Γυρίζει σελίδα το ∆ηµόσιο, µε στόχο να αποτινάξει τη ρετσινιά του «µαύρου προβάτου».

Στόχος του πλάνου τετραετίας που δηµοσιοποίησε ο Κ. Μητσοτάκης είναι αφενός οι δηµόσιες υπηρεσίες να γίνουν πιο λειτουργικές, άρα πιο αποτελεσµατικές, προς όφελος των πολιτών, αφετέρου οι ίδιοι οι εργαζόµενοι στο ∆ηµόσιο να «ξεκολλήσουν» από νοοτροπίες περασµένων δεκαετιών, αποκτώντας κίνητρα για την αύξηση της παραγωγικότητάς τους.

Ενισχύσεις

Η πανδηµία έδειξε ότι απαιτούνται ενισχύσεις σε νευραλγικούς τοµείς του ∆ηµοσίου, και ειδικότερα στην Υγεία και την Παιδεία. Στην κορύφωση της κρίσης έγιναν οι αναγκαίες παρεµβάσεις µε προσλήψεις έκτακτου προσωπικού και πλέον έρχεται η ώρα των µόνιµων παρεµβάσεων.

Στις αρχές Μαρτίου έγινε, για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια, οριζόντιος διαγωνισµός του ΑΣΕΠ, στον οποίο 77.000 πολίτες υψηλών προσόντων έδωσαν εξετάσεις, για να δηµιουργηθεί µια «δεξαµενή» 12.000 προσλήψεων, που θα γίνουν γρήγορα. Η καινοτοµία, που φανερώνει τη διάθεση για αξιολογήσεις επί της ουσίας, είναι ότι η µονιµοποίηση των υπαλλήλων θα γίνει ύστερα από δύο χρόνια έµµισθης υπηρεσίας τους ως δοκίµων.

Σύµφωνα µε το τελευταίο Μεσοπρόθεσµο Σχέδιο, που «ακουµπά» έως το τέλος του 2025, ο συνολικός προγραµµατισµός προσλήψεων τακτικού προσωπικού βασίζεται για όλη την περίοδο στον κανόνα 1:1 (µία πρόσληψη για κάθε µία αποχώρηση), έτσι ώστε να µην υπάρξει η παραµικρή δηµοσιονοµική απόκλιση από τους στόχους των πλεονασµάτων.

Εξαιρέσεις

Κύριες εξαιρέσεις στον κανόνα αποτελούν οι προσλήψεις σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, η αντικατάσταση έκτακτου προσωπικού µε τακτικό (µε παράλληλη αντίστοιχη µείωση του έκτακτου προσωπικού, π.χ. αναπληρωτές καθηγητές, πρόγραµµα «Βοήθεια στο σπίτι»), καθώς και οι προσλήψεις για θέσεις µε ειδικώς εξασφαλισµένη χρηµατοδότηση (από ανταποδοτικά έσοδα, συγχρηµατοδοτούµενα προγράµµατα κ.λπ.). Όπως προβλέπει αυτό το πλάνο, την επόµενη χρονιά «χωράνε» 20.510 προσλήψεις στις κεντρικές υπηρεσίες και στους φορείς του ∆ηµοσίου, ενώ για το 2025 ο κανόνας 1:1 επιτρέπει άλλες 13.077 προσλήψεις τακτικού προσωπικού.

Το πλάνο της επόµενης τετραετίας, όπως παρουσιάστηκε επισήµως, συµπεριλαµβάνει:
  • Αύξηση του νοσηλευτικού προσωπικού κατά 10.000 εργαζοµένους, ώστε να φτάσουµε τον ευρωπαϊκό µέσο όρο µε 2,2 νοσηλευτές ανά κλίνη.
  • Πάνω από 25.000 προσλήψεις νέων εκπαιδευτικών. Ήδη έγιναν 4.000 µε 5.000 νέες προσλήψεις εκπαιδευτικών κάθε χρόνο.
  • Σχεδιασµό της νέας δοµής και του τρόπου λειτουργίας του Πυροσβεστικού Σώµατος, µε πρόσληψη 500 νέων στελεχών.
  • Αύξηση κατά 50.000 των θέσεων για βρέφη και νήπια σε βρεφονηπιακούς σταθµούς, σύσταση 150 νέων Κέντρων ∆ηµιουργικής Απασχόλησης Παιδιών και διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας παιδικών σταθµών, παρεµβάσεις που προφανώς θα απαιτήσουν ενισχύσεις µε έµψυχο δυναµικό.

