Η αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας: Μια έκθεση που δημιουργεί ερωτήματα για τη σχέση του διαδικτύου με τα συναισθήματα

Με επίκεντρο την εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας, η έκθεση «Modern Love» διερευνά τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι έρχονται κοντά συναισθηματικά – Είναι η εποχή μας τελικά γεμάτη ψυχρά συναισθήματα;

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 12.01.2023 12:15

Τζενη Ντεμιραι

«Η αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας» στεγάζεται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και αποτελεί μια έκθεση ικανή να βυθίσει όσους την επισκέπτονται στη νοσταλγία ενός έρωτα που έζησε πριν η τεχνολογία γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας.

Εκθέματα που παρουσιάζουν τον σύγχρονο κόσμο της διαδικτυακής αγάπης, μιας αγάπης που στηρίζεται στο άγγιγμα της οθόνης και όχι του σώματος, δημιουργεί προβληματισμούς για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι ανθρώπινες σχέσεις στις μέρες μας.

Βρίσκεται η αγάπη στο διαδίκτυο;

Η έκθεση συνεχώς υπενθυμίζει ότι η σύγχρονη αγάπη βρίσκεται στο διαδίκτυο. Κρυμμένη πίσω από οθόνες και μηνύματα επιχειρεί να «μπαλώσει» με κάποιον τρόπο τα συναισθηματικά κενά των ανθρώπων.

Μέσα από ένα πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό παρουσιάζονται ιστορίες από τις instagramικές εκδηλώσεις αγάπης, η αξία της στοργής και του αγγίγματος αλλά και η σημασία που έχουν αποκτήσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τόσο για την έναρξη μιας γνωριμίας, όσο και για τη διατήρηση των στενών σχέσεων ή την εκδήλωση των συναισθημάτων.

Εικόνες, πίνακες, οθόνες, ήχοι και άλλα εκθέματα αποτυπώνουν όλα όσα χαρακτηρίζουν τον έρωτα στα χρόνια την ψηφιακής τεχνολογίας.

Αίσθηση και ιδιαίτερη συγκίνηση προκαλεί το έργο του φωτογράφου Istvan Zsiros, το οποίο έχει τίτλο Borderless Love. Ο Zsiros απαθανατίζει τη στιγμή που ένα ζευγάρι προσφύγων ανταλλάσσει ένα παθιασμένο φιλί μέσα στη σκηνή του, στον σιδηροδρομικό σταθμό Κελέτι της Βουδαπέστης τον Αύγουστο του 2015, ενώ ο ίδιος έχει βρεθεί εκεί με σκοπό να καταγράψει τις πρωτόγνωρες συνθήκες κάτω από τις οποίες 3.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να ζήσουν, αναμένοντας να φύγουν για τη Βιέννη. Μπορεί το φιλί αυτό να μην έχει κάτι εξαιρετικά εντυπωσιακό ή ηρωικό, ωστόσο, η αίσθηση ότι η ερωτική επιθυμία επιβιώνει παρά τον κατατρεγμό και τον εκτοπισμό προκαλεί συγκίνηση και στέλνει προς πάσα κατεύθυνση ένα ελπιδοφόρο μήνυμα: Ακόμα και όταν γύρω μας επικρατεί βία και σκληρότητα, ακόμα και όταν άνθρωποι χάνουν τα σπίτια ή και τις οικογένειές τους, η σύγχρονη αγάπη βρίσκει τον τρόπο να επιβιώνει. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην περιγραφή του εκθέματος, «ο έρωτας επιβιώνει ακόμα και στα ερείπια των πολέμων».

Ψυχρή οικειότητα την εποχή της παγκοσμιοποίησης

Η έκθεση με τον τίτλο «Η αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας» ή αλλιώς, «Modern Love», που επιμελείται η καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ, Κατερίνα Γρέγου, αποτελεί μια έκθεση που δεν μιλά απλώς για την αγάπη, αλλά θίγει ζητήματα που αφορούν τους στενούς ανθρώπινους δεσμούς στα χρόνια του ύστερου καπιταλισμού, της παγκοσμιοποίησης, της ψηφιακής διασύνδεσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Στην ουσία, επιδιώκει να εξετάσει πώς το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν, από τη μία, διευκολύνει την έκφραση διαφορετικών ταυτοτήτων και εναλλακτικών τρόπων ύπαρξης και κατασκευής του εαυτού και πώς, από την άλλη, παίζουν επιβαρυντικό ρόλο στην καλλιέργεια παθολογιών, όπως ο ναρκισσισμός, η εμμονή αυτοπροβολής, η ψηφιακή εξάρτηση και η εμπορευματοποίηση του συναισθήματος.

Peter_Puklus_With_dog_and_kids_in_the_park__Balance___2_

Η έκθεση διατηρεί πολυπολιτισμικό χαρακτήρα, αφού συμμετέχουν 24 καλλιτέχνες από 14 χώρες. Αποτελεί προϊόν μιας συνεχιζόμενης έρευνας και έρχεται στο ΕΜΣΤ μετά από παρουσιάσεις στο Museum für Neue Kunst | Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Φράιμπουργκ στη Γερμανία, στην Kunsthalle του Ταλίν, στο IMPAKT Media Organization και το Μουσείο Centraal στην Ουτρέχτη. Για το ΕΜΣΤ η έκθεση έχει διευρυνθεί και έχουν προστεθεί Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες. Οι περισσότεροι εκ των τελευταίων παρουσιάζουν το έργο τους για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Καλλιτέχνες:

GABRIEL ABRANTES (1984, US/PT)

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΓΓΕΛΙΔΑΚΗΣ (1968, GR)

MELANIE BONAJO (1978, NL)

CANDICE BREITZ (1978, ZA)

LAURA CEMIN (1992, IT)

BENJAMIN CROTTY (1979, US)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΓΟΝΗ (1982, GR)

DAVID HAINES (1969, UK)

JULIET JACQUES (1981, UK)

SANAM KHATIBI (1979, IR/BE)

MAHMOUD KHALED (1982, EG)