να έχουν σχεδόν διπλάσιο κόστος.
Οι Θεσσαλοί βρίσκονται στη χειρότερη θέση όλων εξαιτίας του «Daniel», της καταστροφικής θεομηνίας που έπληξε σοβαρά το ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, καταφέρνοντας καίριο χτύπημα στον ημιαστικό κοινωνικό ιστό.
Το νερό εξακολουθεί να λιμνάζει σε πολλά από τα χωράφια, συνολικής έκτασης 120.000 στρεμμάτων. Σε άλλα σημεία, στους Σοφάδες, το Καππαδόκειο, το Ανώγιο, την Αγ. Παρασκευή και το Καρποχώρι, τα φερτά υλικά και τα μπάζα από τα ποτάμια αφέθηκαν αμάζευτα στις άκρες του δρόμου. Κάποια γεφύρια δεν έχουν καθαριστεί από τα χώματα, όπως και μικροί υποσταθμοί και κολώνες της ΔΕΗ. Στον Παλαμά, περίπου τα μισά κτήματα με βαμβάκι ή αραποσίτι είναι ακαλλιέργητα, ενώ 3-4 εκκοκκιστήρια έκλεισαν λόγω καταστροφών, έλλειψης εμπορευμάτων και μειωμένης ζήτησης από την Τουρκία, προς την οποία εξάγεται το κυριότερο μέρος της ετήσιας σοδειάς.
Ο Κώστας Τζέλλας, από τον Παλαμά Καρδίτσας, αποτελεί την κύρια μορφή των φετινών κινητοποιήσεων. Καλλιεργεί βαμβάκι και καλαμπόκι, μένει στο χωριό του και ασχολείται από το 2009 με τα συνδικαλιστικά ως γραμματέας οργανωτικού της κουμμουνιστικής ομάδας του Βαγγέλη Μπούτα, που απεβίωσε το 2020. Παραμένει ανένταχτος στην Αριστερά και διακρίνεται για την αμεσότητα του λόγου και των επιχειρημάτων του. Τον Μάρτιο του 2019, επί των ημερών του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν μεταξύ εκείνων που συνελήφθησαν, δικάστηκαν στη Λάρισα και απαλλάχτηκαν των κατηγοριών για κατάληψη του οδοστρώματος της εθνικής οδού στο ύψος της Νίκαιας.
«Τα ποτάμια είναι ακόμη σπασμένα και δεν φυτρώνει τίποτα γύρω-γύρω. Να μας πουν πότε θα τα φτιάξουν και πότε θα μας δώσουν τις πρώτες αποζημιώσεις, που τις περιμένουμε τόσο καιρό…», δηλώνει στα «Π», παραμερίζοντας τις γενικότητες. Το μπλόκο του Πλατύκαμπου, στο οποίο έχει μεταφέρει και το δικό του τρακτέρ και βρίσκεται στον κόμβο Δέλτα, έξω από την Καρδίτσα, είναι το μεγαλύτερο και το πλησιέστερο στην εθνική οδό. Στις προθέσεις του δεν είναι οι αποκλεισμοί («Ολα στην ώρα τους»), αλλά το αποτέλεσμα, δηλαδή η επίσπευση των διαδικασιών και των έργων, για να μπορέσουν να δουλέψουν ξανά αγρότες και κτηνοτρόφοι, καθώς και για να προετοιμαστεί η περιοχή για την επόμενη θεομηνία. «Μία ο “Ιανός” το 2020 και μία ο “Daniel” το 2023, πιστεύετε ότι είμαστε πολύ μακριά από τον επόμενο;», αναρωτιέται ρητορικά.
Επί δεκαετίες αγροτοσυνδικαλιστής της Λάρισας, ο Χρ. Σιδηρόπουλος ξαναβγήκε στην πρώτη γραμμή, επιστρέφοντας παράλληλα στο «μαντρί» του κεντροδεξιού χώρου. Αμεσος συνεργάτης των Θανάση Κοκκινούλη και Θανάση Νασίκα, εκ των πρωτοστατών των κινητοποιήσεων της περιόδου 1996-2004, στέκεται στο πλευρό του Κώστα Τζέλλα και νεότερων αγροτών, που εισήλθαν στον χώρο τα τελευταία χρόνια. Δυναμικές παρουσίες Εξίσου δυναμικός είναι ο Ρίζος Μαρούδας, πρόεδρος επί 18 συνεχόμενα έτη της ομοσπονδίας αγροτικών συλλόγων Λάρισας, από την επαρχία Κισσάβου.
