«Πλέον όλοι οι ισχυροί παίκτες διεθνώς ασκούν πίεση στον Τούρκο πρόεδρο να αλλάξει τρόπους και να αλλάξει συμπεριφορά». Η φράση αυτή του υπουργού Εθνικής Αμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, στη συνέντευξη που έδωσε προ ημερών στο κυπριακό ΡΙΚ, περικλείει και την ουσία των εξελίξεων στα Ελληνοτουρκικά το τελευταίο διάστημα: Η «εμπρηστική» ρητορική και η απειλητική διάθεση του Ταγίπ Ερντογάν έναντι της Ελλάδας έχει θορυβήσει το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, που το τελευταίο που θέλουν εν μέσω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία είναι ένα θερμό επεισόδιο, με απρόβλεπτες διαστάσεις, στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας και της Ευρώπης. Για αυτό και -όπως αποκάλυψε ο κ. Παναγιωτόπουλος- πιέζουν την Άγκυρα να χαμηλώσει τους τόνους απέναντι στην Αθήνα και να ανοίξει «κανάλια» επικοινωνίας. Σε αυτό το κλίμα φέρεται να κινήθηκε η συνάντηση του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, με τον Ιμπραΐμ Καλίν στην Κωνσταντινούπολη και στο ίδιο κλίμα εντάσσεται πιθανώς και η επικείμενη επίσκεψη του Εμανουέλ Μακρόν στην Άγκυρα.
Η «εμπρηστική» ρητορική και η απειλητική διάθεση του Ταγίπ Ερντογάν έναντι της Ελλάδας έχει θορυβήσει το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση


Τα αποτελέσματα των προσπαθειών αυτών και των έντονων διαβουλεύσεων της Ελλάδας με τους συμμάχους της, στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, άρχισαν να αποδίδουν κάποιους πρώτους καρπούς. Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, ζήτησε συνάντηση από τον Έλληνα ομόλογό του, στο περιθώριο της Συνόδου των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Στη συνάντηση Παναγιωτόπουλου - Ακάρ την Πέμπτη υπογραμμίστηκε η σημασία διατήρησης ανοικτών δίαυλων επικοινωνίας και συναντήσεων μεταξύ των δύο πλευρών και η ανάγκη δημιουργίας κλίματος σταθερότητας στην περιοχή, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των κανόνων καλής γειτονίας.

Σε ετοιμότητα για όλα τα σενάρια

Στην Αθήνα, την ίδια ώρα, δεν τρέφουν ψευδαισθήσεις σχετικά με το απρόβλεπτο των κινήσεων του κ. Ερντογάν και παραμένουν σε ετοιμότητα για όλα τα σενάρια και για κάθε ενδεχόμενο: Από την παρενόχληση ελληνικού αλιευτικού σκάφους στο Ανατολικό Αιγαίο μέχρι την απόπειρα μαζικής εισόδου μεταναστών στον Έβρο και από την αποστολή ερευνητικού σκάφους συνοδεία πολεμικών πλοίων νότια της Κρήτης ή του Καστελλόριζου μέχρι την πρόκληση θερμού επεισοδίου. Η κυβέρνηση αναμένει τη συνέχιση της επιθετικής ρητορικής και της φιλοπόλεμης στάσης της Τουρκίας το προσεχές διάστημα, αλλά η γενική εκτίμηση είναι ότι η ένταση δεν θα μεταφερθεί στο πεδίο. Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ) ασχολήθηκε επισταμένως με όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα που είναι σε εξέλιξη, όπως και με το ενδεχόμενο ενεργοποίησης της «option» αγοράς τέταρτης γαλλικής φρεγάτας, και πλέον θα συνεδριάζει σε πιο τακτά χρονικά διαστήµατα.

erdogan

Στο διπλωµατικό πεδίο, σε επίπεδο κορυφής, οι εξελίξεις το προσεχές διάστηµα θα είναι επίσης πυκνές. Την Πέµπτη 20 Οκτωβρίου συνέρχονται ξανά οι 27 ηγέτες των κρατών-µελών της Ε.Ε., για την τακτική συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, στις Βρυξέλλες. Ο πόλεµος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση κυριαρχούν στην ατζέντα, µε τον Έλληνα πρωθυπουργό να έχει βάσιµες προσδοκίες για µια απόφαση κοντά στις προτάσεις που έχει καταθέσει ήδη από τον Μάρτιο. Ο ίδιος, ωστόσο, θα θίξει και το θέµα της Τουρκίας, στη βάση του σεβασµού του ∆ιεθνούς ∆ικαίου, της εθνικής κυριαρχίας και του απαραβίαστου των συνόρων.

Η συνάντηση Σάλιβαν - Καλίν, η επικείµενη επίσκεψη Μακρόν και η συµφωνία για ανοικτό κανάλι επικοινωνίας


Σε σχέση µε το ζήτηµα των ευρωπαϊκών κυρώσεων στην Τουρκία, που θέτει η αξιωµατική αντιπολίτευση, από το Μέγαρο Μαξίµου υπενθυµίζουν ότι η κοινή δήλωση των «27» της Ε.Ε. για την Τουρκία τον Μάρτιο του 2021 επαναλαµβάνει το µήνυµα που είχε περάσει και από προηγούµενες Συνόδους Κορυφής το 2020, για περιοριστικά µέτρα και εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η Ευρωπαϊκή Ενωση, εφόσον η Τουρκία επαναλάβει µονοµερείς ενέργειες ή παραβατική συµπεριφορά που θίγει συµφέροντα κρατών-µελών της Ε.Ε. Την επόµενη εβδοµάδα, και συγκεκριµένα στις 27 Οκτωβρίου, ο πρωθυπουργός θα υποδεχθεί στην Αθήνα τον καγκελάριο της Γερµανίας, Ολαφ Σολτς, διευρύνοντας τον κύκλο των διεθνών επαφών του την κρίσιµη αυτή περίοδο, ενώ στις 7-8 Νοεµβρίου θα συµµετέχει στις εργασίες της ∆ιάσκεψης των Ηνωµένων Εθνών για την Κλιµατική Αλλαγή (COP27), που θα πραγµατοποιηθεί στην αιγυπτιακή πόλη Σαρµ-Ελ-Σέιχ.

Παράλληλα, έχει προγραµµατιστεί στο τέλος Νοεµβρίου επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στο Λονδίνο και συνάντησή του µε τη Λιζ Τρας, µόλις δύο µήνες µετά την εκλογή της στην πρωθυπουργία του Ηνωµένου Βασιλείου.