Απολαβές

Το µεγάλο στοίχηµα είναι η αναµόρφωση του Ενιαίου Μισθολογίου, µε έµφαση στους χαµηλόµισθους και όσους έχουν θέσεις ευθύνης, από την 1η Ιανουαρίου 2024. Πρόκειται για παρέµβαση που αφορά περίπου 600.000 υπαλλήλους και λειτουργούς του ∆ηµοσίου. Ενδεικτικό της έκτασης και του βάθους της αναµόρφωσης είναι ότι το κόστος σε ετήσια βάση υπολογίζεται σε 500 εκατ. ευρώ.

Η πρώτη και πιο εύκολη παρέµβαση είναι η «γενναία» αύξηση των εισαγωγικών µισθών, δηλαδή η ενίσχυση νεοδιόριστων, οι οποίοι ωφελήθηκαν ελάχιστα από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Είναι ενδεικτικό ότι ο εισαγωγικός µισθός ενός υπαλλήλου πανεπιστηµιακής εκπαίδευσης µόλις που φτάνει σήµερα τα 1.092 ευρώ. Η αύξηση κατά 10% µεσοσταθµικά, που ήδη «τρέχει» στους υγειονοµικούς, δείχνει τις προθέσεις για την επόµενη ηµέρα.



Ανταμοιβή

Η δεύτερη και πιο δύσκολη παρέµβαση, η οποία έχει ξεκινήσει από φέτος να εφαρµόζεται πιλοτικά, αφορά την καθιέρωση συστήµατος κινήτρων και ανταµοιβής υπαλλήλων για την επίτευξη συγκεκριµένων και προσυµφωνηµένων στόχων. Το σύστηµα αυτό, όπως περιγράφεται στο Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθµίσεων, που υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες µαζί µε το Πρόγραµµα Σταθερότητας, στοχεύει στη µεγιστοποίηση της απόδοσης των δηµόσιων οργανισµών και ταυτόχρονα σκοπεύει να βελτιώσει τη διαδικασία αξιολόγησης της απόδοσης των εργαζοµένων και τον καθορισµό στόχων, όπως, για παράδειγµα, έγινε µε τους υπαλλήλους που επιφορτίστηκαν µε την εκκαθάριση των εκκρεµών συντάξεων. Σηµειωτέον ότι πρώτη η ΑΑ∆Ε ήταν εκείνη που συνέδεσε θέσεις ευθύνης και κίνητρα απόδοσης, λειτουργώντας ως «πιλότος».

Σε πρώτη φάση, δικαίωµα για το µπόνους απέκτησαν υπάλληλοι που συνδέονται µε την υλοποίηση των Ετήσιων Σχεδίων ∆ράσης, έως 6.000 εργαζόµενοι που εργάζονται για την υλοποίηση έργων για το NRRP «Greece 2.0» και υπάλληλοι των Γενικών ∆ιευθύνσεων οικονοµικών υπηρεσιών των υπουργείων και άλλων υπηρεσιών του υπουργείου Οικονοµικών. Αυτό το σύστηµα κινήτρων απόδοσης δεν θα είναι οριζόντιο, αλλά ούτε και «στεγανό». Είναι ενδεικτικό ότι προγραµµατίζονται η αναβάθµιση και ο µετασχηµατισµός των δεξιοτήτων (upskilling και reskilling) 250.000 δηµοσίων υπαλλήλων, ώστε να συµπεριλαµβάνονται περισσότεροι στη «δεξαµενή» αυτών των µπόνους.

*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά» στις 6 Μαΐου 2023