Δενδροκαλλιεργητής, με μικρή έκταση γης, με αμύγδαλα, κεράσια, λίγες ελιές και κάστανα, ζητά συνεχώς να ληφθούν μέτρα αντιχαλαζικής θωράκισης, καθώς και αντιπλημμυρικής και αντιπαγετικής προστασίας των καλλιεργειών. «Οι ζημιές από τις φυσικές καταστροφές είναι πολύ μεγάλες, γιατί υπάρχει η κλιματική αλλαγή, αλλά δεν είναι μόνο αυτή η αιτία», υποστηρίζει επί χρόνια. Επίσης, ως άμεση προτεραιότητα «πέρα και πάνω από όλα» βάζει την προστασία του ζωικού κεφαλαίου. «Ετσι όπως το πάνε, σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχουν κτηνοτρόφοι», έλεγε σε συνέντευξή του το 2022. Σήμερα ελάχιστα κοπάδια έχουν μείνει στα πεδινά της Καρδίτσας και των Τρικάλων μετά την απώλεια 160.000-180.000 ζώων τον Σεπτέμβριο.
Ο Νίκος Γούσιος, επίσης από συνεταιρισμό των Φαρσάλων, είναι νέος αγρότης, που ασχολείται με τις αποκαλούμενες δυναμικές καλλιέργειες, όπως η σπορά διαφόρων ποικιλιών οσπρίων (φασόλια, ρεβίθια κ.τ.λ.). Συμμετέχει σε συναφείς επιστημονικές εκδηλώσεις, ανανεώνοντας συνεχώς τις γνώσεις του για τις διεθνείς εξελίξεις στον γεωργικό τομέα, τις σύγχρονες μεθόδους, τους τεχνολογικούς εξοπλισμούς και την πορεία της αγοράς των τροφίμων. Θεωρείται ιθύνων νους πολλών εκ των αξιολογημένων, επιστημονικά και οικονομικά, θέσεων των Θεσσαλών συναδέλφων του.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά
Επειτα από δύο εβδομάδες στα μπλόκα, δηλώνουν ότι θα ανταποκριθούν σε ενδεχόμενη πρόσκληση του πρωθυπουργού, μόνο εάν τεθεί πλαίσιο ανακοινώσεων για: α) μείωση της τιμής στην αντλία για τα αγροτικά καύσιμα, β) άμεση αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να αποζημιώνονται στο 100% για το 100% των ζημιών και γ) φθηνότερες πρώτες ύλες, καθώς την τελευταία διετία υφίστανται συνεχείς αναπροσαρμογές, με αποτέλεσμα τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα να έχουν σχεδόν διπλάσιο κόστος.
Οι Θεσσαλοί βρίσκονται στη χειρότερη θέση όλων εξαιτίας του «Daniel», της καταστροφικής θεομηνίας που έπληξε σοβαρά το ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, καταφέρνοντας καίριο χτύπημα στον ημιαστικό κοινωνικό ιστό.
Χωριά-φαντάσματα
Οπως προκύπτει από το διήμερο ρεπορτάζ των «Παραπολιτικών», στον Παλαμά Καρδίτσας, στα Διαμερίσματα του Βλοχού και της Μεταμόρφωσης, στο Κεραμίδι και τον Αγ. Δημήτριο, στις κοινότητες κατά μήκος της παλαιάς εθνικής οδού Λάρισας - Καρδίτσας και Καρδίτσας - Λαμίας, όπως και από την πλευρά της Μαγνησίας, στις παραλίμνιες περιοχές (πέριξ της λίμνης Κάρλας), στο Στεφανοβίκι, τον Ριζόμυλο, το Σέσκλο, το Βελεστίνο, το Αερινό κ.τ.λ., τα περισσότερα σπίτια εγκαταλείφθηκαν, επειδή είναι «φουσκωμένα» από την υγρασία, ενώ η ΔΕΗ δεν έχει καταφέρει να αντικαταστήσει τα ρολόγια και να επαναφέρει το ρεύμα.Το νερό εξακολουθεί να λιμνάζει σε πολλά από τα χωράφια, συνολικής έκτασης 120.000 στρεμμάτων. Σε άλλα σημεία, στους Σοφάδες, το Καππαδόκειο, το Ανώγιο, την Αγ. Παρασκευή και το Καρποχώρι, τα φερτά υλικά και τα μπάζα από τα ποτάμια αφέθηκαν αμάζευτα στις άκρες του δρόμου. Κάποια γεφύρια δεν έχουν καθαριστεί από τα χώματα, όπως και μικροί υποσταθμοί και κολώνες της ΔΕΗ. Στον Παλαμά, περίπου τα μισά κτήματα με βαμβάκι ή αραποσίτι είναι ακαλλιέργητα, ενώ 3-4 εκκοκκιστήρια έκλεισαν λόγω καταστροφών, έλλειψης εμπορευμάτων και μειωμένης ζήτησης από την Τουρκία, προς την οποία εξάγεται το κυριότερο μέρος της ετήσιας σοδειάς.
Η μέγγενη της γραφειοκρατίας
Οπως εξηγούν οι πληγέντες στα «Π», οι πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού για αύξηση του ύψους της αποζημίωσης είναι μεν θετικές, ωστόσο «οι πιο πολλοί δεν πήραμε ούτε το πρώτο ποσό των 2.000 ευρώ, ενώ αρκετοί υπέστησαν ζημιές άνω των 200.000-300.000 ευρώ, χάνοντας τον μηχανολογικό τους εξοπλισμό, τα ζώα τους, τα ποτιστικά τους κ.τ.λ.». Περαιτέρω, τα κονδύλια είναι μεν εξασφαλισμένα, αλλά ο διοικητικός μηχανισμός αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις ομολογουμένως τεράστιες απαιτήσεις. «Είπαν ότι θα κάνουν προσλήψεις 70-80 ατόμων, για να εξετάσουν τους φακέλους μας. Εως τώρα δεν έχει γίνει τίποτα από τον νέο περιφερειάρχη (σ.σ.: Πρόκειται για τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Δημ. Κουρέτα), με αποτέλεσμα να έχουν ετοιμαστεί μόνο το 14% αυτών. Από Δευτέρα δηλαδή οι εξαγγελίες για παραπάνω χρήματα και για τις όποιες ελαφρύνσεις θα πάνε στράφι», σημείωσαν οι αγρότες στη διάρκεια της συνάντησής τους στις αρχές της εβδομάδας στον Παλαμά.Ο Κώστας Τζέλλας, από τον Παλαμά Καρδίτσας, αποτελεί την κύρια μορφή των φετινών κινητοποιήσεων. Καλλιεργεί βαμβάκι και καλαμπόκι, μένει στο χωριό του και ασχολείται από το 2009 με τα συνδικαλιστικά ως γραμματέας οργανωτικού της κουμμουνιστικής ομάδας του Βαγγέλη Μπούτα, που απεβίωσε το 2020. Παραμένει ανένταχτος στην Αριστερά και διακρίνεται για την αμεσότητα του λόγου και των επιχειρημάτων του. Τον Μάρτιο του 2019, επί των ημερών του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν μεταξύ εκείνων που συνελήφθησαν, δικάστηκαν στη Λάρισα και απαλλάχτηκαν των κατηγοριών για κατάληψη του οδοστρώματος της εθνικής οδού στο ύψος της Νίκαιας.
«Τα ποτάμια είναι ακόμη σπασμένα και δεν φυτρώνει τίποτα γύρω-γύρω. Να μας πουν πότε θα τα φτιάξουν και πότε θα μας δώσουν τις πρώτες αποζημιώσεις, που τις περιμένουμε τόσο καιρό…», δηλώνει στα «Π», παραμερίζοντας τις γενικότητες. Το μπλόκο του Πλατύκαμπου, στο οποίο έχει μεταφέρει και το δικό του τρακτέρ και βρίσκεται στον κόμβο Δέλτα, έξω από την Καρδίτσα, είναι το μεγαλύτερο και το πλησιέστερο στην εθνική οδό. Στις προθέσεις του δεν είναι οι αποκλεισμοί («Ολα στην ώρα τους»), αλλά το αποτέλεσμα, δηλαδή η επίσπευση των διαδικασιών και των έργων, για να μπορέσουν να δουλέψουν ξανά αγρότες και κτηνοτρόφοι, καθώς και για να προετοιμαστεί η περιοχή για την επόμενη θεομηνία. «Μία ο “Ιανός” το 2020 και μία ο “Daniel” το 2023, πιστεύετε ότι είμαστε πολύ μακριά από τον επόμενο;», αναρωτιέται ρητορικά.
Ευαγγέλιο
«Αυτά που είπε ο Κώστας είναι το ευαγγέλιό μας. Ετσι θα συνεχίσουμε, αρκεί να είμαστε ενωμένοι. Από δω μέσα θα βγούμε και θα έχουμε μία φωνή, διαφορετικά θα διαλυθούμε σε τρεις μέρες». Η προτροπή του Χρήστου Σιδηρόπουλου για κοινές δράσεις και κοινό λόγο όχι μόνο έγινε αποδεκτή ομόφωνα από τους 100 εκπροσώπους των μπλόκων της Καρδίτσας, των Τρικάλων, της Μαγνησίας και της Λάρισας, που συμμετείχαν στην καθοριστική συνάντηση στον Παλαμά το βράδυ της 30ής Ιανουαρίου, αλλά την επομένη το μεσημέρι πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα συμβολικοί αποκλεισμοί σε 30 σημεία της επικράτειας, από την Ηλεία, την Αχαΐα και την Κρύα Βρύση Γιαννιτσών έως τις Σέρρες και τη Χαλκιδική.Επί δεκαετίες αγροτοσυνδικαλιστής της Λάρισας, ο Χρ. Σιδηρόπουλος ξαναβγήκε στην πρώτη γραμμή, επιστρέφοντας παράλληλα στο «μαντρί» του κεντροδεξιού χώρου. Αμεσος συνεργάτης των Θανάση Κοκκινούλη και Θανάση Νασίκα, εκ των πρωτοστατών των κινητοποιήσεων της περιόδου 1996-2004, στέκεται στο πλευρό του Κώστα Τζέλλα και νεότερων αγροτών, που εισήλθαν στον χώρο τα τελευταία χρόνια. Δυναμικές παρουσίες Εξίσου δυναμικός είναι ο Ρίζος Μαρούδας, πρόεδρος επί 18 συνεχόμενα έτη της ομοσπονδίας αγροτικών συλλόγων Λάρισας, από την επαρχία Κισσάβου.
Δενδροκαλλιεργητής, με μικρή έκταση γης, με αμύγδαλα, κεράσια, λίγες ελιές και κάστανα, ζητά συνεχώς να ληφθούν μέτρα αντιχαλαζικής θωράκισης, καθώς και αντιπλημμυρικής και αντιπαγετικής προστασίας των καλλιεργειών. «Οι ζημιές από τις φυσικές καταστροφές είναι πολύ μεγάλες, γιατί υπάρχει η κλιματική αλλαγή, αλλά δεν είναι μόνο αυτή η αιτία», υποστηρίζει επί χρόνια. Επίσης, ως άμεση προτεραιότητα «πέρα και πάνω από όλα» βάζει την προστασία του ζωικού κεφαλαίου. «Ετσι όπως το πάνε, σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχουν κτηνοτρόφοι», έλεγε σε συνέντευξή του το 2022. Σήμερα ελάχιστα κοπάδια έχουν μείνει στα πεδινά της Καρδίτσας και των Τρικάλων μετά την απώλεια 160.000-180.000 ζώων τον Σεπτέμβριο.
Καθυστερήσεις
Ο Σωκράτης Αλειφτήρας, από τα Φάρσαλα, ξεκίνησε νωρίς-νωρίς να μιλά για καθυστερήσεις στους επιτόπιους ελέγχους από τους γεωπόνους του ΕΛΓΑ σχετικά με το φυτικό κεφάλαιο. Επαληθεύτηκε με τον χειρότερο τρόπο όταν τον Νοέμβριο του 2023 δήλωνε: «Εχουν περάσει σχεδόν δύο μήνες από τον “Daniel” και ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι έλεγχοι. Οι αγρότες είναι σε αναμονή, καθώς σε πολλά χωράφια που μπορούν να καλλιεργηθούν με χειμερινές καλλιέργειες (σιτηρά, κριθάρι κ.τ.λ.) υπάρχουν μέσα “μάρτυρες”, που κάνουν πιο δύσκολη την προετοιμασία για τη σπορά. Επιπλέον, όσο περισσότερο αργεί ο έλεγχος, οι “μάρτυρες” παθαίνουν μεγαλύτερη ζημιά από τις καιρικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι γεωπόνοι να δουν την πραγματική ζημιά στην παραγωγή». Ο καιρός πέρασε, οι γεωπόνοι πλέον δεν μπορούν να καταγράψουν το παραμικρό κι έτσι «οι φάκελοι των αιτήσεων αποζημιώσεων μένουν ασυμπλήρωτοι και οι παραγωγοί απλήρωτοι».Ο Νίκος Γούσιος, επίσης από συνεταιρισμό των Φαρσάλων, είναι νέος αγρότης, που ασχολείται με τις αποκαλούμενες δυναμικές καλλιέργειες, όπως η σπορά διαφόρων ποικιλιών οσπρίων (φασόλια, ρεβίθια κ.τ.λ.). Συμμετέχει σε συναφείς επιστημονικές εκδηλώσεις, ανανεώνοντας συνεχώς τις γνώσεις του για τις διεθνείς εξελίξεις στον γεωργικό τομέα, τις σύγχρονες μεθόδους, τους τεχνολογικούς εξοπλισμούς και την πορεία της αγοράς των τροφίμων. Θεωρείται ιθύνων νους πολλών εκ των αξιολογημένων, επιστημονικά και οικονομικά, θέσεων των Θεσσαλών συναδέλφων του.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά
